Στην ανάγκη να αναλάβει η ΕΕ πιο δραστικό ρόλο στην υγεία αλλά και να αναθεωρηθεί το παγκόσμιο χρηματοδοτικό σύστημα για την αντιμετώπιση των πανδημιών, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics and Political Science, Ηλίας Μόσιαλος, στο πλαίσιο του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.

Μιλώντας για τα διδάγματα που αποκομίστηκαν από τη μεγαλύτερη  υγειονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας, υπογράμμισε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο απαιτούνται ενιαίες απαντήσεις σε πανδημίες και όχι διαφορετικές στρατηγικές, όπως ακολουθήθηκαν, ως αποτέλεσμα γεωπολιτικών διαφορών μεταξύ μεγάλων δυνάμεων.

Σε επίπεδο Ευρώπης, εκτίμησε ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στη διαχείριση της δημόσιας υγείας, έναν ρόλο που δεν τον είχε, τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Μαρτίου.

Σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, η ΕΕ θα μπορούσε να έχει αντιδράσει πολύ πιο αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά αντιθέτως ανέχθηκε φαινόμενα που αντιβαίνουν στη φιλοσοφία της, όπως η απαγόρευση εξαγωγών ιατροφαρμακευτικού υλικού σε άλλες χώρες, κατεύθυνση προς την οποία κινήθηκαν τρεις χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Γερμανία.

«Αυτές οι δύο χώρες επιδιώκουν μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Κι εδώ βρίσκεται το παράδοξο: οι δύο χώρες που επικαλούνται τη μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική ενοποίηση, κάνουν ακριβώς το αντίθετο», επεσήμανε.

Εντούτοις, παρατήρησε ότι στο πεδίο της οικονομίας η ΕΕ λειτούργησε περισσότερο ενωτικά. Έτσι, ενώ έλαβε γρήγορες αποφάσεις προκειμένου να παρακάμψει τις ευρωπαϊκές συνθήκες όσον αφορά στην κρατική επιδότηση εγχώριων επιχειρήσεων, πράγμα που -όπως διευκρίνισε- αντιβαίνει στις συνθήκες της ελεύθερης διακίνησης αγαθών, προσώπων και κεφαλαίου, δεν έγινε κάτι αντίστοιχο, τουλάχιστον στις αρχές της πανδημίας, στα θέματα της δημόσιας υγείας, με μια διευρυμένη αντιμετώπιση των συνθηκών που δεν επιτρέπουν πιο ολοκληρωμένη παρέμβαση της ΕΕ.

Ακόμη και σε οικονομικό επίπεδο, όμως, υπήρξαν διαφοροποιήσεις μεταξύ των χωρών στη δυνατότητα αξιοποίησης των πολιτικών που εφαρμόστηκαν.

«Στην οικονομία δόθηκε προτεραιότητα, ώστε να σωθούν επιχειρήσεις, αλλά με τα δεδομένα τα ευρωπαϊκά, μία χώρα σαν τη Γερμανία που έχει πλεόνασμα του προϋπολογισμού της 7% σχεδόν κάθε χρόνο, έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες κρατικής επιχορήγησης των γερμανικών επιχειρήσεων, σε σύγκριση με μια χώρα όπως η Ελλάδα, που βγαίνει από μία δεκαετή κρίση, ή μια χώρα σαν τη Βουλγαρία ή τη Ρουμανία, που έχουν ακόμα μικρότερες δυνατότητες και από εμάς», σημείωσε ο κ. Μόσιαλος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο

Ένα δεύτερο παράδοξο εντοπίζεται στη διαχείριση της κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο, με τον κ. Μόσιαλο να υποστηρίζει ότι τα παγκόσμια ασφαλιστικά ιδρύματα, οι οργανισμοί οικονομικής προστασίας και οι ισχύουσες πολιτικές είναι ανεπαρκή και απαιτούνται σημαντικές αλλαγές και βελτιώσεις.

«Η ασφαλιστική κάλυψη που παρέχουν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτουν ακόμα και για την αντιμετώπιση πανδημιών, δεν ενεργοποιήθηκαν σε αυτήν την πανδημία. Είναι εντελώς παράδοξο ότι έχουμε ένα από τα μεγαλύτερα παγκόσμια φαινόμενα, που πλήττει οικονομία, υγεία, κοινωνικές σχέσεις και το ασφαλιστικό ταμείο για την αντιμετώπιση των πανδημιών της Παγκόσμιας Τράπεζας δεν ενεργοποιήθηκε, γιατί οι όροι ενεργοποίησής του είναι δυσμενείς. Αντίθετα είναι πολύ επωφελείς για τους ιδιώτες επενδυτές του, που είναι μεγάλες ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Επομένως, τίθεται ένα ζήτημα αναθεώρησης αυτού του συστήματος για την κάλυψη πανδημιών, καθώς η επόμενη δεν θα αργήσει να έρθει», σημείωσε.

Κλιματική αλλαγή και νέες πανδημίες

Αναφερόμενος στο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, ο κ. Μόσιαλος τόνισε πως δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για αδράνεια και αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο συνδέεται η κλιματική αλλαγή με την ανάδυση νέων πανδημιών.

«Στο περιβάλλον, αν φτάσουμε στο παρά πέντε δεν έχουμε τη δυνατότητα για εμβόλια. Οι κυβερνήσεις απαιτείται να πάρουν γενναίες αποφάσεις για την πράσινη οικονομία», υπογράμμισε.

Με την κλιματική αλλαγή συνδέεται και η εσωτερική μετανάστευση, η οποία αποτελεί τεράστιο ζήτημα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Όπως εξήγησε ο καθηγητής, με την εσωτερική μετανάστευση σε μεγαλουπόλεις -που την επόμενη 20ετία οι κάτοικοι σε χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, ή η Νιγηρία και η Αιθιοπία θα ξεπεράσουν τα 10 έως και 50 εκατ.-, δημιουργείται ένα εκρηκτικό υγειονομικό μίγμα ανθρώπων και ζώων, με μεγαλύτερες δυνατότητες μετάδοσης νόσων από τα ζώα στους ανθρώπους. Έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες για τοπικές επιδημίες, οι οποίες μπορούν να εξελιχθούν σε πανδημίες.

Τέλος, αναφέρθηκε στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κατέθεσε τις απόψεις του για το τι θα έπρεπε να γίνει όσον αφορά στις επιλογές πολιτικής στα εξής πεδία δράσης: την κοινωνική επιδημιολογία και επιδημιολογία της μικροβιακής αντοχής, την κοινωνική και συμπεριφορική αλλαγή, την υγεία και υγειονομική περίθαλψη και την οικονομία. Με αφορμή την πανδημία, έχουν ανακοινωθεί μια σειρά από πολιτικές όπως ενίσχυση του ECDC, τα κοινά δεδομένα για την ΕΕ, η ίδρυση ενός EU Health Emergency Response Authority, κ.α., που -σύμφωνα με τον καθηγητή- είναι σε σωστή κατεύθυνση, αλλά απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός.

Διαβάστε επίσης:

FDA: Τι αναφέρει η έκθεση για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εμβολίου της Pfizer

ΕΟΔΥ: Σημαντική μείωση των κρουσμάτων, 552 διασωληνωμένοι και 85 νεκροί – Δείτε την γεωγραφική κατανομή

Μητσοτάκης σε στελέχη κορυφαίων φαρμακευτικών εταιρειών: Στόχος η ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού βιοφαρμακευτικού κλάδου στην Ελλάδα