Την ψαλίδα ανάμεσα στα οικιστικά και επαγγελματικά ακίνητα ανοίγει η αύξηση των επιτοκίων, με την αγορά να καταλήγει στο συμπέρασμα πως η κάμψη στο εγχώριο real estate δε θα αποτελέσει έκπληξη, παρά το γεγονός ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει ακόμα ζωντανό.

Τάσος Καζίνος (Trastor): Τριπλάσια η φορολογία για τις ΑΕΕΑΠ

«Τα επιτόκια ανεβαίνουν πάρα πολύ γρήγορα, αυτό τροφοδοτείται από τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Αυτό δεν είναι κάτι βραχυπρόθεσμο, θα ζούμε με μεγαλύτερο ενεργειακό κόστος για αρκετά χρόνια, ενώ θα χρειαστούν αρκετές επενδύσεις για την ενεργειακή μετάβαση. Ήδη στις ΑΕΕΑΠ βλέπουμε τριπλασιασμό της φορολογίας τον επόμενο χρόνο, επειδή ο φόρος που πληρώνουμε συνδέεται με το επιτόκιο παρέμβασης της ΕΚΤ», σημείωσε μεταξύ άλλων ο διευθύνων σύμβουλος της Trastor, Τάσος Καζίνος, στο πλαίσιο της συζήτησης στρογγυλής τράπεζας της 23ης Prodexpo. «Σαφώς θα επηρεαστεί η ζήτηση, επειδή οι επενδυτές θα έχουν κι άλλες επιλογές, ωστόσο δεν διαφαίνεται σημαντική πτώση των τιμών. Στο real estate θα χρειαστεί χρόνος για να δούμε τις επιρροές της αύξησης των επιτοκίων, αλλά αν πρέπει να καταλήξουμε σε τρεις πρoβλ;eψεις, θα έλεγα ότι περιμένουμε να δούμε τον οικιστικό τομέα να επηρεάζεται περισσότερο από τον εμπορικό, καθώς και περαιτέρω διχοτόμηση του εμπορικού τομέα real estate μεταξύ των ποιοτικών και δευτερευόντων περιουσιακών στοιχείων.

»Ακόμη και μεταξύ των ποιοτικών ακινήτων, αναμένονται επιλεγμένες επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς και ακίνητα. Οι επενδυτές θα επιλέξουν πράσινα γραφεία, ποιοτικές αποθήκες ή ακόμη και ακίνητα στα οποία βλέπουν ότι η ποιότητα αλλά και οι μισθωτικές συμβάσεις παρέχουν προσδοκίες για σταθερό ρυθμό ανάπτυξης. Τα επόμενα δύο χρόνια αναμένεται στροφή του επενδυτικού ενδιαφέροντος και της επενδυτικής στρατηγικής από αγορές κενών ακινήτου προς ανάπτυξη σε “value investing”, δηλαδή σε αγορές ακινήτων που έχουν εκείνες τις προοπτικές, για να αποφευχθεί το ρίσκο και να διατηρηθούν οι χρηματοροές, παράλληλα με βιώσιμες αποδόσεις», κατέληξε.

Ως θρυαλλίδα εξελίξεων για τη διάρθρωση του κλάδου περιέγραψε τις τρέχουσες συνθήκες ο Γιώργος Μαντζαβινάτος, διευθύνων σύμβουλος της Qres, εκτιμώντας πως προσεχώς θα διαφανούν στην αγορά τάσεις συγκέντρωσης. «Η αύξηση του κόστους δανεισμού θα επηρεάσει τους μεγάλους επενδυτές ακινήτων, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί στη χώρα μας με πολύ μικρές αποδόσεις, με επιχειρηματικά σχέδια που θα πιεστούν. Θεωρούμε ότι αυτό που θα δούμε στην αγορά ακινήτων τον επόμενο χρόνο είναι πρώτα από όλα, συγκέντρωση. Θα δούμε εξαγορές μεταξύ εταιρειών real estate, γιατί καλούμαστε να μεγαλώσουμε όλοι για να εξυπηρετήσουμε την αγορά».

Έως 150.000 κατοικίες στην αγορά μέσω πλειστηριασμών

Την ίδια ώρα, ως προμετωπίδα επενδύσεων εμφανίζονται τα εκπλειστηριαζόμενα ακίνητα, παρόλο που μένει ακόμα στον αέρα η νομιμότητα των servicers για τη διενέργεια πλειστηριασμών. Όπως εκτίμησε ο κ. Μαντζαβινάτος, οικιστικά ακίνητα που μπορούν να φτάσουν και τα 150.000 σε αριθμό πέφτουν στην αγορά real estate τα επόμενα χρόνια.

«Ο πληθωρισμός τα τελευταία 20 χρόνια δείχνει ότι βοηθά στην τοποθέτηση ακινήτων στην αγορά του real estate. Αυτό μεταφράζεται στην αγορά λιανικής, βλέπουμε ότι οι Έλληνες που είχαν κάποιες οικονομίες – λόγω κορονοϊού αυξήθηκαν και τα εμβάσματα– θα στραφούν ξανά στα ακίνητα, σκοπεύοντας όμως στην οικιστική αγορά. Η αγορά της κατοικίας μπορεί να συγκρατήσει τις τιμές και να σημειώσει μια σχετική άνοδο. Προφανώς, μιλάμε για ένα προϊόν γηρασμένο, καθώς και για αγορές που θα έρθουν μέσω πλειστηριασμών», τόνισε ο κ. Μαντζαβινάτος. «Περιμένουμε 150.000 οικιστικά ακίνητα να βγουν στην αγορά, αλλά και νέες αναπτύξεις», πρόσθεσε, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τους επόμενους τέσσερις μήνες η Qres θα κληθεί να διαχειριστεί 35.000 ακίνητα από το χαρτοφυλάκιο της Pimco.

Περίπου 20.000-25.000 ακίνητα θα βγουν την επόμενη πενταετία σε πλειστηριασμό από τη DoValue, σύμφωνα με όσα είπε η Λίλα Πατεράκη, chief real estate services officer της εταιρείας. «Υπάρχει πλέον περισσότερη πληροφορία για τον αγοραστή σχετικά με ένα ακίνητο σε πλειστηριασμό. Είναι πλέον ένα προϊόν που γίνεται πιο φιλικό στο χρήστη. Μέχρι τώρα, προϋπόθεση για να αποκτηθεί ένα ακίνητο μέσω πλειστηριασμού, ήταν η αγορά έπρεπε να γίνει με ίδια κεφάλαια. Άρα πολλοί έπρεπε να έχουν την απαραίτητη ρευστότητα ή να δεσμεύσουν αλλά ακινητα προκειμένου να συμμετάσχουν σε ένα διαγωνισμό. Αυτό άλλαξε τους τελευταίους δύο μήνες».

Αμφιβολίες για την απορρόφηση του μεγάλου όγκου των ακινήτων που θα βγουν σε πλειστηριασμό εξέφρασε από τη δική του πλευρά ο διευθύνων σύμβουλος της Prodea, Άρης Καρυτινός. «Δεν υπάρχει χαμηλή προσφορά για τα πάντα, υπάρχει τεράστια προσφορά από μη ποιοτικά ακίνητα. Αυτό θα επιδεινωθεί όταν θα αρχίσουν να βγαίνουν ακίνητα από τα NPLs, τα οποία δεν έχουν χαρακτηριστικά πράσινων κτιρίων, θα πλημμυρίσει η αγορά από assets διαφορετικής ποιότητας που θα πρέπει να αναβαθμιστούν. Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για το πώς τέτοιος όγκος θα μπορέσει να απορροφηθεί από μία αγορά τόσο ρηχή όσο η ελληνική, με τον μέσο πολίτη να έρχεται ήδη αντιμέτωπος με τον πληθωρισμό. Μένει να δούμε αν θα βρεθούν επενδυτές για αυτά τα ακίνητα».

Διαβάστε επίσης

Ακίνητα: Επενδύσεις 165 εκατ. σε γραφεία σε ένα τρίμηνο