Ομoλογιακές εκδόσεις συνολικού ύψους 6,9 δισ. ευρώ έχουν κάνει οι τέσσερις, συστημικές ελληνικές τράπεζες στη διάρκεια της τελευταίας διετίας.

Εξ αυτών τα 4,9 δισ. αφορούν ομόλογα υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας κατά κύριο λόγο. Άλλο 1 δισ. έχει προέλθει από μειωμένης εξασφάλισης εκδόσεις. Τα υπόλοιπα κεφάλαια του 1 δισ. ευρώ, έχουν αντληθεί από ομόλογα χωρίς τακτή ημερομηνία λήξης, της κατηγορίας Additional Tier 1.

H πρώτη από αυτές τις υψηλού ρίσκου εκδόσεις έγινε από την τράπεζα Πειραιώς στις 9 Ιουνίου του 2021, μέσω της οποίας αντλήθηκαν 600 εκατ. ευρώ. Με σταθερό ετήσιο επιτόκιο 8,75%

Ακολούθησε στις 2 του μηνός του περασμένου Φεβρουαρίου μια αντίστοιχη έκδοση από την Alpha Bank, ύψους 400 εκατ. ευρώ, για την οποία το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 11,875%. Και τούτο, καθώς η άνοδος των επιτοκίων είχε συντελέσει στην αύξηση του κόστους του χρήματος.

Οι συγκεκριμένοι τίτλοι ΑΤ 1 των ευρωπαϊκών τραπεζών βρέθηκαν χθες στο επίκεντρο των ισχυρών κραδασμών, κάτω από τη βαριά σκιά τον όσων συνέβησαν με την ελβετική τράπεζα Credit Suisse. Από την οποία με απόφαση των ελβετικών αρχών θυσιάστηκαν ομόλογα αυτής της κατηγορίας, συνολικής αξίας 17 δισ. δολαρίων. Με τους ομολογιούχους να τα χάνουν όλα και να βρίσκονται ανορθόδοξα να προηγούνται σε ζημιές έναντι των μετόχων.

Η βουτιά στις τιμές των ομολόγων ΑΤ 1 ήρθε πρωτίστως εξ αιτίας της αρνητικής ψυχολογίας που κυριάρχησε στις αγορές και όχι με βάση τα πραγματικά δεδομένα για τις ευρωπαϊκές τράπεζες που όπως αποδείχθηκε στην πορεία της χθεσινής μέρας, δεν αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους ζητήματα με τα δικά τους ομόλογα.

«Εμείς δεν σκοπεύουμε να το κάνουμε έτσι» ήταν η απάντηση που ήρθε από την πλευρά της ευρωπαϊκής τραπεζικής αρχής, γεγονός που επέφερε το ανοδικό ριμπάουντ στις τιμές των μετοχών.

Θωρακισμένες οι τράπεζες

Άμεση ήταν και η παρέμβαση του κεντρικού Έλληνα τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC τόνισε με έμφαση πώς η πιθανότητα μετάδοσης της ελβετικής είναι πολύ μικρή. Σπεύδοντας να προσθέσει: «Σήμερα οι τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και οι δείκτες ρευστότητας είναι πολύ υψηλοί. Πιστεύω ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων έχουν περάσει πλέον στο παρελθόν. Πιστεύω ότι είμαστε κοντά στο τέλος του κύκλου αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής. Συνεπώς, για να είμαι ειλικρινής, δεν θεωρώ ότι θα υπάρξει πρόβλημα στο ελληνικό ή στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα».

Στην παρούσα φάση και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει η τράπεζα της Ελλάδος, οι ελληνικές τράπεζες έχουν σχεδόν μηδενική έκθεση, τόσο σε «καμένα» ομόλογα ΑΤ 1 της Credit Suisse, όσο και σε άλλα ομοειδή άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών.  Επίσης σε εξαιρετικά χαμηλό βαθμό είναι και έκθεση των ελληνικών τραπεζών σε ομολογιακές εκδόσεις μειωμένης εξασφάλισης, άλλων διεθνών τραπεζών.

Επί της ουσίας τα ομόλογα τύπου Additional Tier 1, η ημερομηνία λήξεως των οποίων παρατείνεται στο διηνεκές, είναι μετατρέψιμες ομολογίες (CoCos) που ενσωματώνουν και τον κίνδυνο απώλειας του αρχικού κεφαλαίου. Εξ ου και το προσφερόμενο υψηλό επιτόκιο, ενώ απευθύνονται σε επαγγελματικούς επενδυτικούς φορείς και όχι σε ιδιώτες επενδυτές. Οι οποίοι όμως εμμέσως μπορεί να εκτεθούν σε ρίσκο, αν τέτοιου είδους ομόλογα εμπεριέχονται σε προσφερόμενα «πακέτα» προϊόντων, προκειμένου αυτά να έχουν υψηλότερες αποδόσεις.

Η κεφαλαιακή επάρκεια και το πάζλ των τιμών

Σε κάθε περίπτωση τα ΑΤ 1 ομόλογα θεωρούνται βασικά και όχι δανειακά κεφάλαια για τις τράπεζες, με συνέπεια να βελτιώνουν την κεφαλαιακή τους θέση. Εάν όμως το ελάχιστο εποπτικό όριο της βασικής κεφαλαιακής επάρκειας (CET1) υποχωρήσει κάτω από το 5,125% ,τότε αυτομάτως τα AT1ομόλογα  χρησιμοποιούνται για την αναπλήρωση του κεφαλαίου  και οι κάτοχοί τους χάνουν ένα μέρος ή και  όλες τις τοποθετήσεις τους .

Τόσο η τράπεζα Πειραιώς όσο και η Alpha Bank ακολούθησαν τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά πρότυπα και με τις δύο συγκεκριμένες εκδόσεις θωράκισαν περεταίρω την κεφαλαιακή τους βάση. Δημιουργώντας ταυτόχρονα το κατάλληλο υπόβαθρο για την ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου των χορηγήσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα ο δείκτης βασικών, κύριων κεφαλαίων τους κινείται άνω του 13%, ενώ στο 16,4% και 16,8% αντίστοιχα βρίσκεται και ο δείκτης των συνολικών τους κεφαλαίων. Υπερκαλύπτοντας τα εποπτικά όρια.

Στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας το ΑΤ 1 της Πειραιώς υποχώρησε στο 75% της ονομαστικής αξίας που είναι στο 100. Με συνέπεια η ετησιοποιημένη απόδοση να ανέρχεται πλέον το 14,5%.

Από την άλλη πλευρά το αντίστοιχου τύπου ομόλογο της Alpha Bank έπεσε στο 80% της ονομαστικής του αξία, με την απόδοση να ανεβαίνει στο 15,70%.

Τα δύο ομόλογα δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα καθώς εκκινούν από διαφορετικού ύψους σταθερά επιτόκια και ώς τούτου παίζει ρόλο το αρχικό spread σε σχέση με το τωρινό.

Σαφώς η αγορά των ομολόγων δείχνει επί του παρόντος να φοβάται το ενδεχόμενο να προκύψει κάποιο άλλο ζήτημα σε ευρωπαϊκή τράπεζα, που θα προκαλέσει νέους τριγμούς. Εάν όμως η κρίση «στεγανοποιηθεί « όπως όλα δείχνουν, τότε το περιθώριο των υπεραξιών θα είναι πιθανότητα μεγάλο, συγκριτικά με τις τρέχουσες τιμές των ομολόγων. Ειδικά μάλιστα αν τερματιστεί και η ανοδική κατεύθυνση στα επιτόκια.

H πορεία των ομολόγων της Πειραιώς και της Alpha Bank

Διαβάστε επίσης

Γιάννης Στουρνάρας: Οι εξελίξεις στην Ελβετία δεν θα δημιουργήσουν πρόβλημα στις ελληνικές τράπεζες – Είμαστε κοντά στο τέλος των αυξήσεων επιτοκίων

Στουρνάρας: Καμία έκθεση των ελληνικών τραπεζών στα AT1 της Credit Suisse που μηδενίστηκαν 

Ξεφορτώνονται τα ομόλογα ΑΤ1 οι επενδυτές, παρά τις διαβεβαιώσεις