Η Ιωάννα Σεραφείμ, επικεφαλής του γραφείου του Έλληνα Αντιπροέδρου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Γιάννη Τσακίρη, ξεκίνησε την επαγγελματική της πορεία το 2000, σε μια εταιρεία ορκωτών ελεγκτών, και αμέσως μετά εντάχθηκε στον χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, εργαζόμενη σε μια χρηματιστηριακή εταιρεία.
Λίγο αργότερα, εντάχθηκε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, όπου ξεκίνησε το επαγγελματικό της ταξίδι στον χώρο της δημόσιας διοίκησης. Η ακαδημαϊκή της εξειδίκευση στη χρηματοοικονομική και τον τραπεζικό τομέα, σε συνδυασμό με την εμπειρία της στην καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος, την οδήγησαν το 2013 στην ομάδα του τότε Εθνικού Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς.
Εκεί συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για θέματα διαφθοράς. Η δυνατότητα διαμόρφωσης στρατηγικής, η διαχείριση κρίσεων και η βαθιά κατανόηση των μηχανισμών της οικονομίας υπήρξαν καθοριστικοί παράγοντες που την οδήγησαν στο να αναλάβει θέσεις ηγεσίας, αρχικά ως επικεφαλής σε γραφεία υπουργών, με τελευταίο το γραφείο του Γιάννη Τσακίρη, που ακολούθως πήρε τη θέση του Αντιπροέδρου της ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Από το φθινόπωρο του 2024 η Ιωάννα Σεραφείμ μετακόμισε στο Λουξεμβούργο όπου σήμερα είναι επικεφαλής του γραφείου του Έλληνα Αντιπροέδρου της ΕΤΕπ.
Η Ιωάννα Σεραφείμ μοιράζεται με το mononews.gr τις σκέψεις της για τις γυναίκες που ηγούνται, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και για τι πρέπει να γίνει για να δούμε περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις. Όπως αναφέρει, “σημαντικό ρόλο στην απόφαση μιας γυναίκας να θέσει υποψηφιότητα για θέση ευθύνης έχει να κάνει με το θεσμικό περιβάλλον αλλά και την υποστήριξη που παρέχει η οικογένεια και η Πολιτεία. Ειδικότερα, οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα διστακτικές στο να αναλάβουν μία θέση ευθύνης όταν ταυτόχρονα πρέπει να ανταποκριθούν στο ρόλο της μητέρας. Στη χώρα μας η πολιτεία έχει αρχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παρέχοντας τις απαραίτητες πρωτοβουλίες που μπορούν να υποστηρίξουν την οικογένεια”.
Ποια ήταν τα πιο σημαντικά βήματα ή στιγμές στην καριέρα σας που σας οδήγησαν σε θέση ηγεσίας;
Αναμφίβολα, η δεκαετής εμπειρία μου στις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα εφόδια για την εξέλιξή μου. Η καθημερινότητα σε ένα υπουργείο απαιτεί διαρκή λήψη αποφάσεων και χάραξη πολιτικής, με στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας του κράτους και της καθημερινότητας των πολιτών. Η ικανότητα να αναλύω πολύπλοκες καταστάσεις, να βρίσκω λύσεις σε δύσκολες συνθήκες και να εργάζομαι με αποφασιστικότητα και συνέπεια ήταν στοιχεία που με βοήθησαν να κερδίσω την εμπιστοσύνη των συνεργατών μου και να εξελιχθώ σε θέσεις υψηλής ευθύνης.
Αντιμετωπίσατε ποτέ προκλήσεις ή εμπόδια λόγω του φύλου σας στον επαγγελματικό σας βίο; Πώς τα διαχειριστήκατε;
Η Ελλάδα έχει κάνει πολλά βήματα μπροστά και μπορώ να πω ότι πλέον συναντάμε αρκετές γυναίκες σε θέσεις ευθύνης. Σίγουρα στον ευρύτερο πολιτικό χώρο οι άνδρες υπερέχουν των γυναικών αλλά αυτό κατά την άποψή μου οφείλεται και στο γεγονός των πολλαπλών ρόλων που καλείται να επιτελέσει μία γυναίκα. Παρόλα αυτά μπορώ να πω μετά βεβαιότητας ότι δεν αντιμετώπισα εμπόδια λόγω του φύλου μου, απεναντίας όλοι μαζί προσπαθήσαμε να κρατήσουμε την Ελλάδα όρθια για να ξεπεράσει την κρίση.
Πώς αντιμετωπίζετε την πίεση και τις απαιτήσεις μιας θέσης ηγεσίας;
Η καθημερινότητα του επικεφαλής γραφείου είναι ιδιαίτερα απαιτητική πόσο μάλλον δε, όταν είσαι και μητέρα παράλληλα. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η εμπειρία και η επιλογή κατάλληλων συνεργατών γιατί πάντα η επιτυχία είναι αποτέλεσμα μιας ομάδας και ποτέ ενός ανθρώπου. Με την αποτελεσματική κατανομή των αρμοδιοτήτων στους συνεργάτες, τη διατήρηση ψυχραιμίας για τη διευθέτηση κρίσεων και τη μη λήψη αποφάσεων εν θερμώ καταφέρνω να ανταποκρίνομαι στις καθημερινές απαιτήσεις της θέσης μου.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός καλού ηγέτη;
Η επιτυχία είναι πάντα αποτέλεσμα της ομάδας που έχεις επιλέξει να είναι δίπλα σου. Συνεπώς, θεωρώ ότι ένα από τα βασικότερα συστατικά ενός καλού ηγέτη είναι η ανάπτυξη εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της ομάδας ώστε να αισθάνονται ελεύθερα να λαμβάνουν πρωτοβουλίες ενημερώνοντας τον επικεφαλής. Αυτό βέβαια συνεπάγεται ότι ο επικεφαλής δε θα αφήσει ποτέ εκτεθειμένη την ομάδα του αλλά θα παίρνει εκείνος την ευθύνη αποτυχίας. Παράλληλα, η συναισθηματική νοημοσύνη και η ενσυναίσθηση είναι βασικά στοιχεία κατά την άποψή μου ενός επιτυχημένου ηγέτη. Από εκεί και πέρα πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά είναι η συνδυαστική σκέψη, η αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων και να σου αρέσουν οι προκλήσεις.
Διαφέρει ο τρόπος γυναικείας από την αντρική ηγεσία;
Πιστεύω ότι διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, δεν έχει να κάνει με το αν είσαι άντρας ή γυναίκα. Έχουμε δει παραδείγματα επιτυχημένων ηγετών και από τα δύο φύλα. Ενδεχομένως, μία γυναίκα ηγέτης που έχει να ανταποκριθεί σε διαφορετικούς ρόλους μέσα στην καθημερινότητά της, όντας σύζυγος, μητέρα, επαγγελματίας, να έχει τη δυνατότητα διαχείρισης πολλαπλών καταστάσεων την ίδια στιγμή (multitasking). Αλλά και πάλι πιστεύω ότι έχει να κάνει με τον άνθρωπο και όχι με το φύλο.
Πως διασφαλίζετε ότι η ομάδα σας είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους σας;
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα θέσεις ευθύνης έχω μία βασική αρχή: η πληροφορία πρέπει να μοιράζεται στα μέλη της ομάδας. Για το λόγο αυτό σε εβδομαδιαία βάση συναντιέμαι με όλα τα μέλη της ομάδας μας με σκοπό: α) να ορίσουμε το πρόγραμμα εργασιών της ομάδας α) τι κάνει ο κάθε ένας από εμάς, σε ποιο χρονικό διάστημα και με ποιο στόχο, β) να συζητήσουμε τα τυχόν προβλήματα που έχουν ανακύψει και γ) να προσαρμόσουμε τις εργασίες μας σε περίπτωση που οι στόχοι του οργανισμού έχουν διαφοροποιηθεί.
Ειδικότερα, σήμερα που ζούμε σε ένα πολύ ευμετάβλητο περιβάλλον με αρκετές γεωπολιτικές προκλήσεις, είναι σημαντικότερο από ποτέ να αξιολογούμε και να αναθεωρούμε τους στόχους που έχουμε καθημερινά. Άλλωστε, το να αφουγκραζόμαστε την εποχή και να προσαρμόζουμε τους στόχους του οργανισμού που δουλεύουμε αποτελεί ένα από τα βασικότερα συστατικά ενός επιτυχημένου ηγέτη.
Αποδέχονται οι άντρες υφιστάμενοί σας μια γυναίκα σε θέση υψηλότερη από αυτούς;
Έχω την τύχη να εργάζομαι στον μεγαλύτερο διεθνή χρηματοδοτικό οργανισμό που απασχολεί πάνω από 4.000 εργαζομένους προερχόμενους από όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε. με αρκετές γυναίκες να κατέχουν θέσεις ευθύνης. Άλλωστε και η πρόεδρός μας είναι γυναίκα. Συνεπώς, η απάντηση είναι πολύ απλή: ναι.
Πώς βλέπετε τον ρόλο της γυναίκας στον χώρο εργασίας σήμερα σε σύγκριση με το παρελθόν;
Σίγουρα έχουν γίνει αρκετά βήματα ώστε οι γυναίκες να έχουν τις ίσες ευκαιρίες σε θέσεις ευθύνης. Από την άλλη, η πρόοδος δεν είναι ίδια ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ε.Ε. πόσο μάλλον δε μεταξύ των χωρών εκτός Ε.Ε.
Τι πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει για να ενισχυθεί η ισότητα των φύλων σε θέσεις ηγεσίας;
Σημαντικό ρόλο στην απόφαση μιας γυναίκας να θέσει υποψηφιότητα για θέση ευθύνης έχει να κάνει με το θεσμικό περιβάλλον αλλά και την υποστήριξη που παρέχει η οικογένεια και η πολιτεία. Ειδικότερα, οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα διστακτικές στο να αναλάβουν μία θέση ευθύνης όταν ταυτόχρονα πρέπει να ανταποκριθούν στο ρόλο της μητέρας. Στη χώρα μας η πολιτεία έχει αρχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παρέχοντας τις απαραίτητες πρωτοβουλίες που μπορούν να υποστηρίξουν την οικογένεια.
Ποια είναι η συμβουλή σας σε νέες γυναίκες που επιθυμούν να αναλάβουν θέσεις ηγεσίας;
Να το τολμήσουν. Να δοκιμαστούν, να μην επαναπαύονται στις εύκολες λύσεις. Μπορούν και θα τα καταφέρουν. Με σωστό προγραμματισμό και κατανόηση από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους μπορούν να ανταπεξέλθουν.
Πώς διαχειρίζεστε την ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική σας ζωή;
Όπως σας είπα έχω την τύχη να εργάζομαι σε έναν οργανισμό που η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι ένα από τα βασικότερα συστατικά για την ευημερία των υπαλλήλων της. Με κατάλληλο προγραμματισμό πιστεύω ότι μπορεί μια γυναίκα να καταφέρει την ισορροπία μεταξύ των ρόλων που καλείται να επιτελέσει.
Έχετε συμβουλές για γυναίκες που προσπαθούν να συνδυάσουν καριέρα και οικογένεια;
Σίγουρα είναι δύσκολο και απαιτητικό, δε θα πω ψέματα. Αλλά γιατί με ρωτάτε μόνο για τις γυναίκες; Είναι δύσκολο εάν κάποιος από τους δύο γονείς έχει θέση ευθύνης να συνδυάσει οικογένεια και καριέρα. Σίγουρα εάν σου αρέσει να είσαι σε θέση ευθύνης, να έχεις την αδρεναλίνη σε υψηλά επίπεδα, να είσαι σε εγρήγορση συνεχώς, τότε νομίζω ότι ο κάθε ένας από εμάς βρίσκει τον τρόπο να τα συνδυάσει.
Ποιοι είναι οι μελλοντικοί σας στόχοι, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο;
Η συνεχής εξέλιξη είναι το κλειδί της επιτυχίας. Στόχος μου είναι να προσαρμόζομαι στις νέες προκλήσεις, να μαθαίνω και να συμβάλω στη διαμόρφωση πολιτικών που προάγουν τη διαφάνεια, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικονομική ευημερία. Σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς, η ικανότητα προσαρμογής είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
