Σημαντικά κενά παρουσιάζουν δύο στις τρεις τράπεζες στην Ευρώπη σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο καταγράφουν την αύξηση των κόκκινων δανείων κυρίως λόγω της διαφοροποίησης των πρακτικών που ακολουθούν, αν και τα ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα έχουν εναρμονισθεί στο θέμα των προβλέψεων.

Οι περισσότερες τράπεζες υιοθετούν σενάρια και προβολές σύμφωνα με τις προσδοκίες μας, θα πει ο επόπτης του SSM, κ. Andrea Enria, σε μια συνέντευξη ποταμό που χορήγησε στο πρακτορείο Reuters.

H συνέντευξη αυτή είχε άρωμα από Ελλάδα, αφού αναφέρθηκε ειδικά στα εργαλεία που χρησιμοποιεί η χώρα για να μειώσει τα NPEs. Eπεσήμανε ειδικές προβλέψεις σε επίμαχους κλάδους πέραν του τουρισμού και της εστίασης, ενώ μίλησε για μια κρίση αλλιώτικη από τις άλλες, που εμπεριέχει την ανάκαμψη και τις πτωχεύσεις σε διακριτές περιπτώσεις. Στιγμάτισε επίσης το σκιώδες τραπεζικό σύστημα και προέβλεψε ανάκαμψη των αποτιμήσεων των τραπεζών.

Πιστωτικός κίνδυνος – Ποιοι κλάδοι μπαίνουν στο στόχαστρο

Πρόβλημα κατά τον κ. Andrea Enria αποτελεί ο εντοπισμός πιστωτικού κινδύνου.

Ο κ. Enria επισημαίνει πως στα ευρήματα του δανεισμού συγκαταλέγεται το γεγονός ότι σε ορισμένα χαρτοφυλάκια, ειδικά σε χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων λιανικής , σημαντική μείωση των παραμέτρων πιστωτικού κινδύνου, ειδικά για πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων. Αυτό είναι εν πρώτοις παράλογο, διότι η οποιαδήποτε κρίση ενισχύει την πιθανότητα αθέτησης. Οφείλεται πιθανόν στο γεγονός ότι πολλά δάνεια είναι εγγυημένα από το κράτος και οι αντισυμβαλλόμενοι απολαμβάνουν μέτρα στήριξης μέσω τεράστιων φορολογικών πακέτων ενώ υπάρχει και μια ενίσχυση της αποταμίευσης από την πλευρά των πελατών.

Οι τομείς που επλήγησαν περισσότερο και χρήζουν ιδιαίτερης ανάλυσης από το τον SSM είναι η εστίαση και ο τουρισμός, ενώ τώρα οι αρχές επεκτείνονται και στα εμπορικά ακίνητα. Είναι πιθανόν να υπάρξει επέκταση και στο λιανικό εμπόριο όπου τα καταστήματα επηρεάστηκαν περισσότερο από το κλείσιμο και τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.

Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες δεν έχουν προχωρήσει σε ικανοποιητική αναθεώρηση των δεικτών πιστωτικού κινδύνου με αποτέλεσμα οι δείκτες των τραπεζών να θεωρούνται μάλλον αναξιόπιστοι. Επίσης, δεν μπορούν να δημιουργήσουν δείκτες που εξετάζουν αποτελεσματικά το μορατόριουμ και τα μέτρα στήριξης για να εκτιμήσουν την πιθανότητα αθέτησης δανείων.

Ένας άλλος τομέας που μας ανησυχεί είναι τα δάνεια που μεταβαίνουν απευθείας από το στάδιο 1 στο στάδιο 3 δηλαδή γίνονται μη εξυπηρετούμενα χωρίς να παρουσιάζουν εν τω μεταξύ σημαντική αύξηση του πιστωτικού κινδύνου . Το γεγονός πως οι τράπεζες αργούν να αναγνωρίσουν την αλλαγή είναι ανησυχητικό επισημαίνει ο επικεφαλής του SSM.

«Όχι» σε πανευρωπαϊκή bad bank – «Nαι» σε εθνικά εργαλεία

Το κόστος κινδύνου για το 2021 αναμένεται να παραμείνει πάνω από το επίπεδο που βρισκόταν πριν από την κρίση. Ορισμένοι αναλυτές της αγοράς αναμένουν από τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ να αρχίσουν να λαμβάνουν προβλέψεις. Οι μακροοικονομικές εκτιμήσεις μιλούν για ανάκαμψη από το δεύτερο τρίμηνο.

Σε ότι αφορά τις τραπεζικές αποτιμήσεις ο κ. Enria σημειώνει πως από τον Σεπτέμβριο, οι τιμές των ευρωπαϊκών τραπεζικών μετοχών έχουν αυξηθεί περισσότερο από 60%. Αυτή είναι μια σημαντική ανοδική αναθεώρηση των αποτιμήσεων, η οποία συνδέεται με το θετικό αίσθημα ότι βρισκόμαστε στην αρχή της ανάκαμψης και οι τράπεζες είναι σε θέση να επωφεληθούν.

Ωστόσο οι παράγοντες είναι αντικρουόμενοι. Αναμένεται να αυξηθούν οι πτωχεύσεις, αλλά αναμένεται επίσης ότι η ανάκαμψη θα είναι μάλλον ισχυρή. Ορισμένες επιχειρήσεις και τομείς είναι πιθανό να βιώσουν μια ισχυρή ανάκαμψη, ενώ άλλοι μπορεί να μην επιστρέψουν χωρίς τραυματισμό. Γι ‘αυτό η αποτελεσματική διαχείριση πιστωτικού κινδύνου από τις τράπεζες είναι τόσο σημαντική στην παρούσα φάση.

Ο κ. Enria επέμεινε στη μη ύπαρξη ανάγκης για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής bad bank πραγματοποιώντας αναφορά στα τοπικά εργαλεία ιδιαίτερα σε ότι αφορά Ιταλία και Ελλάδα

Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του για τη χρηματοδότηση με υψηλή μόχλευση και την έκθεση των τραπεζών σε μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εποπτεύονται και τα οποία μερικές φορές λαμβάνουν πολύ υψηλά ρίσκα και παίρνουν πολύ συγκεντρωμένα στοιχήματα στις χρηματοπιστωτικές αγορές.