‘Eκθεση του Ινστιτούτου Hoover του πανεπιστημίου Στάνφορντ εκτιμάει ότι οι μισές από τις συνολικά 4.800 αμερικανικές τράπεζες, περίπου 2.400 στον αριθμό, έχουν εξαντλήσει τα  ταμειακά τους αποθέματα ασφαλείας και λειτουργούν με αρνητικά ίδια κεφάλαια. Η έκθεση επιβεβαιώνει τους φόβους τον επενδυτών για την αντοχή του τραπεζικού συστήματος, το οποίο έχει οδηγήσει τις μετοχές, κυρίως των περιφερειακών τραπεζών, σε μία πορεία που θυμίζει τρενάκι του τρόμου, στη σκιά της κατάρρευσης τεσσάρων τραπεζών.

«Είναι τρομακτικό. Υπάρχουν χιλιάδες τράπεζες που ασφυκτιούν, βρίσκονται κάτω από το νερό. Κι αυτό γιατί η αξία των περιουσιακών τους στοιχείων είναι πολύ χαμηλότερη από την αξία του χρέους που πρέπει να εξυπηρετήσουν, οπότε είναι σε δύσκολη θέση», αναφέρει ο καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Στάντφορντ, Amit Seru, ο οποίος συνυπογράφει την έκθεση του Ινστιτούτου Hoover. «Ας μην προσποιούμαστε ότι πρόκειται μόνο για τη Silicon Valley Bank και την First Republic. Μεγάλο μέρος του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ είναι δυνητικά αφερέγγυο».

Ο εφιάλτης των εκροών

Τον περασμένο Μάρτιο, τρεις τράπεζες, οι Silicon Valley Bank, Signature Bank και Silvergate Capital κατέρρευσαν μέσα σε λίγα 24ωρα, τροφοδοτώντας ένα ευρύ sell off το οποίο έπληξε τις περιφερειακές τράπεζες αλλά και τους μεγάλους τραπεζικούς κολοσσούς. Τον Μάιο η First Republic τέθηκε υπό τον έλεγχο των ρυθμιστικών αρχών των ΗΠΑ με την JP Morgan να εξαγοράζει ένα μέρος των assets της τράπεζας με ισχυρό δέλεαρ το ελίτ πελατολόγιο των super rich καταθετών της περιφερειακής τράπεζας με έδρα την Καλιφόρνια, για να διευρύνει την μονάδα διαχείρισης πλούτου της ο τραπεζικός κολοσσός.

Στην περίπτωση της Silicon Valley Bank και της First Republic, οι καταθέτες υπό την πίεση του sell off και υπό τον φόβο ότι θα χάσουν τα κεφάλαιά τους, απέσυραν ένα μεγάλο μέρος των καταθέσεών τους. Η First Republic έχασε το 41% των καταθέσεών της στο πρώτο τρίμηνο του 2023.

Ο Gregor Matvos, καθηγητής Χρηματοοικονομικών στη Σχολή Διοίκησης Kellogg του Πανεπιστημίου Northwestern, ο οποίος συνυπογράφει την έρευνα για τις τράπεζες αναφέρει ότι αν μόνο οι μισοί ανασφάλιστοι καταθέτες αποσύρουν τα κεφάλαιά τους, περίπου 190 τράπεζες με περιουσιακά στοιχεία έως και 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα μπορούσαν να υποστούν απομείωση, δηλαδή η χρηματιστηριακή αξία των περιουσιακών στοιχείων τους μετά από αυτές τις εκροές θα είναι ανεπαρκής για την αποπληρωμή όλων των ασφαλισμένων καταθέσεων».

Σε ένα νέο οικονομικό τοπίο αυξανόμενων επιτοκίων, οι μικρότερες τράπεζες αντιμετωπίζουν αντίστοιχο κίνδυνο με το χτύπημα που δέχθηκε η Silicon Valley Bank, η οποία όταν επιχείρησε να πουλήσει assets, κυρίως ομόλογα, για να αυξήσει την κεφαλαιοποίησή της, ζημιώθηκε με 1,8 δις δολάρια, καθώς η αξία τους έχει μειωθεί μετά την αύξηση των επιτοκίων.

Ο Amit Seru αναφέρεται και σε αυτόν τον κίνδυνο υποστηρίζοντας στην έρευνά του ότι οι αμερικάνικες τράπεζες έχουν μη πραγματοποιηθείσες ζημίες ύψους 2,2 τρις δολαρίων.

Τι πρέπει να γίνει με τις τράπεζες-ζόμπι

Ο καθηγητής του Στάνφορντ Amit Seru προειδοποιεί όσους έχουν προεξοφλήσει το τέλος της τραπεζικής αναταραχής: «Ας μην προσποιούμαστε ότι πρόκειται μόνο για τη Silicon Valley Bank και την First Republic. Μεγάλο μέρος του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ είναι δυνητικά αφερέγγυο».

Κάνει λόγο για τράπεζες-ζόμπι που δεν πρέπει να λάβουν υποστήριξη από την κυβέρνηση σε περίπτωση κινδύνου.

«Δεν πιστεύουμε στην οριζόντια υποστήριξη, καθώς σε αυτήν περιλαμβάνονται και οι τράπεζες ζόμπι, και θα καταλήξουμε σε ένα σύστημα ζόμπι», ανέφερε, προτείνοντας η βοήθεια να προορίζεται στις τράπεζες που θα έχουν αποδείξει πρώτα ότι μπορούν να συγκεντρώσουν ίδια κεφάλαια και ότι έχουν τη στήριξη των επενδυτών. «Χρειαζόμαστε ένα σύστημα που να ξεχωρίζει τις αδύναμες τράπεζες από τις τράπεζες-ζόμπι», ανέφερε ο Seru.

Και όπως αναφέρει η έκθεση δεν είναι μόνο οι μικρές τράπεζες καθώς εντοπίζει κινδύνους ακόμα και σε τράπεζα με ενεργητικό άνω του 1 τρις δολαρίων. 

«Δεν είναι πρόβλημα μόνο των τραπεζών με ενεργητικό κάτω των 250.000 δολαρίων», προειδοποιεί ο καθηγητής.

Το Υπουργείο Οικονομικών και οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ έχουν κατηγορηθεί ότι βρίσκονται σε φάση άρνησης, με τον αποφεύγουν να διαχειριστούν τη «βόμβα» των ανασφάλιστων καταθέσεων σε τράπεζες που την περίοδο του εύκολου χρήματος δάνειζαν άκριτα και με χαμηλά επιτόκια. «Το ίδιο έλεγαν όταν κατέρρευσε η Bear Sterns. Όλα θα πάνε καλά», υπενθυμίζει ο Seru.

Διαβάστε επίσης:

Deutsche Bank: Ισχυρή αναβάθμιση για τις ελληνικές τράπεζες – Νέες τιμές στόχοι για Εθνική, Πειραιώς, Eurobank και Alpha