Ράνια Αικατερινάρη. Διευθύνουσα Σύμβουλος Υπερταμείου Αποκρατικοποιήσεων
Το Στρατηγικό της Σχέδιο για την περίοδο 2018-2022 έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ). Ο στρατηγικός σχεδιασμός της ΕΕΣΥΠ, μετά από τις κατευθυντήριες γραμμές που πήρε από το ελληνικό δημόσιο τον Σεπτέμβρη του 2017, περιλαμβάνει την διαφανή αποτύπωση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, αφού πρώτα συγκεντρωθούν κάτω από μία ενιαία στέγη (Υπερταμείο), καθώς και την αξιοποίησή τους με συντονισμένο τρόπο.
Στο κείμενο αναφέρονται συγκεκριμένες επιδιώξεις που αφορούν τις άμεσες θυγατρικές της εταιρείες, καθώς και τις Δημόσιες Επιχειρήσεις που εντάχθηκαν σε αυτή, καθώς και ο ρόλος που διαδραματίζει η ΕΕΣΥΠ.
Αναλυτικά, το Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ θα επιδιώξει τέσσερις βασικούς στόχους:
1. Έσοδα και επαύξηση οικονομικής αξίας: Παραγωγή εσόδων για αποπληρωμή μέρους του χρέους και πραγματοποίηση επενδύσεων, διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, καλύτερη διαχείριση πόρων και επιδοτήσεων όπου απαιτείται κ.α.
2. Επαύξηση της δημόσιας αξίας: Η εισαγωγή της έννοιας της δημόσιας αξίας στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ είναι πολύ σημαντική καθώς μέσω αυτής επιδιώκεται η διασφάλιση της κοινωνικής ανταποδοτικότητας, η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η βελτιστοποίηση διαδικασιών και διαχείρισης πόρων και εντέλει η προώθηση επενδύσεων βιώσιμης ανάπτυξης.
3. Βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών και εξωστρέφειας: Καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών και ανταγωνιστικότητα, στρατηγικές συμμαχίες και συνέργειες, καινοτομία και εξωστρέφεια.
4. Θεσμικό πλαίσιο και διακυβέρνηση: Στόχος είναι ένα θεσμικό πλαίσιο που να στηρίζεται στη χρήση βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης, διαφάνεια, πληροφόρηση και λογοδοσία και πλαίσιο αναφορών, αξιοκρατία και υπεύθυνη διοίκηση, προώθηση διαφορετικότητας σε θέσεις ευθύνης, κ.α.
Σε σχετική ανακοίνωση της ΕΕΣΥΠ αναφέρεται επίσης ότι στην εταιρεία υπάγονται σήμερα τρεις εταιρείες ως άμεσες θυγατρικές, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (“ΤΧΣ”), το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (“ΤΑΙΠΕΔ”) και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (“ΕΤΑΔ”), καθώς και οι λεγόμενες “Λοιπές Θυγατρικές”, που περιλαμβάνουν τις συμμετοχές του δημοσίου σε δημόσιες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ, ΟΑΣΑ (και οι θυγατρικές ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ), ΟΚΑΑ, ΚΑΘ, Ελληνικές Αλυκές, Διώρυγα Κορίνθου και ΔΕΘ/HELEXPO. Επίσης, υπάγονται και οι εταιρείες ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και Folli Follie ΑΕ, στις οποίες η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας αποτελεί μέτοχο μειοψηφίας. Τέλος, το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών (ΟΑΚΑ) θα μεταβιβασθεί στην Εταιρεία εφόσον μετατραπεί σε κεφαλαιουχική εταιρεία.
Το Στρατηγικό Σχέδιο, το οποίο συντάχθηκε με βάση τις Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Υπουργού Οικονομικών ως Μοναδικού Μετόχου, περιλαμβάνει τη συνολική στρατηγική προσέγγιση με τους στόχους και τις προτεραιότητες για την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου που μεταφέρθηκαν στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.
Το Στρατηγικό Σχέδιο αποτελεί βασικό εργαλείο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας για την επίτευξη της αποστολής της που είναι η διασφάλιση και μεγιστοποίηση της αξίας της δημόσιας περιουσίας και η συμβολή στην εμπέδωση συνθηκών μακροοικονομικής και κοινωνικής σταθερότητας.
Όπως σημειώνεται στην ίδια ανακοίνωση, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στις αρχές της ορθής Εταιρικής Διακυβέρνησης για τη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας και λογοδοσίας και παράλληλα προσδιορίζει το πλαίσιο αναφορών και τις διαδικασίες παρακολούθησης της απόδοσης των θυγατρικών και δημοσιοποίησης όλων των σχετικών πληροφοριών.
Το Στρατηγικό Σχέδιο θα αποτελέσει οδηγό για τη σύνταξη ή επικαιροποίηση των Επιχειρηματικών Σχεδίων των θυγατρικών της Εταιρείας, και ειδικά των δημοσίων επιχειρήσεων, με ευθύνη των διοικήσεών τους. Εξαιρούνται από την υποβολή επιχειρηματικών σχεδίων το ΤΧΣ, οι εταιρείες στις οποίες η ΕΕΣΥΠ αποτελεί μέτοχο μειοψηφίας, καθώς και το ΤΑΙΠΕΔ ως προς τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του.
Για την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ), η οποία έχει ενταχθεί στην ΕΕΣΥΠ ως άμεση θυγατρική, το Στρατηγικό Σχέδιο προβλέπει την καθιέρωση της ΕΤΑΔ ως του κύριου φορέα διαχείρισης των ακινήτων του Δημοσίου, την επιτάχυνση της πλήρους καταγραφής, ωρίμανσης και αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου και την αύξηση των εσόδων και της αποδοτικότητας της εταιρείας.
Σχετικά με το ΤΑΙΠΕΔ, στις προβλέψεις του Σχεδίου υπάρχουν μέτρα και στόχοι αναδιοργάνωσης για την καλύτερη διαχείριση του προγράμματος αξιοποίησης που υλοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς και πρωτοβουλίες για την επικαιροποίηση ή συμπλήρωση του εσωτερικού κανονισμού της εταιρείας με στόχο την διαφάνεια, την πρόληψη σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και την βέλτιστη συνεργασία με την δημόσια διοίκηση, όπου αυτό απαιτείται.
Εντός του Στρατηγικού Σχεδίου καταγράφεται επίσης αναλυτικά η σημερινή εικόνα των δημόσιων επιχειρήσεων του χαρτοφυλακίου της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, το περιβάλλον των αγορών στις οποίες δραστηριοποιούνται, καθώς και οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες ευκαιρίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Θα επικαιροποιείται περιοδικά ώστε να είναι πάντοτε εναρμονισμένο με τις συνθήκες που επηρεάζουν την οικονομία και τους κλάδους που δραστηριοποιούνται οι δημόσιες επιχειρήσεις.
Επίσης πολλές από τις δημόσιες επιχειρήσεις του χαρτοφυλακίου της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας δραστηριοποιούνται σε κομβικούς τομείς της εθνικής οικονομίας (ενέργεια, ύδρευση και αποχέτευση, υποδομές, μεταφορές, υπηρεσίες, κ.α.) και επηρεάζουν σημαντικά επενδυτικές και καταναλωτικές αποφάσεις του ιδιωτικού τομέα, όπως και κρίσιμα μεγέθη της οικονομίας. Επιδίωξη της Εταιρείας είναι να αποτελέσει ένα ισχυρό μοντέλο σύγχρονης διακυβέρνησης αυτών των επιχειρήσεων προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, με απώτερο στόχο την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας, τη βιώσιμη απασχόληση και την αλλαγή εταιρικής κουλτούρας.
Στο Στρατηγικό Σχέδιο περιγράφεται επίσης ο Μηχανισμός Συντονισμού, ο οποίος καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ Κράτους, Εταιρείας και Δημόσιων Επιχειρήσεων, και ειδικότερα τις διαδικασίες σχετικά με: α) τη διατύπωση της Αποστολής των Δημοσίων Επιχειρήσεων, β) τη σύναψη Συμβάσεων Στόχων και Απόδοσης και γ) την εκπόνηση Δηλώσεων Δεσμεύσεων των δημοσίων επιχειρήσεων αναφορικά με ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους.
Όπως τονίζει στην ανακοίνωσή της, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας επεξεργάσθηκε το συγκεκριμένο Στρατηγικό Σχέδιο στη βάση σύγχρονων πρακτικών διοίκησης, ώστε με τη συνεργασία, στοχοθέτηση και προσπάθεια των διοικήσεων και εργαζομένων των επιχειρήσεων, οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου της να προσφέρουν στο μέλλον ωφέλειες με τρόπο ουσιώδη και αποτελεσματικό, και ειδικότερα:
Για το ελληνικό δημόσιο
* βελτιώνοντας τις οικονομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων,
* αυξάνοντας την απόδοση μερισμάτων και λοιπών άμεσων και έμμεσων εσόδων,
* μειώνοντας τα ελλείμματα, όπου υπάρχουν,
* ενεργοποιώντας αδρανή επί σειρά ετών περιουσιακά στοιχεία.
Για την ελληνική οικονομία
* μέσω βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και ανταγωνιστικότητάς των άμεσων και λοιπών θυγατρικών της,
* μέσω εκσυγχρονισμού και επέκτασης των δικτύων και υποδομών και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και καινοτόμων συστημάτων,
* μέσω αξιοποίησης συνεργειών μεταξύ διαφόρων κλάδων της οικονομίας,
* μέσω επενδύσεων της ΕΣΣΥΠ και των εταιρειών του χαρτοφυλακίου της.
Για τους πολίτες
* με την παροχή βελτιωμένων και σύγχρονων υπηρεσιών και αγαθών με ανταγωνιστικό κόστος, και με γνώμονα την κοινωνική και εδαφική συνοχή της χώρας, παρέχοντας υπηρεσίες σε όλη την επικράτεια,
* μέσω της διαφάνειας και της κοινωνικής λογοδοσίας στη διαχείρισή τους.
Για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους
* με βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας,
* με βελτιστοποίηση της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης και πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης,
* με τη διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας και την ενίσχυση της εργασιακής ασφάλειας,
* με επενδύσεις σε εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, που είναι τεράστιας σημασίας για τη μελλοντική πορεία των επιχειρήσεων.
Αναφορικά με την κατάθεση του Στρατηγικού Σχεδίου, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, Ράνια Αικατερινάρη δήλωσε: “Η χώρα μας καλείται να δημιουργήσει ένα σύγχρονο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης και εταιρικής διακυβέρνησης για την αξιοποίηση του εθνικού της πλούτου και των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Το Στρατηγικό Σχέδιο υπηρετεί αυτόν το στόχο και συμβάλει στην προσπάθεια να κάνει η Ελλάδα το άλμα προς τα εμπρός. Γνωρίζουμε πολύ καλά τις δυνατότητες της χώρας μας. Έχουμε διαγνώσει επίσης τα δυνατά σημεία κάθε επιχείρησης, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τις αδυναμίες που έχουν συσσωρευτεί επί σειρά ετών αλλά και τις ευκαιρίες που μπορούν να εκμεταλλευτούν προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και της οικονομίας. Για τους λόγους αυτούς, το Στρατηγικό Σχέδιο αποτελεί το πρώτο σημαντικό ορόσημο και μια σταθερή βάση για την οργανωμένη και με ρεαλιστικό τρόπο λειτουργία των Δημόσιων Επιχειρήσεων. Πιστεύουμε στους στόχους μας και ξέρουμε ότι πρέπει να εργαστούμε σκληρά και μεθοδικά για να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση της αλλαγής. Στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας έχει ολοκληρώσει σημαντικό έργο. Στους μήνες που έρχονται, με τη συνεργασία των διοικήσεων των θυγατρικών μας και έχοντας βάλει τα θεμέλια μέσω του Στρατηγικού Σχεδίου, πιστεύουμε ότι θα επιτύχουμε χειροπιαστά και μετρήσιμα οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο, την εθνική οικονομία, τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τον Έλληνα πολίτη”.