Ξεκινά η «μάχη» για την συνταγματική αναθεώρηση – Η κίνηση ματ του Κυριάκου Μητσοτάκη (upd)

Νέα κοινοβουλευτική μάχη προ των πυλών, αυτή την φορά για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής ξεκίνησε το πρωί και θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη -και όχι Τετάρτη- με ονομαστική ψηφοφορία. Η ψηφοφορία θα γίνει με έγχαρτα ψηφοδέλτια και όχι με το ηλεκτρονικό σύστημα. Κάθε βουλευτής θα κληθεί να ψηφίσει για τις 149 προτάσεις, που σημαίνει πως η ολοκλήρωση της διαδικασίας και η καταμέτρηση των ψήφων πιθανότατα να ολοκληρωθεί την Παρασκευή.

Η ίδια διαδικασία θα επαναληφθεί έπειτα από έναν μήνα και στην ψηφοφορία που θα επαναληφθεί τότε, θα κριθεί πόσες και ποιες διατάξεις του καταστατικού χάρτη της Ελληνικής Δημοκρατίας θα παραπεμφθούν για αλλαγή από την επόμενη Βουλή, η οποία για το σκοπό αυτό θα αποκαλείται Αναθεωρητική.

Όσες διατάξεις λάβουν αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών θα μπορούν στην επόμενη Βουλή να αναθεωρηθούν με τις ψήφους 151 μελών του Κοινοβουλίου. Αντιστοίχως, όσες διατάξεις συγκεντρώσουν στην ψηφοφορία του επόμενου μήνα 151 ψήφους και πάνω, αλλά λιγότερες από 180 ψήφους, για να αναθεωρηθούν στην επόμενη Βουλή θα απαιτείται να περάσουν τον πήχη των 180. Οι προτάσεις για αναθεώρηση που δεν θα συγκεντρώσουν 151 ψήφους απορρίπτονται και τα άρθρα που αφορούν δεν μπορούν να αλλάξουν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατάφερε έναν αιφνιδιασμό στον Αλέξη Τσίπρα υπερψηφίζοντας στην αρμόδια επιτροπή και την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για το άρθρο 32, με στόχο το συγκεκριμένο άρθρο να συγκεντρώσει 180 ψήφους στην παρούσα Βουλή και άρα στην επόμενη Βουλή να χρειαστεί μόνο 151 για να αναθεωρηθεί.

Το άρθρο 32 αφορά στον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και εν δυνάμει μπορεί να αποσυνδέσει την εκλογή του ανώτατου άρχοντα από την πρόωρη διάλυση της Βουλής. Πράγμα που σημαίνει ότι με την κίνηση αυτή ο Κυριάκος Μητσοτάκης ουσιαστικά εξουδετέρωσε τα σχέδια του Αλέξη Τσίπρα για «δεξιά παρένθεση» και νέες εκλογές με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας το 2020 με απλή αναλογική.

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει έξι ψηφοφορίες στη Βουλή και εφόσον καμία από τις έξι δεν αποδώσουν καρπούς, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να εκλέγεται από τον λαό.

Η Νέα Δημοκρατία προτείνει τρεις ψηφοφορίες από τη Βουλή, μια με 200 ψήφους, μία με 180 και μια με 151 και εφόσον δεν προκύψει αποτέλεσμα στην τέταρτη ψηφοφορία ο Πρόεδρος να εκλέγεται με σχετική πλειοψηφία από τη Βουλή -όχι με προσφυγή στον λαό.

Στο επίκεντρο της κίνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκεται το σκεπτικό να έχει η ΝΔ τη δυνατότητα, εφόσον είναι η επόμενη κυβέρνηση, να ορίσει εκείνη το περιεχόμενο της αναθεώρησης του Άρθρου, καθώς θα χρειάζονται μόνο 151 ψήφοι, για να αναθεωρηθεί. Πρόθεσή της είναι να ορίσει το περιεχόμενο του άρθρου με βάση τη δική της πρόταση, δηλαδή να μην υπάρξει τελική προσφυγή στον λαό για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ωστόσο, η κυβέρνηση εκφράζει έντονη διαφωνία για το εάν η επόμενη Βουλή θα έχει το δικαίωμα να αναθεωρήσει το περιεχόμενο άρθρου με βάση την πρόταση που θα φέρει η πλειοψηφία της επόμενης Βουλής. Δηλαδή, υποστηρίζει ότι εφόσον η ΝΔ ψηφίζει τώρα το άρθρο του ΣΥΡΙΖΑ, είναι υποχρεωμένη και στην επόμενη Βουλή να το αναθεωρήσει με το ίδιο περιεχόμενο.

Όπως και να έχει, κατά την επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι πλειοψηφία, οπότε δεν θα μπορεί να δεσμεύσει για το πώς θα αναθεωρηθεί το συγκεκριμένο άρθρο, εφόσον στις δύο ψηφοφορίες αυτής της Βουλής πάρει 180 ψήφους.

Στο σημείο αυτό (άρθρο 110) αναμένεται να δοθεί η μεγάλη «μάχη» μεταξύ των δύο κομμάτων.

Τα σημεία συμφωνίας ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ

Από τις συζητήσεις που έγιναν στην Επιτροπή Αναθεώρησης, η οποία ολοκλήρωσε το έργο της μετά από 18 συνεδριάσεις σε διάστημα 2,5 μηνών, τα δύο μεγάλα κόμματα, έστω και με διαφορετικό σκεπτικό, βρήκαν κοινό τόπο σε έξι σημεία, με το ΣΥΡΙΖΑ να υπερψηφίζει δύο προτάσεις της ΝΔ και εκείνη να δίνει τη θετική της ψήφο σε πέντε δικές του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε τις προτάσεις της ΝΔ που αφορούν:

1) Το άρθρο 68 για τις Εξεταστικές Επιτροπές και δίνει το δικαίωμα και στην κοινοβουλευτική μειοψηφία να μπορεί να τις συγκροτεί. (Υπερψηφίστηκε και από ΔΗΣΥ).

2) Το άρθρο 96 που εξομοιώνει τα στρατιωτικά δικαστήρια με τα τακτικά. (Δεν υπερψηφίστηκε μόνο από Ένωση Κεντρώων).

Η ΝΔ από την πλευρά της έδωσε τη θετική της ψήφο στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ:

1) Στο άρθρο 32 για την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρόωρη διάλυση της Βουλής, το οποίο υπερψήφισε μόνο η ΝΔ.

2) Στο άρθρο 54 που προβλέπει εκλογή μέχρι πέντε βουλευτές από τους απόδημους Έλληνες.

3) Στο άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών που καταργεί την αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση δίωξης κατά υπουργών. (Δεν υπερψηφίστηκε από Ένωση Κεντρώων.)

4) Στο άρθρο 62 για την βουλευτική ασυλία που περιορίζεται μόνο για αδικήματα που σχετίζονται άμεσα με την άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων του. (Την υπερψήφισαν και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην Ένωσης Κεντρώων και του ανεξάρτητου βουλευτή Κώστα Κατσίκη).

5) Στο άρθρο 101Α για τις Ανεξάρτητες Αρχές και τον τρόπο εκλογής των διοικήσεων τους. (Δεν υπερψηφίστηκε από ΔΗΣΥ ενώ ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς δήλωσε «παρών»).

Το ΚΚΕ επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί για όλες τις συνταγματικές προτάσεις στην Ολομέλεια της Βουλής, ενώ η Χρυσή Αυγή τις καταψήφισε όλες.

Διαφωνίες ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ

Τα σημεία, στα οποία δεν φάνηκε καμία συναινετική διάθεση και από τις δύο πλευρές για συνταγματικές αλλαγές, αφορούν μεταξύ άλλων την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, στην οποία αντιδρά ο ΣΥΡΙΖΑ, και την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις εθνικές και αυτοδιοικητικές εκλογές, καθώς και στην συνταγματική κατοχύρωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.

Οι διαφωνίες του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις αλλαγές που προτείνει η ΝΔ αφορούν μεταξύ άλλων:

1) Στο άρθρο 16 ώστε να δοθεί η δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστήμιων. (Με την πρόταση αυτή συντάχθηκαν στην Επιτροπή Αναθεώρησης ΔΗΣΥ, Ένωση Κεντρώων και ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς).

2) Στο άρθρο 79, όπου προτείνεται η συνταγματική καθιέρωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.

3) Στο άρθρο 103 για την οργάνωση της δημόσιας διοίκησης και την αξιολόγηση.

4) Στα άρθρα 88-100 που αφορούν τα θέματα της δικαστικής λειτουργίας και προβλέπουν κατάργηση του δικαιώματος της εκτελεστικής εξουσίας να ορίζει την ηγεσία της Δικαιοσύνης, η οποία θα αποφασίζεται πλέον από Ειδική Επιτροπή της Βουλής.

Από την πλευρά της, η ΝΔ διαφωνεί στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ:

1) Στο άρθρο 3 για ουδετερόθρησκο κράτος. (Υπερψηφίστηκε μόνο από ανεξάρτητο βουλευτή Γιώργο Μαυρωτά). Η ΔΗΣΥ υπερψήφισε την ερμηνευτική δήλωση ότι ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει καμία δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων και γενικότερα στην απόλαυση του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας.

2) Στο άρθρο 44 που δίνει τη δυνατότητα δημοψηφισμάτων με λαϊκή πρωτοβουλία. (Την υπερψήφισε μόνο ο ανεξάρτητος βουλευτής Κώστας Κατσίκης).

3) Στο άρθρο 54 για την συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιο εκλογικό σύστημα. (Την πρόταση υπερψήφισε μόνο ο ανεξάρτητος βουλευτής Κώστας Κατσίκης).

4) Στο άρθρο 102 για την κατοχύρωση της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και πρόβλεψη για τοπικά δημοψηφίσματα. (Δεν υπερψηφίστηκε από κανένα κόμμα).

5) Για ερμηνευτική δήλωση στο άρθρο 86, σύμφωνα με την οποία στα αδικήματα των υπουργών που διώκονται με ειδική διαδικασία δεν περιλαμβάνονται όσα τελέστηκαν απλώς επ΄ ευκαιρία της άσκησης υπουργικών καθηκόντων. (Υπερψηφίστηκε από ανεξάρτητο βουλευτή Κώστα Κατσίκη ενώ ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς δήλωσε «παρών»).

Η διαδικασία της συζήτησης

Η συζήτηση για την Αναθεώρηση του Συντάγματος θα είναι διήμερη και θα διεξαχθεί επί του πορίσματος που έχει καταθέσει η Επιτροπή της Βουλής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος.

Την πρώτη μέρα θα διαρκέσει μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα ενώ την επομένη, Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου, θα ξεκινήσει στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις 10 το βράδυ με ψηφοφορίες.

Τόσο η συζήτηση όσο και οι ψηφοφορίες θα είναι επί των προτάσεων που έχουν καταθέσει τα δύο μεγάλα κόμματα, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ καθώς και όσες έχουν τον απαιτούμενο αριθμό των 50 υπογραφών.

Συνολικά η κυβέρνηση έχει προτείνει 24 αλλαγές στον καταστατικό χάρτη της χώρας και η αξιωματική αντιπολίτευση έχει καταθέσει 56 προτάσεις.

Επίσης, έξι συμπληρωματικές προτάσεις με τον απαιτούμενο αριθμό των 50 υπογραφών έχουν καταθέσει και μεμονωμένοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες υπερψηφίστηκαν στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος και αφορούν:

• Αποσαφήνιση της έννοιας επιείκειας ώστε η Δικαιοσύνη να γίνει πιο εύκαμπτη, πιο ανθρώπινη και πιο δίκαια.
• Προσθήκη ώστε στις κατηγορίες απαγόρευσης διακρίσεων να συμπεριληφθούν ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου.
• Ειδική διάταξη για την κατοχύρωση της προστασίας των ζώων.
• Υποχρέωση της εκτελεστικής εξουσίας για την προστασία, την ενίσχυση και την ανάπτυξη των νησιωτικών και ορεινών περιοχών.
• Αποσαφήνιση του άρθρου 22 για τους όρους εργασίας, ώστε να προστατεύονται και να κατοχυρώνονται οι εργαζόμενοι.
• Συνταγματική κατοχύρωση της αυτονομίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

 Σημειώνεται ότι μπορούν επίσης να συζητηθούν στην Ολομέλεια και συμπληρωματικές προτάσεις είτε άλλων κοινοβουλευτικών ομάδων είτε μεμονωμένων βουλευτών εφόσον έχουν τις 50 υπογραφές. Ήδη, ο πρόεδρος της Μόνιμης Ειδικής Επιτροπής του Ελληνισμού της Διασποράς και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, έχει αναφέρει ότι θα καταθέσει πρόταση την οποία συνυπογράφουν 67 βουλευτές για τεχνικού τύπου αλλαγές στο άρθρο 108, για την επαναλειτουργία του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Στον πρόεδρο της Βουλής το πόρισμα της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγματος

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πότε θα γίνει η συζήτηση στην Ολομέλεια για την Αναθεώρηση του Συντάγματος