Την τελευταία φορά που η Banca Monte dei Paschi di Siena SpA αγόρασε έναν άλλο δανειστή, κατέληξε σε δάκρυα.

Έτσι, μεγάλο μέρος της Ιταλίας σοκαρίστηκε όταν ξύπνησε την Παρασκευή από την ανακοίνωση ότι η παλαιότερη τράπεζα του κόσμου – η οποία εξακολουθεί να υπόκειται σε κυβερνητικό πρόγραμμα διάσωσης – θέλει να αγοράσει μια μεγαλύτερη αντίπαλο, την Mediobanca SpA, σε μια συμφωνία με όλες τις μετοχές αξίας 13,4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

1

«Μέχρι πριν από λίγους μήνες αυτή η κίνηση θα ήταν αδιανόητη», δήλωσε ο Stefano Girola, CIO του οικογενειακού γραφείου FI-MEP με έδρα την Μπρέσια της Ιταλίας. Η τράπεζα που «κανένας δεν ήθελε, έβαλε τον εαυτό της στο επίκεντρο».

Η εξέλιξη αντανακλά την ταχεία ανάκαμψη της Monte Paschi τα τελευταία χρόνια, υπό τον διευθύνοντα σύμβουλο Luigi Lovaglio, η οποία είδε τη μετοχή της να υπερδιπλασιάζεται και επέτρεψε στην κυβέρνηση να μειώσει το μερίδιό της. Αποτελεί επίσης έκφραση του ενδιαφέροντος της Ιταλίας για τη δημιουργία ενός νέου εθνικού τραπεζικού πρωταθλητή.

Ο τραπεζικός τομέας της Ιταλίας είναι γεμάτος συμφωνίες

Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται οργασμός συναλλαγών στον τραπεζικό τομέα της Ιταλίας. Η UniCredit SpA, μία από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες, διεκδικεί την εξαγορά της Banco BPM Spa, που σήμερα είναι η Νο 3. Το σχέδιο της Paschi να εξαγοράσει τη Mediobanca θα δημιουργήσει «έναν ισχυρό τρίτο παίκτη στον ιταλικό τραπεζικό τομέα» σημείωσε ο τραπεζικός αναλυτής της Scope Group, Alessandro Boratti.

Αυτό θα λειτουργούσε ως αντίβαρο στους μεγαλύτερους δανειστές, και καθώς η ιταλική κυβέρνηση εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Monte Paschi, θα βοηθούσε την Μελόνι να διατηρήσει μεγάλο μέρος του τομέα χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της χώρας υπό εγχώριο έλεγχο.

Θα ενίσχυε επίσης την επιρροή της Ρώμης επί της Generali, μιας ασφαλιστικής εταιρείας και βασικού κατόχου κρατικών ομολόγων της Ιταλίας, η οποία συγκαταλέγει τη Mediobanca στους μεγαλύτερους μετόχους της. Ο μεγαλύτερος έλεγχος εκεί θα έδινε στην κυβέρνηση μεγαλύτερη επιρροή σε «ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των τραπεζών και των ασφαλειών», δήλωσε ο Carlo Alberto Carnevale Maffe, ο οποίος διδάσκει επιχειρηματική στρατηγική στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Generali υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία για τη συγχώνευση των δραστηριοτήτων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της με τον γαλλικό τραπεζικό όμιλο BPCE. Οι αξιωματούχοι στη Ρώμη αναζητούν τρόπους για να διατηρήσουν την ιταλική επιρροή στη συμφωνία, ενώ ο Καλτατζιρόνε, ο οποίος στο παρελθόν προσπάθησε να απομακρύνει τον διευθύνοντα σύμβουλο της Generali Φιλίπ Ντονέ, αντιτίθεται στη συναλλαγή, ανέφερε το Bloomberg News.

Η εξαγορά της Mediobanca απέχει πολύ από το να είναι μια τελειωμένη συμφωνία – η Paschi λέει ότι η προσφορά της ήταν σε ένα premium 5% στην τιμή της μετοχής της Mediobanca πριν από την ανακοίνωση της συμφωνίας, ένα μαξιλάρι που εξαφανίστηκε καθώς η μετοχή έπεσε 6,9% στα 6,49 ευρώ στο Μιλάνο την Παρασκευή. Την ίδια περίοδο, η Mediobanca σημείωσε άνοδο 7,7% στα 16,47 ευρώ.

Ο σκεπτικισμός των επενδυτών θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει εμπόδιο. Ο αναλυτής της KBW Hugo Cruz δήλωσε σε σημείωμα αντίδρασης ότι η συμφωνία φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι «έχει περιορισμένες πιθανότητες επιτυχίας».

Η Μελόνι μπορεί, ωστόσο, να υπολογίζει στην υποστήριξη δύο ισχυρών φατριών δισεκατομμυριούχων: των Del Vecchios, οι οποίοι ελέγχουν την κατασκευάστρια εταιρεία Ray-Ban EssilorLuxottica SA, και του μεγιστάνα των κατασκευών Francesco Gaetano Caltagirone. Οι οικογένειες αγόρασαν σημαντικά μερίδια της Monte Paschi από την κυβέρνηση τον Νοέμβριο και έκτοτε έχουν επεκτείνει τις συμμετοχές τους, σε 9,8% και 5%.

Η μετοχή της Monte Paschi έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια

Ούτε η Ιταλία ούτε οι δισεκατομμυριούχοι κατέχουν πλειοψηφίες σε κανέναν από τους δύο δανειστές, πράγμα που σημαίνει ότι θα αντιμετωπίσουν την πρόκληση να πείσουν άλλους μετόχους να υπογράψουν το σχέδιό τους. Αλλά αν το καταφέρουν, θα καταστήσει τους Del Vecchios και Caltagirones σημαντικούς επενδυτές σε μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ιταλίας.

Η ευλογία της κυβέρνησης και των δύο δυναστειών δισεκατομμυριούχων έχει ουσιαστικά μετατρέψει τη Monte Paschi σε «έναν αγοραστή που μπορεί να επηρεάσει ολόκληρο το ιταλικό χρηματοπιστωτικό σύστημα», σύμφωνα με τον Girola.

Η Mediobanca θεωρεί την κίνηση εχθρική και πιθανότατα θα καταλήξει να την απορρίψει, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το θέμα.

Η προτεινόμενη εξαγορά αντιπροσωπεύει μια εντυπωσιακή στροφή για τον δανειστή από τη Σιένα. Ιδρύθηκε το 1472 για να χρηματοδοτεί τη γεωργική και εμπορική δραστηριότητα και στη συνέχεια επεκτάθηκε σε όλη τη χερσόνησο, με αποτέλεσμα να γίνει μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ιταλίας.

Η ιστορία της πτώσης της Monte Paschi ξεκίνησε το 2007, όταν εξαγόρασε την Banca Antonveneta SpA από την ισπανική Banco Santander SA έναντι 9 δισεκατομμυρίων ευρώ – το ένα τρίτο περισσότερο από αυτό που είχε πληρώσει η Santander για να αγοράσει τον δανειστή μόλις λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Καθώς η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση συγκλόνισε την ευρωπαϊκή οικονομία, η συμφωνία φόρτωσε την Paschi με ζημίες που τελικά θα την ανάγκαζαν σε πολυετή αναδιάρθρωση και δικαστικές διαμάχες.

Η τράπεζα διασώθηκε για πρώτη φορά από την ιταλική κυβέρνηση το 2009 και εθνικοποιήθηκε οκτώ χρόνια αργότερα.

Από τότε που ο Lovaglio ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου το 2022, η Monte Paschi σημείωσε τεράστια αύξηση της κερδοφορίας της. Μεταξύ της περικοπής των δαπανών του και των υψηλότερων επιτοκίων, η τράπεζα μπόρεσε να επαναλάβει τις πληρωμές μερισμάτων πέρυσι μετά από 13 χρόνια παύσης. Αυτό έδωσε στην Ιταλία την ευκαιρία να ξεκινήσει την ιδιωτικοποίηση του δανειστή.

Αμυντική κίνηση η προσφορά

Παρόλα αυτά, λίγοι θα περίμεναν ότι η Monte Paschi θα μετατρεπόταν από πιθανό στόχο εξαγοράς σε αγοραστή σύντομα.

Στην ανακοίνωσή της την Παρασκευή, η Paschi ανέφερε ότι η εξαγορά θα της επιτρέψει να προσθέσει δραστηριότητες διαχείρισης πλούτου και να μειώσει το ετήσιο κόστος κατά 300 εκατ. ευρώ. Η διευρυμένη τράπεζα θα ήταν επίσης σε θέση να «επιταχύνει τη χρήση 2,9 δισ. ευρώ» σε αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις για να αποκομίσει κεφαλαιακά οφέλη, σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Ορισμένοι εξεπλάγησαν τόσο από τον προτεινόμενο στόχο της Monte Paschi όσο και από την ίδια την κίνηση. Πρόκειται για έναν «απροσδόκητο συνδυασμό», δήλωσαν οι αναλυτές της Morgan Stanley, Pamela Zuluaga και Alvaro Serrano, σημειώνοντας ότι ενώ η Mediobanca ειδικεύεται στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και πλούτου, στις υπηρεσίες καταναλωτικής χρηματοδότησης και επενδυτικής τραπεζικής, η Monte Paschi στηρίζεται σε παραδοσιακές υπηρεσίες λιανικής και εμπορικής τραπεζικής.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια πολιτική κίνηση, δήλωσε ο καθηγητής επιχειρήσεων Carnevale, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει την αντίδραση των αγορών και των θεσμικών επενδυτών.

Άλλοι δήλωσαν ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορετικά κίνητρα.

«Πιστεύω ότι η Paschi έκανε μια προσφορά για τη Mediobanca ως αμυντική κίνηση για να μειώσει τη δική της κερδοσκοπική ελκυστικότητα», δήλωσε η Margherita Strazzari, διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στη Sempione SIM.

 

Διαβάστε επίσης 

«Καμπανάκι» από Γαλλία για τη νομοθεσία ESG – Ποιες αλλαγές ζητά λόγω Τραμπ

ΤτΕ: Κορύφωση της ανάπτυξης και αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας το 2025

Τράπεζα Πειραιώς: Αμετάβλητος το 2024 ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα – Εν αναμονή των κινήσεων Τραμπ