Το πολυσέλιδο πόρισμα των επιθεωρητών της Αρχής Διαφάνειας για την περιβόητη σύμβαση 717 με τίτλο «Ανάταξη και αναβάθμιση του Συστήματος Σηματοδότησης –Τηλεδιοίκησης και Αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς στον Άξονα Αθήνα –Θεσσαλονίκη –Προμαχώνας» προστέθηκε στη δικογραφία για την τραγωδία στα Τέμπη.

Την έκθεση συνέταξαν δύο ελεγκτές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας ενώ το τελικό πόρισμα συντάχθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2021.

Αντικείμενου ελέγχου ήταν η εξέταση της υλοποίησης της σύμβασης έργου 717 με τίτλο: «Ανάταξη και αναβάθμιση του Συστήματος Σηματοδότησης –Τηλεδιοίκησης και Αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς στον Άξονα Αθήνα –Θεσσαλονίκη –Προμαχώνας»

Όπως αναφέρει η ΕΡΤ, σύμφωνα με το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας, η υπογραφή σύμβασης ήταν στις 26/9/2014 και όριζε:

-ολοκλήρωση μέσα 2 χρόνια -24 μήνες-, μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου 2016.
7 τμηματικές προθεσμίες, ως σταθμοί ενδιάμεσου ελέγχου της προόδου του έργου. Εδώ υπάρχουν και 8 παρατάσεις για την τελική ημερομηνία παράδοσης και για τμηματικές προθεσμίες.

Συμπέρασμα επιθεωρητών:

-Ο προϊστάμενος διεύθυνσης έργων και οι επιβλέποντες μηχανικοί, δεν μερίμνησαν για την εμπρόθεσμη επανυποβολή από τον ανάδοχο των επί μέρους μελετών και για την εμπρόθεσμη έγκριση τους.
-Παρέλειψαν να τηρήσουν την υποχρεωτική προθεσμία εγκρίσεως των μελετών αυτών
-Δεν μερίμνησαν για την τήρηση των εφαρμογής του Συστήματος Σηματοδότησης με ηλεκτρονόμους.
-Δεν προέβησαν σε περαιτέρω ενέργειες κατά του Αναδόχου για καθυστέρηση υλοποίησης του αρχικού χρονοδιαγράμματος.

Για την τηλεδιοίκηση Αθήνας και Λάρισας, καταλήγουν στο συμπέρασμα πως «σφάλματα στη δημοπράτηση οδήγησαν στην υποχρέωση αντικατάστασης παρωχημένου και μη ασφαλούς εξοπλισμού τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης, προκειμένου να αποκατασταθεί η διασύνδεση και η συμβατότητα του νέου ηλεκτρονικού εξοπλισμού με τον υφιστάμενο».

Παράλληλα,  το ΔΣ της ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ θα έπρεπε να επιδείξει, όπως αναφέρεται στην έκθεση, την απαιτούμενη επιμέλεια την εμπρόθεσμη υλοποίηση των διαδικασιών του έργου αφενός για να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση και αφετέρου για να αποφευχθεί η πρόκληση περαιτέρω καθυστερήσεων στην ολοκλήρωσή τους.

Διαχρονικές παραλείψεις

Σύμφωνα με το Mega, στις 190 σελίδες του πορίσματος αποκαλύπτονται διαχρονικά λάθη και παραλείψεις δεκαετιών.

Οι ελεγκτές της Αρχής Διαφάνειας βάζουν στο κάδρο των ευθυνών τον τρόπο χειρισμού της σύμβασης από την ΕΡΓΟΣΕ και τον ΟΣΕ αλλά και του αναδόχου, κοινοπραξία ΤΟΜΗ – Alstom.

Οι επιθεωρητές καταγράφουν «σημαντικές καθυστερήσεις εκτέλεσης εργασιών», «…κυρίως λόγω μη έγκαιρης παράδοσης χώρων και διάθεσης του απαιτούμενου στελεχιακού προσωπικού από τον ΟΣΕ…».

«Στο προϋπάρχον σύστημα Σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης που είχε εγκατασταθεί από παλαιότερες συμβάσεις του ΟΣΕ, λειτουργούσε για βραχύ χρονικό διάστημα διότι υπήρξαν σε μεγάλη έκταση ανεπαρκές ζημίες από βανδαλισμούς και κλοπές στον εξοπλισμό».

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης πως οι εκτεταμένοι βανδαλισμοί και οι κλοπές προκάλεσαν τεράστιες αποκλίσεις μεταξύ του αντικειμένου της σύμβασης και των αναγκών του έργου σε υλικά και χρόνο, καθυστερώντας την ολοκλήρωση της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης.

«Δεν καλύπτεται η απαίτηση του άρθρου 57.1 του νόμου περί απρόβλεπτης περίστασης, ενώ περιλαμβάνονται εργασίες βελτίωσης της ποιότητας του έργου (όπως αντικατάσταση λαμπτήρων φωτοσημάτων), οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές».

Το πόρισμα της Αρχής Διαφάνειας περιλαμβάνει ακόμα αναλυτικούς οικονομικούς πίνακες αλλά και φωτογραφίες τεκμηρίωσης του έργου.