ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Συγκεκριμένα, το δημοσίευμα αποκαλύπτει ότι αρκετοί πιλότοι στις ΗΠΑ είχαν παραπονεθεί τουλάχιστον πέντε φορές, κατά το διάστημα των τελευταίων μηνών, για προβλήματα στη λειτουργία του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους.
Πιο αναλυτικά, είχαν καταγγείλει προβλήματα ελέγχου, που αντιμετώπισαν στα αεροσκάφη Boeing 737 MAX 8, σε καθοριστικά στάδια της πτήσης των αεροσκαφών τους.
Η σύνδεση του δυστυχήματος με αυτό που έγινε στην Ινδονησία τον περασμένο Οκτώβριο
Η δημοσιοποίηση των παραπόνων αυτών έρχεται να εντείνει το κλίμα ανησυχίας που υπάρχει για την ασφάλεια του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους, μετά τα δυστυχήματα που έγιναν στην Ινδονησία και την Αιθιοπία.
Σε μερικά από τα περιστατικά των παραπόνων εμφανίζεται να εμπλέκεται το ίδιο σύστημα αποτροπής της απώλειας στήριξης του αεροσκάφους (Maneuvering Characteristics Augmentation System -MCAS).
Υπενθυμίζεται ότι, το δυστύχημα της συντριβής του Boeing 737 MAX 8, που έγινε στην Ινδονησία τον περασμένο Οκτώβριο αποδόθηκε σε προβληματική λειτουργία του MCAS, αλλά και ελλιπή εκπαίδευση του πληρώματος, βάσει της αναφοράς, που υπάρχει στην βάση δεδομένων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA). Η βάση αυτή πληροφοριών επιτρέπει την λήψη αναφορών προβλημάτων από τα πληρώματα των αεροσκαφών.
Οι ερευνητές του δυστυχήματος που έγινε την Κυριακή στην Αιθιοπία δεν είναι ακόμη σε θέση να δηλώσουν αν η ίδια τεχνολογία MCAS, που έχει εγκατασταθεί στο συγκεκριμένο μοντέλο αεροσκάφους της Boeing, αποτελεί την πιθανή αιτία της νέας αεροπορικής τραγωδίας.
Στα δύο δυστυχήματα η συντριβή των αεροσκαφών έγινε λίγα λεπτά μετά από την απογείωσή τους.
Τα άλλα περιστατικά που καταγγέλθηκαν
Σε ένα περιστατικό που καταγράφηκε στις ΗΠΑ τον περασμένο Νοέμβριο, ένας πιλότος αεροπορικής εταιρίας ανέφερε ότι, στη διάρκεια της απογείωσης, ενεργοποιήθηκε ο αυτόματος πιλότος, «ενώ μέσα σε δύο ή τρία δευτερόλεπτα το ρύγχος του αεροσκάφους πήρε κλήση προς το έδαφος». Η κλήση αυτή του αεροσκάφους ήταν τόσο απότομη, ώστε να ενεργοποιηθεί το σύστημα προειδοποίησης που λειτουργεί με τη χρήση φωνής στο πιλοτήριο, προειδοποιώντας τους δύο χειριστές να μην προχωρήσουν σε βύθιση. Μετά την απενεργοποίηση του αυτόματου πιλότου το αεροσκάφος άρχισε να παίρνει κανονικά ύψος, σύμφωνα με την ίδια αναφορά.
Η καταγραφή των αναφορών για τα προβλήματα πτητικής συμπεριφοράς του Boeing 737 MAX 8 γίνεται ανώνυμα, στο πλαίσιο προσπάθειας για τη γνωστοποίηση προβλημάτων ασφάλειας πτήσεων, χωρίς να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για τις αεροπορικές εταιρίες που αντιμετώπισαν προβλήματα με τα συγκεκριμένα αεροσκάφη.
Πρόσθετα, παρά το γεγονός ότι η καταγραφή του συμβάντος προϋποθέτει την γνωστοποίηση του αεροδρομίου στο οποίο αυτό συνέβη, οι πιλότοι αποφεύγουν να αναφέρουν τα αεροδρόμια, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μια πιο σαφής εικόνα για τις παραμέτρους των περιστατικών αυτών, που σχετίζονται με την ασφάλεια των πτήσεων.
Το περιστατικό του Νοεμβρίου καταγράφηκε ημέρες ή εβδομάδες μετά την συντριβή του Boeing 737 MAX στην Ινδονησία, με συνέπεια το θάνατο των 189 επιβαινόντων. Στην αναφορά για το συμβάν του Νοεμβρίου καταγράφεται ότι το πλήρωμα του αεροσκάφους, πριν από την απογείωσή του, «είχε συζητήσει τις πρόσφατες οδηγίες [αποφυγής απώλειας στήριξης] για τα αεροσκάφη MAX 8». Οι οδηγίες αυτές είχαν εκδοθεί τόσο από την κατασκευάστρια εταιρία Boeing, όσο και από την FAA.
Τόσο στο θανατηφόρο περιστατικό της Ινδονησίας, όσο και σε αυτό της Αιθιοπίας, τα αεροσκάφη έχασαν απότομα ύψος περισσότερες από μία φορές, καθώς τα πληρώματα πάλευαν να ανακτήσουν τον έλεγχο των αεροσκαφών, πριν αυτά τελικά συντριβούν.
Στην περίπτωση της Ινδονησίας (Lion Air) τα προκαταρκτικά στοιχεία της έρευνας υποδηλώνουν ότι η αιτία της συντριβής είναι πιθανόν το σύστημα αποτροπής της απώλειας στήριξης MCAS. Το σύστημα αυτό έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να ωθεί το ρύγχος του αεροσκάφους προς τα κάτω, όταν αντιληφθεί ότι έχει αυξηθεί υπερβολικά η γωνία του αεροσκάφους ως προς τον οριζόντιο άξονα της πτήσης και υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απώλειας στήριξης.
Οι ενώσεις των πιλότων έχουν εκφράσει παράπονα ότι η Boeing έχει πράξει ελάχιστα προκειμένου να διασφαλίσει ότι τόσο τα πληρώματα, όσο και οι αεροπορικές εταιρίες έχουν ενημερωθεί ουσιαστικά για το φάκελο λειτουργίας του MCAS. Τα παράπονα εκφράζονται κυρίως για την έλλειψη γνώσης απενεργοποίησης του συστήματος αυτού, στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι λειτουργεί προβληματικά ή παρεμβαίνει στην πτήση του αεροσκάφους, βασισμένο σε παραμέτρους, που δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα ρεαλιστικών δεδομένων της πτήσης.
Ακόμη ένα περιστατικό και τα όσα δήλωσε ο πιλότος μετά την καταγγελία του
Σε ένα άλλο περιστατικό, το οποίο καταγράφηκε επίσης τον περασμένο Νοέμβριο, ένας ή μία πιλότος ανέφερε ότι το πρόβλημα προκλήθηκε όταν το MCAS ενεργοποίησε τον αυτόματο πιλότο, μετά την οριζοντίωση του αεροσκάφους κι αφού είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία απογείωσης. Ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους έλαβε φωνητικό μήνυμα «απώλειας ύψους», ενώ σχεδόν αμέσως προειδοποιήθηκε για το ενδεχόμενο βύθισης του αεροσκάφους, σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν οι πιλότοι. Μετά την απενεργοποίηση του αυτόματου πιλότου, το αεροσκάφος άρχισε να ανακτά κανονικά ύψος.
Σε μία άλλη αναφορά, ένας πιλότος αεροπορικής εταιρίας παραπονέθηκε για τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονταν το ζήτημα της προβληματικής λειτουργίας του MCAS τόσο η FAA, όσο και η Boeing. Παρά το γεγονός ότι η FAA είχε προχωρήσει στην έκδοση μιας έκτακτης οδηγίας (7 Νοεμβρίου του 2018), ώστε να βοηθήσει τους πιλότους να κατανοήσουν τη διαχείριση προβλημάτων που σχετίζονται με τον χειρισμό της τεχνολογίας πρόληψης απώλειας στήριξης, «δεν έκανε τίποτα, προκειμένου να επιλύσει τα προβλήματα» που εντοπίζονταν στην λειτουργία του MCAS, έγραψε ο ίδιος πιλότος στην αναφορά του. Ανέφερε, επιπρόσθετα, ότι τα εγχειρίδια πτήσης του αεροσκάφους δεν είχαν ενημερωθεί με τις σχετικές πληροφορίες, τον καιρό που έγραφε την καταγγελία του.
«Νομίζω ότι είναι ασυνείδητο για μία κατασκευάστρια εταιρία, για τη FAA, αλλά και για τις αεροπορικές εταιρίες να έχουν πιλότους που πετούν ένα αεροσκάφος, χωρίς να έχουν λάβει την απαιτούμενη εκπαίδευση ή να έχουν πρόσβαση σε ουσιαστικές πηγές πληροφόρησης και εγχειρίδια, προκειμένου να κατανοήσουν τον υψηλό βαθμό πολυπλοκότητας των συστημάτων, που διαφοροποιούν το συγκεκριμένο αεροσκάφος από τα προηγούμενα μοντέλα», έγραψε χαρακτηριστικά ο πιλότος.
«Το γεγονός ότι το αεροσκάφος αυτό, για να πετάξει, απαιτεί την [αντιμετώπιση καταστάσεων] μόνο με τα μέσα που έχει πρακτικά στην διάθεσή του [μέχρι σήμερα] το πλήρωμα, είναι ανησυχητικό. Τώρα γνωρίζουμε ότι τα συστήματα που φέρει [ο συγκεκριμένος τύπος αεροσκάφους] είναι επιρρεπή σε λάθη. Αυτό συμβαίνει ακόμη και στις περιπτώσεις που οι πιλότοι δεν είναι σίγουροι για τα συστήματα αυτά, για τις εφεδρικές λειτουργίες που υπάρχουν, αλλά και για τις καταστάσεις αποτυχίας».
Ο ίδιος πιλότος πρόσθεσε: «Αναρωτιέμαι, τι άλλο δε γνωρίζω; Το εγχειρίδιο πτήσης [του αεροσκάφους] είναι ανεπαρκές και ίσως εγκληματικά αναποτελεσματικό. Όλες οι αεροπορικές εταιρίες, που χρησιμοποιούν τα αεροσκάφη της σειράς ΜΑΧ θα πρέπει να επιμείνουν, ώστε η Boeing να συμπεριλάβει ΟΛΑ τα συστήματα στα εγχειρίδια της».
Σε ένα περιστατικό, τον περασμένο Οκτώβριο, ένας πιλότος παραπονέθηκε για την αυτόματη λειτουργία του αεροσκάφους στις μανέτες ισχύος των κινητήρων, που ρυθμίζουν την ταχύτητα της πτήσης, υπό συγκεκριμένες παραμέτρους. Οι πιλότοι είχαν διαπιστώσει ότι, υπό την συγκεκριμένη λειτουργία, οι κινητήρες δεν λειτουργούσαν επαρκώς, ακόμη κι αν το πλήρωμα την έχει επιλέξει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο πιλότος εντόπισε έγκαιρα το πρόβλημα και προχώρησε σε χειροκίνητη ρύθμιση της λειτουργίας της ισχύος των κινητήρων, αναπροσαρμόζοντας την ώση τους, ώστε το αεροσκάφος να συνεχίσει ομαλά την άνοδό του.