Πάσχα: Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά;

Την Μεγάλη Πέμπτη ως είθισται κάθε σπιτικό που γιορτάζει το Πάσχα βάφει τα αυγά του κόκκινα. Η διαδικασία είναι άκρως διασκεδαστική για τα παιδιά που λόγω εορταστικών διακοπών δεν έχουν σχολείο και βρίσκονται στο σπίτι ενώ οι γονείς βρίσκουν λόγο και ευκαιρία να περάσουν όμορφες οικογενειακές στιγμές. Από πού κρατάει όμως αυτό το ιδιαίτερο έθιμο και ποιό είναι το νόημά του;

Είναι γεγονός πως τα χρωματιστά αυγά τα συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια, τα οποία ήταν το σύμβολο της γονιμότητας.

Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε το Πάσχα στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν είναι ξεκάθαρο. Οι εξηγήσεις είναι πολλές. Μία από τις πιο αποδεκτές είναι πως το κόκκινο συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριες τους, τρεις γυναίκες : Την Παναγία, τη Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα. Υπάρχει δε και μία εκδοχή που συνδέει τα κόκκινα αυγά με το Βυζάντιο και τον Μ.Κωνσταντίνο.

Η Παναγία και το έθιμο των «κόκκινων αυγών»

Μία εξήγηση υποστηρίζει ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να του φέρονται καλά όταν Εκείνος ήταν ακόμη αιχμάλωτος. Όταν τα δάκρυά της από τη στεναχώρια του παιδιού της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα εκ θαύματος, κάτι που οι πιστοί δεν θέλησαν να ξεχάσουν και συνέχισαν στους αιώνες βάφοντας τεχνητά τα δικά τους αυγά κόκκινα την Μεγάλη Πέμπτη.

Τα κόκκινα αυγά και η Μαγδαληνή

Μια άλλη εκδοχή συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο απίθανη «όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα». Η Μαρία Μαγδαληνή τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το γεγονός και να τον κάνει να πιστεύσει.

Σύμφωνα με την εκδοχή που θέλει την Μαρία η Μαγδαληνή να εμπλέκεται με την παράδοση των κόκκινων αυγών υπάρχει και η εξής εκδοχή. Όταν εκείνη πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα και του ανακοίνωσε ότι αναστήθηκε ο Χριστός, ο άνδρας δεν πίστευσε τα λεγόμενά της. Εκείνη την ώρα κάποιος κρατούσε δίπλα από τον Αυτοκράτορα ένα καλάθι αυγά. Ο Τιβέριος Καίσαρας, είπε στην Μαρία Μαγδαληνή ότι, εάν αυτό που λέει, είναι αλήθεια, τότε τα αυγά, από άσπρα που είναι, να γίνουν κόκκινα. Όπερ και εγένετο και οι πιστοί συνεχίζουν τεχνητά κάθε χρόνο αυτό το θαύμα.

Η δύσπιστη γυναίκα και το έθιμο

Μία παραλλαγή της παραπάνω ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού και να λέει: «Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός». Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα εκ θαύματος.

Ο Μεγάλος Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη

Ο Μεγάλος Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη, στην επίσημη τελετή που γινόταν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, προσέφεραν κόκκινα αυγά. Οι εκλεκτοί καλεσμένοι τσούγκριζαν τα αυγά με τον αυτοκράτορα και τη βασιλομήτορα και στη συνέχεια γευμάτιζαν. Αυτήν την παράδοση θέλουν κάποιοι να συνεχίζουν οι σύγχρονοι χριστιανοί με το βάψιμο των αυγών.

Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς. Χαράς για την Ανάσταση του Χριστού.
Είναι παράλληλα όμως και χρώμα αποτρεπτικό. Κόκκινες βελέντζες και κόκκινα μαντίλια κρεμούσαν τη Μεγάλη Πέμπτη στην Καστοριά οι γυναίκες για το καλό. Κόκκινο πανί έβαφαν μαζί με τα αυγά τους στη Μεσημβρία και το κρεμούσαν στο παράθυρο για σαράντα μέρες, για να μην τους πιάνει το μάτι.

Το βάψιμο των αυγών γινόταν τη Μεγάλη Πέμπτη γι αυτό και τη λέγαν Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη. Παλιότερα το συνήθιζαν κι αποβραδίς, πάντοτε τα μεσάνυχτα, με το ξεκίνημα της νέας μέρας. Καινούρια πρέπει να ήταν η κατσαρόλα που θα έβαφαν τα αυγά και ο αριθμός τους ορισμένος και τη μπογιά τη φύλαγαν σαράντα μέρες και δεν την έχυναν, ακόμα και τότε, έξω από το σπίτι.

Τα κόκκινα σαν αίμα αυγά, για να τιμήσουν το αίμα του Ιησού Χριστού, ανταλλάσσονται στην Ελλάδα.Μόνο όσοι πενθούν από πρόσφατο θάνατο οικείου προσώπου δε βάφουν αβγά για το Πάσχα. Αλλά και σε αυτούς θα φέρουν οι συγγενείς και οι φίλοι βαμμένα αβγά και από αυτά θα αφήσουν και στον τάφο του αγαπημένου τους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Πού κάνει Πάσχα ο Αλέξης Τσίπρας

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο Έλληνας ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Ιωσήφ στην κλασική ταινία «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ»

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Πώς θα βάψετε σωστά τα κόκκινα αβγά