ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Όμορφη, λαμπερή, υπέρκομψη, όχι μόνο γιατί φορούσε τα ωραιότερα ρούχα και τα εκπληκτικότερα κοσμήματα, αλλά γιατί η αριστοκρατική παρουσία της ήταν η επιτομή της φινέτσας, με το στήσιμο του κορμιού της, τις λεπτές κινήσεις της, το πάντα άψογο μακιγιάζ της η Νόνικα Γαληνέα, μια ηθοποιός που διέγραψε πορεία μισού αιώνα στη σκηνή, δικαιολογημένα χαρακτηρίζεται ως «grande dame» του ελληνικού θεάτρου.
Έζησε μια γεμάτη ζωή και δεν ήταν μόνο τα πλούτη που απόλαυσε, αλλά ήταν και το χειροκρότημα και η λατρεία του κόσμου, που τόσο επιθυμούσε, κι ακόμη περισσότερο, η προσωπική αγάπη και η ευτυχία με την οικογένειά της, τον μεγάλο της έρωτα Αλέκο Αλεξανδράκη, με παιδιά, τα εγγόνια, τη δισέγγονή της.
Στη σκηνή έπαιξε «ρόλους-ογκόλιθους», όπως η ίδια τους χαρακτήρισε –και πράγματι ήταν- στο «Λεωφορείο ο Πόθος» του Τεννεσσί Ουίλλιαμς, στο «Ταξίδι Μεγάλης Μέρας μέσα στη Νύχτα» του Ευγένιου Ο’ Νηλ, στην «Επίσκεψη της Γηραιάς Κυρίας» του Φρίντριχ Ντύρρενματ, στον «Χορό του Θανάτου» του Στρίντμπεργκ και άλλους.
«Είναι οι λεγόμενοι ρόλοι ρεπερτορίου», έγραφε η ίδια στην αυτοβιογραφία της «Επέστρεφε». «Δηλαδή προορισμένοι να παιχτούν από ηθοποιούς μιας κρατικής σκηνής σε περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Δεν είναι ρόλοι που μπορεί να τους αντέξει ψυχικά και σωματικά μια ηθοποιός παίζοντάς τους εφτά μήνες κάθε βράδυ και με διπλές παραστάσεις επί τρεις φορές την εβδομάδα. Πόσο μάλλον όταν σ’ αυτή την υπέρβαση προστίθεται όλη η ευθύνη της οργάνωσης ενός θεάτρου, όλη η οικονομική ευθύνη, οι μεταφράσεις και τόσα άλλα καθημερινά προβλήματα». Γιατί η Νόνικα ήταν επίσης δεινή μεταφράστρια, έχοντας μεταφράσει στα ελληνικά δεκαεπτά ξένα θεατρικά έργα ενώ βέβαια, στο θέατρο Ιλίσια ήταν θιασάρχης.
Η αστική καταγωγή
Δεν ήταν λίγες οι παραστάσεις της Νόνικας Γαληνέα ωστόσο, στις οποίες οι θεατές έκαναν άνετα ένα άλμα στο χώρο και στο χρόνο, μεταφερμένοι στο ευρωπαϊκό αστικό θέατρο μιας παλαιάς εποχής. Ακόμη κι αν είχε παίξει στο πιο απαιτητικό και σύγχρονο θέατρο ή αρχαίο δράμα, η παρουσία της και η λάμψη της στη σκηνή ήταν φανερό, ότι ταίριαζαν γάντι σε τέτοιους ρόλους. Η καταγωγή δεν κρύβεται, έλεγαν στα θεατρικά στέκια, όχι απαραίτητα καλοπροαίρετα.
Γεννημένη το 1938 σε μια μεγαλοαστική οικογένεια με πατέρα δικηγόρο, τον Πέτρο Γαληνέα από την Καρδαμύλη αλλά με το γραφείο του στην Αθήνα και μητέρα την Θεοδοσία (Ντορέτ) Καραϊωσηφόγλου -μυθική προσωπικότητα της κοινωνικής ζωής, σύντροφο του εφοπλιστή και τραπεζίτη Στρατή Ανδρεάδη- η Νόνικα (Αντιγόνη) μεγάλωσε με εξαιρετικές σπουδές στη Φλωρεντία, την Ελβετία και το Λονδίνο, όπου πέραν των άλλων σπούδασε και θέατρο Weber Douglas School of Singing and dramatic art.
Νέο κορίτσι ακόμη, κάνει τον πρώτο της γάμο με τον γιατρό νευρολόγο Νίκο Μουτούση και ζουν μαζί στο Παρίσι επί μία πενταετία. Εκεί η Νόνικα αποκτά και τις τρεις κόρες της, τις δίδυμες Αλεξία και Αριέττα Μουτούση (γνωστή ηθοποιός η δεύτερη) και την Μαρία-Αμαλία Μουτούση με την σπουδαία εντυπωσιακή καριέρα. Αλλά η ανατροπή στη ζωή της δεν θα αργήσει να έρθει. Αποφασίζει να στραφεί στο θέατρο, που έχει ήδη σπουδάσει και δίνει εξετάσεις, το 1963 στη σχολή του Κάρολου Κουν. Αλλά εκεί είναι ένας άλλος κόσμος. Ανάμεσα στους μαθητές του Κουν, στην πλειοψηφία τους, ανθρώπους χωρίς οικονομική άνεση, με κύριο εφόδιό τους μόνον το ταλέντο τους, αναπόφευκτα εκείνη ήταν η εξαίρεση. Επιπλέον είναι παντρεμένη και με τρία παιδιά.
Κοντά στον Κουν
«Εγώ ήξερα, βγαίνοντας από τη Δραματική Σχολή του Λονδίνου αλλά και από το Θέατρο Τέχνης ότι η μεν κοινωνία, η οποία με ήξερε ως κυρία Μουτούση με τρία παιδιά, με θεωρούσε ψώνιο, η δε του Κουν που ήξερε πως είχα πέντε δεκάρες παραπάνω σκεφτόταν: “Ποια είναι αυτή που ήλθε να μας φάει το ψωμί μας;”» όπως έχει πει η ίδια σε συνέντευξή της. Αυτό όμως δεν την πτόησε, ενώ η πρώτη της εμφάνιση με το Θέατρο Τέχνης σε περιοδεία με τους «Όρνιθες», όχι μόνον την αποζημίωσε για τους προβληματισμούς της αλλά της άλλαξε τη ζωή.
«΄Οταν έβγαινα στη Σταδίου –όπου και το υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης- δεν ήξερα σε ποιο πεζοδρόμιο βρίσκομαι και πού πηγαίνω», όπως έλεγε. Κι ας έπαιζε τότε μόνον τη Κουκουβάγια στον Αριστοφάνη, για να …εξελιχθεί αργότερα σε Ίριδα. Εκείνη η περιοδεία άλλωστε με Χατζημάρκο και Καρακατσάνη κράτησε μήνες, αφού σταθμοί της ήταν η Βενετία, το Λονδίνο, το Παρίσι, τη Ρωσία.
Η ίδια θα είχε την τύχη να δουλέψει στη συνέχεια με τα μεγάλα ονόματα του ελληνικού θεάτρου, όπως η Κατίνα Παξινού και ο Αλέξης Μινωτής, ο Δημήτρης Χορν, η Άννα Συνοδινού. Δημήτρη Μυράτ, Αντιγόνη Βαλάκου αλλά και Σπύρο Ευαγγελάτο, τον Μιχάλη Κακογιάννη, τον Ανδρέα Βουτσινά, τον Νίκο Κούρκουλο και πολλούς ακόμη. Όμως, όπως έλεγε «Ο Κουν ήταν μάγος, μου άλλαξε την οπτική μου για τη ζωή και την αισθητική», κρατώντας από εκείνο σε όλη τη θεατρική της πορεία τη φράση του, ότι «Στο θέατρο μόνο το αποτέλεσμα έχει σημασία».
Η γνωριμία με τον Αλεξανδράκη
Στην προσωπική της ζωή, μετά από ένα γάμο που δεν είχε κρατήσει και πολύ, η γνωριμία και η σχέση της με τον Αλέκο Αλεξανδράκη υπήρξε καταλυτική στη ζωή της. Γνωρίστηκαν το καλοκαίρι του 1969, όταν έπαιζαν στο θέατρο Μετροπόλιταν στα «Μεγάλα Χρόνια» του Γεωργίου Ρούσσου. Εκείνος ήταν παντρεμένος για τρίτη φορά και είχε ένα αγοράκι ενώ η γυναίκα του ήταν έγκυος και εκείνη περίμενε την έκδοση του διαζυγίου της. Από τους γοητευτικότερους άνδρες του θεάτρου ο Αλέκος Αλεξανδράκης, έχοντας πάμπολλες θαυμάστριες ήταν ήδη ένας σταρ. Η Νόνικα τον ερωτεύθηκε αμέσως.
«Δεν είχαμε ανταλλάξει ποτέ κουβέντα εκτός από καλημέρα», είχε πει «και επειδή δεν τολμούσα να τον κοιτάω, πήγαινα από πίσω του και κοίταζα το σβέρκο και τα μαλλιά του. Ήταν πολύ ωραίος. Ένιωθα μεγάλη έλξη, αλλά ποτέ δεν φανταζόμουν πως μια μέρα, σύντομα, θα είμαστε ζευγάρι. Δε φανταζόμουν καν, πως του άρεσα. Την πρώτη φορά που μου μίλησε στην πρόβα μού είπε: “Καλοκαίρι με τη Μόνικα”.
Του είπα: “Μόνο που εμένα με λένε Νόνικα”. Και μου απάντησε: “Το ξέρω”.
Δε μίλαγε ο άτιμος και εγώ ήμουν τρισχειρότερη. Έλεγα από μέσα μου: “Αντίσταση, βάλε αντίσταση, θα γίνεις ρεζίλι…”. Αυτό που αισθανόμουν μέρα με τη μέρα μεγάλωνε».
Η αγωνία της ωστόσο δεν θα κρατούσε για πολύ, αφού από αυτό το καλοκαίρι οι δυο τους θα γίνονταν ζευγάρι, ζώντας και δουλεύοντας μαζί επί 21 χρόνια, ως το 1990, όταν οι δρόμοι τους χώρισαν.
Το συμβάν που τους ένωσε
Η ίδια περιέγραφε πολύ γλαφυρά εκείνη την εποχή, όταν στο Μετροπόλιταν, η πρωταγωνίστρια του έργου Νίκη Τριανταφυλλίδη της επιφύλαξε μια περιπέτεια, η οποία όμως της βγήκε σε καλό:
«Δεν είχα καταλάβει πως δεν με άντεχε. Έδειχνε άγγελος επί της γης, αλλά πρέπει να είχε διαισθανθεί ότι άρεσα στον Αλεξανδράκη. Ένα βράδυ, στις 29 Ιουνίου 1969, μέρα Σάββατο, βγαίνοντας απ’ το καμαρίνι μας με κλείδωσε μέσα και έφυγε. Άρχισα να φωνάζω. Ο φύλακας δεν υπήρχε περίπτωση να με ακούσει. Αν και φορούσε διπλά ακουστικά, ήταν θεόκουφος. Και με άκουσε ο Αλεξανδράκης από τη μάντρα, δύο τετράγωνα πιο κάτω, όπου είχε πάει να πάρει το αυτοκίνητό του.
Γύρισε πίσω και μου άνοιξε μαζί με το φύλακα, γιατί η άλλη είχε βάλει λουκέτο. Του είπα πως δεν είχα αυτοκίνητο, παρόλο που είχα, ένα κάμπριο Triumph διθέσιο, το οποίο μόλις είχα πάρει. Το είχα στην ίδια μάντρα που είχε κι εκείνος το δικό του, αλλά μια και ο Αλέκος έμενε στη Γλυφάδα κι εγώ στον Αστέρα της Γλυφάδας με πήγε εκείνος.
Στη διαδρομή έτρεμα ολόκληρη από τρακ και νόμιζα πως θα τρελαινόμουν. Όταν βγήκε απ’ το αυτοκίνητο για να με καληνυχτίσει, του είπα (πώς το τόλμησα ούτε ξέρω): ‘‘Φίλησέ με”. Εκείνος μου είπε: ‘‘Ασ’ το καλύτερα”, και το επόμενο πράγμα που θυμάμαι είναι, ότι βρεθήκαμε κάτω από ένα δέντρο ενώ τ’ αυτοκίνητα περνούσαν το ένα πίσω απ΄ τ άλλο ρίχνοντας τα φως τους πάνω μας….».
Ζευγάρι στη ζωή και τη σκηνή
Ο Αλέκος Αλεξανδράκης και η Νόνικα Γαληνέα άρχισαν αμέσως να ζουν μαζί -η σύζυγός του με τα παιδιά τους έφυγαν για την Ελβετία – και σύντομα αποτέλεσαν ζευγάρι και στη σκηνή ανεβάζοντας σπουδαία έργα του διεθνούς ρεπερτορίου. Από το 1986 μάλιστα εγκαταστάθηκαν στο θέατρο Ιλίσσια, που έγινε πλέον το θέατρό τους. Δεν παντρεύτηκαν ποτέ, όπως είναι γνωστό –άλλωστε ο Αλεξανδράκης είχε εξαντλήσει το όριο των γάμων που επιτρεπόταν – αλλά κανείς δεν ασχολήθηκε μ΄αυτό ενώ όλοι γνώριζαν ότι ήταν ένα ευτυχισμένο ζευγάρι.
Η ίδια η Γαληνέα πάντως, έχει εξομολογηθεί τη φορά που τον ζήλεψε, όταν εκείνος έπαιζε σε κάποιο σήριαλ στην τηλεόραση με συμπρωταγωνίστρια μία ωραία γυναίκα.
«Αυτήν που έπαιζε μαζί του τη θεωρούσα επικίνδυνη γυναίκα (ήταν και πανέμορφη), φοβόμουν μήπως του άρεσε», είχε πει. «Τότε μέναμε στο Καβούρι και κοιτούσα το ρολόι συνέχεια ώσπου να επιστρέψει από τα γυρίσματα. ‘‘Είσαι αλλού νυχτωμένη’’, μου είπε, όταν του είπα για τον φόβο μου».
Όσον αφορά τη ζωή τους εξάλλου, υπήρχε και μια επικριτική άποψη μερίδας καλλιτεχνών κυρίως, προερχόμενων από το χώρο της Αριστεράς όπου ανήκε ο Αλεξανδράκης, θεωρώντας ότι η αστή με τη μεγάλη περιουσία θα τον απομάκρυνε από την ιδεολογία του. Πάντως ο ίδιος, μετά τη συνταρακτική «Συνοικία το όνειρο», το 1961 σε σενάριο του Τάσου Λειβαδίτη και του Κώστα Κοτζιά, δεν ξαναβρέθηκε ποτέ πίσω από την κάμερα.
Να ξέρεις πότε θα φύγεις
Μετά το χωρισμό τους, που έγινε αθόρυβα και συνεχίζοντας να διατηρούν μια ουσιαστική σχέση η Νόνικα συνέχισε με δύναμη το θέατρο ερμηνεύοντας μεγάλους ρόλους στην Επίδαυρο, όπως την Κλυταιμνήστρα στην «Ηλέκτρα» και την Ιοκάστη στον «Οιδίποδα τύραννο» ή την «Φαίδρα» του Γιάννη Ρίτσου στο Μέγαρο Μουσικής, τη «Σονάτα του σεληνόφωτος» ομοίως του Ρίτσου στη Μικρή Επίδαυρο και πολλούς άλλους.
«Λάτρευα το ρόλο», έχει γράψει ειδικά για αυτόν της Ιοκάστης. Συνεχίζοντας: «Οι πρόβες για μένα ήταν δώρο Θεού και αυτό το δώρο, μετά από πολλή δουλειά που έκανα με τον εαυτό μου για τον εαυτό μου (βοήθησε σ’ αυτό η απομόνωσή μου στο Λυγουριό – ξύπναγα το χάραμα με τα κοκόρια και έπινα τους καφέδες μου χωμένη μες στους βασιλικούς), έφερε ως αποτέλεσμα τον πιο σοβαρό για μένα λόγο ύπαρξής μου σ’ αυτή τη «δουλειά». Όταν βγήκα στη σκηνή και αντίκρισα αυτόν τον ιερό χώρο ασφυκτικά γεμάτο, δεν ένιωσα πανικό, δεν ένιωσα φόβο, δεν ένιωσα ανασφάλεια. Ένιωσα την απόλυτη πληρότητα. Ελευθερώθηκα. Ήμουνα γεμάτη από ευγνωμοσύνη, γιατί αυτό αισθανόμουν, το βίωνα. Συνέβαινε την ώρα που έπαιζα. Ήμουν εκεί, παρέα με τον Θεό και με τον γκιόνη. Μες στην αγκαλιά μου χώρεσε ολόκληρη η Επίδαυρος. Λυτρώθηκα».
Τελευταίος της ρόλος ήταν το 2009 στην «Εκατομμυριούχο» Μπέρναντ Σο στο Μέγαρο Μουσικής. «Μετά από αυτό κατάλαβα. ότι θέλω να σταματήσω», είχε πει.«Ο ηθοποιός πρέπει να ξέρει να αποσύρεται εγκαίρως. Τόσο εγκαίρως, που να του λένε στο δρόμο, μας λείπετε και όχι, ευτυχώς που πήγε σπίτι της»…
Η κηδεία της Νόνικας Γαληνέα θα γίνει την Τρίτη 6 Ιουνίου στο Α΄ Νεκροταφείο. Επιθυμία της ήταν, αντί στεφάνων να βοηθηθεί το Σπίτι του Ηθοποιού.
Διαβάστε επίσης:
Γεύση από Ρότσιλντ: Η πολυτέλεια έχει όνομα και πωλείται
Γεύση από Ρότσιλντ: Η πολυτέλεια έχει όνομα και πωλείται
──────────────────
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
