Πρώτη στις νοσοκομειακές λοιμώξεις η Ελλάδα – 2.300 περιστατικά την ημέρα

Ιδιαίτερα αυξημένη είναι η συχνότητα των νοσοκομειακών λοιμώξεων που οδηγούν σε βαρύτατες νοσήσεις και θανάτους, όπως προσφάτως δημοσιεύθηκε στο μεγάλο επιστημονικό περιοδικό The Lancet και αφορούσε με συγκριτικά στοιχεία όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη χώρα μας σημειώνονται 2.300 νοσοκομειακές λοιμώξεις ημερησίως, εκ των οποίων ένα μεγάλο ποσοστό οδηγεί τελικά στο θάνατο. Υψηλό είναι, ωστόσο, το ποσοστό σε όλες τις μεσογειακές χώρες.

«Είναι τουλάχιστον απογοητευτικό να κατέχουμε την πρώτη ή δεύτερη θέση, σε συχνότητα, προβληματικών νοσοκομειακών λοιμώξεων με δραματικές συνέπειες για τη δημόσια υγεία και την εθνική οικονομία», σημείωσαν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων (ΕΕΛ), σε συνέντευξη τύπου που διεξήχθη με αφορμή το 19^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων, που διοργανώνει η ΕΕΛ, στις 1-3 Μαρτίου 2019.

Όπως αναφέρθηκε, οι νοσοκομειακές λοιμώξεις είναι αποτέλεσμα της μη ενδεδειγμένης λειτουργίας του νοσοκομείου. Στο νοσοκομειακό περιβάλλον τα πάντα και οι πάντες πρέπει να λειτουργούν βάσει των προφυλακτικών κανόνων (υγιεινή γιατρών, νοσηλευτών, ασθενών, επισκεπτών, συνθήκες νοσηλείας) με απόλυτη ακρίβεια, διαφορετικά προκύπτουν ρήγματα στην ασφάλεια του ασθενούς.

Οι ειδικοί τόνισαν ότι για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος θα πρέπει, καταρχάς, κάθε νοσοκομείο της χώρας να διαθέτει τουλάχιστον έναν λοιμωξιολόγο, κάτι που όμως επί του παρόντος δεν ισχύει.

«Στα περισσότερα νοσοκομεία της αλλοδαπής υπάρχει, πέραν του λοιμωξιολόγου και δεύτερος λοιμωξιολόγος ή μικροβιολόγος ο οποίος ασχολείται αποκλειστικά με τις νοσοκομειακές λοιμώξεις και έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει ακόμα και ποινές στους συναδέλφους του που δεν ακολουθούν πιστά τους κανόνες», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΕΛ, Παναγιώτης Γαργαλιάνος- Κακολύρης.

Αυτή τη στιγμή οι εξειδικευόμενοι των λοιμώξεων στα 20 κέντρα που χορηγούν εξειδίκευση στη χώρα εργάζονται αμισθί. Εντούτοις, σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν οι επιστημονικές εταιρείες με τον υπουργό Υγείας, ο κος Ξανθός δεσμεύτηκε ότι θα προβλεφθεί αμοιβή.

Ένα δεύτερο «κενό» του συστήματος είναι η έλλειψη προϋπολογισμού στα νοσοκομεία για των έλεγχο των λοιμώξεων. Όπως αναφέρθηκε, η επιτροπή νοσοκομειακών λοιμώξεων, υποχρεούται βάσει υπουργικής απόφασης να κάνει κάθε χρόνο οικονομικό προγραμματισμό, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ανάλογο κονδύλι ή κωδικός.

Πάγιο αίτημα των λοιμωξιολόγων αποτελεί και η μονιμοποίηση των νοσηλευτών νοσοκομειακών λοιμώξεων καθώς και η δυνατότητα εξέλιξής τους μέσα στο «τμήμα» τους, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η υψηλή εξειδίκευση και εμπειρία.

Τέλος, η έλλειψη μονόκλινων δωματίων για την απομόνωση των κρουσμάτων καθώς και η ύπαρξη επικουρικών κλινών (ράντζα) συμβάλλουν σημαντικά στο να μην είναι εφικτός ο έλεγχος της διασποράς των μικροβίων.

«Σύμφωνα με καταγραφή 120 νοσοκομείων της χώρας, τα μονόκλινα δωμάτια όπου θα μπορούσαν να νοσηλευτούν οι ασθενείς με νοσοκομειακές λοιμώξεις αποτελούν το 3% του συνόλου, δηλαδή περίπου 1300 δωμάτια για τις 2300 λοιμώξεις ημερησίως», σημείωσε ο κος Αχιλλέας Γκίκας, καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης, Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Πα.Γ.Ν.Η., τονίζοντας τη σημασία των μονόκλινων δωματίων για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Εμβολιασμός και νέα αντιβιοτικά

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με στατιστικές, το 2030-2040 αναμένεται τα πολυανθεκτικά μικρόβια να είναι η 1^η αιτία θανάτων παγκοσμίως, λόγω της διασποράς των πολυανθεκτικών και πανανθεκτικών μικροβίων, μετατοπίζοντας τα τροχαία δυστυχήματα στη 2^η θέση.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου θα δοθεί έμφαση στην παρουσίαση νεότερων αντιβιοτικών που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή πρόκειται να κυκλοφορήσουν στο αμέσως προσεχές διάστημα. Λόγω της αυξανόμενης αντοχής των μικροβίων στα διαθέσιμα αντιβιοτικά υπάρχει ανάγκη για νέα και ασφαλή φάρμακα, τα οποία μπορεί πραγματικά να σώσουν ασθενείς. Αρκετά νέα αντιβιοτικά διαφορετικών ομάδων όπως νεογλυκοσίδες, συνδυασμοί β-λακταμικών με αναστολείς, άλλα β λακταμικά, τετρακυκλίνες έχουν ήδη κυκλοφορήσει και άλλα που αναμένονται σύντομα. Είναι όμως απαραίτητη η εκπαίδευση των ιατρών στη σωστή χρήση των νέων αυτών φαρμάκων, τα οποία θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν με σύνεση εκεί όπου είναι πραγματικά απαραίτητα, γιατί διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουν και αυτά τη δραστικότητά τους λόγω περαιτέρω αύξησης της μικροβιακής αντοχής.

Τα  θέματα των εμβολιασμών σε παιδιά και ενήλικες, σε συνάρτηση με την τρέχουσα επιδημία της γρίπης και την πρόσφατη επιδημία ιλαράς θα αποτελέσουν σημαντικό κομμάτι του Συνεδρίου. Ανησυχητικό είναι το μικρότερο από το επιθυμητό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης, ακόμα και μεταξύ των εργαζομένων στην υγεία. Είναι προτεραιότητα του συστήματος υγείας της χώρας η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση των γιατρών αλλά και των Ελλήνων πολιτών για τη σημασία των εμβολίων.

Επιπρόσθετα, θα παρουσιαστούν νεότερα δεδομένα για τη θεραπεία της πολυανθεκτικής φυματίωσης. Πρόκειται για όχι συχνό, αλλά πολύ δύσκολο στην αντιμετώπιση νόσημα με επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει στο μέλλον σοβαρά προβλήματα στη χώρα ιδίως εάν το σύστημα υγείας δεν ενισχυθεί σε όλες τις δομές της δημόσιας υγείας.

103 εργασίες και κλινικό φροντιστήριο για γιατρούς

Φέτος, οργανώθηκε ειδικό πρόγραμμα – κλινικό φροντιστήριο για γιατρούς και νοσηλευτές με θέμα “Πρόληψη και έλεγχος των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων στα Ελληνικά Νοσοκομεία” όπου θα συζητηθούν τα αίτια και οι τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος (συστηματική καταγραφή, εκπαίδευση προσωπικού, μέτρα πρόληψης, νομοθετικό πλαίσιο κ.λπ.). Επίσης, θα συζητηθούν οι ιδιαιτερότητες στην αντιμετώπιση προβληματικών λοιμώξεων από πολυανθεκτικά παθογόνα με περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές, και η αντιμετώπιση λοιμώξεων σε ειδικούς πληθυσμούς (π.χ. σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή).

Σημαντική θεωρείται επίσης η ενότητα που περιλαμβάνει αναλύσεις ενδιαφερόντων  περιστατικών λοιμώξεων. Η συμμετοχή του ακροατηρίου με διαδραστικό τρόπο θα βοηθήσει στην καλύτερη εκπαίδευση των συμμετεχόντων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο συνέδριο θα παρουσιαστούν συνολικά 103 εργασίες που προέρχονται από διάφορες νοσηλευτικές μονάδες της χώρας και στοχεύουν στην παρουσίαση της ελληνικής εμπειρίας στην αντιμετώπιση και την πρόληψη των λοιμώξεων.

Τέλος, κατά τη διάρκεια του 19ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Λοιμώξεων, 21 χρόνια μετά την ίδρυση της  Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, θα γίνει και η βράβευση της Πρώτης Προέδρου της Εταιρείας καθηγήτριας Ελένης Γιαμαρέλλου για τη συνολική προσφορά της στη Λοιμωξιολογία στη χώρα μας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Επαγγελματίες υγείας: Ελλιπής η υγιεινή των χεριών τους– Κίνδυνος ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:  Νοσοκομειακές λοιμώξεις: Αρκετά οξυμένο το πρόβλημα στην Ελλάδα

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: 4 στους 10 επαγγελματίες υγείας εργάζονται ενώ έχουν συμπτώματα γρίπης