Προειδοποίηση για κάποια «πρώιμα σημάδια πίεσης» στις ευρωπαϊκές τράπεζες έστειλε η ΕΚΤ, σχολιάζοντας τους ισολογισμούς που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας το προηγούμενο διάστημα. Ειδικότερα, διαπίστωσε αύξηση των αθετήσεων δανείων και των καθυστερημένων αποπληρωμών από τα ιστορικά χαμηλά.

Η ΕΚΤ κάλεσε τις τράπεζες να αυξήσουν τις προβλέψεις για την κάλυψη των ζημιών από τα δάνεια, ενώ εξέφρασε την άποψη πως τα κέρδη τους μπορεί να πληγούν από τη μείωση του όγκου δανεισμού και το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης.

1

«Μια μεγαλύτερη περίοδος υψηλών επιτοκίων είναι πιθανό να οδηγήσει σε υψηλότερες προβλέψεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα αποτελέσουν τροχοπέδη για την κερδοφορία στο μέλλον», ανέφερε η κεντρική τράπεζα στην εξαμηνιαία επισκόπηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.

Υπενθυμίζεται πως η ΕΚΤ αποφάσισε να προχωρήσει σε πάγωμα των αυξήσεων των βασικών της επιτοκίων στη τελευταία συνεδρίασή της, η οποία έλαβε χώρα στην Αθήνα. Ωστόσο, το περασμένο έτος είχε προχωρήσει συνολικά σε αυξήσεις επιτοκίων κατά  4,5 ποσοστιαίες μονάδες.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, το τραπεζικό σύστημα παραμένει σε «καλή θέση» για να αντιμετωπίσει την επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού. Μάλιστα, το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης παρέμεινε ανθεκτικό ακόμα και κατά τη διάρκεια της αναταραχής που προκλήθηκε νωρίτερα φέτος  όταν αρκετές αμερικανικές και ελβετικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Silicon Valley Bank και της Credit Suisse, κατέρρευσαν ή έπρεπε να διασωθούν.

Σύμφωνα με τον Λουίς ντε Γκίντος,  «οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα μπορεί να φαίνονται λιγότερο οξείς, ωστόσο παραμένουν αυξημένοι». Όπως εξήγησε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ,  η ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη, οι πιο αυστηρές συνθήκες χρηματοδότησης, η ύφεση στις αγορές ακινήτων και οι αυξανόμενες αθετήσεις δανείων, αποτελούν τους βασικούς κινδύνους.

Όπως αναφέρουν οι FT, o ντε Γκίντος επεσήμανε επίσης πως η κρίση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει μια απότομη αύξηση των κινδύνων, ξεδιπλώνοντας τις επικρατούσες ευπάθειες, διαταράσσοντας τις αγορές ενέργειας, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη και ωθώντας προς τα πάνω τον πληθωρισμό.

Τρεις κίνδυνοι για τις τράπεζες

Η ΕΚΤ περιέγραψε τρεις βασικούς κινδύνους για την κερδοφορία των τραπεζών.

Από την μια, το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια μετακυλίονται στους καταθέτες.  Από την άλλη, η αύξηση των αθετήσεων δανείων καθώς εξασθενεί η οικονομία και αυξάνεται το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Και τέλος, η «σημαντική μείωση του όγκου χορηγήσεων».

«Τα ποσοστά αθέτησης των ανοιγμάτων έχουν αρχίσει να αυξάνονται και το μερίδιο των δανείων που έχουν καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών έχει επίσης αυξηθεί και βρίσκεται πάνω από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα που παρατηρήθηκαν το 2022», ανέφερε η ΕΚΤ.

Η Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί πως αυτή η τάση είναι πιθανό να «μεταφραστεί» σε αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών), η οποία συνήθως ακολουθεί την αύξηση των καθυστερούμενων πληρωμών, με χρονική υστέρηση μερικών τριμήνων. Το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στον τραπεζικό τομέα της ευρωζώνης μειώνεται σταθερά, σε σχεδόν 2% των συνολικών δανείων, από το ανώτατο όριο του 7,5% στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους πριν από μια δεκαετία.

Η πρόσφατη κάμψη στις ευρωπαϊκές αγορές ακινήτων οδήγησε σε αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τόσο στα δάνεια προς εταιρείες εμπορικών ακινήτων όσο και στα στεγαστικά δάνεια, αν και η αύξηση αυτή έγινε από τα χαμηλά επίπεδα, ανέφερε η ΕΚΤ.

Μετά από μια μακρά περίοδο πτώσης, υπήρξαν καθαρές εισροές περίπου 2,5 δισ. ευρώ μεταξύ των δανείων για εμπορικά ακίνητα και 1 δισ. ευρώ για καταναλωτικά δάνεια το δεύτερο τρίμηνο.

Ωστόσο, «οι χώρες με κυρίως κυμαινόμενα επιτόκια θα είναι πιθανό να δουν μια πιο έντονη επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού στο μέλλον, εάν η αγορά εργασίας αποδυναμωθεί σημαντικά, προσθέτοντας στη συμπίεση των νοικοκυριών λόγω του αυξανόμενου κόστους εξυπηρέτησης του ενυπόθηκου χρέους και του υψηλότερου κόστους ζωής».

Διαβάστε επίσης

Λαγκάρντ: Είναι πρόωρο να ανακηρύξουμε νίκη επι του πληθωρισμού

Pierre Wunsch: H EKT μπορεί να χρειαστεί να αυξήσει ξανά τα επιτόκια

EKT: Ο Αντρέα Ενρία ζητάει τη θέσπιση κανόνων για την αγορά των ΑΤ1 ομολόγων