Μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου –εκτός απροόπτου-αναμένεται να έχει παρουσιάσει στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης το νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει ως «πυξίδα» για την ίδρυση για πρώτη φορά μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα.

Από τον περασμένο Αύγουστο, όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εξαγγείλει την ενεργοποίηση του άρθρου 28 του Συντάγματος για τη δημιουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα, υπήρξε έντονο ενδιαφέρον από την αγορά, η οποία εδώ και δεκαετίες βλέπει τις ευκαιρίες για την αναθεώρηση του άρθρου 16 να περνάνε.

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης καλείται λοιπόν να ανταποκριθεί σε ένα πολύ μεγάλο στοίχημα, καθώς το νομοσχέδιο του θα πρέπει να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε να διευκολύνει τις επενδύσεις και να πυροδοτήσει το ενδιαφέρον ξένων ιδρυμάτων να επενδύσουν στην Ελλάδα. Η αρχή έχει ήδη γίνει με κάποια πανεπιστήμια της Κύπρου.

«Η άρση του κρατικού μονοπωλίου στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση με την αλλαγή του άρθρου 16 του Συντάγματος και η αντικατάσταση του από ένα νέο που θα λαμβάνει υπόψη του την παγκόσμια τάξη πραγμάτων στην εκπαίδευση παραμένει βασικός στόχος», είχε αναφέρει πριν λίγο καιρό ο κ. Πιερρακάκης.

Μέχρι τότε καλείται να κινηθεί σε ένα ιδιαίτερα στενό νομοθετικό πλαίσιο.

Προϋποθέσεις και κριτήρια

Τα σχέδια του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας με το επενδυτικό ταμείο CVC, το οποίο έχει ήδη ισχυρή επενδυτική παρουσία στην Ελλάδα για την ίδρυση της πρώτης ιδιωτικής ιατρικής σχολής έχουν ήδη γνωστοποιηθεί. Και δεν είναι το μόνο πανεπιστήμιο της Κύπρου που έχει εκφράσει το ενδιαφέρον του να επενδύσει σε ένα παράρτημα στην Ελλάδα.

Άλλωστε, στα κυπριακά πανεπιστήμια σχεδόν ένας στους τρεις φοιτητές είναι Έλληνας.

Το άνοιγμα στον χώρο της ιδιωτικής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από το υπουργείο Παιδείας στοχεύει και σε συνεργασίες με πανεπιστήμια άλλων χωρών.

Για να διατηρηθούν οι ισορροπίες με τα Δημόσια Πανεπιστήμια, το υπουργείο Παιδείας προωθεί κριτήρια για την ίδρυση και λειτουργία των παραρτημάτων, τα οποία θα εξασφαλίζουν υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο, εκθέσεις βιωσιμότητας και επαρκή ανάπτυξη εγκαταστάσεων και υποδομών για τη λειτουργία των παραρτημάτων.

Αν και το υπουργείο Παιδείας κρατάει κλειστά τα χαρτιά του σχετικά με τις προσεγγίσεις που έχουν γίνει από ξένα πανεπιστήμια, ο στόχος είναι να επενδύσουν πανεπιστήμια που βρίσκονται ψηλά στις διεθνείς λίστες κατάταξης.

Από την άλλη, η προσέλκυση των ξένων πανεπιστημίων επιβάλλει την έκδοση τίτλων σπουδών που θα αναγνωρίζονται αυτόματα. Αυτή είναι μία ακόμα παράμετρος που εξετάζει το Υπουργείο Παιδείας ώστε να δημιουργήσει το νομικό πλαίσιο που θα δίνει στα παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων την δυνατότητα να παρέχουν ακαδημαϊκά και επαγγελματικά ισοδύναμους τίτλους με αυτούς των ξένων πανεπιστημίων. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι απόφοιτοι τους θα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες αναγνώρισης και πρόσβασης στο Δημόσιο, δυνατότητα συνέχισης της ακαδημαϊκής τους πορείας σε κάποιο δημόσιο Πανεπιστήμιο αλλά και αναγνωρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα.

Συνεργασίες στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο

Στο νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί στις αρχές του νέου έτους, περιλαμβάνονται διατάξεις και για τα Δημόσια Πανεπιστήμια, τα οποία θα αφορούν την ενίσχυση των συνεργασιών τους με ξένα Ιδρύματα.

Ήδη τους τελευταίους μήνες έχουν επιτευχθεί συμπράξεις ελληνικών πανεπιστημίων με αμερικάνικα ιδρύματα, κάποια εξ’ αυτών τα κορυφαία Harvard και Columbia, και ο στόχος είναι να αυξηθούν τα «κοινά» πτυχία, δηλαδή αυτά που θα εκδίδονται και από τα δύο πανεπιστήμια.

Επειδή τα αμερικάνικα ιδρύματα είναι ιδιωτικά, υπάρχει σκέψη να βρεθεί τρόπος να καλυφθούν τα «δίδακτρα» εφόσον αποτελούν προϋπόθεση για τον φοιτητή, ώστε να λάβει το κοινό πτυχίο, με χρηματοδότηση από το υπουργείο Παιδείας και υπό προϋποθέσεις.

Οι συνεργασίες των ελληνικών πανεπιστημίων με αμερικάνικα και με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια στόχο έχουν να παρέχουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σε Έλληνες φοιτητές, να αυξήσουν τα αγγλόφωνα προγράμματα στην Ελλάδα και να φέρουν ξένους φοιτητές στη χώρα με ανάπτυξη προγραμμάτων περιορισμένου χρόνου φοίτησης, πέραν του πλαισίου του Erasmus.

Τα ελληνικά πανεπιστήμια τρέχουν ήδη τέτοιου είδους προγράμματα και στόχος είναι να πολλαπλασιαστούν τα επόμενα χρόνια. Σημειώνεται ότι πρόσφατη έρευνα της Open Doors 2023 ανέφερε ότι η Ελλάδα ήταν ο 8ος πιο δημοφιλής προορισμός των Αμερικανών φοιτητών για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022.

Διαβάστε επίσης:

Πιερρακάκης: Μνημόνιο συνεργασίας με την Κύπρο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση

Πιερρακάκης: Μέχρι και η Βόρεια Κορέα έχει ιδιωτικό πανεπιστήμιο – Να πατήσουμε γκάζι, όχι φρένο

Τα συγκλονιστικά στοιχεία για την εκπαίδευση στην Ελλάδα και το μεγάλο στοίχημα του Πιερρακάκη