Στην άρση των περιορισμών, που δημιουργούσε ο νόμος της προηγούμενης κυβέρνησης, σχετικά με τη δυνατότητα των εργοδοτών να προχωρούν σε καταγγελία συμβάσεων εργασίας αορίστου χρόνου οδηγεί η ψήφιση της χθεσινής τροπολογίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, που ψηφίστηκε στο νόμο για το Άσυλο.

Όπως είχε επισημάνει στο mononews.gr από την πρώτη στιγμή ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, με τις αλλαγές του Ν. 4611/19 πλέον περνούσε στους εργοδότες η υποχρέωση να αποδείξουν την πλήρη βασιμότητα των λόγων απόλυσης, κινδυνεύοντας μάλιστα και με την επιβολή προστίμων από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας. Κι ότι σε κάθε περίπτωση ο «βάσιμος λόγος» αναμενόταν να αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης εργοδοτών και εργαζομένων, αφού από την επεξήγηση που θα δινόταν θα προέκυπτε ή όχι το δικαίωμα προσφυγής στα αρμόδια δικαστήρια.

Σύμφωνα με τον κ. Ρίζο, με την αλλαγή της νομοθεσίας κινδύνευαν χιλιάδες μικρομεσαίοι επιχειρηματίες να εγκλωβιστούν. Με αυτό τον τρόπο, όπως ανέφεραν επιχειρηματίες, δημιουργούνταν προβλήματα ανάπτυξης και ανταγωνισμού των επιχειρήσεων.

Οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ και ΣΕΤΕ είχαν επισημάνει ότι οι συγκεκριμένες διατάξεις προκαλούν σύγχυση, οδηγούν σε αύξηση του διοικητικού βάρους και του μισθολογικού κόστους, αυξάνουν την γραφειοκρατία βάζοντας τους εργοδότες να υποκαθιστούν το κράτος στην ελεγκτική του λειτουργία, και εν τέλει δυσχεραίνουν την λειτουργία του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Ο αρμόδιος Υπουργός, Γιάννης Βρούτσης, δικαιολογώντας την απόφαση για την κατάργηση της διάταξης, υποστήριξε ότι αποδείχθηκε βλαπτική για τους ίδιους τους εργαζόμενους, διότι τα αποτελέσματα των απολύσεων δείχνουν αύξηση απολύσεων από το 2018 στο 2019, την οποία ο Υπουργός απέδωσε στη διάταξη αυτή.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αμέσως μετά την εφαρμογή της διάταξης τον Μάιο, το ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων ήταν αρνητικό κατά 14.691 θέσεις (Εργάνη Ιούλιος 2019). Η ρύθμιση σημειώνει η κυβέρνηση όχι μόνο δεν είναι «φιλεργατική» αλλά μετατράπηκε σε «κόφτη για τις προσλήψεις» και θέτει σε κίνδυνο την καταβολή αποζημίωσης στον εργαζόμενο.

 Ακόμη σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας ο βάσιμος λόγος απόλυσης οδήγησε σε περιορισμό των νέων προσλήψεων και έφερε τους ήδη εργαζόμενους σε χειρότερη θέση, καθώς στιγματίζεται για τον υπόλοιπο εργασιακό βίο ο εργαζόμενος που απολύεται.

Ποιες διατάξεις καταργούνται

Αναλυτικά, οι διατάξεις που σύμφωνα με την τροπολογία καταργούνται από την έναρξη ισχύος τους και εφεξής είναι:

α) του νόμου 4554 του 2018 που προβλέπει την «εις ολόκληρον και αλληλεγγύως ευθύνη» κάθε εταιρείας που υπογράφει μια σύμβαση έργου με τον εργολάβο ή ακόμη και τον υπεργολάβο, σε περίπτωση μη καταβολής των οφειλόμενων αποδοχών, των ασφαλιστικών εισφορών καθώς και τυχόν αποζημιώσεων απόλυσης στους εργαζόμενους.

β) του νόμου 4611 του 2019 που θεσμοθετεί στο εγχώριο δίκαιο τον βάσιμο λόγο ως σωρευτικό κριτήριο για να είναι έγκυρη η καταγγελίας μιας εργασιακής σχέσης (άρθρο 48 του ν. 4611/2019) και

γ) επίσης του νόμου 4611 του 2019 για την αναστολή προθεσμιών κατά τη συμφιλιωτική διαδικασία και τη διαδικασία επίλυσης εργασιακών διαφορών (άρθρο 58 ν. 4611/2019).

Όσον αφορά την διάταξη που αφορούσε την αναστολή της τρίμηνης αποσβεστικής προθεσμίας για την αμφισβήτηση του κύρους της απόλυσης, καθώς και της εξάμηνης αποσβεστικής προθεσμίας για την διεκδίκηση της αποζημίωσης απόλυσης, κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν  ότι οδηγούσε σε δραματικές καθυστερήσεις στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων που φτάνουν να τελεσιδικούν μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα 2-5 ετών. Και αυτό γιατί εισήγαγε την αναστολή προθεσμιών (των 3 και 6 μηνών ως ισχύουν) για την άσκηση αγωγής, έως ότου αποφανθεί το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας περί και του «βάσιμου λόγου».

ΕΣΕΕ: Επανέρχεται η ισορροπία στην αγορά εργασίας

«Ο εμπορικός κόσμος και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας εκφράζουμε την ιδιαίτερη ικανοποίησή μας για τις άμεσες πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην κατεύθυνση της εξισορρόπησης του γενικότερου εργασιακού περιβάλλοντος», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΕΣΕΕ, επισημαίνοντας ότι η κατάργηση του βάσιμου λόγου απόλυσης ήταν μεταξύ των αιτημάτων που είχε θέσει το προεδρείο της κατά τη συνάντησή του με τον υπουργό.

Η ΕΣΕΕ, εκφράζοντας τη φωνή της λογικής, από την αρχή είχε ταχθεί απέναντι στις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, τόσο στον κοινωνικό διάλογο, όσο και προ μηνών, στην σχετική συζήτηση στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής.

Οι λόγοι ήταν απλοί…

Ο βάσιμος λόγος απόλυσης, του οποίου η απόδειξη βάρυνε πλέον τον εργοδότη, στρέβλωνε το ευρωπαϊκό νομοθέτημα στο οποίο υποτίθεται ότι στηριζόταν (δηλ. στον Αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη), αντίβαινε στην διαμορφωμένη νομολογία του Αρείου Πάγου και καθιστούσε επαχθέστερη τη θέση της επιχείρησης.

«Είναι πεποίθησή μας ότι εντέλει ζημίωσε και τους εργαζόμενους, αφού αποτέλεσε το σημαντικότερο αντικίνητρο πρόσληψης με σύμβαση αορίστου χρόνου, ευνοώντας τις μη σταθερές μορφές εργασίας (σύμβαση ορισμένου χρόνου, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση) και συμβάλλοντας στην στασιμότητα της ανεργίας. Αποτελούσε ωστόσο ένα πρώτης τάξεως κίνητρο για μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, ακόμη περισσότερα δικαστήρια, μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση και απόλυτη ανασφάλεια δικαίου», επισημαίνει η ΕΣΕΕ.

Τονίζει επίσης πως η νέα διάταξη θα πρέπει να ισχύσει αποκλειστικά για το μέλλον, χωρίς αναδρομικότητα.

«Ως ψηφίστηκε, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της αναδρομικής εφαρμογής, γεγονός που θα περιέπλεκε τις επιχειρήσεις, στις περιπτώσεις των απολύσεων που έχουν ήδη προβεί», υπογραμμίζει.

Σε ό,τι αφορά την αυξημένη ευθύνη του εργοδότη στις συμβάσεις έργου απέναντι στους εργαζόμενους του εργολάβου, η ΕΣΕΕ σημειώνει πως επρόκειτο για μία παράλογη διάταξη, η οποία είχε σκοπό να καταστήσει τον εργοδότη επίσημο «ελεγκτή» του εργολάβου, στην θέση που κανονικά θα έπρεπε να είχαν οι κρατικές υπηρεσίες της Επιθεώρησης εργασίας και του ΕΦΚΑ.

«Είναι πρακτικά αδύνατο να ελέγχει ο επιχειρηματίας αν, ο εργολάβος που χρησιμοποιεί, τηρεί τις υποχρεώσεις του προς το προσωπικό του.  Αντίστοιχα, σε όλους όσους είχαν στοιχειώδη γνώση της αγοράς, το αποτέλεσμα ήταν προδιαγεγραμμένο: αντί η διάταξη να διευρύνει τα δικαιώματα των εργαζομένων, εντέλει «σκότωσε» τις συμβάσεις έργου, οι οποίες συνιστούν βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη της οικονομίας και το ξεπέρασμα της κρίσης», επισημαίνει.

«Για όλους αυτούς τους λόγους, ο εμπορικός κόσμος και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν θετικά τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την κατάργηση των παραπάνω αλυσιτελών διατάξεων και δεν μπορούν παρά να επισημάνουν ότι σπάνια η αντιστοίχιση λόγων και πράξεων ήταν τόσο άμεση και αποτελεσματική», υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή της η ΕΣΕΕ.

Θετική η τροπολογία Βρούτση και για τη ΓΣΕΒΕΕ

Η ΓΣΕΒΕΕ είχε κατ’ επανάληψη επισημάνει τόσο στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής όσο και μέσα από τις δημοσιευμένες θέσεις της ότι μια σειρά εργασιακών ρυθμίσεων που συντελέστηκαν κυρίως την τελευταία διετία δημιουργούσαν επιπρόσθετο και δυσβάστακτο γραφειοκρατικό και διοικητικό κόστος συμμόρφωσης, ιδιαίτερα για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν την δυνατότητα να διατηρούν οργανωμένα λογιστήρια και νομικά τμήματα, χωρίς μάλιστα να προσδίδουν ένα καλύτερο πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων.

Ενδεικτικά αναφέρεται στις διατάξεις που θεσμοθετήθηκαν και αφορούν: α) την Ευθύνη αναθέτοντος εργολάβου και υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων (αρθρ. 9, Ν. 4554/2018), β) του  Βάσιμου λόγου απόλυσης (αρθρ. 48, Ν. 4611/2019, γ) την Καταχώρηση της ετήσιας κανονικής άδειας στο ΠΣ Εργάνη (αρθρ. 53, Ν. 4611/2019), δ) την Αναστολή προθεσμιών κατά τη συμφιλιωτική διαδικασία και τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών (άρθρο 58, Ν. 4611/2019), την Αναγγελία του απασχολούμενου προσωπικού επί εκτέλεσης οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ (άρθρο 59, Ν. 4611/2019), αλλά και το άρθρο 46 του Ν. 4387/2016 περί Αντικειμενικού συστήματος τεκμαρτού υπολογισμού εισφορών.

Η ΓΣΕΒΕΕ αλλά και οι υπόλοιποι εργοδοτικοί κοινωνικοί εταίροι έχουν τεκμηριώσει επαρκώς τόσο τα περιττά εμπόδια που δημιουργούν οι εν λόγω διατάξεις στην επιχειρηματική δραστηριότητα και την απασχόληση όσο και νομικά όπου έχει επισημανθεί ότι το ελληνικό δίκαιο προστασίας των εργαζομένων ήταν και χωρίς τις διατάξεις αυτές πλήρες και τυπικά και ουσιαστικά.

Ως εκ τούτου, όπως επισημαίνει σε σχετική ανακοίνωσή της, η ΓΣΕΒΕΕ αξιολογεί ως θετική την τροπολογία με την οποία επανέρχεται το προηγούμενο καθεστώς για τον Βάσιμο λόγο απόλυσης, την Ευθύνη αναθέτοντος εργολάβου και υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων και την Αναστολή προθεσμιών κατά τη συμφιλιωτική διαδικασία και τη διαδικασία επίλυσης εργατικών διαφορών.

Τι υποστήριζε ο ΣΕΒ

Υπενθυμίζεται ότι, σε ανακοίνωσή του, ο ΣΕΒ έχει επισημάνει πως η συγκεκριμένη αλλαγή αποτελεί  «ελληνική πρωτοτυπία».

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, η αποζημίωση ή άλλη κατάλληλη επανόρθωση προβλέπεται ως δικαίωμα σε περίπτωση λύσης της σύμβασης χωρίς βάσιμο λόγο ή όταν ο βάσιμος λόγος δεν εγκρίνεται δικαστικά. Αυτό, όπως εξηγείται αρμοδίως, είναι κατά βάση το μοντέλο προστασίας σε κράτη όπου προβλέπεται αντικειμενικό σύστημα καταγγελίας. Ισχύει στην πλειονότητα των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, των οποίων η παράδοση στο δίκαιο της απόλυσης επηρέασε τη διατύπωση των εγγυήσεων και στον Χάρτη.

Επίσης, με τη νέα διάταξη ο εργοδότης φέρει πρωτογενώς το βάρος να επικαλεστεί τον λόγο και να τον αποδείξει. Οι αλλαγές αυτές εισήχθησαν ενώ το ελληνικό δίκαιο προστασίας από καταγγελία ήταν, ήδη, απολύτως συμβατό με τις επιταγές του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.

Αντίδραση ΣΥΡΙΖΑ

Επίθεση στην κυβέρνηση εξαπέλυσε η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου, η οποία σε ανάρτησή της αναφέρει τα εξής:

«Με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής, εκτός διαδικασίας και πέντε λεπτά πριν κλείσει η συζήτηση στη Βουλή, ο κ. Βρούτσης επιχείρησε να καταργήσει κορυφαίας σημασίας ρυθμίσεις για τα εργασιακά, που θέσπισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα, το αιτιολογημένο των απολύσεων, την προστασία των εργαζομένων στις εργολαβίες και τις ευνοϊκές προθεσμίες υπέρ των εργαζομένων που διεκδικούν τα δικαιώματά τους με την παρέμβαση του ΣΕΠΕ. Εκτελώντας προφανώς συμβόλαιο με το ΣΕΒ».