Ο Σλοβένος συγγραφέας Ζάρκο Πετάν, έχει γράψει με τον γνώριμο σαρκαστικό του τρόπο στους «αφορισμούς» του: Η σιωπή είναι χρυσός. Γι’ αυτό και μερικοί την πουλάνε πολύ ακριβά…

Στην περίπτωση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η σιωπή που τηρείται από τα διοικητικά του στελέχη απέναντι στις εν εξελίξει διεργασίες της κεφαλαιακής αύξησης της τράπεζας Πειραιώς, ασφαλώς και δεν είναι προς… πώληση. Δημιουργεί όμως μια θολή εικόνα που με τη σειρά της εμποτίζει με ασάφεια  το επενδυτικό κοινό, το οποίο αδυνατεί να διακριβώσει τις πραγματικές προθέσεις του Τ.Χ.Σ.

Ενώ η τράπεζα έχει κοινοποιήσει την «αρχιτεκτονική» της Α.Μ.Κ του ενός δισ. ευρώ, για την οποία απαιτείται να δοθεί το «πράσινο φως» από τη γενική συνέλευση της 7ης Απριλίου, το Ταμείο κρατάει ακόμη κλειστά τα χαρτιά του. Δίνοντας λαβή για διάσπαρτες φήμες και σενάρια που κάνουν τον γύρο της αγοράς. Ξεκινώντας από τις φερόμενες «δεύτερες σκέψεις» αναφορικά με το ποσοστό συμμετοχής που επιζητεί να έχει το Τ.Χ.Σ. στην Πειραιώς (μετά από την κεφαλαιακή αύξηση) και φτάνοντας μέχρι τις υποτιθέμενες «φυγόκεντρες δυνάμεις» που αναπτύσσονται  μέσα στο 7μελές Γενικό Συμβούλιο του Ταμείου. Σαν να πρόκειται για «εικονομάχους» και «εικονολάτρες» της επικείμενης Α.Μ.Κ…

Χωρίς όμως να μπορεί να διασταυρωθεί αν όλα αυτά κινούνται εξ ολοκλήρου στη σφαίρα της φαντασίας ή αν όντως έχουν και ορισμένες «δόσεις» αλήθειας.  Ειδικά μάλιστα όταν τα στελέχη του Τ.Χ.Σ, με Πρόεδρο τον Ανδρέα Βερύκιο και τον εκτελούντα χρέη Διευθύνοντος Συμβούλου Ηλία Ξηρουχάκη, αρνούνται να έχουν κάθε επαφή με την «ενοχλητική» δημοσιότητα…

Προ ημερών ( στις 23 και 24 Μαρτίου) το ζήτημα της Πειραιώς βρέθηκε δύο φορές στην «ατζέντα» των συζητήσεων στο Γενικό Συμβούλιο του Τ.Χ.Σ χωρίς όμως να βγει «λευκός», με την μορφή της επίσημης θέσης. Ορισμένες πληροφορίες λένε πως  η «δυστοκία» εντοπίζεται στο γεγονός ότι το Τ.Χ.Σ που τώρα κατέχει το 61,34% της Πειραιώς, δεν θέλει να δει το ποσοστό του να πέφτει πολύ κάτω από την καταστατική μειοψηφία του 33%. Να βρεθεί δηλαδή στα επίπεδα του 26% ή και χαμηλότερα, όπως φαίνεται από το δυνητικό ενδιαφέρον που έχει εκφραστεί για τη συμμετοχή τους στην κεφαλαιακή αύξηση της τράπεζας, από πλευράς ισχυρών, διεθνών funds.

Ευθυνοφοβία και «προβληματικές καταστάσεις» στο Τ.Χ.Σ

Κατά μία εκδοχή, η «τάση» της παραμονής του Τ.Χ.Σ. σε υψηλά ποσοστά συμμετοχής στην Πειραιώς, διαμορφώνεται κατά κύριο λόγο μεταξύ των τριών μελών του Γενικού Συμβουλίου που είναι ξένοι. Γίνεται όμως λόγος και για… ευθυνοφοβία στις τάξεις της Διοίκησης του Τ.Χ.Σ, όπως επίσης και για «προβληματικές» καταστάσεις, που ως ένα βαθμό αναδείχθηκαν με την παραίτηση του CEO Μάρτιν Τζούρντα.

Αν και εξ αντικειμένου όλα αυτά δεν μπορεί δεν μπορεί να τα πάρει κάποιος «τοις μετρητοίς» εν τούτους δίνουν την αίσθηση ότι «όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά». Που μένει να φανεί  από τις ίδιες τις περιστάσεις το πώς θα αντιμετωπιστεί. Επί του παρόντος πάντως και στο βαθμό που οι πληροφορίες ερμηνεύονται σωστά, η πολιτική του Τ.Χ.Σ έχει αρχίσει να ενοχλεί όχι μόνο παράγοντες της αγοράς, αλλά και αξιωματούχους της κυβέρνησης.

Η πιο πρόσφατη, επίσημη τοποθέτηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την Πειραιώς είχε γίνει τον περασμένο Νοέμβριο, όταν και ανάμεσα στα άλλα τονιζόταν:  «Το ΤΧΣ αναγνωρίζει την μακροχρόνια συνεισφορά των ιδιωτών μετόχων στην θετική πορεία της Τράπεζας. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΤΧΣ θα επιδιώξει κατά τη διάρκεια του έτους 2021 και υπό τον όρο της ύπαρξης ευνοϊκών συνθηκών στην αγορά, να διευκολύνει την ουσιαστική συμμετοχή ιδιωτών στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας με μείωση του δικού του ποσοστού, αποσκοπώντας στη διατήρηση της κεφαλαιακής ισχύος της Τράπεζας και στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος».

Τον περασμένο Φεβρουάριο και πέντε μέρες πριν από την παραίτησή του από τη διοικητική ηγεσία του Τ.Χ.Σ ο Μάρτιν Τζούρντα είχε υποστηρίξει πως «το Ταμείο θα ήθελε να δει το μερίδιό του (στην Πειραιώς) να πέφτει κάτω από το όριο του 30%».

Από τη δική του πλευρά ο CEO της τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, δίνοντας μόλις πρόσφατα το στίγμα των εξελίξεων, είχε τονίσει ότι με την αύξηση κεφαλαίου το ποσοστό του Τ.Χ.Σ. επιδιώκεται να περιοριστεί κάτω από το 33%.

Βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου το Ταμείο οφείλει να έχει δύο γνωμοδοτήσεις από ανεξάρτητους χρηματοοικονομικούς συμβούλους, προκειμένου να σταθμίσει τις κινήσεις του για την Α.Μ.Κ της Πειραιώς. Επ’ ωφελεία της διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου.

Είναι άγνωστο σε ποιο στάδιο βρίσκεται το συγκεκριμένο… προαπαιτούμενο και τι τελικά σκοπεύει να πράξει το Τ.Χ.Σ στα ταμεία του οποίου υπάρχουν διαθέσιμα 1,36 δισ. ευρώ, όπως προκύπτει από της λογιστικές καταστάσεις του 9μηνου του 2020.

Κάποιοι θεωρούν ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα έπρεπε ήδη να είχε υποβάλλει ερώτημα στο Τ.Χ.Σ, ζητώντας να αποσαφηνίσει τις προθέσεις του για την Α.Μ.Κ της Πειραιώς. Στο πλαίσιο της ορθής και ισότιμης ενημέρωσης των επενδυτών. Πλην όμως νομικές πηγές αναφέρουν ότι πρόκειται για μια ειδικού χειρισμού παράμετρο, καθώς αφορά τη στάση ενός μετόχου (όπως είναι το Τ.Χ.Σ)  και ως εκ τούτου εκφεύγει από τον εποπτικό ρόλο που ασκεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Η «αρχιτεκτονική» της κεφαλαιακής αύξησης

Ανεξαρτήτως αυτών, η δομή της υπό έγκριση από τη γενική συνέλευση Α.Μ.Κ της Πειραιώς, δείχνει  ότι η θέση του Τ.Χ.Σ τοποθετείται στο σκέλος του βιβλίου προσφορών που θα ανοίξει στο εξωτερικό. Από τις διαδικασίες αυτής της ιδιωτικής τοποθέτησης θα προέλθουν τα 9/10 της  κεφαλαιακής αύξησης του ενός δισ. ευρώ. Με το Τ.Χ.Σ να δηλώνει πόσα κεφάλαια σκοπεύει να διαθέσει και τους υπόλοιπους ενδιαφερόμενους ξένους «παίκτες» να απορροφούν τα υπόλοιπα.

Το δεύτερο σκέλος της Α.Μ.Κ αφορά τη Δημόσια Προσφορά που θα «ανοίξει» στην Ελλάδα για το υπόλοιπο 10% της κεφαλαιακής αύξησης που αντιστοιχεί στα 100 εκατ. ευρώ. Στοχεύοντας να ικανοποιήσει κατά προτεραιότητα και τη ζήτηση που θα υπάρξει από τους υφιστάμενους Έλληνες μετόχους της τράπεζας, αλλά και από νέους επενδυτές που θα θελήσουν για πρώτη φορά να αποκτήσουν «χαρτιά» της τράπεζας.

Ειδικά για όσους κατέχουν μετοχές της Πειραιώς, η πρόβλεψη είναι να διατηρήσουν αναλλοίωτο το ποσοστό συμμετοχής τους στην τράπεζα και μετά την Α.Μ.Κ. Γεγονός που πόρρω απέχει από όσα ακρίτως διαδίδονται για αποκλεισμό των Ελλήνων επενδυτών και δη των μικροεπενδυτών. Από τη στιγμή βεβαίως που εκείνοι διαθέτουν 16,5 μετοχές ( και το ακέραιο πολλαπλάσιό τους) οι οποίες πριν από την αύξηση κεφαλαίου θα συνενωθούν σε μία νέα.

Η τιμή στην οποία θα γίνει η διάθεση των μετοχών από την κεφαλαιακή αύξηση, σε συνάρτηση και από το επιθυμητό ποσοστό που θα θελήσει να έχει το Τ.Χ.Σ, θα κρίνουν το ύψος των κεφαλαίων που εκείνο θα τοποθετήσει. Τα οποία δείχνουν να κυμαίνονται από τα 100 έως τα 300 εκατ. ευρώ. Εφόσον φυσικά το Ταμείο, ως βασικός μέτοχος, εγκρίνει στη γενική συνέλευση της 7ης Απριλίου τους όρους της Α.Μ.Κ και δεν ζητήσει ουσιώδεις αλλαγές… Κάτι για το οποίο οι πιθανότητες φαντάζουν εξαιρετικά μικρές, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να υπάρξουν αχαρτογράφητες συνέπειες για τις οποίες κανένας δεν θα ήθελε να αναλάβει την ευθύνη.

Η στρατηγική επιλογή της τράπεζας να προχωρήσει σε ριζική εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων και να προχωρήσει σε μια πολλά υποσχόμενη «επόμενη μέρα» έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον εισόδου πολλών ξένων funds. Σε τιμές όμως που θα αναπόφευκτα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν χαμηλές και συνάμα εξοντωτικές για τον μετοχικό πλούτο των υφιστάμενων μετόχων. Κάτι όμως που κατά κόρον συμβαίνει στις κεφαλαιακές αυξήσεις των τραπεζών, σε όλα τα τελευταία χρόνια.

Ισχυροί «παίκτες» στη γωνία για να πάρουν μεγάλο ποσοστό

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που διαβλέπουν ότι για την επικείμενη Α.Μ.Κ της Πειραιώς θα υπάρξει ένας κεντρικός πυρήνας ενδιαφερομένων ( αυτόνομος ή με τη μορφή συνασπισμού, μεγάλων ξένων «παικτών») που θα διεκδικήσουν ισχυρό μερίδιο συμμετοχής στην κεφαλαιακή αύξηση. Της τάξεως του 20%- 25% ή και παραπάνω, που μεταφράζεται σε καταβολή 200-250 εκατ. ευρώ. Με στόχο να αναλάβουν τα ηνία της τράπεζας και να έχουν προτιμησιακό δικαίωμα σε μια μελλοντική εκχώρηση του μετοχικού ποσοστού του Τ.Χ.Σ. Ισχυροποιώντας περαιτέρω τη θέση τους στην τράπεζα.

Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και με την Α.Μ.Κ της Eurobank, το 2014. Όταν και μια ομάδα διεθνών funds, με επικεφαλής τη Fairfax του Πρέμ Γουάτσα, δεσμεύτηκε να καλύψει το 46,4% της τότε κεφαλαιακής αύξησης. Βάζοντας τα 1,33 δισ. από τα συνολικά 2,864 δισ. και κάνοντας το πρώτο βήμα για τη εν συνεχεία πλήρη ιδιωτικοποίηση της τράπεζας.

Το αν και κατά πόσο κάτι αντίστοιχο μπορεί να επαναληφθεί και τώρα με την Πειραιώς, είναι κάτι που θα κριθεί από τα  ίδια τα γεγονότα, τα οποία και θα ακολουθήσουν.

Η αλήθεια για τα όσα έγιναν επί ΣΥΡΙΖΑ στις τράπεζες

Το όλο σκηνικό μάλιστα αποκτά και πολιτική χροιά, από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας, αποφάσισαν να ξαναδώσουν μαθήματα ακραίου βερμπαλισμού. Αδιαφορώντας σε βαθμό πρόκλησης για τα όσα έγιναν επί ημερών της δικής τους διακυβέρνησης, κάνουν τώρα λόγο για «σκάνδαλο με την Α.Μ.Κ της Πειραιώς». Για το Τ.Χ.Σ που χάνει τεράστια κεφάλαια και μικρομετόχους που λεηλατούνται… Οι του ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα ζητούν, εκτός από τα όσα ειπώθηκαν στη Βουλή, να κάνουν παράσταση και στη Διοίκηση του Τ.Χ.Σ. με τη οποία επιδιώκουν να έχουν συνάντηση.

Ωστόσο τα πραγματικά γεγονότα είναι αληθινός καταπέλτης για όσους στοιχειωδώς παρακολουθούν τις οικονομικές και τραπεζικές εξελίξεις.

Η «ψυχρή» γλώσσα των αριθμών λέει ότι όταν τον Ιανουάριο του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία η χρηματιστηριακή αποτίμηση της Πειραιώς ήταν στα 4,296 δισ. ευρώ. Της Εθνικής στα 3,957 δισ., της Alpha Bank στα 4,725 δισ. και της Eurobank στα 1,985 δισ. ευρώ. Στον απόηχο της «περήφανης διαπραγμάτευσης» με τους ευρωπαίους εταίρους, που επέφερε τη σκληρή πραγματικότητα των capital controls, οι τράπεζες οδηγήθηκαν σε επαχθείς ανακεφαλαιοποιήσεις στο τελευταίο δίμηνο του 2015. Είναι ενδεικτικό ότι στα τέλη Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς η χρηματιστηριακή αξία της Πειραιώς είχε καταπέσει στα 567, 4 εκατ. ευρώ, της Εθνικής στα 2,395 δισ., της Alpha Bank στα 1,648 δισ. και της Eurobank  στα 459,9 εκατ. ευρώ.

Η συνέχεια είναι ακόμη οδυνηρότερη αφού η Πειραιώς υποχρεώθηκε από τις περιστάσεις να οδηγηθεί σε Α.Μ.Κ με τιμή διάθεσης των νέων μετοχών στο 0,003 ευρώ πρo του reverse split. Mε άλλα λόγια η τότε μετοχική περιουσία των παλαιών μετόχων αποτιμήθηκε στα …18,3 εκατ. ευρώ. Όταν στις δύο προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις ( του 2013 και του 2014) το μεν Τ.Χ.Σ, είχε εισφέρει 6,985 δισ. και οι ιδιώτες μέτοχοι άλλα 3,2 δισ..

Η Α.Μ.Κ του 2015 έγινε με παραίτηση των δικαιωμάτων των τότε υφιστάμενων μετόχων και με το Τ.Χ.Σ να καλύπτει το 35,3% των δικαιωμάτων συμμετοχής ( εξαιρουμένων των CoCos) που τότε έφταναν στο 66,93% της τράπεζας. Το συμπέρασμα είναι ότι με την Α.Μ.Κ του 2015 οι παλαιοί μέτοχοι είδαν το ποσοστό συμμετοχής τους να συρρικνώνεται (dilution) κατά 93%…

Λόγω όλων αυτών τα επίσημα στοιχεία του χρηματιστηρίου δείχνουν ότι αμέσως μετά από εκείνη την Α.Μ.Κ ο αριθμός των μετόχων της Πειραιώς μειώθηκε από τους 168.807 στους 82.807…

Κατά τα άλλα και για λόγους  ιστορικής αλήθειας, οι επι ημερών ΣΥΡΙΖΑ κεφαλαιακές αυξήσεις των άλλων τραπεζών, έγιναν: Της Εθνικής στο 0,02 ευρώ πρo reverse split, με τη περιουσία των παλαιών μετόχων να αποτιμάται στα 70,7 εκατ. ευρώ. Της Eurobank στο 0,01 ευρώ που μεταφράστηκε σε κεφαλαιοποίηση 147,1 εκατ. ευρώ και της Alpha Bank στο 0,04 ευρώ, που εξέφραζε χρηματιστηριακή αξία 510,8 εκατ. ευρώ.

Όπως θα’λεγε και ο Ζάρκο Πετάν για τα όσα τώρα υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, « πιστεύω μόνο στα ψέματα που βγαίνουν απ’ το στόμα μου»…

Διαβάστε επίσης:

Τράπεζα Πειραιώς: Η Γενική Συνέλευση και ο βασικός μέτοχος θα καθορίσουν τα πάντα για την ΑΜΚ

Τράπεζα Πειραιώς: Με προνομιακό bonus για τους Έλληνες μετόχους η ΑΜΚ

Αλέξης Τσίπρας: Zητά εσπευσμένα ραντεβού με το ΤΧΣ για την Τράπεζα Πειραιώς