Από την τελευταία φορά  που ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ βύθισε τις αγορές εξαιτίας της επιθετικής του ρητορικής για την αύξηση επιτοκίων έχουν αλλάξει πολλά. Πλέον, οι αγορές περιμένουν ένα μήνυμα στήριξης από τον Αμερικανό τραπεζίτη, καθώς παραμένει εύθραυστη η εμπιστοσύνη των επενδυτών στον τραπεζικό κλάδο.

Η κατάρρευση της Silicon Valley Bank, της Signature και της Silvergate πριν δύο εβδομάδες, οι φόβοι για κραχ στην First Republic με τις εκροές καταθέσεων να έχουν αγγίξει τα 70 δις δολάρια και μία νέα έρευνα που δείχνει 186 αμερικάνικες τράπεζες ευάλωτες σε ζημιές αντίστοιχες με αυτές που οδήγησαν στην πτώχευση την SVB έχουν ανατρέψει το τοπίο για τη Fed.

1

Ένα μικρό ποσοστό των επενδυτών αναμένει ακόμα και στάση αυξήσεων, ώστε να μην πυροδοτήσει η Fed ένα νέο κύμα sell off, με την πλειοψηφία να κλειδώνει σε μία μικρή κίνηση κατά 0,25.

Οι δυνητικοί κίνδυνοι

Η κατάρρευση της SVB έφερε στο προσκήνιο τις αδυναμίες, κυρίως των περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ και την έκθεσή τους σε δυνητικούς κινδύνους.

Μια πρόσφατη μελέτη του Social Science Research Network δείχνει ότι 186 αμερικανικές τράπεζες θα μπορούσαν να καταρρεύσουν εάν οι μισοί από τους καταθέτες τους απέσυραν ξαφνικά τα κεφάλαιά τους. Οι ερευνητές διατύπωσαν ένα σενάριο στο οποίο κάθε τράπεζα θα βίωνε μεγάλες εκροές καταθέσεων, όπως συνέβη με τη Silicon Valley Bank αλλά και την ελβετική Credit Suisse.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε λίγο μετά την κατάρρευση της SVB, με τους ερευνητές να αναφέρουν ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, οι τράπεζες αυτές διατρέχουν δυνητικό κίνδυνο εκροών, λόγω της ανασφάλειας των πελατών για τις κεφαλαιακές αντοχές τους.

Το ζήτημα των ανασφάλιστων καταθέσεων απασχολεί έντονα την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία συζητάει σενάρια στην περίπτωση μιας επόμενης κρίσης. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των καταθέσεων στις τράπεζες είναι ανασφάλιστο, με πολλούς πελάτες να μεταφέρουν τις καταθέσεις αυτές από τις μικρές τράπεζες στις μεγάλες, υπό τον φόβο κατάρρευσής τους.

Οι τράπεζες δέχονται πιέσεις να εγγυηθούν τις καταθέσεις τους για τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ η αμερικάνικη κυβέρνηση συζητάει να καταργήσει το όριο των 250.000 δολαρίων, μέχρι το οποίο καλύπτονται οι καταθέτες.

Στην περίπτωση της SVB, οι ρυθμιστικές αρχές προστάτευσαν το σύνολο των καταθετών, όμως σε ένα σενάριο-ντόμινο κατάρρευσης μικρών τραπεζών, οι ΗΠΑ θα έρχονταν σε δύσκολη θέση.

Γνώριζαν οι αμερικανοί τραπεζίτες;

Μαζί με την τραπεζική κρίση ήρθαν και οι αποκαλύψεις για την λειτουργία των προβληματικών τραπεζών και στο επίκεντρο των επικρίσεων βρέθηκε η Fed.

Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του Bloomberg, ένα χρόνο πριν η Silicon Valley Bank καταρρεύσει, η Fed του Σαν Φρανσίσκο όρισε ομάδα ελεγκτών για να αξιολογήσει την εταιρεία. Τα προβλήματα που ανακάλυψαν ήταν πολλά και άλλες τόσες οι προειδοποιήσεις προς τη διοίκηση της τράπεζας για  διορθώσεις. Η παρακολούθηση και αντιστάθμιση κινδύνου από την πλευρά της τράπεζας ήταν ελλιπής. Η Fed το εντόπισε όμως δεν παρενέβη γρήγορα ώστε να αποτρέψει τη δεύτερη μεγαλύτερη αποτυχία αμερικανικού πιστωτικού ιδρύματος στην ιστορία των ΗΠΑ.

Οι ίδιοι ελεγκτές ανέλαβαν να ερευνήσουν και την Silvergate, την τράπεζα που κατέρρευσε κι αυτή με τη σειρά της μέσα στον Μάρτιο.

Η SVB και η Silvergate υπέκυψαν στις ζημιές τους από τις ίδιες αιτίες. Το πελατολόγιο της Silicon Valley Bank που αποτελείται από νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας είδαν μείωση των υπολοίπων τους καθώς ο κλάδος αγωνιζόταν να αντλήσει νέα χρηματοδότηση, ενώ οι πελάτες της Silvergate που ήταν προσκείμενοι προς την κρυπτογράφηση απέσυραν τα υπόλοιπα τους για να αντιμετωπίσουν την περσινή βουτιά των τιμών των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων.

Οι τράπεζες υποτίθεται ότι πρέπει να δομούν τους ισολογισμούς τους συντηρητικά για να αντιμετωπίζουν απροσδόκητα οικονομικά σοκ και τη φυγή καταθέσεων. Αλλά η Silicon Valley Bank και η Silvergate επένδυσαν και οι δύο σε μεγάλο βαθμό σε ομόλογα με χαμηλά επιτόκια, η αξία των οποίων έπεσε καθώς η Fed αύξησε τα επιτόκια κατά το περασμένο έτος, επισημαίνει το Bloomberg.

Η προειδοποίηση από τον short-seller

Σε δημοσίευμα των FT, αναφέρεται ότι οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ ενημερώθηκαν στα μέσα Ιανουαρίου ότι η Signature Bank, με καταθέσεις ύψους περίπου 90 δισ. δολαρίων, αντιμετώπιζε προβλήματα.

Μια επιστολή από έναν short seller, ο οποίος θα κέρδιζε χρήματα αν η τιμή της μετοχής της Signature έπεφτε, προειδοποιούσε ότι η τράπεζα δεν διέθετε βασικούς ελέγχους.

Ένα παράδειγμα: Η Signature τον Απρίλιο του 2020 χορήγησε δάνειο για την πανδημία ύψους 370.000 δολαρίων στην Alameda Research, τη θυγατρική του hedge fund του ανταλλακτηρίου κρυπτογράφησης FTX, το οποίο πέρυσι κατέθεσε αίτηση για προστασία από πτώχευση και φέρεται να συμμετείχε σε απάτη.

«Η Signature διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο ως διαμεσολαβητής, έστω και άθελά της, για αμέτρητες παράνομες συναλλαγές κρυπτογράφησης», έγραψε ο short seller Marc Cohodes στην επιστολή του προς τις ρυθμιστικές αρχές.

Τα στοιχήματα για την επόμενη κίνηση στα επιτόκια

Σε αυτό το τεταμένο κλίμα, η αγορά φαίνεται να έχει συμφωνήσει ότι η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση κατά 0,25. Οικονομολόγοι και αναλυτές είναι διχασμένοι, καθώς κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι αναταράξεις στον τραπεζικό κλάδο δεν θα πρέπει να επηρεάσουν τον «πόλεμο» της Fed εναντίον του πληθωρισμού, ο οποίος παραμένει επίμονα υψηλός.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι η αστάθεια αυτή είναι  μια ευκαιρία για την Fed να κάνει μια παύση στην αύξηση επιτοκίων.

Η ομιλία του Πάουελ θα βρεθεί και πάλι στο επίκεντρο, με τις αγορές να αναμένουν μία δήλωση στήριξης, αντίστοιχη με αυτή της υπουργού Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, η οποία ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα παρέμβει να στηρίξει τους καταθέτες αν κριθεί απαραίτητο.

Η δήλωση της Γέλεν έδωσε ώθηση στις αγορές, με τον τραπεζικό δείκτη να ηγείται της ανάκαμψης φτάνοντας μέχρι και 5%, αν και την προηγούμενη εβδομάδα έκλεισε με απώλειες 10%. Μέχρι και οι μετοχές της First Republic Bank έκαναν άλμα σχεδόν 50%, αν και μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα έχουν χάσει το 85% της αξίας τους.

Διαβάστε επίσης:

Credit Suisse: Οι Ελβετοί φορτώνονται 13.500 δολάρια έκαστος για τη διάσωση της