Εικόνες μιας εποχής που πέρασε,  όταν ο επί σειρά ετών εκδότης του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, Σταύρος Ψυχάρης  κυριαρχούσε   στο εκδοτικό τοπίο της χώρας μας,  επανήλθαν  στη μνήμη όσων βρέθηκαν στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας όπου συνεχίστηκε η δίκη του άλλοτε  ισχυρού άνδρα του ΔΟΛ για τα δάνεια που πήρε από την Alpha Bank, συνολικού ύψους 44.700.000 ευρώ. Αν και απών   ο Σταύρος Ψυχάρης, λόγω των προβλημάτων υγείας του, από το εδώλιο του κατηγορουμένου, το όνομά του «μονοπώλησε» τη  διαδικασία αφού ο μέχρι πρότινος εκδότης του ΔΟΛ βαρύνεται με το κακούργημα της ηθικής αυτουργίας σε απιστία.

Στο εδώλιο 10 στελέχη της   Alpha Bank

Με φανερή την αμηχανία στο πρόσωπό τους, το εδώλιο του κατηγορουμένου «μοιράστηκαν τα 10 στελέχη της Τράπεζας Alpha που έχουν παραπεμφθεί να δικαστούν, μαζί του για απιστία.  Τα μέλη του δικαστηρίου, όλα,  γένους θηλυκού, άκουγαν προσεκτικά τους μάρτυρες να εξιστορούν τις τραπεζικές διαδικασίες για τη δανειοδότηση του Σταύρου Ψυχάρη,  αναζητώντας τις όρους και τις εγγυήσεις που τυχόν θα απέτρεπαν το ‘ναυάγιο» του εκδοτικού συγκροτήματος αλλά και τη ζημία της τράπεζας.

«Θαλασσοδάνεια» ή συνήθης τραπεζική πρακτική με ρίσκο;

«Θαλασσοδάνεια» ή συνήθης τραπεζική πρακτική σε μεγάλες εταιρείες εκτεθειμένες ήδη σε υψηλό δανεισμό; Στο ερώτημα αυτό κλήθηκαν να απαντήσουν τα στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος και της Πειραιώς που εξετάστηκαν ως μάρτυρες για τις δύο επίμαχα δάνεια της Alpha Bank που φέρονται να έδωσαν «ανάσα» στο Σταύρο Ψυχάρη κρατώντας στη ζωή το ΔΟΛ, παρότι «ψυχορραγούσε» οικονομικά.

Οι δανειακές συμβάσεις  άλλωστε που είχαν  ήδη υπογραφεί με την ΕΤΕ, την Eurobank, την Alpha Bank  και την Τράπεζα Πειραιώς οι οποίες  αποτελούσαν ήδη  «βαρίδι» στην πιστοληπτική ικανότητα του  Σταύρου Ψυχάρη,  σηματοδοτούσαν τη μεγάλη  δανειακή έκθεση του πρώην εκδότη.

Αν και τα δάνεια από τις υπόλοιπες πάντως τράπεζες αρχειοθετήθηκαν αφού κρίθηκε ότι εξυπηρετούνται, τα δύο δάνεια από την Alpha Bank, έφεραν υπόλογους  στη Δικαιοσύνη τόσο τον κ. Ψυχάρη όσο και τα στελέχη της συγκεκριμένης τράπεζας.

Γιατί κατηγορείται ο Ψυχάρης

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, η δανειοδότηση φέρεται να εγκρίθηκε και να χορηγήθηκε «…κατά παράβαση της σύννομης τραπεζικής διαδικασίας, χωρίς επαρκείς εξασφαλισμένες εγγυήσεις και με προκλητική παράκαμψη της υποχρέωσης παρακολούθησης και ελέγχου της ροής του προϊόντος του δανείου εκ μέρους της τράπεζας…».

«Αιχμή του δόρατος» στην κατηγορία φαίνεται πως είναι, όπως περιέγραψε και στην πρότασή της η εισαγγελέας Εφετών Κατερίνα Αντωνίου, η μη ρευστοποίηση των καλυμμάτων του ΔΟΛ, το 2010, παρά τις εμφανείς οικονομικές δυσχέρειες του Σταύρου Ψυχάρη αλλά και τη μείωση της αξίας του από  τα 61,4 εκ ευρώ στα 29,9 εκ ευρώ. 

Η ρευστοποίηση όμως δεν έγινε και το Νοέμβριο του 2010  τα μέλη του Συμβουλίου Πιστοδοτήσεων ενέκριναν την τροποποίηση του δανεισμού του Σταύρου Ψυχάρη και τη νέα παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου κατά 27 μήνες. 

Επιπλέον τροποποίησαν τις δόσεις σε 5 τριμηνιαίες των 8 εκ. έκαστη, με αύξηση του περιθωρίου του επιτοκίου από 1,1% σε 1,5%, ενώ η αξία των καλυμμάτων είχε μειωθεί περαιτέρω στα 24,2 εκ ευρώ.

Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2011 έγινε η κεφαλαιοποίηση των τόκων μέχρι 8/2013 και στις 7 Νοεμβρίου του 2011 δόθηκε νέα παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου κατά τρία έτη.

Για τις δικαστικές αρχές «οι κατηγορούμενοι, λόγω της θέσης τους στην Τράπεζα, γνώριζαν για την αδυναμία του κ. Ψυχάρη να αποπληρώσει το δάνειο του αλλά και ότι η αξία των εξασφαλίσεων του είχε μειωθεί. Παρόλα αυτά, εισηγήθηκαν και ενέκριναν τη μη ρευστοποίηση των καλυμμάτων ενώ δεν ζήτησαν από τον δανειολήπτη πρόσθετες εξασφαλίσεις».

Το  2012 ακολούθησε η  χορήγηση νέου δανείου στον Σταύρο Ψυχάρη  ύψους 14,8 εκατομμυρίων ευρώ. 

Ως εξασφαλίσεις για το νέο δάνειο δόθηκαν: α)σύσταση ενεχύρου με μετοχές του ΔΟΛ, β) εγγύηση της συζύγου του κ.Ψυχάρη ύψους 1,2 εκατομμυρίου ευρώ, όση και η αξία ακινήτου της στην οδό Βουκουρεστίου και Φωκυλίδου και γ)ατομική εγγύηση του γιου του κ.Ψυχάρη ύψους 15 εκ ευρώ, όση η αξία ακινήτων του στην Αράχωβα, στο Ψυχικό, στο Κολωνάκι και στο Λουτράκι.

Το δάνειο αυτό, όπως υποστήριξαν οι  συνήγοροι του Στ. Ψυχάρη, Χρ. Αργυρόπουλος και Γρ. Δαρμάρος,  ήταν στην ουσία το “απαραίτητο ενδιάμεσο εργαλείο”  για το Κοινοπρακτικό Ομολογιακό Δάνειο που εγκρίθηκε στη συνέχεια από όλες τις τράπεζες πλην της Eurobank για τη χρηματοδότηση του ΔΟΛ. 

Με αυτόν τον τρόπο, δόθηκαν εγγυήσεις επί των περιουσιακών στοιχείων του εκδοτικού ομίλου, περιορίζοντας τις ακάλυπτες απαιτήσεις των τραπεζών.

Αναδιαρθρώσεις δανείων κατόπιν αξιολόγησης

«Οι αναδιαρθρώσεις δανείων βεβαίως και προβλέπονται στην τραπεζική πρακτική, εφόσον υπάρχει κατάλληλη αξιολόγηση, με βάση τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας, τον κλάδο στον οποίο ανήκει, τις ανάγκες που επικαλείται για το δανεισμό κλπ», κατέθεσε μεταξύ άλλων η επιθεωρήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος Ευγενία Σταμάτη, απαντώντας στις ερωτήσεις της προέδρου του δικαστηρίου κ. Αργυρώς Κανελλοπούλου και της εισαγγελέως  Ελισάβετ Βίδρα.

Εισαγγελέας:  Η απόφαση της τράπεζας στηρίζεται σε κάποιες προβλέψεις;

Μάρτυρας: Πάντα λαμβάνονται υπόψη κάποιες παραδοχές για το μέλλον. Σίγουρα υπάρχει ρίσκο.

Οι κίνδυνος της ρευστοποίησης

Με την επιλογή για τη ρευστοποίηση των καλυμμάτων του ΔΟΛ, συμφώνησε καταθέτοντας η δεύτερη επιθεωρήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος που εξετάστηκε ως μάρτυρας,  Γεωργία Καρδακάρη η οποία εξήγησε στο δικαστήριο ότι η «βίαιη πώληση θα ήταν όχι αδύνατη  αλλά πρακτικά δύσκολη». 

Όπως τόνισε η μάρτυρας, κάτι τέτοιο «θα δημιουργούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις καθώς υπήρχε κίνδυνος να μηδενιστεί η αξία των μετοχών του ΔΟΛ».

Παράλληλα, θα συμπαρέσυρε αυτή η απόφαση όλες τις τράπεζες ενώ θα ήταν μεγάλη η πιθανότητα να κλείσει η εταιρεία.

«Η ανάπτυξη θα έρθει σε 1-2 χρόνια»

Σύμφωνα με τη μάρτυρα, εκείνη την περίοδο υπήρχε αισιοδοξία στους τραπεζικούς κύκλους  πως η ανάπτυξη θα έρθει σε 1-2 χρόνια.

Και ο ΔΟΛ, όμως, όπως είπε, «έκανε πολλές κινήσεις περιορισμού του κόστους του, κάτι που ασφαλώς λάμβαναν υπόψη τους οι τράπεζες.

Κατηγορηματική όμως ήταν η μάρτυρας όταν ρωτήθηκε από τον συνήγορο υπεράσπισης των κατηγορουμένων τον ιδιαίτερα έμπειρο νομικό Γιάννη Ματζουράνη, αν υπήρξε παρέκκλιση της συνήθους τραπεζικής πρακτικής στα δάνεια του Σταύρου Ψυχάρη. 

«Όχι» απάντησε η κ. Καρδακάρη προσθέτοντας πως αν ήταν ένας νέος  δανειζόμενος, πιθανότατα να έκαναν άλλη διαχείριση του θέματος οι τράπεζες.

«Ο Σταύρος Ψυχάρης ήταν η «ναυαρχίδα» στον Τύπο»

Ο Σταύρος Ψυχάρης ήταν «ναυαρχίδα» στον Τύπο, με στρατηγική θέση στα Μέσα Ενημέρωσης, σύμφωνα με το στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς , Ελένη Γεωργαντά η οποία αναφερόμενη στη 16η θέση που είχε στην κλίμακα αξιολόγησης  rating ο Σταύρος Ψυχάρης, είπε «Στα 20 χρόνια που εργάζομαι δεν έχω δει εταιρεία στην Ελλάδα να είναι στις τρεις πρώτες θέσεις. 

Η  16η θέση δεν είναι απαγορευτική. Ο μέσος όρος των εταιρειών στη χώρα μας είναι κάπου ανάμεσα στη 14 και 15η θέση».

Η δίκη θα συνεχιστεί με καταθέσεις μαρτύρων στις 18 Ιουνίου.