Μία γενιά που δεν έχει ζήσει χωρίς κινητό και διαδίκτυο. Μία γενιά που θεωρεί τα κινητά προηγμένης τεχνολογίας όχι ως κατόρθωμα, αλλά τρόπο ζωής. Τα μέλη της ζητούν την πολυτέλεια, ανησυχούν για τον ανθρώπινο αντίκτυπο στον πλανήτη, χρησιμοποιούν βιώσιμες πρακτικές για να προσεγγίζουν τους millennials, είναι ενεργοί πολίτες, προτιμούν την ιδιοκτησία παρά τις ενοικιάσεις.
Η γενιά Ζ, δηλαδή όσοι έχουν γεννηθεί από το 1997 έως το 2010, είναι η γενιά των influencers, οι πιο νέοι καταναλωτές, φοιτητές και ψηφοφόροι. Ποιες είναι, όμως, οι επαγγελματικές τους φιλοδοξίες, οι πεποιθήσεις και οι προτιμήσεις τους;
Οι διάδοχοι των millennials εν δράσει
Η Ζ είναι η γενιά που διαδέχθηκε τους millennials (σ.σ. όσους έχουν γεννηθεί από το 1980 έως το 1996). Ζει μέσα στην τεχνολογία και την καινοτομία, αποδεχόμενη άτομα από διαφορετικά υπόβαθρα, καλλιεργώντας την επιθυμία για κοινωνική ενσωμάτωση και ισότητα ανεξαρτήτως ταυτοτήτων και φύλου.
«Η γενιά Ζ είναι η γενιά που ετοιμάζεται να περάσει στη φάση της κατανάλωσης τελειώνοντας το σχολείο και το Πανεπιστήμιο. Είναι μία γενιά που μεγάλωσε και μεγαλώνει με δύο διαφορετικές συνθήκες απ’ ό,τι οι προηγούμενες γενιές. Τα παιδιά της γενιάς Ζ έζησαν μία τεράστια αλλαγή λόγω της πανδημίας και πέρασαν πολλά κρίσιμα χρόνια για τον τρόπο που μεγαλώνουν, κλεισμένα στα σπίτια τους, χωρίς να κάνουν τη σχολική ή τη φοιτητική ζωή, που έζησαν οι προηγούμενες γενιές…», αναφέρει μεταξύ άλλων ο Σύμβουλος Στρατηγικής και Επικοινωνίας κ. Στέλιος Ζωντός και συνεχίζει:
«… Έμειναν δύο χρόνια μακριά από οποιαδήποτε σχολική ή πανεπιστημιακή δραστηριότητα. Υπενθυμίζω ότι το σχολείο είναι ένας χώρος που κοινωνικοποιούνται τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες. Πέρασαν δύο χρόνια μπροστά από μία οθόνη. Προφανώς μέσα από την οθόνη, ζουν και τις άλλες μορφές της ζωής τους, που έχουν να κάνουν με τη διασκέδασή τους, με τη μεταξύ τους επαφή. Έχουν κάνει την οθόνη και το κινητό ως το κύριο μέσο επικοινωνίας και διασκέδασης, ένα στοιχείο της ζωής τους».
Τα κριτήρια επιλογής σπουδών και επαγγέλματος
Τα μέλη της γενιάς Ζ δίνουν βάση στον τρόπο που ζουν και θέλουν να έχουν μία οικονομική ανεξαρτησία. Χαρακτηρίζονται επίσης από ακεραιότητα και επιμονή για να επιτύχουν τους στόχους τους και ταυτόχρονα δεσμεύονται με ό,τι τους παθιάζει, παρακινούμενοι από τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και τα κατορθώματά τους.
Βέβαια, το επίτευγμα του να ζουν μία καλή ζωή, συνδέεται άμεσα με το επάγγελμα που θα επιλέξουν να ακολουθήσουν. Όπως εξηγεί ο Δρ. Χρήστος Ταουσάνης, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και Επιστημονικός Διευθυντής του EMPLOY EDU, με βάση την εμπειρία του, οι εργασιακές αξίες και οι προτεραιότητες ως κριτήρια επιλογής σπουδών, έχουν αλλάξει για την εν λόγω γενιά.
«Τα παιδιά ζητούν να ακολουθήσουν ένα πεδίο το οποίο είναι πολύ πιο κοντά στα ενδιαφέροντά τους και λιγότερο αυτό που κοιτούσαν οι προηγούμενες γενιές και είχε να κάνει με τη σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση. Θα επιλέξουν έναν κλάδο, ο οποίος ενδεχομένως συνδυάζεται με τις νέες τεχνολογίες, την καινοτομία και να μην προσφέρει τη μόνιμη εξασφάλιση, όπως θα προσέφερε πχ μία στρατιωτική σχολή ή ένα σώμα ενόπλων δυνάμεων», αναφέρει ο κ. Ταουσάνης.
Το επάγγελμα ως ένας τρόπος έκφρασης
Την ίδια ώρα, η γενιά Ζ θέλει να εκφράζεται μέσα από τη δουλειά της. «Τα παιδιά της συγκεκριμένης γενιάς προβληματίζονται πολύ περισσότερο από προγενέστερες. Δίνουν πολύ μεγαλύτερη βάση στον επαγγελματικό προσανατολισμό και έχουν μεγαλύτερους προβληματισμούς… Αυτό από τη μία είναι καλό, γιατί δεν αφήνουν στην τύχη κάποια πράγματα και απ’ την άλλη αισθάνονται πολλές φορές ότι βρίσκονται σε αδιέξοδο με όλα αυτά που βλέπουν.
Ας μην ξεχνάμε ότι είναι μία γενιά η οποία πλέον αυτή τη στιγμή έχει περάσει από διαδικασίες που ονομάζονται οικονομική κρίση ή πανδημία κ.ο.κ. και όλα αυτά έχουν εξαφανίσει κάποια στεγανά, τα οποία είχαν οι προηγούμενες γενιές. Ένα τρίτο στοιχείο που βλέπω για αυτή τη γενιά είναι ότι επηρεάζονται τρομακτικά από οποιαδήποτε τάση ή δεδομένο προβάλλεται μέσα από τα social media», σχολιάζει στη συνέχεια ο κ. Ταουσάνης.
Μία γενιά ψηφιακά παρακινούμενη
Πράγματι, μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η γενιά Ζ είναι μία γενιά ψηφιακά παρακινούμενη και απολύτως εξαρτώμενη από την online επικοινωνία. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιεί κυρίως το Instagram, το Snapshot, το Youtube και το Tik Tok, ενώ μέσω facebook επικοινωνεί ως επί το πλείστον μόνο με τα οικογενειακά της πρόσωπα. Επιπλέον, το περιεχόμενο που κοινοποιούν έχει να κάνει με τον τρόπο που βλέπουν τους εαυτούς τους, το πώς βλέπουν τους άλλους και πώς βλέπουν οι άλλοι εκείνους. Συνεπώς, πρόκειται για μία γενιά ψηφιακά προσαρμοσμένη, που θεωρεί τη διαφορετικότητα ως ένα ατού της κοινωνίας. Από την άλλη, δίνει σημαντική αξία στη διά ζώσης επικοινωνία.
Η γενιά Ζ δημιουργεί τάσεις, αλλάζει καταναλωτικές συνήθειες;
Εύλογο είναι το ερώτημα, εφόσον μιλάμε για μία γενιά η οποία είναι ψηφιακά εξαρτημένη, αν δημιουργεί τάσεις και έχει τη δύναμη να αλλάξει τις καταναλωτικές συνήθειες. Ο κ. Ζωντός υποστηρίζει ότι η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών δεν έχει να κάνει με τις γενιές, αλλά με την εξέλιξη της ζωής και της τεχνολογίας.
Όπως εξηγεί στο mononews.gr, «τις τάσεις τις δημιουργεί η εξέλιξη της ζωής ή η τεχνολογία. Δεν είναι μόνο θέμα γενιάς. Οι μεγάλες αλλαγές στον κόσμο ανεξαρτήτως γενιάς, αν το σκεφτεί κανείς, έχουν συμβεί όταν άλλαζε ο τρόπος της επικοινωνίας των ανθρώπων. Από την περίοδο που είχαμε τα ταχυδρομικά περιστέρια στον τηλέγραφο και στη συνέχεια στο τηλέφωνο και μετά στο φαξ κ.λπ..
Αν τα σκεφτούμε όλα αυτά, θα διαπιστώσουμε ότι οι μεγάλες αλλαγές στον κόσμο και συνεπώς και στην καταναλωτική συμπεριφορά, προκύπτουν όταν αλλάζει ο τρόπος επικοινωνίας των ανθρώπων. Δηλαδή, τεχνολογικά δίνονται νέες δυνατότητες και τις οποίες οι άνθρωποι ενσωματώνουν στην καθημερινότητά τους.
Όταν αποκτάς νέες δυνατότητες επικοινωνίας και πρόσβασης σε πληροφορίες, έχεις και νέες δυνατότητες να αλλάξεις και τις καταναλωτικές σου επιλογές. Επομένως, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει δημιουργήσει μία πολύ ισχυρή τάση στον τρόπο που ψωνίζουμε, στον τρόπο που πληρώνουμε και στο τι προϊόντα επιλέγουμε».
Στροφή στα επαγγέλματα της πληροφορικής, των new media και την τεχνητή νοημοσύνη
Ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής: αυτός είναι ένας από τους κύριους στόχους της γενιάς Ζ. Μάλιστα, αυτό που προσπαθούν να κάνουν όσοι ανήκουν σε αυτή τη γενιά είναι να συνδυάσουν τις καθημερινές τους ασχολίες και τα ενδιαφέροντά τους με το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν. Έτσι, παρατηρείται σε πρώτο στάδιο μία μεγάλη άνθιση στα επαγγέλματα των τομέων της πληροφορικής, της εικόνας και του ήχου, του μάρκετινγκ και των νέων τεχνολογιών, όπως παρατηρεί ο κ. Ταουσάνης.
«Πάρα πολλά παιδιά θέλουν να βρουν τρόπο να αξιοποιήσουν αυτά που συμπεριλαμβάνονται στις καθημερινές τους ασχολίες: το gaming, τα social media και να αποκτήσουν γνώσεις ώστε αυτό να το κάνουν πιο επαγγελματικά. Επίσης, ψάχνουν να βρουν πώς θα μπορέσουν να δραστηριοποιηθούν μελλοντικά σε πεδία που έχουν να κάνουν με την τεχνητή νοημοσύνη, με νέους τομείς όπως η επαυξημένη πραγματικότητα.
Φυσικά, δεν παύουν οι παραδοσιακές επιλογές με σταθερές αξίες. Καταξιωμένη συνεχίζει να είναι στη συνείδηση πολλών παιδιών η επιλογή του γιατρού, του μηχανικού, του δικηγόρου, του ψυχολόγου. Μάλιστα, έχουμε μία στροφή σε συγκεκριμένα επαγγέλματα που κάποτε ήταν ταμπού, όπως το επάγγελμα του ψυχολόγου.
Από τα ταμπού που είχαν οι προηγούμενες γενιές, όπως το να επισκεφτείς ένα ψυχολόγο, αυτές οι γενιές το θεωρούν κάτι δεδομένο. Αλλά υπάρχουν και κάποια επαγγέλματα τα οποία είναι σημεία των καιρών. Τα τελευταία χρόνια στη συγκεκριμένη γενιά έχει μεγάλη πέραση ο κλάδος της εγκληματολογίας. Πολλά παιδιά επίσης ρωτούν πώς μπορούν να ασχοληθούν με το influence marketing», συνοψίζει ο κ. Ταουσάνης.
Είτε πρόκειται για influencers είτε για νέους πολίτες, τα μέλη της γενιάς Ζ διεκδικούν τη δική τους θέση στον κόσμο, συμβαδίζοντας με κάθε είδους εξέλιξη και προσπαθώντας με τη στάση τους να παρακινήσουν τις επόμενες γενιές να τους ακολουθήσουν και να υιοθετήσουν και αυτές τον βαθμό της ευαισθητοποίησής τους.
Διαβάστε επίσης: