Το ένα από τα δεκάδες βιομηχανικά κουφάρια του Πειραιά επιχειρεί να αναστήσει η Εθνική Τράπεζα, ιδιοκτήτρια του πρώην εργοστασίου των αδελφών Ρετσίνα, της πρώτης κλωστοϋφαντουργίας της χώρας που έδωσε το όνομά της σε ολόκληρη την περιοχή της Λεύκας.

Η τράπεζα επέλεξε μάλιστα τη Dimand ως σύμβουλο στο έργο που ξεκινά με την κατεδάφιση ορισμένων από τα κτίσματα του ακινήτου 25 στρεμμάτων, ενώ τη μελέτη έχει αναλάβει το αρχιτεκτονικά γραφείο Aspa Design του μηχανικού Σπύρου Τσαγκαράτου.

Ενώ πηγές προσκείμενες στη Dimand εξηγούν πως η εταιρεία δεν ενδιαφέρεται σε πρώτη φάση για το ακίνητο, πληροφορίες του mononews αναφέρουν πως η εισηγμένη βρέθηκε σε συζητήσεις με την Εθνική, για την αξιοποίηση του ακινήτου μέσω ανέγερσης κατοικιών, ενώ στο τραπέζι έπεσε και η σύμπραξη με το δημόσιο για την εύρεση λύσης στο ζήτημα της κοινωνικής στέγασης, που εκτός από πολιτικό θέμα, εσχάτως απασχολεί και την αγορά του real estate. Η προταση ήρθε σε γνώση του δήμου στο πλαίσιο συσκέψεων των επικεφαλής του δημοτικού συμβουλίου Πειραιά, στις οποίες ωστόσο δεν έδωσε το παρών ο δήμαρχος, Γιάννης Μώραλης.

Μέχρι ώρας, δεν έχει παρουσιαστεί το σχέδιο των τελικών χρήσεων, ωστόσο κάποια τμήματα περί των 7 στρεμμάτων από την πλευρά των γραμμών του Προαστιακού Σιδηροδρόμου έχει ζητηθεί να αποδοθούν ως χώρος πρασίνου από την Εθνική στον δήμο Πειραιά. Το κτίριο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο βάσει απόφασης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεώτερων Μνημείων. Κάποια από τα εμβληματικά κτίρια της έκτασης διατηρούνται, ενώ στις αρχές Αυγούστου χορηγήθηκε στην τράπεζα η προέγκριση της άδειας κατεδάφισης ορισμένων κτισμάτων.

Το ιστορικό εργοστάσιο καταλαμβάνει ένα τριγωνικού σχήματος οικοδομικό τετράγωνο, έκτασης περίπου 25 στρεμμάτων. Συγκροτείται από τρεις ενότητες κτιρίων και συνορεύει με τρία παλιά βιομηχανικά κτίρια, το μηχανουργείο Βασιλειάδη, την κεραμοποιία Δηλαβέρη και το εργοστάσιο σιδηροδρόμων ΣΠΑΠ-ΣΕΚ. Με βάση την έκθεση τεκμηρίωσης που παρουσιάστηκε στο υπουργείο Πολιτισμού, εκτιμάται ότι πρέπει να υπάρξει σοβαρή αρχιτεκτονική και τεχνική τεκμηρίωση, καθώς παρά δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα αντίστοιχη τεχνική αποτύπωση-αξιολόγηση.

Ορόσημο της βιομηχανικής ιστορίας του Πειραιά

Η κλωστοϋφαντουργία Ρετσίνα, που έμελε να εξελιχθεί στη μεγαλύτερη κλωστοϋφαντουργία της χώρας, ιδρύθηκε το 1872 στον Πειραιά από τους αδελφούς Θεόδωρο, Αλέξανδρο και Δημήτριο Ρετσίνα, παιδιά του πρώτου οικιστή του Πειραιά. Στις αρχές της δεκαετίας του 1880 το εργοστάσιο με το βαφείο και το λευκαντήριο ήταν ήδη η μεγαλύτερη κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία του Πειραιά.

Το βιομηχανικό συγκρότημα στη Λεύκα

Τα βαμβακερά νήματα διοχετεύονταν στην εγχώρια αγορά, χρησιμοποιούνταν για τις στρατιωτικές στολές και εξάγονταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στα Βαλκάνια. Με την εξαγορά τεσσάρων πτωχευμένων εργοστασίων διέθετε στις αρχές του 20ου αιώνα πέντε μονάδες, ήταν η μεγαλύτερη κλωστοϋφαντουργία της χώρας και το 1925 έγινε ανώνυμη εταιρεία. Μεταπολεμικά έμεινε με δύο εργοστάσια, μέχρι η τελευταία μονάδα της Λεύκας να σβήσει οριστικά τις μηχανές το 1981.

Εκτός από τον Θεόδωρο Ρετσίνα, που μεταξύ άλλων διετέλεσε μέλος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και πρόεδρος της Βουλής το 1901-1902, με τη βιομηχανία συνδέθηκε το όνομα του τεχνικού διευθυντή της, Χρήστου Ζαλοκώστα, βουλευτή, συγγραφέα και προέδρου του ΕΟΤ.

Επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων στα βιομηχανικά κουφάρια του Πειραιά

Η νέα σελίδα για το ιστορικό εργοστάσιο στη Λεύκα είναι ένα ακόμη δείγμα της στροφής του real estate στις εγκαταλελειμμένες βιομηχανίες του Πειραιά. Η ίδια η Dimand δρομολογεί την ανάπλαση του παλιού εργοστασίου της Softex στην Ιερά Οδό, ένα κτίριο που αγόρασε 14 εκατομμύρια και θα μετατρέψει σε συγκρότημα μεικτών χρήσεων 80.000 τετραγωνικών, πιστοποιημένο κατά LEED, μέσω επένδυσης 160 εκατομμυρίων ευρώ.

Στο στοίχημα του Πειραιά έχει ποντάρει και η Viohalco, που δίνει ζωή στο πρώτο εργοστάσιο της βιομηχανίας στην Πειραιώς. Το city resort που δρομολογεί η Noval, ΑΕΕΑΠ του ομίλου, έχει ενταχθεί στο καθεστώς Στρατηγικών Επενδύσεων ήδη από το 2019 και αφορά στην ανέγερση συγκροτήματος μεικτών χρήσεων, που θα περιλαμβάνει γραφεία, ξενοδοχείο, κατοικίες και αθλητικές εγκαταστάσεις. Στόχος της ΑΕΕΑΠ είναι πιστοποιηθεί το ακίνητο κατά LEED ή BREEAM, ενώ οι επενδύσεις που θα υλοποιηθούν το 2022 – 2025 για την ανάπτυξη θα ξεπεράσουν τα 150 εκατομμύρια.

Στην αναβάθμιση της Πειραιώς οδηγεί και η δημιουργία της Πολιτείας Καινοτομίας στο ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ. Σε 18 στρέμματα που παρέμεναν αναξιοποίητα για περισσότερα από 40 χρόνια θα φιλοξενηθούν τμήματα έρευνας & ανάπτυξης επιχειρήσεων και start ups. Η επένδυση εκτιμάται στα 100 εκατομμύρια και έχουν ήδη συμμετάσχει στην πρώτη φάση του διαγωνισμού για την ανάπτυξη η ΓΕΚ Τέρνα, η Ελλάκτωρ, η Intrakat και η Dimand.