Οι ευρωπαϊκοί στόχοι για το 2030

Οι ευρωπαϊκοί στόχοι για το 2030

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να απαλλαγεί από τις μη αξιοποιήσιμες συσκευασίες με στόχο να γίνει ουδέτερη από τον άνθρακα έως το 2050. Στο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, δεσμεύτηκε να βελτιώσει και να αυξήσει την επαναχρησιμοποίηση και την ανακυκλωσιμότητα των υλικών συσκευασίας, καθώς και τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας.  Σημειώνεται ότι η αποτέφρωση πλαστικών εκπέμπει τεράστιες ποσότητες CO2 (περίπου 400 εκατομμύρια τόνους ετησίως παγκοσμίως) κάνοντας τα πλαστικά ένα διπλό πρόβλημα για το περιβάλλον, δημιουργούν μόλυνση στις θάλασσες και παράγουν εκπομπές ρύπων όταν αποτετεφρώνονται.

Κάθε χρόνο, οι πολίτες της ΕΕ παράγουν 26 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων: το 39 % αποτεφρώνεται, το 31 % αποστέλλεται σε χώρους υγειονομικής ταφής και μόνο το 30 % συλλέγεται για ανακύκλωση. Αυτός ο αριθμός ποικίλλει σημαντικά από χώρα σε χώρα: ενώ η Λετονία ανακυκλώνει πάνω από το 80% του πλαστικού που χρησιμοποιεί, η γειτονική της Εσθονία δεν φτάνει καν στο 30%, όπως και η Γαλλία και η Φινλανδία. Όπου λείπει η υποδομή ανακύκλωσης, η μόνη λύση είναι η αποστολή απορριμμάτων στο εξωτερικό. Στην Ευρώπη, αυτό συμβαίνει στο 50% των περιπτώσεων.

Η ΕΕ υιοθέτησε ολοκληρωμένες στρατηγικές και νομοθεσία  για τα πλαστικά και τον Ιανουάριο του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα Πλαστικά στην Κυκλική Οικονομία, η οποία θέτει για πρώτη φορά ένα όραμα για τη νέα οικονομία των πλαστικών στην ΕΕ. Αναφέρει ότι έως το 2030, όλες οι πλαστικές συσκευασίες που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ θα πρέπει να είναι επαναχρησιμοποιήσιμες ή ανακυκλώσιμες.

Στο πλαίσιο της στρατηγικής της ανακοίνωσε πολλαπλές δράσεις π.χ. να ενισχυθεί ο σχεδιασμός προϊόντων και να βελτιωθεί η ξεχωριστή συλλογή πλαστικών απορριμμάτων, να ενισχυθούν οι επενδύσεις και η καινοτομία και να μειωθούν τα πλαστικά μίας χρήσης.

Μέρος αυτής της στρατηγικής ήταν και η Οδηγία του 2019 (και οι εθνικοί νόμοι που ακολούθησαν) για τα πλαστικά μίας χρήσης.

Η Οδηγία αντιμετωπίζει το πρόβλημα των σκουπιδιών που βρίσκονται στις παραλίες και όρισε διάφορα μέτρα για κάθε είδος. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν: απαγορεύσεις ορισμένων πλαστικών ειδών μιας χρήσης (π.χ. καλαμάκια, μαχαιροπίρουνα, πιάτα), στόχους μείωσης κατανάλωσης, απαιτήσεις επισήμανσης και σχεδιασμού καθώς και μέτρα ευαισθητοποίησης.

Τον Οκτώβριο του 2020, αφού εξέτασε σχετικά στοιχεία, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αποδέχτηκε  ότι είναι απίθανο η Ένωση να πιάσει τους στόχους που έθεσε το 2018, δηλαδή να ανακυκλώνει το 50% των πλαστικών συσκευασιών έως το 2025 και το 55% έως το 2030.

Μεταξύ όλων των ειδών συσκευασίας, τα πλαστικά δοχεία – όπως μπουκάλια ή δοχεία γιαουρτιού – έχουν το χαμηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης, ξεπερνώντας μόλις το 40 %.

Ένα τόσο χαμηλό ποσοστό ανακύκλωσης αποτελεί αποτυχία. Από οικονομική άποψη, γιατί το 95 % της αξίας των υλικών συσκευασίας χάνεται μετά την πρώτη χρήση του, και από περιβαλλοντική άποψη, επειδή η παραγωγή και η αποτέφρωση πλαστικών εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες CO2 (περίπου 400 εκατομμύρια τόνοι ετησίως παγκοσμίως ).

 

Οι στόχοι για το 2030

Η υποχρέωση ανακύκλωσης εισάγεται για πρώτη φορά στη νομοθεσία της ΕΕ, με στόχο ανακύκλωσης το 25% στις φιάλες PET από το 2025 και το 30% σε όλες τις φιάλες από το 2030.

Η νέα Οδηγία θέτει επίσης έναν ξεχωριστό στόχο συλλογής 90% για φιαλίδια ποτών μίας χρήσης που πρέπει να επιτευχθεί έως το 2029.

Τα συστήματα επιστροφής συνιστώνται στην οδηγία ως τρόπος επίτευξης αυτών των στόχων. Η οδηγία επεκτείνει επιπλέον τις απαιτήσεις EPR για να καλύψει επίσης το κόστος καθαρισμού απορριμμάτων και ευαισθητοποίησης.

Μέχρι το τέλος του 2024, θα εξετάσει την εισαγωγή νέων στόχων για επαναχρησιμοποίηση, απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων, εμπορικά απόβλητα, υφάσματα και άλλα. Επιπλέον, η ΕΕ εξετάζει και τον φόρο επί των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

Ετικέτες: