Attica Bank: Από το «χαρτάκι» στο Milos της Ελένης Βρεττού στο deal με Εξάρχου και Στουρνάρα

Στις 4 Νοεμβρίου 2022 η Ελένη Βρεττού στο εστιατόριο Milos αποτύπωσε για πρώτη φορά σε ένα χαρτάκι την ιδέα της για την συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια. Απέναντι της είχε τον Αλέξανδρο Εξάρχου της Thrivest, η οποία λίγες μέρες πριν είχε καλύψει ως στρατηγικός επενδυτής την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Παγκρήτιας.

-«Η συνένωση των δύο τραπεζών είναι η λύση», είπε σε κείνο το γεύμα η Ελένη Βρεττού στον Εξάρχου. Μπορούμε να δημιουργήσουμε μία δυνατή μη συστημική τράπεζα και πάνω στο χαρτάκι σχεδίασε τα βήματα που έπρεπε να γίνουν.

Ιδέα τρελή αν αναλογιστεί κανείς ότι εκείνη τη στιγμή και οι δύο τράπεζες ήταν επί ξυρού ακμής.

Όμως ο Αλέξανδρος Εξάρχου άκουσε την ιδέα της Βρεττού και το σχέδιο του άρεσε. Αναμφίβολα ήταν δύσκολο. Ήταν όμως και μεγάλη πρόκληση.

-Πάμε της είπε, θα το πετύχουμε…και έτσι ξεκίνησε η δημιουργία του 5ου τραπεζικού πυλώνα…

Εξακόσιες είκοσι τρεις μέρες μετά, το σκαρίφημα που σχεδιάστηκε στο χαρτάκι, έγινε πραγματικότητα με την υπογραφή της συμφωνίας μετόχων για την εξυγίανση και την συγχώνευση των δύο τραπεζών.

Η Ελένη Βρεττού με σωστά δομημένο σχέδιο, ατσάλινη  επιμονή, πείσμα αλλά και διαλλακτικότητα διέψευσε τις κασσάνδρες και πέτυχε . Το όραμα έγινε πραγματικότητα και έχει κάθε λόγο να νιώθει δικαιωμένη.

Η υπογραφή της συμφωνίας δικαιώνει και την επιλογή του Διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, που εμπιστεύτηκε την ικανή τραπεζίτισα.

Και φυσικά τον στρατηγικό επενδυτή την Trhivest των Δ.Μπάκου- Γ. Καϋμενάκη- Αλ. Εξάρχου, που στήριξε το σχέδιο για τη δημιουργία του 5ου τραπεζικού πυλώνα.

Ετσι άρχισαν όλα

Η Ελένη Βρεττού, λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση της ΑΜΚ της Παγκρήτιας επικοινώνησε με τον Αλέξανδρο Εξάρχου της Thrivest Holdings (εταιρεία  συμφερόντων Μπάκου, Καϋμενάκη, Εξάρχου). Και στις 4 Νοεμβρίου του 2022, στο εστιατόριο Milos στο κέντρο της Αθήνας, μπήκαν τα θεμέλια για τον 5ο τραπεζικό πυλώνα.

Σε εκείνο το γεύμα έπεσε για πρώτη φορά  στο τραπέζι η «παράτολμη» ιδέα για τη δημιουργία μίας νέας ισχυρής και «καθαρής» από σκελετούς του παρελθόντος και «κοκκινα» δάνεια, τράπεζας.

Το σχέδιο  ήταν να συγχωνευθούν η Attica Bank μαζί με την Παγκρήτια –που τότε ήταν σε διαδικασία απορρόφησης της HSBC η οποία ολοκληρώθηκε πέρυσι τον Ιούλιο- και να μετεξελιχθούν σε μία υγιή τράπεζα.

Πως θα μπορούσαν όμως να συγχωνευθούν οι δύο τράπεζες; Θα ενέκρινε αυτό το σχέδιο ο επόπτης, η Τράπεζα της Ελλάδος δηλαδή; Και  αν ναι, πόσα χρήματα θα απαιτούσε ένα τέτοιο εγχείρημα; Πως θα μπορούσε να δημιουργηθεί μία νέα τράπεζα, με νέους ανθρώπους στη διοίκηση, με νέους μετόχους και κυρίως απαλλαγμένη από τα βαρίδια του παρελθόντος;.

Ο Αλέξανδρος Εξάρχου, αρχικά παραξενεύτηκε με την ιδέα. Όμως το σχέδιο του άρεσε. Ήξερε πως ήταν δύσκολο στην υλοποίηση του, όμως ήταν ένα σχέδιο με νόημα και προοπτική.

Εξάλλου εκείνη την περίοδο, το φθινόπωρο του 2022, οι προοπτικές της Attica Bank και της Παγκρήτιας Τράπεζας ήταν γκρίζες και αχαρτογράφητες. Χτυπημένες από την κρίση, την έλλειψη κεφαλαίων και με ένα βαρύ χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι δύο τράπεζες προσπαθούσαν να διασωθούν.

Και την ώρα που οι συστημικές τράπεζες προχωρούσαν σε ραγδαία ανάπτυξη των εργασιών τους και ο τραπεζικός κλάδος ανέκαμπτε έπειτα από χρόνια κρίσης η Attica Bank  και η Παγκρήτια βρίσκονταν στην κυριολεξία επί ξυρού ακμής.

Η Thrivest Holdings μόλις είχε αποκτήσει το 33% της Παγκρήτιας Τράπεζας –επενδύοντας στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 98,7 εκατ ευρω. Σημερα ελέγχει  το 44%  της Παγκρήτιας καθώς στις αρχές του 2023 απέκτησε και το υπόλοιπο 11,25 που κατείχε η Lyktos  του Μιχάλη Σάλλα.

Η Ελένη Βρεττού στα μέσα Αυγούστου του 2022 είχε δεχθεί την πρόταση που της έκανε ο Διοικητής της Τράπεζας Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας να αναλάβει το τιμόνι της Attica Bank,  μιας τράπεζας «φορτωμένης» με πολλές κομματικές αμαρτίες και θαλασσοδάνεια,  που ήταν στην ουσία χρεοκοπημένη.

Και οι δύο τράπεζες είχαν την σφραγίδα του loser…

Ο Γιάννης Στουρνάρας

O Διοικητής της ΤτΕ «διέσωσε» πρώτη φορά την Τράπεζα Αττικής τον Σεπτέμβριο του 2016, ήταν η περίοδος που η τράπεζα είχε σταθερή πορεία προς τα βράχια. Με τις χρηματοδοτήσεις να κατευθύνονται -κατ΄εντολήν της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-, σε συγκεκριμένους επιχειρηματίες, η τράπεζα είχε μετατραπεί σε παραμάγαζο που έδινε δάνεια με ελάχιστες ή ανύπαρκτες εγγυήσεις (σύμφωνα με πόρισμα της ΤτΕ). Ο Θόδωρος Πανταλάκης –καθ’ υπόδειξη της ΤτΕ και ύστερα από μεγάλη κόντρα ανάμεσα σε κυβέρνηση και κεντρική τράπεζα- ανέλαβε να βγάλει την τράπεζα από το αδιέξοδο.

Εκείνη την εποχή έγινε και η πρώτη απόπειρα να απαλλαγεί η τράπεζα από το βουνό των NPΕs, με την τιτλοποίηση «Άρτεμις» του  χαρτοφυλακίου «κόκκινων» δανείων ύψους 1,3 δις ευρώ. Όμως οι όροι αυτής της τιτλοποίησης αποδείχθηκαν επαχθείς για την τράπεζα. Η Αττικής είχε «πνιγεί» από τα κόκκινα θαλασσοδάνεια. Και σώρρευε ζημίες.

Κάπως έτσι φτάσαμε στον Αυγουστο του 2022.

Ο Γιάννης Στουρνάρας κάλεσε στο γραφείο του την Ελένη Βρεττού –η οποία στις αρχές του 2022 είχε αποχωρήσει από την Τράπεζα Πειραιώς– και της ζήτησε να αναλάβει CEO στην Attica Bank, λέγοντας της πως  έχει πλήρη εμπιστοσύνη στις ικανότητές της, προκειμένου να βγει η τράπεζα από το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει τους τελευταίους μήνες.

Διάσωση ή λουκέτο, αυτά ήταν τα δύο ενδεχόμενα για την Attica Bank τον Αύγουστο του 2022.

Η Ελένη Βρεττού αποδέχθηκε τη θέση και με καλά υπολογισμένες κινήσεις, έχοντας πάντα έτοιμο plan B ξεκίνησε να «καθαρίζει» την τράπεζα από τους σκελετούς.

Ο Αλέξανδρος Εξάρχου

Ο Αλέξανδρος Εξάρχου τον Σεπτέμβριο του 2022 συναντήθηκε με τον Διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, και του ανέφερε πως η Thrivest, εξετάζει το ενδεχόμενο να επενδύσει ένα σχετικά μικρό ποσό σε τράπεζα. Ηταν η περίοδος που η Παγκρήτια ετοιμαζόταν για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου των 98,7 εκατ ευρώ.

Βέβαια ο Αλέξανδρος Εξάρχου ήταν ξεκάθαρος σε κείνη την πρώτη «αναγνωριστική» επαφή με τον Διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος,  «θέλουμε να έχουμε μία μικρή μετοχική συμμετοχή όμως δεν θέλουμε να γίνουμε τραπεζίτες»…

Η υπόθεση έμεινε εκεί.

Όμως τον Οκτώβριο του 2022, παραμονές της αύξησης κεφαλαίου της Παγκρήτιας, η Lyktos, εταιρεία συμφερόντων του κ. Μιχάλη Σάλλα υπαναχώρησε από τη δεσμευση της να συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου.

Τότε έγινε κρούση στην Trivest να μπει στην αύξηση κεφαλαίου της Παγκρήτιας.

Και έτσι στις 27 Οκτωβρίου 2022 η Thrivest Holding κάλυψε το μεγαλύτερο τμήμα της αμκ και απέκτησε το 32,5% της τράπεζας. Ένα μήνα αργότερα συμφώνησε με την Lyktos, για να αποκτήσει και υπόλοιπο 11,25% που είχε απομεινει στην εταιρεία συμφερόντων του Μ. Σάλλα.

Η Ελένη Βρεττού

Την ίδια ακριβώς περίοδο η Ελένη Βρεττού, προσπαθεί να βρει λύση στην υπόθεση της Attica Bank.

Η τράπεζα είναι «πνιγμένη» στα «κόκκινα» δάνεια, και ο  στρατηγικός επενδυτής η Ellington προκαλούσε νέα προβλήματα αντί να λύνει τα υπάρχοντα.

Με το που ανέλαβε καθήκοντα άρχισε να κάνει φύλλο και φτερό τους ισολογισμούς της τράπεζας, τις συμβάσεις των τιτλοποιήσεων και άρχισε να ξεδιπλώνεται το πρόβλημα της Attica Bank.

Τον Σεπτέμβριο του 2022 οι συνεδριάσεις του ΔΣ της Attica Bank ήταν εκρηκτικές, με τον  στρατηγικό επενδυτή να εγείρει διαφωνίες σε κάθε σχέδιο εξυγίανσης και ανάπτυξης της τράπεζας. Τελικά οι μέτοχοι –ΤΧΣ, ΤΜΕΔΕ και Ellington- συμφώνησαν στο ύψος της κεφαλαιακής ενίσχυσης που χρειαζόταν η τράπεζα. Όμως τον Δεκέμβριο του 2022 ήταν πασιφανές ότι η Ellington δεν θα έμπαινε στην αύξηση κεφαλαίου.

Στις 19 Ιανουαρίου 2023 η Thrivest εκδήλωσε προς την διοίκηση της τράπεζας, την πρόθεση της να συμμετάσχει στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank.

Ετσι και έγινε. Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 473,3 εκατ ευρώ ολοκληρώθηκε στις 25 Απριλίου, με στρατηγικό επενδυτή την Thrivest. Στην αύξηση δεν μπήκε και το ΤΜΕΔΕ, που αποφάσισε κυριολεκτικά στο παρά πέντε να αποχωρήσει. Τα 40 εκατ ευρώ που ήταν η συμμετοχή του ΤΜΕΔΕ στην ΑΜΚ καλύφθηκαν από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες (από 10 εκατ ευρώ εκάστη).

Ο 5ος τραπεζικός πυλωνας

Το σχέδιο που αποτυπώθηκε πάνω σε ένα χαρτάκι και περιέγραφε τα βήματα της συγχώνευσης της Παγκρήτιας  με την Αττικής σε μια προσπάθεια οι δυο τράπεζες να δημιουργήσουν μία νέα ισχυρή τράπεζα, είναι πλέον γεγονός.

Ο 5ος πυλώνας είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές κινήσεις στον τραπεζικό χώρο των τελευταίων ετών, που υπόσχεται να παράσχει πρόσβαση σε τραπεζικές πιστώσεις, στις -αποκλεισμένες σήμερα από τον τραπεζικό δανεισμό- ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η επενδυτική ομάδα της Thrivest τόλμησε βάζοντας κεφάλαια σε δύο προβληματικές τράπεζες, που είχαν αβέβαιο μέλλον και κατάφερε σε πρώτη φάση όχι μόνο να τις διασώσει, αλλά και να κινήσει σήμερα τις διαδικασίες ώστε να συγκροτηθεί μία πολύ δυνατή, μεγάλη και υγιής τράπεζα, η οποία θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας στο ορατό μέλλον.

Η συνένωση δυνάμεων μεταξύ της Attica Bank και της Παγκρήτιας Τράπεζας θα δημιουργήσει  ένα νέο, ισχυρό τραπεζικό ίδρυμα με «δύναμη πυρός» 10 δισ.  ευρώ καταθέσεις, μηδενικό αναβαλλόμενο φόρο, κεφαλαιακό δείκτη 15%, μη εξυπηρετούμενα δάνεια κάτω του 3% και ισχυρή παρουσία καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα, έτοιμων να εξυπηρετήσουν με τον καλύτερο τρόπο πολίτες και επιχειρήσεις.

Η Thrivest έχει επενδύσει μέχρι σήμερα 140 εκατ. ευρώ στις δύο αυτές τράπεζες και μάλιστα, όταν αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα, διαφυλάσσοντας την ελληνική οικονομία από τις επιπτώσεις μίας τυχόν κατάρρευσης.  Μάλιστα, με την επικείμενη συμμετοχή της στην ΑΜΚ της νέας τράπεζας, θα είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης επενδυτής στον ελληνικό τραπεζικό χώρο.

Και έτσι το «χαρτάκι» που αποτύπωσε η Ελένη Βρεττού την ιδέα της για την δημιουργία μίας ισχυρής τράπεζας, την πίστεψε ο Αλέξανδρος Εξάρχου, την στήριξε η Τράπεζα της Ελλάδος, είναι πλέον πραγματικότητα.

Διαβάστε επίσης:

Κριστίν Λαγκάρντ: Η απόφαση του Σεπτεμβρίου για τα επιτόκια παραμένει ανοιχτή
Ιωάννης Ζαφειράκης: Ο οικονομικός διευθυντής της Diana Shipping ίδρυσε δική του ναυτιλιακή
Γιατί είδε «χρυσό» στο ελαιόλαδο ο Νίκος Καραμούζης