Ανάμεσα στα πολλά που έχει υποστηρίξει ο ηγέτης της «Οκτωβριανής επανάστασης» Βλαντιμίρ Λένιν είναι κι αυτό που λέει ότι σε «μια συμμαχία (συμφωνία) πάντα ο ένας κάνει το άλογο κι ο άλλος τον καβαλάρη»…

Το «τσιτάτο» αυτό θα μπορούσε άνετα να… διακοσμήσει και την πρόσφατα υπογεγραμμένη, τριετή επιχειρησιακή σύμβαση, ανάμεσα στην Τράπεζα της Ελλάδος και το συνδικάτο των εργαζόμενων σε αυτήν. Καθώς στη συμφωνία που επιτεύχθηκε ανάμεσα στις δύο πλευρές, εκείνος που αναμφίβολα έχει το ρόλο του καβαλάρη δεν είναι άλλος από τον Γιάννη Στουρνάρα…

Κατ’ αρχήν ο κεντρικός Έλληνας τραπεζίτης άναψε το «πράσινο φως» για αυξήσεις αποδοχών στους υπαλλήλους της ΤτΕ, οι οποίες μεσοσταθμικά αγγίζουν το 3% ετησίως. Για την ακρίβεια οι αυξήσεις υπολογίζονται στο 2,926%.

Σαφώς και πρόκειται για ένα ελκυστικό «πακέτο» οικονομικών παροχών. Το οποίο μάλιστα έρχεται  να ενισχύει έτι περεταίρω την ούτως ή άλλως κορυφαία θέση στα μισθολογικά που κατέχουν οι εργαζόμενοι στην Τ.τ.Ε. Αφήνοντας αισθητά πίσω, τους υπαλλήλους όλων των άλλων τραπεζών.

Η κίνηση Στουρνάρα φαίνεται όμως να έχει πολύπλευρη ανάγνωση. Ειδικά αν ληφθεί τοις μετρητοίς η άποψη που λέει ότι ο Διοικητής, με την παροχή των αυξήσεων, διασφαλίζει παράλληλα και την εργασιακή ειρήνη στην τράπεζα. Χωρίς , όπως λένε οι κακές γλώσσες, να κινδυνεύει από «τρικλοποδιές» του συνδικάτου… Που κρατάει χαμηλούς τόνους τόσο στο «βουβό κύμα» των διαμαρτυριών που έχουν προκαλέσει οι τελευταίες Προαγωγές, όσο και στο κατά κύριο λόγο ακανθώδες ζήτημα της  διοικητικής αναδιοργάνωσης της τράπεζας. Έργο το οποίο έχει ανατεθεί έναντι συνολικού τιμήματος 1,35 εκατ. ευρώ στη συμβουλευτική εταιρεία Korn Ferry και το οποίο ανοίγει θέματα βαθμολογίου, επιδοματικής πολιτικής, αλλά και συγκριτικής αξιολόγησης αμοιβών. Με συνέπεια να αιωρείται το ενδεχόμενο της αρνητικής διαφοροποίησης (από το 2022) του υφιστάμενου status των εργασιακών αποδοχών. Αν και στο παρελθόν ο Γιάννης Στουρνάρας έχει υποστηρίξει ότι «δεν θα θιγούν στο ελάχιστο τα όσα έχουν συμφωνηθεί από συλλογικές διαπραγματεύσεις», εν τούτοις στη νέα Επιχειρησιακή δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη «ρήτρα» προστασίας…

Ο περιορισμός στο περιφερειακό Δίκτυο

Ανεξαρτήτως όλων αυτών, το σίγουρο είναι ότι με τις αυξήσεις αποδοχών πέρασε «αβρόχοις ποσί» (με στεγνά πόδια)  και η… θυσία του περιφερειακού δικτύου της τράπεζας. Καθώς από εφέτος και σε χρονικό διάστημα τριετίας: Θα κλείσουν τα υποκαταστήματα της τράπεζας στην ακριτική Αλεξανδρούπολη και στο Βόλο, ενώ θα μετατραπούν θυρίδες τα υποκαταστήματα της Λαμίας και της Τρίπολης. Με άλλα λόγια το δίκτυο των καταστημάτων θα περιοριστεί κατά 23,5% αφού τα 17 λειτουργούντα υποκαταστήματα θα μείνουν 13.

Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο περιορισμός των πρακτορείων,  ο αριθμός των οποίων θα μειωθεί κατά 31,3%. Διότι από τα 32 πρακτορεία θα κλείσουν τα 10  (σε Αίγιο, Άγιο Νικόλαο Κρήτης, Αμαλιάδα, Ελευσίνα, Θήβα, Κιλκίς, Λευκάδα, Μεσολόγγι, Νάξο, Πτολεμαΐδα). Ακόμη, πρόκειται να καταργηθούν και οι υπάρχουσες θυρίδες της τράπεζας στην Κέρκυρα και την Φλώρινα.

Το προσωπικό όλων αυτών των μονάδων είναι πολύ μικρό και αναμένεται να μετακινηθεί σε κοντινότερες, εφ’ όσον το επιτρέψουν οι υπηρεσιακές δυνατότητες της τράπεζας. Για τέτοιου είδους μετακινήσεις, χορηγούνται περίπου 1.000 ευρώ το μήνα για την κάλυψη των πρόσθετων αναγκών, ανά εργαζόμενο.

Ειδικά σε ότι αφορά τον κεντρικό, οικονομικό κορμό της νέας Επιχειρησιακής σύμβασης, σε αυτήν ενσωματώνονται όλες οι αποδοχές των εργαζόμενων. Δύο από τα επιδόματα που παίρνει το σύνολο των υπαλλήλων ( βαθμού και… κεντρικής τράπεζας) αυξάνονται το μεν πρώτο κατά 10% ενώ τα δεύτερο, ένας από τρείς συντελεστές υπολογισμού του ανεβαίνει κατά… 28,6%.  Επίσης, μεταξύ των άλλων, αύξηση 3% δίδεται  και στο επίδομα ευθύνης.

Οι κρίσιμες προεκλογικές ισορροπίες στο συνδικάτο

Βάσει της συμφωνίας η Επιχειρησιακή έχει τριετή ορίζοντα εφαρμογής, καθώς ξεκινά από τον εφετινό Μάιο και λήγει στα τέλη Απριλίου του 2024. Το ιδιαίτερο γνώρισμά της είναι ότι οι αυξήσεις αρχίζουν να «τρέχουν» όχι από την αρχή της καινούργιας χρονιάς, αλλά από τον προσεχή Ιούλιο. Δηλαδή λίγο πριν από τις αναμενόμενες για το Φθινόπωρο εκλογές στο συνδικάτο…

Θαρρείς και υπήρξε μια ευνοϊκή  συναστρία  μέσα σε όλα αυτά,  που έχει σαν αποτέλεσμα να πάνε οι εργαζόμενοι στην κάλπη  με νωπή στη μνήμη τους την αύξηση των αποδοχών… Με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το προεδρείο του συνδικάτου που το απαρτίζουν από κοινού οι παρατάξεις της Πασοκογενούς ΠΑΣΚΕ, η Νεοδημοκρατική ΔΑΚΕ και η Συριζαϊκών πολιτικών αποχρώσεων Ενωτική. Την οποία και προσάρτησε πριν από περίπου έναν χρόνο στο συνδικαλιστικό κέντρο λήψης των αποφάσεων, ο νέος Πρόεδρος του Συλλόγου Θεοδόσης Πανάικας. Παλιός φοιτητής του Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος μπήκε στην τράπεζα το 1999, αφήνοντας τη θέση οικονομικού αναλυτή που κατείχε σε χρηματιστηριακή εταιρεία. Ο ίδιος, στο διάστημα 2001-2004 είχε χρηματίσει σύμβουλος του τότε υπουργού δικαιοσύνης Φίλιππου Πετσάλνικου.

Μέχρι να αναλάβει τη θέση του Προέδρου στο Σύλλογο ο συνδικαλιστής είχε μια μάλλον άοσμη παρουσία στον φορέα της εκπροσώπησης των εργαζόμενων. Αλλά στη συνέχεια έχει αναπτύξει ένα ιδιότυπο μίγμα εγωκεντρισμού και ανασφάλειας. Όπως τουλάχιστον ακούγεται συχνά πυκνά στους διαδρόμους της Τ.τ.Ε και όχι μόνον.

Σε κάθε περίπτωση η Επιχειρησιακή πέρασε από το συνδικάτο με τις ψήφους των τριών παρατάξεων που ελέγχουν τις 12 από τις 15 έδρες. Η ΕΣΑΚ του ΚΚΕ και η ανεξάρτητη «Ανανεωτική» είπαν όχι.

Μέχρι που θα φτάσουν οι αυξήσεις αποδοχών

Αν και η ακριβής ποσοτικοποίηση του κόστους της νέας Επιχειρησιακής είναι δύσκολη, εν τούτοις από ορισμένες πλευρές εικάζεται ότι μπορεί να είναι της τάξεως των 6 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ άλλοι την υπολογίζουν χαμηλότερα. Ωστόσο είναι αληθές ότι μεσούσης της πανδημίας η τράπεζα έχει περιορίσει τα έξοδά της, καθώς η τηλεργασία έχει σχεδόν εκμηδενίσει τα έξοδα για ταξίδια στο εξωτερικό και τις συνακόλουθες αποζημιώσεις που έπαιρναν τα στελέχη της. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και τα έξοδα του…επιδόματος σίτισης των 6 ευρώ ανά ημέρα ,που χορηγεί η τράπεζα στους υπαλλήλους, έχουν περιοριστεί δραστικά. Με συνέπεια οι όλες εξοικονομήσεις να καλύπτουν ένα σημαντικό μερίδιο του κόστους της νέας Επιχειρησιακής σύμβασης.

Πρακτικά και καθώς θα υπάρξουν τέσσερις και όχι τρεις «σειρές» αύξησης αποδοχών στους υπαλλήλους της Τ.τ.Ε στη διάρκεια της «ζωής» της Επιχειρησιακής, τα συνολικά οφέλη της θα ανέλθουν στο 12,2% μέχρι και το 2024. Πρακτικά τα οικονομικά οφέλη θα είναι περισσότερα αν ληφθούν υπόψη και οι μισθολογικές ωριμάνσεις που θα επέλθουν για τους υπαλλήλους.

Κι όλα αυτά, τη στιγμή κατά την οποία τα επίσημα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας δείχνουν ότι πέρσι οι μέσες αποδοχές των εργαζόμενων (πλην των στελεχών) αυξήθηκαν κατά 3,88%. Σε συνέχεια της αύξησης κατά 2,95% το 2019 και του +3,47%  που είχε υπάρξει το  2018…

Οι 93 προσλήψεις και η αβεβαιότητα για το νομισματοκοπείο

Στα τέλη της περσινής χρονιάς η τράπεζα είχε 1.882 υπαλλήλους των οποίων οι μέσες καθαρές αμοιβές εκτιμάται υπολογιστικά (και όχι επίσημα) ότι κινούνται στη «ζώνη» των 33.000 ευρώ ετησίως. Ως γενικό σύνολο όμως, περιλαμβάνοντας και τα καλύτερα αμειβόμενα στελέχη. Η μισθολογική υπεροχή που έχει τράπεζα, ανάγεται στο γεγονός της υψηλής ειδίκευσης των εργαζόμενων, σε συνδυασμό με την μακροχρόνια παρουσία θητεία τους στην ΤτΕ, στην οποία δεν έχουν εφαρμοστεί προγράμματα εθελούσιας εξόδου.

Σε πρόσφατο Γενικό Συμβούλιο της τράπεζας αποφασίστηκε η ενίσχυση του υπαλληλικού της προσωπικού με 93 νέες προσλήψεις. Ακόμη δεν έχει καθοριστεί το χρονοδιάγραμμα των προσλήψεων που αφορούν εξειδικευμένους υπαλλήλους, κατόχους μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών, οι οποίοι και θα κληθούν να στελεχώσουν τις κεντρικές υπηρεσίες της ΤτΕ. Η οποία δείχνει ολοένα και πιο αυξημένο ενδιαφέρον για ζητήματα κλιματικής αλλαγής και «πράσινου» περιβάλλοντος. Είναι πάντως ενδεικτικό, ότι οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας στην τράπεζα είναι αισθητά χαμηλότερες από εκείνες που είχε προ της δημοσιονομικής κρίσης, όταν και απασχολούσε 2.494 άτομα ( στα τέλη του 2008).

Κατά τα άλλα και σε ότι αφορά το γενικότερο περίγραμμα της Επιχειρησιακής σύμβασης, υπάρχει η σαφής αίσθηση της αιωρούμενης συνέχειας για το νομισματοκοπείο. Το οποίο είναι πλέον ένα από τα 6 που έχουν απομείνει εν λειτουργία, στον ευρωπαϊκό χάρτη των κεντρικών τραπεζών. Όπως όλα δείχνουν, αν δεν υπάρξει ένα γενναίο επενδυτικό πρόγραμμα για το ελληνικό νομισματοκοπείο, τότε αυτό ή θα συρρικνωθεί από πλευράς λειτουργιών ή θα αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο του κλεισίματος… Τουλάχιστον από πλευράς του «καβαλάρη» των εξελίξεων στην Τ.τ.Ε Γιάννη Στουρνάρα, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δέσμευση  για την τύχη του…