Μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση που κράτησε πάνω από 12 ώρες τα μέλη του ΚΑΣ κατέληξαν στη συμβιβαστική λύση που κηρύσσει, σχεδόν ομόφωνα, αρχαιολογικό χώρο περί τα 280 στρέμματα στο σύνολο των 6.200 στρεμμάτων του Ελληνικού. Η αρχική πρόταση ήταν να κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος μια έκταση 3.000 στρεμμάτων.
Η κυβέρνηση κάνει λόγο για «καταρχήν ικανοποίηση» για την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ωστόσο από τη μεριά τους οι επενδυτές εκφράζουν απαισιοδοξία για τη χωροθεσία, καθώς το σχέδιό τους προβλέπει δόμηση στα εν λόγω σημεία.
Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι γίνεται ένα μεγάλο βήμα για την υλοποίηση της επένδυσης με τήρηση του νόμου, προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η έγκριση των διαδικασιών από το ΣτΕ.
Tο ΚΑΣ αποφάσισε με ψήφους 15 προς 1 την κήρυξη 280 στρεμμάτων του οικοπέδου του Ελληνικού ως αρχαιολογικό χώρο, μια μεσοβέζικη λύση που λύνει τα χέρια της κυβέρνησης καθώς μπόρεσαν να ξεπεραστούν οι θέσεις του ΚΑΣ με την επιτακτική ανάγκη να προχωρήσει η επένδυση.
Οι αρχαιολόγοι του ΚΑΣ υποχώρησαν από τις απαιτήσεις τους να κηρυχθεί το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού αρχαιολογικός χώρος (3.000 στρέμματα), ωστόσο βρήκαν νέο «στόχο»: Να εμποδίσουν την ανέγερση του εμπορικού κέντρου που περιλαμβάνεται στα σχέδια των επενδυτών.
Πρόκειται για τη ζώνη οικιστικής ανάπτυξης προς τη λεωφόρο Βουλιαγμένης, , εξαιρουμένου του λόφου Χασάνι. Στην συγκεκριμένη περιοχή, στα βορειοδυτικά του συνολικού οικοπέδου του χώρου του παλαιού αεροδρομίου, το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός Mall και άλλων κτηρίων.
Συγκεκριμένα η απόφαση θέτει σοβαρά προβλήματα αναφορικά με τη δόμηση του Μall και των κατοικιών. Αδόμητος κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ο αρχαιολογικός χώρος του Αγ. Κοσμά και η κορυφή του Χασανίου, το λατομείο και ο ταφικός περίβολος που μεταφέρεται εντός του μητροπολιτικού πάρκου. Επίσης κηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος η περιοχή από το Χασάνι που φθάνει μέχρι το αμαξοστάσιο Τραμ.
Η αρχική νέα πρόταση ήταν να ανακηρυχθεί έκταση 700 στρεμμάτων ως αρχαιολογικός χώρος, ωστόσο επικράτησε η απόφαση για ακόμα πιο περιορισμένη έκταση (στο 1/10 της αρχικής πρότασης). Πάντως και η νέα πρόταση φαίνεται πως ενόχλησε τον Σύνδεσμο Αρχαιολόγων.
Όσο για το σκεπτικό για την κήρυξη του συγκεκριμένου χώρου ως αρχαιολογικού, βασίζεται στην ύπαρξη αρχαίων τάφων που βρίσκονται στην αυλή του αμαξοστασίου του τραμ καθώς και στο αρχαίο λατομείο των Τραχώνων, από το οποίο σώζεται ένας τοίχος σε κατάχωση και αρχαία μπάζα.
Στα επόμενα βήματα τέλος, εκκρεμεί η έκδοση του προεδρικού διατάγματος του σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης όπως επίσης και να εκδοθούν οι εφαρμοστικές του υπουργικές αποφάσεις.
Με όρους η έγκριση σε ΣΟΑ και ΣΜΠΕ της επένδυσης
Με τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να γνωμοδοτούν ομόφωνα υπέρ της κήρυξης του αρχαιολογικού χώρου στο Ελληνικό και κατά πλειοψηφία (15-1) υπέρ των ορίων του, που είναι περίπου 300 στρέμματα εντός της επένδυσης, ολοκληρώθηκε χτες η συνεδρίαση του ΚΑΣ με θέμα την έγκριση ή μη της κήρυξης/οριοθέτησης ως αρχαιολογικού χώρου περιοχής των Δήμων Αλίμου και Ελληνικού-Αργυρούπολης.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση, που ελήφθη έπειτα από μια μαραθώνια συνεδρίαση διάρκειας περίπου επτά ωρών, εντός του αρχαιολογικού χώρου συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ο Λόφος Χασάνι, ο οποίος φέρει κατάλοιπα που δείχνουν διαχρονική κατοίκηση από την προϊστορική ως τη μεταβυζαντινή περίοδο, καθώς και η περιοχή του αμαξοστασίου του Τραμ.
Το μέλος του ΚΑΣ που μειοψήφησε τάχθηκε υπέρ της εισήγησης της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Δυτικής Αττικής, Πειραιώς & Νήσων, η οποία πρότεινε η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου να περιλαμβάνει περίπου το ήμισυ της έκτασης της επένδυσης (περίπου 3.000 στρέμματα), καθώς και τμήμα περιοχής έξω από αυτήν, προκειμένου ο αρχαιολογικός χώρος να ακολουθεί τα όρια των αρχαίων δήμων Ευωνύμου και Αλιμούντος.
Τα όρια του αρχαιολογικού χώρου στα οποία κατέληξαν τα μέλη του ΚΑΣ αφορούν περιοχή βόρεια και βορειανατολικά του οικοπέδου της επένδυσης, καθώς και παρακείμενης, εκτός οικοπέδου, έκτασης που πρότεινε η αρμόδια ΕΦΑ (περίπου 1.600-1.700 στρέμματα στους δήμους Ελληνικό-Αργυρούπολη, Άλιμο και Γλυφάδα), με την κήρυξη να ακολουθεί ενιαία γραμμή εντός κι εκτός επένδυσης.
Στη συνεδρίαση πραγματοποίησαν παραστάσεις εκπρόσωποι του ΤΑΙΠΕΔ και της Ελληνικό Α.Ε., καθώς και μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που τελευταία έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις με κύριο αίτημα την τήρηση του αρχαιολογικού νόμου.
Αυτή ήταν η τρίτη φορά το τελευταίο διάστημα που απασχολεί το ΚΑΣ το θέμα του Ελληνικού. Η πρώτη ήταν στις 5/9, όταν, έπειτα από άλλη μια μαραθώνια συνεδρίαση, το θέμα της έγκρισης του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) της επένδυσης διεκόπη, καθώς το κύριο ζήτημα που τέθηκε προς συζήτηση ήταν το κατά πόσο μπορούν να προστατευτούν τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής χωρίς να προηγηθεί κήρυξη ή προσωρινή οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου.
Η δεύτερη ήταν στις 27/9, οπότε το ΚΑΣ, μετά από την τοποθέτηση της γενικής γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ), Μαρίας Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη, αποφάσισε κατά πλειοψηφία να διακόψει τη συνεδρίαση για την Τρίτη 3/10, προκειμένου να εισαχθεί την ίδια μέρα και το ζήτημα της κήρυξης ή μη του αρχαιολογικού χώρου της περιοχής, το οποίο και θα προηγούνταν.
Όπως και έγινε, καθώς αμέσως μετά το θέμα της κήρυξης, συζητήθηκε εκείνο της έγκρισης του ΣΟΑ και της ΣΜΠΕ της επένδυσης στο Ελληνικό, με τα μέλη να δίνουν ομόφωνα το «πράσινο φως» στα δυο σχέδια, αλλά με ορισμένους όρους.
Για παράδειγμα, να υπάρξει αρχαιολογική παρακολούθηση σε όλη την έκταση του πρώην αεροδρομίου στη βάση τροποποιημένου μνημονίου σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, να παραμείνουν αδόμητες περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως η κορυφή Χασανίου, ο αρχαιολογικός χώρος Αγίου Κοσμά, το λατομείο (που δεν συμπεριλήφθηκε στην κήρυξη) και το πιόσχημο ηρώο (το οποίο θα μεταφερθεί στη θέση που βρέθηκε εντός μητροπολιτικού πάρκου) και τέλος, σε κάθε περίπτωση, για λόγους προστασίας των αρχαιοτήτων και του ιστορικού τοπίου της Αττικής, στις μελέτες που θα ακολουθήσουν να μειωθεί το ύψος των μεγάλων κτιρίων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ελληνικό: Δεν θέλουν το Mall οι αρχαιολόγοι – Ελιγμός η μείωση των στρεμμάτων για αρχαιολογικό χώρο
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Eurobank: Πως η τράπεζα μπήκε στο κλαμπ των ισχυρών του διεθνούς εμπορίου
ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: «Σκληρό πόκερ» για το Νεώριο – Στο «παιχνίδι» και η Cosco