ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
What lies ahead:
AI in Business
Αξιοποιώντας τις δυνατότητες και αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις
της ΑΙ στον τραπεζικό τομέα
Βασίλης Ψάλτης, CEO Ομίλου Alpha Bank
HΤεχνητή Νοημοσύνη αναμένεται να μετασχηματίσει, αν δεν μετασχηματίζει ήδη, το μοντέλο λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων και συνολικά την οικονομία και την κοινωνία μας, όπως τη γνωρίζουμε. Αναμένονται αλλαγές σε κομβικούς τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η ιατρική, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και η ψυχαγωγία. Για παράδειγμα, η πρόοδος που συντελείται στον τομέα της ενέργειας και η δυνατότητα να καταστούν τα δίκτυα ηλεκτρισμού αποτελεσματικότερα, αλλά και η πρόβλεψη ακραίων καιρικών φαινομένων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή αποτελούν, ενδεικτικά, εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης που επιτρέπουν να εξοικονομηθούν δημοσιονομικοί και φυσικοί πόροι, συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης ζωής, βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Αντίστοιχα, η επιτάχυνση της έρευνας για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων, όπως αντιικών φαρμάκων που με τη βοήθεια της Generative AI μπορούν να αναπτυχθούν, να παραχθούν και να εγκριθούν μέσα σε λίγους μόλις μήνες, είναι μία από τις εξελίξεις που θα επηρεάσουν θετικά τη ζωή των ανθρώπων στο μέλλον.
Παρά τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που αναδύονται από την ΑΙ, πρέπει να αξιολογηθούν και οι προκλήσεις που δημιουργούνται, όπως για παράδειγμα ο κίνδυνος διεύρυνσης των ανισοτήτων μεταξύ ανεπτυγμένων και μη ανεπτυγμένων οικονομιών ή ακόμη και οικονομιών που θεωρητικά βρίσκονται στην ίδια ταχύτητα, εφόσον δεν μπορέσουν να ακολουθήσουν τις εξελίξεις και να αποκομίσουν τα οφέλη της ΑΙ.
Για άλλη μία φορά, η Ευρώπη φαίνεται να έχει μείνει πίσω, κυρίως επειδή δεν είναι μία ενιαία αγορά, όπως οι ΗΠΑ, αλλά και εξαιτίας των εγγενών χαρακτηριστικών της οικονομίας της. Το υψηλό ποσοστό μικρομεσαίων επιχειρήσεων δυσχεραίνει τη διάχυση της καινοτομίας και, συχνά, δεν τους επιτρέπει να επωφεληθούν από τις οικονομίες κλίμακας και τη δικτύωση που απορρέουν από μία τεράστια εγχώρια αγορά και μία μεγάλη δεξαμενή επιχειρηματικών κεφαλαίων.
Όλοι συμφωνούν για τις ευκαιρίες που δημιουργούνται με την AI αλλά και για τις επιπτώσεις των τεχνολογιών αυτών στην εργασία και τη διανομή πλούτου στην κοινωνία. Η συζήτηση δεν εξαντλείται, προφανώς, σε ένα ισοζύγιο απασχόλησης, δεδομένου ότι αναμένεται να δημιουργηθούν νέες ειδικότητες και νέες αναγκαίες δεξιότητες, αλλά αφορά τον ίδιο τον αυτοπροσδιορισμό μας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι βρισκόμαστε μπροστά στο ενδεχόμενο ενός νέου κόσμου με μικρότερη ανάγκη για ανθρώπινη εργασία, αλλάζει ο τρόπος που βλέπουμε τη θέση και τον ρόλο μας στην κοινωνική και οικονομική ζωή. Τέτοιου είδους ζητήματα όπως και ζητήματα ηθικής δημιουργούν την ανάγκη ρύθμισης των νέων αυτών τεχνολογιών ώστε να διασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή στις ευκαιρίες που δημιουργούνται από αυτές. Προς αυτήν την κατεύθυνση, πρόσφατα μάλιστα η ΕΕ υιοθέτησε δεσμευτική νομοθεσία με στόχο τη μείωση των κινδύνων και την ενίσχυση των ευκαιριών από την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η επιδίωξη είναι να προστατευτούν τα δικαιώματα εργαζομένων και πολιτών, αντιμετωπίζοντας τις διακρίσεις και ενισχύοντας τη διαφάνεια, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δυνατότητα προώθησης της καινοτομίας στην Ευρώπη.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα τελευταία δύο χρόνια, πραγματοποιήθηκαν εμβληματικές επενδύσεις σε υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία στο πεδίο της ΑΙ, με τη δημιουργία εξειδικευμένων ομάδων, κέντρων αριστείας, αναγνώριση και προτεραιοποίηση νέων εφαρμογών. Στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, οι εφαρμογές αυτές στοχεύουν, κυρίως, στη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πελατών μέσω προηγμένων ψηφιακών εφαρμογών και chatbots που ενσωματώνουν τεχνικές επεξεργασίας φυσικής γλώσσας (Natural Language Processing), και στη διαχείριση κινδύνου και την πρόληψη κρουσμάτων απάτης, μέσω της ταχείας, εκτενούς ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων.
Η Alpha Bank, έχοντας διαχρονικά την καινοτομία στο DNA της, έχει θέσει τα data analytics και την AI στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού της. Διαθέτουμε περισσότερα από 50 μοντέλα μηχανικής μάθησης τα οποία υποστηρίζουν τις εμπορικές μας ενέργειες. Μέσω ενός πλήρως αυτοματοποιημένου μηχανισμού αναγνωρίζουμε τις ανάγκες των πελατών μας και επικοινωνούμε την κατάλληλη πρόταση ανάλογα με το στάδιο ζωής και τη συμπεριφορά κάθε πελάτη. Τον τελευταίο χρόνο έχουμε σε παραγωγή το πρώτο AI use case, το οποίο χρησιμοποιεί τεχνικές Natural Language Processing για την αξιοποίηση πληροφορίας που αντλούν οι σύμβουλοί μας από τις συναντήσεις με τους πελάτες μας. Παράλληλα ολοκληρώνουμε διαδικασίες που βασίζονται σε τεχνικές Generative AI για την αυτοματοποίηση καθημερινών εργασιών και την εξοικονόμηση χρόνου για τους εσωτερικούς μας χρήστες.
Πρόσφατα ενσωματώθηκε στο alpha.gr ο πρώτος ψηφιακός βοηθός, που απαντάει σε ερωτήσεις σε φυσική γλώσσα, σε ελληνικά και αγγλικά, αξιοποιώντας τεχνολογίες AI και Generative AI, εξυπηρετώντας σταθερά πάνω από 3.000 επικοινωνίες την εβδομάδα.
Εκτός, όμως, των πλεονεκτημάτων και ευκαιριών που προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη στον τραπεζικό τομέα, αναδεικνύονται και προκλήσεις, τις οποίες οφείλουμε να διαχειριστούμε ως Τράπεζα και ως κοινωνία. Όσο αυξάνεται η πολυπλοκότητα των μοντέλων, ιδιαίτερα με την εισαγωγή τεχνολογιών Generative AI και την αξιοποίηση Large Language Models (LLMs), τόσο πιο επιτακτική καθίσταται η ανάγκη διασφάλισης της αξιοπιστίας και της διαφάνειας στη χρήση τους και δημιουργίας μηχανισμών συστηματικής παρακολούθησης και επικύρωσης της σωστής λειτουργίας τους. Επιπρόσθετα, η εκπαίδευση των ανθρώπων μας στην κατανόηση της σωστής χρήσης των νέων τεχνολογιών θα λειτουργεί συμπληρωματικά οποιουδήποτε θεσμικού πλαισίου έρχεται να ρυθμίσει την υπεύθυνη χρήση της ΑΙ.
Στην Alpha Bank, παράλληλα με τη σταδιακή ενσωμάτωση των τεχνολογιών αυτών στις υπηρεσίες μας και την παροχή προστιθέμενης αξίας προς τους πελάτες μας, έχουμε ενσωματώσει στη στρατηγική μας, ένα ισχυρό πλαίσιο διακυβέρνησης, που στοχεύει στην υπεύθυνη χρήση της AI μέσω πολιτικών διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων, διατηρώντας τον άνθρωπο ως μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων (human-in-the-loop).
Προς αυτή την κατεύθυνση, επενδύουμε στη συνεχή εκπαίδευση των ανθρώπων μας (upskilling and reskilling). Ενδυναμώνουμε τις τεχνικές μας ομάδες στις περιοχές διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων και καλλιεργούμε μία ευρύτερη κουλτούρα αξιοποίησης των δεδομένων και της AI στον οργανισμό (Data & AI Literacy). Πρόσφατα ανακοινώσαμε την πρώτη Data & AI κοινότητα μέσα στην Alpha Bank, η οποία έχει ήδη συγκεντρώσει πάνω από 150 μέλη από όλους τους επιχειρησιακούς χώρους της Τράπεζας.
Συμπερασματικά, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει και τον τραπεζικό τομέα, βελτιώνοντας σημαντικά την αποδοτικότητά του. Στην Alpha Bank δεσμευόμαστε να αξιοποιήσουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη με υπευθυνότητα και διαφάνεια, διασφαλίζοντας ότι οι πελάτες μας επωφελούνται από τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών με τον καλύτερο τρόπο, διατηρώντας τους ισχυρούς δεσμούς εμπιστοσύνης που έχουμε χτίσει μαζί τους.
Ο κ. Βασίλης Ψάλτης είναι Διευθύνων Σύμβουλος – Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ της Alpha Services and Holdings και της Alpha Bank.