Το 1998, ο Sergey Galitskiy άνοιξε ένα μικρό παντοπωλείο στη γενέτειρά του, την Krasnodar, 800 μίλια νότια της Μόσχας. Μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες, ο Galitskiy κατάφερε να δημιουργήσει από τη μικρή αυτή επιχείρηση μια ολόκληρη αυτοκρατορία με σχεδόν 20 δισ. δολάρια πωλήσεις και 16.000 καταστήματα σε ολόκληρη τη Ρωσία, αποκτώντας στην πορεία περιουσία ύψους περίπου 5 δισ. δολαρίων. Και την Παρασκευή, εγκατέλειψε τα πάντα…

Ο Galitskiy (ο οποίος είναι επίσης πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας FC Krasnodar) θα παραιτηθεί από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Magnit PJSC, αφού πούλησε το 29% της εταιρείας (μετοχές αξίας 138 δισ. ρουβλιων ή 2,5 δισ. δολαρίων) στον ελεγχόμενο από το κράτος τραπεζικό όμιλο VTB Group, όπως ανέφερε η Magnit σε χρηματιστηριακή ανακοίνωσή της. Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια ο Galitskiy είχε αρχίσει να μειώνει σταδιακά το ποσοστό του στην εταιρεία, η απόφασή του να εγκαταλείψει τελείως την εταιρεία – πουλώντας τις μετοχές του σε τιμή 3,9% κάτω από την τιμή κλεισίματος της μετοχής την Πέμπτη – αιφνιδίασε την αγορά. Μετά την τελευταία αυτή συναλλαγή, ο Galitskiy ελέγχει πια μόλις το 3% της Magnit.

Η αλήθεια είναι ότι η Magnit δυσκολευόταν να διαχειριστεί τη ραγδαία επέκτασή της και να κρατήσει το προβάδισμα που είχε από άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, ιδίως την X5 Retail Group NV, η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο ενός άλλου δισεκατομμυριούχου, του Mikhail Fridman. Με τον ρυθμό αύξησης των πωλήσεών της να επιβραδύνεται, το 2016 η Magnit έχασε τον τίτλο της μεγαλύτερης αλυσίδας λιανικού εμπορίου από την X5 και η τιμή της μετοχής της υποχώρησε πάνω από 50% κατά τη διάρκεια του τελευταίου δωδεκαμήνου.

Ο Galitskiy, από την πλευρά του, λέει ότι αποφάσισε να πουλήσει το ποσοστό του, επειδή οι απόψεις του σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της Magnit έρχονταν σε σύγκρουση με εκείνες άλλων μετόχων, καθώς η αγορά απαιτούσε ταχεία ανάπτυξη και εκείνος προτιμούσε να εστιάζει στην κερδοφορία, ανέφερε το πρακτορείο Interfax.

«Ήταν μια δύσκολη απόφαση, δεδομένου ότι ήμουν εγώ αυτός που ίδρυσε την εταιρεία», δήλωσε ο ίδιος κατά τη διάρκεια τελετής στο Sochi – μιας τελετής που μεταδόθηκε και από την τηλεόραση. «Τίποτα, όμως, δεν κρατά για πάντα… Αν οι επενδυτές θέλουν αλλαγές, οι αλλαγές αυτές πρέπει να γίνουν», πρόσθεσε.

Όμως, η βιασύνη με την οποία έκλεισε η συναλλαγή, το σχετικά χαμηλό τίμημα και το γεγονός ότι ο αγοραστής ήταν μια τράπεζα υπό κρατικό έλεγχο υποδηλώνουν ότι ο Galitskiy κινήθηκε με βάση το συναίσθημα και όχι ορθολογικά, υποστηρίζει ο Alexey Krivoshapko, διευθυντής στην Prosperity Capital, η οποία διαχειρίζεται κεφάλαια 4,2 δισ. δολαρίων, περιλαμβανομένων και μετοχών της Magnit.

Παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, λέει ο Krivoshapko, και η εταιρεία θα μπορούσε να βγει κερδισμένη από την αλλαγή ηγεσίας.

«Η Magnit υποαποδίδει τα τελευταία δύο χρόνια», λέει ο Krivoshapko. «Η διοίκηση δεν κατάφερνε να πιάσει τους στόχους για τις πωλήσεις και προσπαθούσε να βελτιώσει τα περιθώρια κέρδους, παράγοντας τα δικά της τρόφιμα, ένα μη ρεαλιστικό σχέδιο», συμπληρώνει.

Παράλληλα, η πελατειακή βάση της Magnit χτυπήθηκε σκληρά από τη μεγάλη άνοδο του πληθωρισμού και τη διετή οικονομική ύφεση.

Το κράτος παίρνει τον έλεγχο των… burger

Με την ανησυχία των επενδυτών να κλιμακώνεται μετά τις εξαγορές σημαντικών πετρελαϊκών και τραπεζικών assets από κρατικά ελεγχόμενους φορείς που έχουν γίνει τους τελευταίους 18 μήνες, η VTB έσπευσε να υπερασπιστεί την εξαγορά της Magnit παρουσιάζοντάς την απλά ως μία ακόμη επένδυση. Άλλωστε, η VTB ελέγχει και το 3% μίας ακόμη ρωσικής αλυσίδας λιανικής, της Lenta Ltd, καθώς και το 27,5% του Tele2 Russia.

Ο αναπληρωτής CEO της VTB Yuri Soloviev υποστήριξε ότι η εξαγορά της Magnit ήταν μια «καθαρά επενδυτική απόφαση». Μάλιστα, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Soloviev τους υπενθύμισε ότι και το 2012 η τράπεζά του είχε αποκτήσει το 47% της ρωσικής franchise επιχείρησης fast-food Burger King, γεγονός που, κατά τον ίδιο, υπογραμμίζει την εμπειρία και το ενδιαφέρον της τράπεζας για επενδύσεις στον τομέα του λιανικού εμπορίου και της κατανάλωσης.

«Όταν αποκτήσαμε το εν λόγω μερίδιο στην Burger King», είπε, «φοβηθήκατε ότι το κράτος άρχισε να παίρνει τον έλεγχο των σάντουιτς;».

Μετά τη μεγάλη πτώση της μετοχής της Magnit την Παρασκευή, ο Vadim Bit-Avragim, διαχειριστής κεφαλαίων στην Kapital Asset Management LLC στη Μόσχα, άφησε να εννοηθεί ότι οι επενδυτές θα πρέπει να προετοιμάζονται και για περαιτέρω απώλειες. Ο ίδιος λέει ότι η στρατηγική της γρήγορης ανάπτυξης του Galitskiy δεν ταίριαζε στην αγορά της Ρωσίας όπως είναι σήμερα και γι’ αυτό ο Galitskiy έψαχνε τρόπο να φύγει.

«Υποθέτω ότι σκεφτόταν το ενδεχόμενο να πουλήσει αρκετό καιρό τώρα», λέει Bit-Avragim. Και προσθέτει: «Απλά δεν μπόρεσε να βρει κάποιον καλό ξένο επενδυτή».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Η μεγάλη απάτη: Πάμπλουτος κοσμηματοπώλης κατηγορείται ότι υπέκλεψε 2 δισ.