ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Περίπου 35.000 Έλληνες παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο ετησίως, εκ των οποίων το 40% χάνει τη ζωή του μέσα στον πρώτο χρόνο και ένας στους τρεις μένει με σοβαρή αναπηρία και χρειάζεται συνεχή υποστήριξη.
Μάλιστα, η Ελλάδα έχει τα περισσότερα θανατηφόρα εγκεφαλικά στη Δυτική Ευρώπη κατά τον πρώτο μήνα, γεγονός που αποδίδεται στο ότι η χώρα μας δεν διαθέτει οργανωμένες μονάδες για την αντιμετώπιση εγκεφαλικών επεισοδίων.
Εντούτοις, μια νέα επέμβαση, που εφαρμόζεται πλέον και στην Ελλάδα, μπορεί να σώσει τον ασθενή όχι μόνο από το θάνατο αλλά και από τη μόνιμη αναπηρία. Αρκεί να εφαρμοστεί έγκαιρα.
Όλες οι τελευταίες εξελίξεις για τα εγκεφαλικά επεισόδια, συζητήθηκαν στο συνέδριο, που οργάνωσε ο Ελληνικός Οργανισμός Εγκεφαλικών, που πραγματοποιήθηκε 7-9 Μαρτίου στην Αίγλη του Ζαππείου.
«Στο συνέδριο συζητήσαμε όλες τις πτυχές των εγκεφαλικών, όπως η πρωτογενής πρόληψη, η αιτιολογία και η παθοφυσιολογία, η διαγνωστική́ προσπέλαση, η οξεία αιτιολογική́ και υποστηρικτική́ αντιμετώπιση, η δευτερογενής πρόληψη και η αποκατάσταση», επισημαίνει ο πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών καθηγητής Κωνσταντίνος Βέμμος.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί, περίπου το 80% των εγκεφαλικών είναι δυνατόν να προληφθούν! «Αν οι άνθρωποι έκαναν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, ιδίως όσον αφορά το κάπνισμα, τη διατροφή και τη σωματική άσκηση, θα είχαμε δραματική μείωση των εγκεφαλικών. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ο σύγχρονος τρόπος ζωής αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο», τονίζει ο κ. Βέμμος.
Πάντως, τα εγκεφαλικά και διεθνώς παραμένουν η δεύτερη αιτία θανάτου μετά το έμφραγμα. Κάθε χρόνο, περίπου 15 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως παθαίνουν εγκεφαλικό και από αυτούς, σχεδόν 6 εκατ. πεθαίνουν και άλλα 5 εκατ. μένουν με κάποια μόνιμη αναπηρία.
Τα λιγότερα θανατηφόρα εγκεφαλικά στην Ευρώπη συμβαίνουν στη Γαλλία (49 ανά 100.000 κατοίκους) και τα περισσότερα στη Βουλγαρία (391 ανά 100.000), ενώ η Ελλάδα έχει τα περισσότερα στη Δυτική Ευρώπη (112 ανά 100.000).
«Η Ελλάδα είναι η μοναδική δυτική χώρα που δεν διαθέτει μονάδες αντιμετώπισης εγκεφαλικών, με συνέπεια να χάνονται άδικα ζωές και να προκαλούνται σοβαρές αναπηρίες. Η νοσηλεία ασθενών με εγκεφαλικό σε ειδικές μονάδες έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τους θανάτους κατά 18-28% και τη βαριά αναπηρία κατά 29%», σημειώνει ο καθηγητής.
Υπάρχει επείγουσα ανάγκη οργάνωσης και λειτουργίας Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) Εγκεφαλικών που θα αναφέρεται στο σύνολο της χώρας. Όσο αναγκαία είναι μια μονάδα εμφραγμάτων άλλο τόσο αναγκαίες είναι και οι ΜΑΦ εγκεφαλικών.
Νέα σωτήρια μέθοδος
Στο συνέδριο, παρουσιάστηκε μία νέα, σωτήρια μέθοδος, που πλέον εφαρμόζεται και στη χώρα μας από τον καθηγητή Νευροακτινολογίας Παναγιώτη Παπαναγιώτου, διευθυντή του αντίστοιχου τμήματος στο Ερρίκος Ντυνάν. Πρόκειται για την επονομαζόμενη «μηχανική θρομβεκτομή», η οποία αν εφαρμοστεί μέσα στις πρώτες ώρες μετά το εγκεφαλικό, μπορεί να σώσει τον ασθενή, όχι μόνο από το θάνατο, αλλά και από μόνιμη αναπηρία.
«Η επέμβαση είναι αντίστοιχη με τη διάνοιξη ενός στεφανιαίου αγγείου με μπαλονάκι σε έμφραγμα μυοκαρδίου. Στη θρομβεκτομή, τοποθετούμε ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθούμε μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο. Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου», εξηγεί ο κ. Παπαναγιώτου.
Η χώρα μας ανήκει στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη στη συχνότητα εφαρμογής αυτής της θεραπείας. Η μέθοδος εφαρμόζεται μεμονωμένα σε 1-2 δημόσια νοσοκομεία, ενώ και στον ιδιωτικό τομέα έχουν γίνει μεμονωμένες προσπάθειες σε ορισμένα κέντρα.
Πάντως, από τον Ιανουάριο του 2019, το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν διαθέτει πλέον τον εξοπλισμό (υπερσύγχρονο, ψηφιακό αγγειογράφο τελευταίες γενιάς) και τους κατάλληλα εκπαιδευμένους γιατρούς για να καλύψει τις ανάγκες στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικών.
Η ιατρική ομάδα του κ. Παπαναγιώτου έχει εμπειρία από 1.200 επεμβάσεις μηχανικής θρομβεκτομής, που έχει πραγματοποιήσει με θεαματικά αποτελέσματα στο ακαδημαϊκό νοσοκομείο της Βρέμης στη Γερμανία. «Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασθενών που φεύγουν περπατώντας από το νοσοκομείο εντός 48 ωρών μετά την επέμβαση», σημειώνει ο διεθνούς φήμης Έλληνας γιατρός.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα ενός επεισοδίου
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο συνήθως συμβαίνει εντελώς απροειδοποίητα και ξαφνικά. Μερικές φορές όμως υπάρχουν κάποια προειδοποιητικά συμπτώματα όπως:
- Μούδιασμα, αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του σώματος. Αυτό μπορεί να αφορά το χέρι, το πόδι, την μία πλευρά του προσώπου ή και όλα μαζί. Η δεξιά πλευρά του εγκεφάλου ελέγχει την αριστερή πλευρά του σώματος.
- Προβλήματα στην επικοινωνία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει εξαιτίας δυσκολίας στην ομιλία ή αδυναμία στη σωστή κατανόηση αυτών που λέγονται.
- Δυσκολία στην κατανόηση τού λόγου.
- Διαταραχές στην όραση.
- Δυσκολίες στο περπάτημα.
- Αιφνίδια δυσκολία στη μνήμη και στη συγκέντρωση
- Ελάττωση της αντίληψης.
- Έναρξη ασυνήθιστα έντονου πονοκεφάλου.
Σημαντικό είναι τα άτομα που εκδηλώνουν τέτοια συμπτώματα να επισκέπτονται άμεσα το τμήμα επειγόντων του νοσοκομείου για εκτίμηση και αντιμετώπιση.