Οι επιχειρήσεις φροντίζουν, κατά κανόνα, να κινούνται προς την κατεύθυνση όπου «πνέουν οι άνεμοι των συμφερόντων τους». Στο ίδιο μήκος κύματος διαμορφώνονται και οι στρατηγικές επιλογές της Grivalia. Ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγεται και ο… επαναπατρισμός των διαθεσίμων της σε μετρητά.

Αναμφίβολα, ο ρόλος του, 69χρονου σήμερα, πολυεκατομμυριούχου μεγαλοεπενδυτή Πρεμ Γουάτσα, που μέσω της καναδικής Fairfax ελέγχει πλειοψηφικά την Grivalia, είναι καθοριστικός και σε ό,τι αφορά την απόφαση της εταιρείας να προχωρήσει σε… ολική επαναφορά στην Ελλάδα των αποταμιευτικών της κεφαλαίων. Ο μεγαλύτερος όγκος των οποίων μετακινήθηκε βαθμιαία από το… «καταφύγιο» της Κύπρου και ξαναβρήκε φιλόξενη στέγη στις ελληνικές τράπεζες.

Όπως όλα δείχνουν, η κίνηση αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εν εξελίξει διαδικασία συγχώνευσης δια απορροφήσεως της Grivalia από την Eurobank. Απόρροια της οποίας είναι η εταιρεία, που δραστηριοποιείται με επιτυχία στον τομέα της αξιοποίησης των ακινήτων, να καλείται να μεταλαμπαδεύσει την κεφαλαιακή της ικμάδα στην τράπεζα. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο «εφιάλτης» των «κόκκινων» δανείων για την τράπεζα. Ελεγχόμενης επίσης από τον Πρεμ Γουάτσα, που είναι ο επιφανέστερος ξένος επενδυτής στη χώρα μας.

Στη χρήση του 2017, η Grivalia κατάφερε να πετύχει ιστορικό ρεκόρ κερδοφορίας, φτάνοντας στα 63,1 εκατ. ευρώ. Στα τέλη εκείνης της χρονιάς, τα διαθέσιμα σε μετρητά, σε επίπεδο ομίλου, είχαν διαμορφωθεί στα 44,725 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, και με βάση τα αναφερόμενα στις λογιστικές καταστάσεις της εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρείας, το 84% βρισκόταν εκτός Ελλάδος, με την Κύπρο να είναι να είναι ο δημοφιλέστερος προορισμός των «εφεδρικών» κεφαλαίων.

Πιο αναλυτικά, το 78% περίπου των διαθεσίμων της Grivalia ήταν τοποθετημένα στην… Alpha Bank Cyprus (θυγατρική της ελληνικής τράπεζας) ενώ άλλο ένα 6% ήταν σε τράπεζες χωρών της Νότιας Ευρώπης. Το υπολειπόμενο 16% ήταν σε καταθετικούς λογαριασμούς, ελληνικών τραπεζών.

Με άλλα λόγια, τα 34,9 εκατ. ευρώ ήταν στην Alpha Bank της Κύπρου, τα 7,1 εκατ. σε συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα και τα 2,7 εκατ. ευρώ σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Νέας Ευρώπης. Πιθανότατα σε Ρουμανία και Σερβία, όπου έχει επιχειρηματική παρουσία ο ελληνικός όμιλος του real estate.

Η «στροφή» που οδήγησε τα μετρητά στις ελληνικές τράπεζες

Το πρώτο εξάμηνο του 2018, και ενώ ακόμη δεν είχε γίνει γνωστό το σχέδιο συγχώνευσης με τη Eurobank, τα διαθέσιμα σε μετρητά που είχε η Grivalia αυξήθηκαν και διαμορφώθηκαν σε 57,844 εκατ. ευρώ. Αλλάζοντας συνάμα δραστικά και ο «χάρτης» των τοποθετήσεων στις τράπεζες. Έτσι, το 75% των διαθεσίμων (περίπου 43, 4 εκατ. ευρώ) βρέθηκε να είναι στα γκισέ της Eurobank, το 1% σε άλλες συστημικές τράπεζες της χώρας (περί τα 578.000 ευρώ) και το υπόλοιπο 24% (κάτι λιγότερο από13,9 εκατ. ευρώ) σε τράπεζες χωρών της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης.

Στα τέλη της περσινής χρονιάς, στο ταμείο της Grivalia υπήρχαν 64 εκατ. ευρώ σε μετρητά, έχοντας στο μεσοδιάστημα ρευστοποιηθεί και η θέση που είχε η εταιρεία σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, συνολικού ύψους 8,962 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, η τελευταία οικονομική ακτινογραφία έδειχνε ότι το… 94% των μετρητών της Grivalia (περί τα 60,2 εκατ. ευρώ) ήταν σε ελληνικές τράπεζες και το υπόλοιπο 6% (3,8 εκατ.) σε τράπεζες την Νότιας Ευρώπης. Χωρίς να δίνονται πιο ειδικές λεπτομέρειες για όλα αυτά.

Λόγω του ότι η Grivalia προχώρησε μόλις πρόσφατα σε επιστροφή κεφαλαίου (40,5 εκατ. ευρώ) είναι λογικό και αναμενόμενο να έχει πέσει τώρα το ύψος της στάθμης των μετρητών της. Σε κάθε περίπτωση όμως, η εδώ και 6,5 χρόνια μετοχική θέση που έχει «χτίσει» η Fairfax στην Grivalia δίνει σημαντικά πλεονεκτήματα στον Πρεμ Γουάτσα.

Επί ημερών Γουάτσα, η ελληνική εταιρία επενδύσεων στην ακίνητη περιουσία έχει αθροιστικά καθαρά κέρδη 255,6 εκατ. ευρώ, αν δεν περιληφθούν οι ζημιές των 28,1 εκατ. ευρώ της χρήσης του 2012.

Τη χρονιά εκείνη, η Grivalia είχε 56 ακίνητα στο χαρτοφυλάκιό της, με αξία κτήσης στα 539,7 εκατ. ευρώ, ενώ τώρα ο αριθμός των ακινήτων της έχει φτάσει τα 116, με την εύλογη αξία τους να ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ…

Στην πορεία των χρόνων, οι πωλήσεις της εταιρείας έχουν γίνει σχεδόν διπλάσιες, ενώ τα δάνειά της έχουν υπερδιπλασιαστεί, καθώς φτάνουν τώρα στα 226 εκατ. ευρώ.

Σημαντική είναι επίσης σε ορίζοντα εξαετίας και η κάμψη στα ταμειακά διαθέσιμα, τα οποία στη χρήση του 2012 ήταν στα 161 εκατ. ευρώ.

Έρχεται πιο κοντά ο απεγκλωβισμός από τις ζημιές

Για να φτάσει να αποκτήσει το 51,43 της Grivalia (πρώην θυγατρική της Eurobank) η Fairfax, το μεγάλο αφεντικό της οποίας είναι ο Γουάτσα, έχει δαπανήσει 310 εκατ. ευρώ. Ήδη όμως από μερίσματα και επιστροφή κεφαλαίων, έχει εισπράξει περί τα 60 εκατ. ευρώ…

Λόγω της πρόσφατης διαγραφής των ιδίων μετοχών, το ποσοστό της συμμετοχής της Fairfax στην Grivalia βρίσκεται τώρα στο 54% το οποίο και αποτιμάται χρηματιστηριακά στα 443 εκατ. ευρώ. Κάτι το οποίο μεταφράζεται σε σημαντικές υπεραξίες της τάξεως των 193 εκατ. ευρώ (443 μείον τα 250 εκατ. που είναι το πραγματικό κόστος κτήσης).

Στη Εurobank οι συνολικές τοποθετήσεις του Πρέμ Γουάτσα ανέρχονται στα 940 εκατ. ευρώ, αλλά το σημερινό ποσοστό του 18,23% που κατέχει η Fairfax μεταφράζεται σε αγοραία αξία 219,2 εκατ. ευρώ περίπου. Με συνέπεια να έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη επενδυτική τρύπα.

Ωστόσο με την προωθούμενη συγχώνευση, υπάρχει διπλό όφελος. Από τη μία ,η τράπεζα βρίσκει ένα αποτελεσματικό «εργαλείο» για να καταπολεμήσει τα «κόκκινα» δάνεια, χωρίς να απαιτείται η εισφορά νέων κεφαλαίων. Κάτι το οποίο αποτελεί ακόμη ζητούμενο για τις άλλες συστημικές τράπεζες. Από την άλλη πλευρά κάνει πιο διαχειρίσιμη την προσπάθεια Γουάτσα να απεμπλακεί από τη μέχρι τώρα ζημιογόνο, επενδυτική του «οδύσσεια» στην Ελλάδα.

Με βάση τους όρους συγχώνευσης Εurobank-Grivalia το ποσοστό της Fairfax στο ενιαίο σχήμα θα είναι στο 32,93%. Αν αυτή η συγχώνευση γινόταν με τα χθεσινά δεδομένα, τότε το νέο εταιρικό σχήμα θα είχε χρηματιστηριακή αξία οριακά πάνω από τα 2 δις ευρώ, με τη συμμετοχή της Fairfax να αποτιμάται στα 671,8 εκατ. ευρώ περίπου.

Τι σημαίνει αυτό για τον Πρεμ Γουάτσα;

Θα πρέπει η θέση του στην «εμπλουτισμένη» με την Grivalia, Eurobank να αυξηθεί κατά 77,1% έτσι ώστε να φτάσει να αποτιμάται στα 1,19 δισ. ευρώ. Στα επίπεδα αυτά θα ισοφαριστεί το κόστος των συνολικών του επενδύσεων (940 εκατ. ευρώ στην τράπεζα και άλλα 250 εκατ. ευρώ το υπόλοιπο από την Grivalia).

Η άνοδος αυτή μπορεί να φαντάζει πολύ μεγάλη με τα σημερινά δεδομένα της χρηματιστηριακής αγοράς, αλλά είναι εφικτή από τη στιγμή που θα εκκαθαριστεί το σκηνικό με τα «κόκκινα» δάνεια της, ενιαίας πλέον, Eurobank. Η οποία, αν πάλευε μόνη για να απεμπλακεί από τον μεγάλο όγκο των προβληματικών και αθετημένων δανείων, μάλλον θα είχε ανυπέρβλητες δυσκολίες.

Ούτως ή άλλως και στη περίπτωση κατά την οποία η μετοχή της Eurobank θα καταφέρει μελλοντικά να αναρριχηθεί στα επίπεδα του ενός ευρώ (από τα σημερινά 0,55 ευρώ) τότε ο Πρεμ Γουάτσα θα αρχίσει να γράφει κέρδη από τις θέσεις στη Ελλάδα. Κάτι που επί του παρόντος φαντάζει ανέφικτο για τους άλλους μεγάλους ξένους «παίκτες» που έχουν ρίξει επενδυτικά κεφάλαια στις ελληνικές τράπεζες…