«Εγκλωβισμένοι» στην αδράνεια της αγοράς χειμερινών εξοχικών παραμένουν όσοι επένδυσαν στην ανέγερση πολυτελών κατοικιών σε δημοφιλείς προορισμούς, αγοράζοντας γη με τιμή πάνω από 1.500 ευρώ το τετραγωνικό.

Στοιχεία της Geoaxis για τις χειμερινές εξοχικές κατοικίες δείχνουν πως ούτε η πώληση κάτω από το κόστος δείχνει να ενεργοποιεί την ζήτηση (οι τιμές έχουν σχεδόν μειωθεί στο μισό σε σχέση με την αρχή της κρίσης). Χαρακτηριστική είναι η εικόνα στο Λιβάδι της Αράχωβας όπου μετά το κατασκευαστικό «αμόκ» – σε σημείο που μεζονέτες κτίστηκαν σχεδόν μέσα στην λίμνη – δεκάδες συγκροτήματα παραμένουν ολοκληρωμένα δίχως καμία προοπτική άμεσης διάθεσης.

Η τάση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις υψηλές πληρότητες στις εξοχικές κατοικίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ενώ η πανδημία ήρθε να δυσχεράνει την κατάσταση. Χαρακτηριστική είναι η σύγκριση με τα υψηλά επίπεδα αξιών του 2008, καθώς οι αξίες των ακινήτων καταγράφονται μειωμένες περίπου στο μισό (-56%). Το ποσοστό αυτό προέρχεται από την έρευνα της εκτιμητικής εταιρείας σε τέσσερις περιοχές μελέτης, τον Άγιο Αθανάσιο Πέλλας, το Καρπενήσι, τα Τρίκαλα Κορινθίας και την Αράχωβα.

Αναλυτικότερα, σε σύγκριση με τις προ κρίσης τιμές, μεγαλύτερη μείωση παρουσιάζει ο Άγιος Αθανάσιος όπου από 3.301 ευρώ ανά τ.μ. το 2008 η αξία κυμαίνεται σήμερα στα 1.050 ευρώ (-68%) και ακολουθούν, το Καρπενήσι, όπου από 2.308 ευρώ/τ.μ. η αξία μίας κατοικίας υπολογίζεται σήμερα στα 992 ευρώ (-57%), τα Τρίκαλα Κορινθίας (από 2.250 ευρώ/τ.μ. στα 1.095 ευρώ, αξία μειωμένη κατά 51%) και τέλος η Αράχωβα. Στον δημοφιλέστερο, ίσως, χειμερινό προορισμό, η αξία ενός εξοχικού μειώθηκε κατά 48%, από 3.000 ευρώ το τετραγωνικό στα 1.558 ευρώ.

Σημειωτέον ότι μιλάμε για κατοικίας μέσης επιφάνειας 139 τ.μ., που σύμφωνα με τους ερευνητές της Geoaxis, «είναι εξαιρετικά μεγάλη και αποτυπώνει την επικρατούσα τάση για υπερβολή». Οι μεγαλύτερες επιφάνειες καταγράφονται στην Αράχωβα (225 τ.μ.), λόγω της πληθώρας νέων μεζονετών στο Λιβάδι, και οι μικρότερες στα Τρίκαλα Κορινθίας (120 τ.μ.), λόγω των παλαιότερων και πιο τυπικών κτισμάτων που προσφέρονται.

Σε σχέση με το 2021, καταγράφεται μικρή αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης χειμερινών εξοχικών κατοικιών μόνο για την Αράχωβα, της τάξης του 5%, μείωση για τον Άγιο Αθανάσιο Πέλλας και τα Τρίκαλα Κορινθίας μέσης τάξης του 6%, ενώ σταθερό παρέμεινε το Καρπενήσι.

Αγκάθι το ενεργειακό κόστος

Όπως αναφέρει η μελέτη, η ζήτηση έχει υποχωρήσει σε ανησυχητικά επίπεδα κυρίως στο Καρπενήσι και στον Άγιο Αθανάσιο καθώς η πλειοψηφία των αγοραστών προέρχεται πλέον από την Ελλάδα, ενώ ένα πολύ μικρό κομμάτι επενδυτών, συνεχώς μειούμενο, αφορά σε funds και στην απόκτηση χρυσής visa. Μάλιστα, μακροπρόθεσμα, η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει σημαντικά τις κατοικίες σε περιοχές που εξαρτώνται από χιονοδρομικά κέντρα καθώς τα τελευταία μειώνουν συνεχώς τις ημέρες λειτουργίας τους λόγω ανυπαρξίας χιονιού. Σημειώνεται το γεγονός ότι δεν υπάρχει εύκολη χρηματοδότηση στην Ευρώπη για χιονοδρομικά κέντρα χαμηλότερα των 2.500 μέτρων, ενώ η αύξηση του κόστους ενέργειας για την λειτουργία τους θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο ρίσκο στις τοπικές αγορές.

Κερδισμένη από αυτή την ύφεση είναι η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς μέχρι και πριν την πανδημία, όλο και μεγαλύτερο ποσοστό κατοικιών εισήλθε στις πλατφόρμες. Παρόλο που από τον Μάρτιο 2019 και μετά η τάση επιβραδύνθηκε, το 2021/2022 φάνηκαν νέα σημάδια αύξησης της προσφοράς. «Η προσφορά θα βαίνει αυξανόμενη στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης λόγω αδυναμίας ανανέωσης μισθώσεων με τη σεζόν», σημειώνει η Geoaxis, κάτι που επιβεβαιώνεται από τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Πανελλαδικού Δίκτυο Κτηματομεσιτών E-Real Estates.

Τα ποσοστά προκρατήσεων στο σύνολο των δημοφιλών χειμερινών προορισμών ήταν από τα μέσα του Νοεμβρίου μεγαλύτερα του 80%, ενώ πλέον σε πολλούς ορεινούς προορισμούς άγγιξαν το 100%. Στην Αράχωβα οι προκρατήσεις για τις ημέρες των Χριστουγέννων (23 έως 26 Δεκεμβρίου) και της Πρωτοχρονιάς (30 Δεκεμβρίου έως 2 Ιανουαρίου), άγγιξαν στα μέσα Δεκεμβρίου το 85% και 80% αντίστοιχα, από 70% και 66% που είχαν φτάσει τον Νοέμβριο.

«Θα πρέπει να τονίσουμε ότι βασικός ρυθμιστής του κόστους διαμονής σε αυτοτελή κατοικίες ή διαμερίσματα, αποτελεί ο χρόνος της κράτησης αλλά και η διαθεσιμότητα ακινήτων. Πλέον, καταγράφουμε αυξημένες τιμές ακόμη και άνω του 20% σε σχέση με τον Νοέμβριο, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι θα εναπομείναντα προς μίσθωση ακίνητα πλέον είναι μεγαλύτερης επιφάνειας, αλλά και λόγο της υψηλής κινητικότητας που καταγράφεται ήδη», αναφέρει ο πρόεδρος του Δίκτυο, Θέμης Μπάκας.