Η Ναυμαχία της Αρμάτας ξαναζωντανεύει. Εφοπλιστική μάχη για 800 τμ στις Σπέτσες

Το 1822, Σεπτέμβρης μήνας ήταν, ο τουρκικός στόλος κατευθύνεται προς τον Αργολικό κόλπο με προορισμό το Ναύπλιο. Ο ελληνικός στόλος όμως, δηλαδή τα καράβια των Σπετσών, της Ύδρας και των Ψαρών, υπό τον ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη θα τον προλάβουν  κι εκεί, μεταξύ Σπετσοπούλας και Τρικερίου, στα ανατολικά των Σπετσών θα γίνει μια μεγάλη ναυμαχία. Οι δυνάμεις της τουρκικής αρμάτας υπερτερούν, αλλά την κρίσιμη στιγμή ένας σπετσιώτης μπουρλοτιέρης, ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης με παράτολμο θάρρος θα εισχωρήσει στην καρδιά του τουρκικού στόλου και θα πυρπολήσει τη ναυαρχίδα του. Η νίκη θα γείρει έτσι αποφασιστικά στην πλευρά των Ελλήνων, που θα συνεχίσουν τον αγώνα για την Ελευθερία, στον οποίο οι καπεταναίοι και μπουρλοτέρηδες, με περήφανη καταγωγή Σπετσιώτες, πρωτοστατούν.

Σήμερα, 200 χρόνια αργότερα, τα μπουρλότα ως πολεμικό όπλο είναι ξεπερασμένα, δεν παύουν όμως να αποδίδουν, μεταφορικά, μια εκρηκτική κατάσταση. Πάλι με επίκεντρο τις Σπέτσες, πάλι με πλοιοκτήτες ως πρωταγωνιστές, όχι όμως και αυτόχθονες. Απλώς εκατομμυριούχους, που επιθυμούν μια ιδιοκτησία στο νησί με την μεγάλη ιστορία, την πολιτιστική κληρονομιά αλλά και την ομορφιά του φυσικού τοπίου στοιχεία που το κατατάσσουν στους πλέον αρχοντικούς τόπους της χώρας.

Ο Γιάννης Κούστας, με έναν από τους μεγαλύτερους στόλους μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο από τη μια, και ο Δημήτρης Προκοπίου, με πλοία μεταφοράς πετρελαίου και ξηρού φορτίου από την άλλη, μόλις πήραν θέσεις για μία ναυμαχία αλλά παλαιά, πολεμώντας κυριολεκτικά υπέρ βωμών και εστιών! Δηλαδή για ένα σπίτι: Αυτό που επιδιώκει να κτίσει ο Κούστας στο Παλιό Λιμανιού του νησιού,  αποκτώντας έτσι ως μελλοντικό γείτονα τον Προκοπίου, ο οποίος είναι ήδη εγκατεστημένος στην ίδια περιοχή, με την τεράστια δική του έπαυλη να αγναντεύει το πέλαγος.

Και τι σημασία έχει αν με τα τόσα σπίτια που διαθέτουν οι επιχειρηματίες αυτού του μεγέθους σε διάφορα μέρη πολύ λίγο θα «συνυπάρχουν»; Για ένα γόητρο ζούμε όλοι ή έστω για μία θέα.

Οι αντίπαλοι

Οι πρώτες ομοβροντίες έπεσαν άλλωστε. Η μελέτη για το σπίτι του Κούστα που κατατέθηκε την περασμένη Πέμπτη στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού δεν συζητήθηκε τελικώς, αφού έλαβε αναβολή λόγω φορτωμένου προγράμματος, έτσι τα ξίφη ξαναμπήκαν στα θηκάρια για λίγο. Ωστόσο ήδη ο Δημήτρης Προκοπίου έχει στείλει μέσω των δικηγόρων του στην Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων και σε άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες εξώδικες δηλώσεις με παραγγελίες της Εισαγγελίας Πρωτοδικών για την χορήγηση εγγράφων της μελέτης του θέματος. Μαζί του και ικανός αριθμός κατοίκων του νησιού, που δεν θέλουν ούτε κι αυτοί τον Κούστα στις Σπέτσες. Άγνωστο πάντως, επί του παρόντος, ποιος πρωτοστάτησε στην κινητοποίηση, αν και αυτό μπορεί να εξακριβωθεί, όταν θα φθάσει και πάλι η σειρά του θέματος για εξέταση, σε τουλάχιστον 15 μέρες από τώρα.

Για τον κ. Κούστα, ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία: «Ο μόνος που αντιδρά στην άσκηση του εννόμου δικαιώματος μου να ανεγείρω την σύννομη αυτή εξοχική κατοικία, είναι ο κύριος Δημήτρης Προκοπίου, εφοπλιστής, ο οποίος κόπτεται να μην περιοριστεί η θέα του από την όμορη κατοικία του», όπως αναφέρει σε επιστολή του, μέσω του πληρεξουσίου δικηγόρου του, στο mononews.

Η ιστορική τοποθεσία

Η εκκλησία της Παναγίας της Αρμάτας, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου, ημέρα της μεγάλης νίκης του ελληνικού στόλου εναντίον του τουρκικού, μνημείο χαρακτηρισμένο ιστορικό διατηρητέο, λίγο απέχει από το οικόπεδο του Κούστα. Εκεί κοντά της βρίσκονται και οι τάφοι του Ι. Κούτση (1860), ενός από τους σπετσιώτες πλοιάρχους που πολέμησαν στην Ναυμαχία της Αρμάτας, καθώς και του Ανδρέα Χατζηαναργύρου (1885), καπετάνιου και πολιτικού στην Επανάσταση του ΄21. Πρόκειται δηλαδή για μία τοποθεσία με αρχαιολογικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, γι’ αυτό και εμπίπτει στην προστασία του κράτους. Όλα αυτά, ας σημειωθεί, πάνω από το Παλιό Λιμάνι, σε μία αδόμητη ως τώρα περιοχή, με αρκετά πευκόδεντρα.

Επί της παραλιακής αυτής ζώνης βρίσκεται το οικόπεδο Κούστα («Σπέτσες Κτηματική Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ακινήτου»), έκτασης 1.685.53 τ.μ. (είναι εντελώς ακανόνιστο) σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα, άρτιο και οικοδομήσιμο, σύμφωνα με τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις. Επί του παρόντος, μάλιστα, δεν έχει καν περίφραξη.

Όσο για την οικία Προκοπίου οριοθετείται λίγο νοτιότερα –δεν φαίνεται να εφάπτονται οι δύο ιδιοκτησίες – με προσανατολισμό στην απέναντι πλευρά από το Παλιό Λιμάνι, επίσης  σε περιοχή με πολλά δέντρα.

Από θέα, πάντως, φαίνεται να έχουν και οι δύο άφθονη, άρα μπορεί να αναρωτηθεί κανείς… προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός;

Ιδιοκτησιακό

Στα 800  και πλέον τετραγωνικά προβλέπεται το σπίτι του  Κούστα, σύμφωνα με τα σχέδια που κατέθεσε στο ΚΣΝΜ, έτσι υπολείπονται περί τα 352 τ.μ. όσον αφορά την κάλυψη του οικοπέδου και περί τα 50 τ.μ. ως προς τη δόμηση. Σύμφωνα πάντα με το σχέδιο, θα αποτελείται από δύο υπέργεια επίπεδα (ισόγειο και πρώτο όροφο) και υπόγειο ενώ η κάλυψή του θα γίνει με κεραμοσκεπές. Η κύρια είσοδός του θα είναι στα ανατολικά -θα υπάρχουν άλλες δύο-, ενώ και ο περιβάλλων χώρος, διαμορφωμένος σε κλιμακωτά επίπεδα, θα είναι στρωμένος με φυσικές πλάκες και βοτσαλωτά.

Όταν η υπόθεση συζητηθεί ωστόσο στο ΚΣΝΜ ενδέχεται να υπάρξουν πολλές παρατηρήσεις για διαφοροποίηση των σχεδίων προκειμένου να είναι ορθώς ενταγμένο στο διατηρητέο περιβάλλον του νησιού.

Τόσο το οικόπεδο του Κούστα ωστόσο, όσο και το γειτονικό του –επίσης αδόμητο_ είχαν διεκδικηθεί επί μακρόν από τον δήμο Σπετσών, συγκεκριμένα από το 1990 για να φθάσει, όμως, να τελεσιδικήσει η υπόθεση μόλις το 2020 με απόφαση του Αρείου Πάγου. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκαν αμετάκλητα οι ισχυρισμοί του δήμου περί κυριότητας των δύο οικοπέδων (Ο.Τ. 445 του Κούστα και Ο.Τ. 446 το διπλανό), έτσι αναγνωρίσθηκε και η κυριότητα των ιδιοκτητών. Τέλος, έχουν  ολοκληρωθεί και οι εγγραφές στο Υποθηκοφυλακείο Σπετσών.

Έχει ενδιαφέρον να ειπωθεί, τέλος, ότι το υπουργείο Πολιτισμού δια των οργάνων του κρίνει μόνον ως προς την τήρηση των όρων που τίθενται βάσει του χαρακτηρισμού της περιοχής ως διατηρητέας και όχι ως προς το ιδιοκτησιακό.

Διαβάστε επίσης

Στη διαμάχη Κούστα – Προκοπίου στο νησί των Σπετσών εμπλέκονται και άλλοι εφοπλιστές

Επιστολή του Γιάννη Κούστα στο Mononews: Τι απαντά για το σπίτι των 800 τ.μ. στις Σπέτσες και τον Δημήτρη Προκοπίου

The Coustas: Το πάθος για τα σπίτια – «παλάτια», προσεχώς άλλο ένα στη «συλλογή» τους