Άγνωστο είναι προς το παρόν τι θα φέρει ο νέος νόμος Κατσέλη, ποιους δανειολήπτες και μέχρι ποιας αξίας πρώτη κατοικία θα προστατεύει από τον πλειστηριασμό. Στο κυβερνητικό επιτελείο μετρούν όλες τις παραμέτρους, υπολογίζουν, γράφουν και ξαναγράφουν το νέο νομοσχέδιο που θα πρέπει να ψηφιστεί πριν από την εκπνοή του έτους, δηλαδή σε λιγότερο από 28 μέρες. Εξάλλου στις 31 Δεκεμβρίου λήγει η ισχύς του νόμου Κατσέλη.

Οι πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DGComp)  και τον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας (SSM) είναι συνεχείς. Οι επόπτες ζητούν το όποιο σχέδιο θεσμοθετήσει η ελληνική κυβέρνηση να είναι «φειδωλό» και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για large λύσεις, όπως αυτές που προσφέρει το σχέδιο «Εστία», το οποίο νομοθέτησε  και πρόκειται να θέσει σε ισχύ  η Κύπρος.

Οπως αναφέρει στο mononews.gr τραπεζική πηγή που γνωρίζει τις διαβουλεύσεις, το κυπριακό μοντέλο «Εστία» αφορά καταγγελμένα δάνεια για τα οποία οι κυπριακές τράπεζες έχουν λάβει προβλέψεις στο 100% της αξίας τους.

«Συνεπώς, είναι εύκολο να «κουρευτεί» η οφειλή, αν η αξία του δανείου είναι υψηλότερη από την τρέχουσα αξία του ακινήτου. Στη συνέχεια σε συμφωνία με τον δανειολήπτη θα καθορίζεται νέα ρύθμιση, η  δόση της οποίας θα επιδοτείται κατά το 1/3 από το κράτος», λέει.

Ομως στην Ελλάδα, τέτοιου ύψους «κούρεμα» είναι πολύ δύσκολο να υιοθετηθεί και ο λόγος είναι προφανής. Οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν λάβει προβλέψεις στο 100% της ονομαστικής αξίας των δανείων. Αν, λοιπόν, υποχρεωθούν να «κουρέψουν» τα δάνεια, ανάλογα με τις τρέχουσες αξίες των ακινήτων, τότε θα χρειαστεί να γράψουν σημαντικές ζημιές…

«Εκτιμώ ότι θα υιοθετηθεί μία λύση με πιο αυστηρά κριτήρια, με επιδότηση της δόσης από το κράτος, το «κούρεμα» όμως θα είναι σημαντικά μικρότερο και με προϋποθέσεις που έχουν να κάνουν –εκτός από τη σχέση αξίας δανείου-ακινήτου- και με εισοδηματικά κριτήρια», συνεχίζει η ίδια πηγή.

Οι τράπεζες το τελευταίο διάστημα βρίσκονται σε επικοινωνία με τον SSM, για την επόμενη μέρα μετά το νόμο Κατσέλη καθώς τάσσονται υπέρ της ύπαρξης μέριμνας  για τα αδύναμα νοικοκυριά.  Στο πλαίσιο αυτό έχει πέσει στο τραπέζι και η επιδότηση τμήματος της δόσης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Να σημειωθεί ότι αυτή η πρόβλεψη «καλύπτει» ήδη  τους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο ν. Κατσέλη.

Το σχέδιο που επεξεργάζεται το κυβερνητικό επιτελείο, σε συνεργασία με τους τραπεζίτες, αλλά και με τους Ευρωπαίους επόπτες, θα έχει στοιχεία από το σχέδιο «Εστία».

Ωστόσο το ελληνικό μοντέλο θα είναι πιο φειδωλό και με πολύ αυστηρότερα κριτήρια ένταξης.

Και αυτό επειδή όσα νοικοκυριά βρίσκονται σε αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα στεγαστικά του δάνεια και έχουν ζητήσει την προστασία του νόμου Κατσέλη, ή θα καταθέσουν αίτηση υπαγωγής μέχρι το τέλος του έτους, είναι απολύτως προστατευμένα.

Οσοι θελήσουν να κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων, του νέου νόμου τα κριτήρια θα είναι πιο αυστηρά.

Συγκεκριμένα το πρόγραμμα «Εστία» που έχει θεσμοθετήσει  η Κύπρος προβλέπει:

·       την ετήσια καταβολή, από κρατικό φορέα μέρους των δόσεων αποπληρωμής των αναδιαρθρωμένων εξυπηρετούμενων δανείων/πιστωτικών διευκολύνσεων που είναι εξασφαλισμένα με πρώτη υποθήκη κύρια κατοικία, τα οποία κατά την 30η Σεπτεμβρίου 2017 ήταν μη εξυπηρετούμενα.

Η Τράπεζα/ Εταιρεία Εξαγοράς Πιστώσεων που θα συμμετάσχει στο Σχέδιο, θα προσφέρει στους δανειολήπτες τυποποιημένη λύση αναδιάρθρωσης των ενυπόθηκων δανείων, με προκαθορισμένους όρους.

·       Η αγοραία αξία της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 350.000 ευρώ, όπως θα προκύψει από τον μέσο όρο δύο εκτιμήσεων, μία για λογαριασμό της τράπεζας (ή της εταιρείας Εξαγοράς Πιστώσεων) και μία για λογαριασμό του δανειολήπτη (εκτός αν αποδέχεται να γίνει εκτίμηση μόνο από την τράπεζα), που θα πραγματοποιούνται από ανεξάρτητους εκτιμητές.  Το κόστος για τις υπηρεσίες του κάθε εκτιμητή θα καταβάλλεται από το πρόσωπο που τον διόρισε. Διαθέσιμες πρόσφατες εκτιμήσεις της υποθηκευμένης κύριας κατοικίας (12 μηνών πριν από την ημερομηνία της αίτησης συμμετοχής στο Σχέδιο) γίνονται αποδεκτές.

·       Στις  30 Σεπτεμβρίου 2017, τουλάχιστον το 20% του υπoλοίπου των συνολικών δανείων του δανειολήπτη,  ήταν μη εξυπηρετούμενο για περισσότερες από 90  ημέρες.  Να σημειωθεί ότι  δάνεια που έχουν τύχει αναδιάρθρωσης από τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 και μετά δεν δύναται να ενταχθούν στο Σχέδιο.

Οι δανειολήπτες θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια ώστε να καθίστανται δικαιούχοι της χορηγίας, όπως: Το  συνολικό ακαθάριστο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του δανειολήπτη δεν θα πρέπει να υπερβαίνει: τις 60.000  ευρώ  για ζευγάρι με τουλάχιστον τέσσερα εξαρτώμενα άτομα,  τις  55.000  για ζεύγος με τρία εξαρτώμενα άτομα, τις 50.000 ευρώ για  ζεύγος με δύο εξαρτώμενα άτομα,  τις 45.000 ευρώ  για ζεύγος με ένα εξαρτώμενο άτομο, τις 35.000 ευρώ για ζευγάρι χωρίς εξαρτώμενα άτομα και τις 20.000 ευρώ  για μονήρη νοικοκυριά.

Ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας του δανειολήπτη. Στην περίπτωση  όπου ο δανειολήπτης είναι νομική οντότητα, ως οικογενειακό εισόδημα νοείται το εισόδημα όλων των μελών της οικογένειας του κύριου μετόχου.

·       Επίσης τα  υπόλοιπα καθαρά περιουσιακά στοιχεία του νοικοκυριού, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν σε τιμές αγοράς το 80% της αγοραίας αξίας της κύριας κατοικίας, όπως αυτή θα προκύψει από την εκτίμηση (μέγιστο οι 250.000 ευρώ). Ο όρος «νοικοκυριό», περιλαμβάνει τα μέλη της οικογένειας του δανειολήπτη.

·       Απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη στο Σχέδιο είναι ο δανειολήπτης να έχει δώσει γραπτή ρητή συγκατάθεση για: πρόσβαση του Κρατικού Φορέα σε οποιαδήποτε στοιχεία έχει ήδη υποβάλει ο δανειολήπτης σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα, κατά την εφαρμογή των διαδικασιών που καθορίζονται στον Κώδικα Συμπεριφοράς (της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου)  και να  προσκομίσει όποια επιπλέον στοιχεία του ζητηθούν. Οποιαδήποτε επιβεβαίωση και διασταύρωση οικονομικών στοιχείων από τον Κρατικό Φορέα θα γίνεται με αυστηρή εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

·       Οι δανειολήπτες οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις θα μπορούν να αιτηθούν τη συμμετοχή τους στο Σχέδιο εφόσον προηγουμένως η Τράπεζα, έχει συμφωνήσει να παράσχει τους ίδιους όρους αναδιάρθρωσης σε όλους τους δανειολήπτες που είναι δυνητικοί δικαιούχοι της χορηγίας και έχει υπογράψει το σχετικό Μνημόνιο Συναντίληψης με τον Κρατικό Φορέα. Διευκρινίζεται ότι στα επιλέξιμα δάνεια περιλαμβάνονται και όσα δάνεια έχουν χορηγηθεί από τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα και θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία του κράτους μετά την αναδιάρθρωσή της.                                      

Σε ότι αφορά την αναδιάρθρωση των δανείων: Η Τράπεζα, η οποία θα έχει προηγουμένως υπογράψει Μνημόνιο Συναντίληψης με τον Κρατικό Φορέα, θα έχει την υποχρέωση να αναδιαρθρώσει τα δάνεια που πληρούν τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια, σε ένα ποσό το οποίο θα ισούται με το χαμηλότερο μεταξύ (α) του υπολοίπου του δανείου κατά την ημερομηνία αναδιάρθρωσης και (β) της αγοραίας αξίας της κύριας κατοικίας όπως αυτή θα προκύπτει από την Εκτίμηση. Οποιαδήποτε μετρητά ή καταθέσεις που υπερβαίνουν το 20% των καθαρών περιουσιακών στοιχείων του νοικοκυριού θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη μείωση των υποχρεώσεων του δανειολήπτη προς την τράπεζα.

·       Στην περίπτωση όπου το μη εξυπηρετούμενο δάνειο  του δανειολήπτη εξασφαλίζονταν και από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, η τράπεζα  θα προσφέρει επιπρόσθετο αναδιαρθρωμένο δάνειο σε ένα ποσό το οποίο θα ισούται με το χαμηλότερο μεταξύ (α) του εναπομείναντος υπολοίπου του δανείου κατά την ημερομηνία αναδιάρθρωσης (μετά από το αναδιαρθρωμένο δάνειο που εξασφαλίζεται με την πρώτη κατοικία), και (β) της αγοραίας αξίας των εμπράγματων εξασφαλίσεων μειωμένης κατά ένα ποσοστό απομείωσης.

 • Στην περίπτωση όπου παραμένει υπόλοιπο του δανείου κατά την ημερομηνία αναδιάρθρωσης, το οποίο δεν εξασφαλίζεται από άλλες εμπράγματες εξασφαλίσεις, θα παραμένει παγοποιημένο και θα καθίσταται απαιτητό από την τράπεζα,  σε περίπτωση αθέτησης των αναδιαρθρωμένων υποχρεώσεων του δανειολήπτη. Στην περίπτωση πλήρους αποπληρωμής του αναδιαρθρωμένου δανείου, το παγοποιημένο ποσό διαγράφεται οριστικά.

 • Σε όλες τις περιπτώσεις, ένα ποσό της τάξης του 5% τουλάχιστον του οφειλόμενου δανείου θα παραμένει παγοποιημένο και θα καθίσταται απαιτητό από την τράπεζα σε περίπτωση αθέτησης των αναδιαρθρωμένων υποχρεώσεων του δανειολήπτη.

• Το επιτόκιο του αναδιαρθρωμένου δανείου για τα πρώτα 7 χρόνια αποπληρωμής του θα είναι μεταβλητό, βασιζόμενο στο Euribor 6 Μηνών πλέον περιθωρίου 2,50%. Το συνολικό επιτόκιο (Euribor 6 Μηνών + περιθώριο) του αναδιαρθρωμένου δανείου δεν μπορεί να ξεπερνά το 3,5%.

• Το επιτόκιο για την υπόλοιπη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου θα είναι μεταβλητό, βασιζόμενο στο Euribor 6 Μηνών, πλέον περιθώριο 2%,

• Οι υπάρχουσες εξασφαλίσεις -εγγυήσεις των δανείων θα διατηρούνται, αλλά δε θα ζητούνται επιπρόσθετες εγγυήσεις  από τους δανειολήπτες.

• Οι όροι αναδιάρθρωσης των δανείων θα είναι ομοιόμορφοι για όλους τους δανειολήπτες εξαιρουμένης της διάρκειας αποπληρωμής, η οποία δεν θα ξεπερνά τα 25 έτη και η οποία θα συναρτάται με την ηλικία του δανειολήπτη. Αν κάποιος δανειολήπτης έχει ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών θα παραχωρείται επιμήκυνση αποπληρωμής για πέντε έτη. Δηλαδή αν ένας δανειολήπτης κατά την αναδιάρθρωση είναι 67 ετών, το δάνειο θα επιμηκύνεται για άλλα πέντε έτη, μέχρι την ηλικία των 72 ετών.

• Ο Κρατικός Φορέας θα καταβάλλει στην τράπεζα  το 1/3 της δόσης,  καθ’ όλη τη διάρκεια αποπληρωμής του αναδιαρθρωμένου δανείου, με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης θα συνεχίσει να καταβάλλει τα υπόλοιπα 2/3.  Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης διακόψει την καταβολή της δικής του συνεισφοράς και τερματίσει την εξυπηρέτηση του αναδιαρθρωμένου δανείου του, τότε η σύμβαση θα ακυρώνεται και ο Κρατικός Φορέας θα σταματά να καταβάλει το 1/3 της δόσης.

• Ο Κρατικός Φορέας θα καταβάλλει την επιδότηση  στο τέλος κάθε έτους. Πριν από την καταβολή της επιδότησης οι τράπεζες θα επιβεβαιώνουν γραπτώς την καταβολή των 2/3 των δόσεων από τον δανειολήπτη.

Στη σύμβαση που θα υπογράφεται μεταξύ Κρατικού Φορέα και δανειολήπτη, θα περιλαμβάνεται ρητή πρόνοια ότι στην περίπτωση που ο οφειλέτης σταματήσει να πληρώνει τη δόση που του αναλογεί, η κατοικία θα μπορεί να εκποιηθεί και ο Κρατικός Φορέας θα έχει ίδια προτεραιότητα με τη συμμετέχουσα Τράπεζα (pari passu) όσον αφορά την ανάκτηση του καταβληθέντος ποσού επιδότησης.