Επιταχυντής εξελίξεων η πανδημία για το real estate των καταστημάτων, αναγκαιότητα τα ευέλικτα μισθωτήρια

Η πανδημία έχει ασύμμετρα χαρακτηριστικά αναφορικά με την αγορά των καταστημάτων, «σπρώχνει» το χρόνο μια πενταετία επιταχύνοντας τις εξελίξεις, η αύξηση των διαδικτυακών αγορών είναι γεγονός και όλα αυτά οδηγούν στην ανάγκη της σύναψης ευέλικτων μισθωτηρίων προκειμένου το λιανεμπόριο, αλλά και οι ιδιοκτήτες καταστημάτων, να επιβιώσουν.

Τα παραπάνω αποτελούν τα βασικά συμπεράσματα της συζήτησης για το real estate των καταστημάτων που έγινε χθες στο πλαίσιο του συνεδρίου για τα ακίνητα Prodexpo.

Σύμφωνα με τον Δημήτρη Μανουσάκη, διευθύνοντα σύμβουλο της SAVILLS, η κίνηση στα καταστήματα σε κεντρικούς δρόμους ή σε εμπορικά κέντρα έχει μειωθεί στην Ευρώπη, ανάλογα με τη χώρα 20% με 40%. Στη Γαλλία 25%, στη Γερμανία 30%, Ισπανία 40% και στην Ελλάδα περίπου 30%. Δεν παρατηρούνται μεγάλες διαφορές μεταξύ της μείωσης που έχουν υποστεί τα καταστήματα που είναι σε κεντρικούς δρόμους ή σε αυτή στα εμπορικά κέντρα.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η «πανδημία έχει ασύμμετρα χαρακτηριστικά που δεν μπορούν να μετρηθούν, ενώ δρα ως επιταχυντής – καταλύτης εξελίξεων που όμως είχαν ξεκινήσει. Για την αγορά στη Ελλάδα έχει προηγηθεί και η 10ετής οικονομική κρίση, η κρίση υγείας δεν απέχει χρονικά πολύ και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να θέτει τις καταστάσεις σε νέα βάση. Είναι σαν να σπρώχνεται ο χρόνος μπροστά μια 5ετία».

Ο κ. Μανουσάκης ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή μισθωτές και εκμισθωτές συγκρούονται, αλλά επιβάλλεται να συνεννοηθούν γιατί είναι ζωτικό για την επιβίωση και των δύο. Η λύση, όπως είπε, είναι οι ευέλικτοι όροι και αυτό είναι μια νέα τάση που ήδη την βλέπουμε. Ένα βασικό ενοίκιο και ποσοστό επί του τζίρου. Οι μειώσεις που μπορεί να συμφωνηθούν στις συνθήκες της πανδημίας θα πρέπει να είναι βραχυχρόνιες.

Στην ίδια συζήτηση ο Μανώλης Διαμαντής, ιδρυτής της Delta Thesis Real Estate, επεσήμανε ότι η αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου ήρθε για να μείνει, προσθέτοντας βεβαίως ότι η Ελλάδα ήταν πολύ πίσω σε αυτό τον τομέα.

Όπως είπε ανά δεκαετία το λιανεμπόριο αλλάζει δεν μένει στατικό και ο ίδιος δεν ανησυχεί ιδιαίτερα ούτε για εμπορικά κέντρα ούτε για τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους. «Θα βρουν την ισορροπία που είχαν και πριν μετά την πανδημία, αν και όχι αμέσως, θα χρειασθεί κάποιος χρόνος».

Για τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους συμπλήρωσε πως η πτώση της κίνησης (πάνω από το μισό) σχετίζεται και με την έλλειψη τουριστών. Αντίθετα οι τοπικές αγορές έχουν ενισχυθεί. «Αυτό που ήρθε για να μείνει είναι η αύξηση των ηλεκτρονικών αγορών, όμως καμία αγορά δεν θα καταρρεύσει θα κλυδωνιστούν και θα ξαναπάρουν μπρος και ίσως με μεγαλύτερη ένταση» τόνισε.

Για τις αξίες πώλησης και τις τιμές ενοικίασης ο κ. Διαμαντής σημείωσε ότι η κατάσταση που βιώνουμε είναι ακόμα στην αρχή και δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς εκτιμήσεις. Πρόσθεσε πάντως ότι εκκενώνονται καταστήματα σε κεντρικές αγορές και όταν μισθωθούν ξανά θα υποστούν μια μείωση τουλάχιστον 30%. Ωστόσο, όταν καταλαγιάσει η πανδημία μαζί με το ποσοστό επί του τζίρου το συνολικό μίσθωμα μπορεί και να φθάσει και πάλι το επίπεδο του 2019.

Ο ίδιος δεν βλέπει το επόμενο διάστημα καινούργιες μάρκες να εισέρχονται στην ελληνική αγορά (ούτε και προ κορονοϊού υπήρχε τέτοιο ενδιαφέρον) ενώ για τις υφιστάμενες ελληνικές και ξένες αλυσίδες σημείωσε ότι σκοπεύουν να βελτιώσουν το δίκτυό τους με την αναζήτηση καλύτερων σημείων, ποιοτικότερων καταστημάτων και οικονομικότερων μισθωμάτων.