Ευρώπη: Ο εφιάλτης γίνεται πραγματικότητα

Μετά τις αναταραχές που προκάλεσε το Brexit, κύρια ανησυχία για την Ευρώπη αποτελούν οι ιταλικές τράπεζες – περισσότερο από τη βρετανική οικονομία – καθώς είναι αυξημένες οι πιθανότητες να προκαλέσει συστημικό κραχ στο ευρώ. Και η μόλυνση μεταδίδεται με την Deutsche Bank να αποτελεί το νέο αδύναμο κρίκο καθώς τα θεμέλιά της άλλοτε ισχυρότερης τράπεζας της Ευρώπης τρίζουν επικίνδυνα.

Σύμφωνα με την ανάλυση του Edward Harrison, το ερώτημα έχει δύο σκέλη. Πρώτον, μπορεί η ιταλική τραπεζική κρίση να επιλυθεί χωρίς να γίνει μια μεγάλη αναθεώρηση των ευρωπαϊκών θεσμικών κανονισμών; Και δεύτερον, πώς μπορεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση να λύσει αυτό το πρόβλημα;

Πριν από ένα περίπου χρόνο, η ελληνική κρίση έκαιγε την Ευρώπη και υπήρχαν και ενδοιασμοί ότι το ευρώ σαν νόμισμα με τον ενιαίο του χαρακτήρα είναι μια αποτυχία. Και τότε η ιταλική οικονομία και οι ιταλικές τράπεζες αποτελούσαν τρανταχτό παράδειγμα. Η Ελλάδα βέβαια ήταν η πιο ακραία περίπτωση για το τι μπορούσε να συμβεί στις υπόλοιπες αδύναμες ευρωπαϊκές οικονομίες εάν τα πράγματα έπαιρναν την κάτω βόλτα στο γενικότερο πλαίσιο. Η Τρόικα είχε βάλει την Ελλάδα στην άκρη με το πρόσχημα ότι πρόκειται για ξεχωριστή κατηγορία. Πιο ορθό βέβαια είναι η Ελλάδα να χαρακτηριστεί ακραία περίπτωση και όχι ξεχωριστή κατηγορία καθώς θα μπορούσε να είναι η πρώτη χώρα που θα καταρρεύσει εξαιτίας της αποτυχίας του ευρωπαϊκού θεσμικού συστήματος.

Ο Harrison ισχυρίζεται ότι η Ιταλία έχει μεγάλη σημασία για την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, σχεδόν τόση όση έχει η Γαλλία και η Γερμανία, μιας και ήταν ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Χάλυβα και Άνθρακα το 1951 και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) το 1957. Αν η Ιταλία δεχτεί πιέσεις κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για το ευρώ. Και τώρα, έναν χρόνο μετά, ο εφιάλτης γίνεται πραγματικότητα – ή τουλάχιστον έτσι μοιάζει. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο για το αν πρόκειται για μια αναταραχή ή για αληθινή κρίση.

Αυτό που είναι πασιφανές όμως είναι το ότι οι ιταλικές τράπεζες δέχονται ταυτόχρονη επίθεση – από τη μια είναι οι επενδυτές και από την άλλη χρήζουν άμεσης αναχρηματοδότησης. Και αυτό είναι γνωστό καθώς οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών έχουν καταγράψει ραγδαία πτώση, έχοντας χάσει περισσότερη από τη μισή τους αξία το 2016. Επιπλέον, ο Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi, έριξε την ιδέα να εισρεύσουν κεφάλαια ύψους 40 δισ. ευρώ προερχόμενα από κρατική χορηγία στις ιταλικές τράπεζες. Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), επιτρέπει να τρέξει χρήμα προς τις τράπεζες – εάν το χρειαστούν – με την προϋπόθεση ότι τα ιδρύματα αυτά αντιμετωπίζουν κρίση ρευστότητας.

Κατά τη διάρκεια κρίσεων δημοσίου χρέους, οι τράπεζες αναμείχθηκαν με τα χρέη μιας και διαθέτουν μεγάλο μέρος τους. Και έτσι το δημόσιο χρέος συσσωρεύθηκε και η κατάσταση των ευρωπαϊκών τραπεζών χειροτέρεψε. Έτσι ανέκυψε και η ανάγκη κρατικής διάσωσης των ισπανικών τραπεζών – δεδομένης και της έλλειψης ενός κοινού μηχανισμού υποστήριξης – και οι ανάγκες των τραπεζικών ιδρυμάτων της Ιβηρικής έπεσαν στο κράτος. Τώρα, η άλλη μεγάλη φούσκα της Ευρωζώνης, η Ιρλανδία, είχε παρόμοια τύχη καθώς και εκεί το κράτος υποχρεώθηκε να διασώσει το τραπεζικό σύστημα, εφαρμόζοντας τις εντολές της Τρόικα. Και αυτή ήταν μια κατάσταση που κανείς δεν ήθελε να επαναληφθεί.

Τώρα όμως βαράει συναγερμό και η Deutsche Bank. Όλοι μιλάνε γι’ αυτό μιας και οι μετοχές της έχουν χάσει τη μισή τους αξία και το μετρατρέψιμο χρέος κουβαλάει μια απόδοση 11% τη στιγμή που τα CDS της Deutsche Bank είναι πιο ψηλά από όσο διαμορφώνονταν σε όλη την περίοδο της κρίσης του 2008 ή και σε κάθε άλλη περίοδο. Οι αγορές λένε ότι η Deutsche Bank είναι στην κατηγορία junk με βάση την τωρινή κεφαλαιακή της κατάσταση. Και αν προστεθούν και οι επιπτώσεις του Brexit που έστειλαν τις μετοχές στα Τάρταρα η λύση της ιδιωτικής κεφαλαιοποίησης πέταξε μακριά.

Επίσης, όσα συμβαίνουν στην Ιταλία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με όσα διαδραματίζονται στη Γερμανία. Και η Γερμανία ανησυχεί πολύ για τις δημόσιες δαπάνες της γι’ αυτό και οι αλλαγές στο Σύνταγμα επιβάλλουν τον περιορισμό του ελλείμματος τη στιγμή που ο Schäuble πασχίζει να μην υπάρξει νέο χρέος. Το ότι η Γερμανία αθέτησε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για την αξιοπιστία της.

Είναι γεγονός ότι ο Schäuble θα παλέψει με νύχια και με δόντια να μην γίνει bailout στη Deutsche Bank αλλά bail-in. Και είναι αυτονόητο πως αν γίνει bail-in στη DB θα ακολουθήσουν και οι ιταλικές τράπεζες.

Η Ευρώπη, λοιπόν, έχει μεγάλο βάρος στην πλάτη της. Μοιάζει να μην υπάρχει διέξοδος από την κατάσταση δεδομένης της στάσης της Γερμανίας σε θέματα δημοσίου χρέους και τους κανονισμούς κρατικής χρηματοδότησης των τραπεζών. Σύμφωνα με τον Harrison, οι κανόνες δε φαίνεται να αλλάζουν, παρά τις σχετικές προειδοποιήσεις του David Folkerts-Landau (επικεφαλής οικονομολόγος στη Deutsche Bank) και του Lorenzo Bini-Smaghi (πρόεδρος της SocGen).

Και τα χειρότερα έρχονται…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:

http://www.mononews.gr/fotis-mpompolas-dini-ta-klidia-tou-pigasou-stis-trapezes/60721