Νέα εποχή ξεκινά για την Pasal Development με τον σουηδικό όμιλο Sterner Stenhus να αποκτά σημαντικό ποσοστό στο μετοχικό της κεφάλαιο με την ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου, ύψους 10 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο και οικονομικό διευθυντή της Pasal, Κωνσταντίνο Μαρκάζο, «η ανάπτυξη της Pasal θα στηριχθεί στη δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου ακινήτων, το οποίο θα αποφέρει μακροπρόθεσμη αξία και θα ελαχιστοποιεί τον επενδυτικό κίνδυνο με διαφοροποίηση των επενδύσεων. Το χαρτοφυλάκιο των ακινήτων θα επικεντρωθεί κυρίως σε τρείς τομείς: (α) στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics), (β) στον τομέα των boxes και επιλεκτικά των γραφείων και (γ) σε κτήρια κοινωνικού χαρακτήρα, ιδιαίτερα στον χώρο της εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης (όπως σχολεία, νοσοκομεία, διαγνωστικά κέντρα, χώρους περίθαλψης τρίτης ηλικίας). Στόχος είναι μέσα στα επόμενα 3 χρόνια η Pasal να αποκτήσει ηγετική θέση και να γίνει μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κλάδο του εγχώριου real estate.»

Στο πλαίσιο της αύξησης η περίοδος διαπραγμάτευσης και η άσκηση των δικαιωμάτων προτίμησης των παλαιών μετόχων ξεκίνησε στις 24 Ιουνίου και λήγει στις 7 Ιουλίου. Η Sterner Stenhus έχει δεσμευτεί ότι θα καλύψει όσα δικαιώματα δεν ασκηθούν, συνεπώς η αύξηση κεφαλαίου των 10 εκατ. είναι εγγυημένη, ενώ όπως έχει δεσμευτεί ο σουηδικός όμιλος, ιδιοκτησίας του Ελληνοσουηδού Ηλία Γεωργιάδη, στη συνέχεια θα εκταμιευθεί προς την Pasal δάνειο ύψους 13,8 εκατ. για την αποπληρωμή δανείων στην Alpha Bank και τη χρηματοδότηση του κεφαλαίου κίνησης.

Όπως επισημαίνει στο mononews ο κ. Μαρκάζος «πρόκειται για ένα νέο και ιδιαίτερα ελπιδοφόρο ξεκίνημα. Ο όμιλος SternerStenhus είναι δυναμικά ανερχόμενος στην Σουηδία τα τελευταία 10 χρόνια, διαθέτει εμπειρία και σε εισηγμένες εταιρείες real estate, με συνολικά assets 220 εκατ. ευρώ στην Σουηδία ενώ είχε προχωρήσει και σε επενδύσεις ύψους 105 εκατ. τα τελευταία 2 χρόνια στην Ελλάδα (στον κλάδο των logistics και σε ΣΔΙΤ). Είναι επίσης σημαντικό ότι η ενίσχυση της Pasal επιτυγχάνεται με κεφάλαια από το εξωτερικό».

Ο σουηδικός όμιλος έχει εξαγοράσει το ιστορικό ξενοδοχείο Ελλάς στην Ομόνοια (το οποίο στη συνέχεια πούλησε σε τρίτη εταιρεία), δύο αποθήκες στον Ασπρόπυργο (η μία επιφάνειας 14.000 τ.μ. μισθωμένη στην FRIESLAND και η δεύτερη 7.500 τ.μ. στην GOLDAIR) καθώς και ΣΔΙΤ με 10 σχολεία.

Αναφορικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στην κτηματαγορά γενικότερα ο αντιπρόεδρος της Pasal σημειώνει: «Οι εκτιμήσεις που κάνουν πολλοί και οι οποίες δημοσιεύονται καθημερινά από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε η πανδημία, έχουν αξία όση και οι προβλέψεις των αστρολόγων και των μέντιουμ. Αυτό ισχύει και για τους ειδικούς του real estate. Ισχύει ότι και για τους οικονομολόγους: είναι καλοί να προβλέπουν το παρελθόν. Δεν είναι εύκολες οι προβλέψεις ειδικά οι μελλοντικές. Πριν προλάβει ο SARS-COV 2 να εισβάλλει στα σώματά μας άρχισαν οι αναλύσεις περί ενίσχυσης των ακινήτων αποθηκών, πτώσης των ακινήτων retail, καταστροφή των ξενοδοχείων. Ένα είναι σίγουρο: και οι δυνάμεις που αλλάζουν την κοινωνία και την οικονομία είναι πολλές και εν πολλοίς απρόβλεπτες. Η πανδημία δεν αλλάζει την φύση των ανθρώπων και με την έλευση ενός εμβολίου θα μείνει μόνο μια ανάμνηση ενώ οι παλιές συνήθειες θα επανέλθουν. Συνεπώς θα πρέπει να είναι επιφυλακτικοί όσοι επενδύουν μακροπρόθεσμα (το real estate έχει εξ ορισμού τέτοιο ορίζοντα) βασιζόμενοι σε βιαστικές αναλύσεις όσο και αν φαίνονται εύλογες.»

Η Pasal η οποία μέχρι την οικονομική κρίση, διένυσε πορεία ανάπτυξης με επικεφαλής (και βασικό μέτοχο) τον Σωτήρη Θεοδωρίδη, έπειτα από την εξυγίανσή της, με τη συναίνεση των τραπεζών και χωρίς να δημιουργήσει μη εξυπηρετούμενα χρέη στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, έχει στην κατοχή της πέντε ακίνητα συνολικής αξίας 30,055 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο σε αξία είναι οι κεντρικές αποθήκες της Σκλαβενίτης 35.000 τ. μ. στην Ελευσίνα. Τα υπόλοιπα ακίνητα είναι στον Βοτανικό, στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης δίπλα στην Εγνατία και δύο οικόπεδα στο λιμάνι του Λαυρίου (33 στρέμματα) και στην Χαλκίδα (80 στρέμματα).

Ο Κωνσταντίνος Μαρκάζος υπήρξε επί πολλά έτη το δεξί χέρι του κ. Θεοδωρίδη. Έχει ενδιαφέρον η άποψή του και το πως βιώνει την «περιπέτεια» της Pasal, μια από τις λίγες εταιρείες στη χώρα που έφτασαν να χρησιμοποιήσουν τον πτωχευτικό κώδικα, αλλά, όπως όλα δείχνουν, θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία: «Τα χειρότερα προήλθαν από την πρωτόγνωρη κατάσταση για την χώρα και την οικονομία της. Η κρίση όμως δεν ήταν μόνο οικονομική αλλά και πολιτική και θεσμική. Αν το πολιτικό και δικαστικό σύστημα της Ελλάδας και οι θεσμοί της λειτουργούσαν σωστά η κρίση θα είχε αποφευχθεί. Τα σημάδια της κρίσης είναι ακόμη παρόντα. Το παραγωγικό μας μοντέλο δεν έχει αλλάξει και οι θεσμικές αλλαγές είναι ακόμη το ζητούμενο. Οι τράπεζες δεν έχουν συνέλθει μέχρι και σήμερα και ας έχουν περάσει 10 χρόνια. Η Pasal είναι από τις ελάχιστες εταιρείες real estate (και όχι μόνο) που κατάφερε μέσα από μια μακρά και επίπονη διαδρομή μέσα στην κρίση που είχε πολλά στάδια, να επιζήσει και να προσφέρει έστω και με απώλειες κάτι στους μετόχους της. Οι δυσκολίες ήταν πολλαπλές και διαφορετικής προέλευσης. Για παράδειγμα όταν ξεκίνησε η κρίση όλες οι κυβερνήσεις αντί να προσαρμόσουν τα έξοδα του προϋπολογισμού και να προβούν σε θεσμικές αλλαγές αύξησαν υπέρμετρα την φορολογία. Έκανα έναν απολογισμό και τα τελευταία 10 χρόνια η Pasal κατέβαλλε 24 εκατ. σε φόρους στο Ελληνικό Δημόσιο και μάλιστα χωρίς να έχει κέρδη αλλά μεγάλες ζημιές. Έγιναν διαδοχικά λάθη με φορολογικά μέτρα όπως έκτακτες εισφορές, φορολογικές επιθέσεις στα ακίνητα (που ακόμη διατηρούνται) και φορολόγηση συναλλαγών. Είμαστε μια χώρα που οι προτεραιότητες είναι αντίστροφες από τις βέλτιστες. Η μέση σύνταξη είναι μεγαλύτερη από τον μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα. Οι νέοι είναι άνεργοι και ανεξαρτήτως προσόντων πρέπει να παρακαλέσουν για να εργαστούν με εξευτελιστικούς μισθούς. Αν δεν αλλάξει αυτή η κατάσταση και δεν διευκολυνθεί η επιχειρηματικότητα τότε τα δύσκολα είναι μπροστά μας και όχι στο πρόσφατο δραματικό μας παρελθόν.»