Με την κεκτημένη ταχύτητα του καλοκαιριού κινείται η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Ελλάδα, την ώρα που στην Ευρώπη η ζήτηση έχει πατήσει «παύση» από τον Σεπτέμβριο κι έπειτα.

Μετά το ρεκόρ της καλοκαιρινής περιόδου, η πορεία των βραχυχρόνιων μισθώσεων έχει εισέλθει σε αντίστροφη πορεία, όπως δείχνουν στοιχεία μετρήσεων του AirDNA, του επίσημου παρατηρητηρίου της Airbnb και της Vrbo, βασικών παικτών βραχυχρόνιων μισθώσεων στην ήπειρο. Ο Σεπτέμβριος έκλεισε με 39,2 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις στα καταλύματα της ευρωπαϊκής αγοράς, αριθμός που μεταφράζεται σε 33,9% ανάπτυξη σε σχέση με το «πανδημικό» 2021, αλλά δεν κατάφερε να φτάσει το ρυθμό του 2019, αφού οι διανυκτερεύσεις είναι μειωμένες κατά 1,7%. Οι κρατήσεις για μελλοντικές διανυκτερεύσεις μειώθηκαν επίσης τον Σεπτέμβριο κατά 4,3% σε σύγκριση με το 2019, καίτοι τρέχουν με +25,8% σε σχέση με πέρσι.

Στον αντίποδα η Ελλάδα φέρεται ότι ακόμα αντιστέκεται στην πτωτική τάση που γνωρίζουν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, γεγονός που επιβεβαιώνει την παράταση της τουριστικής περιόδου. Συγκεκριμένα, η χώρα μας παίρνει θέση στην – βραχεία – λίστα των χωρών που ξεπέρασαν τις επιδόσεις του «χρυσού» για τον κλάδο 2019. Ενώ εννέα εκ των 20 ευρωπαϊκών αγορών κατάφεραν να πλησιάσουν τα μεγέθη του 2019 τον Αύγουστο, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε έξι τον Σεπτέμβριο. Μεταξύ αυτών η Ελλάδα, στην τέταρτη θέση, όπου η ζήτηση κινήθηκε ανοδικά κατά 13,5% τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου. Την εγχώρια αγορά ξεπέρασαν σε επίπεδο ζήτησης η Γαλλία (+19,2%), η Γερμανία (+15,7%) και η Αυστρία (+15,1%).

Έκρηξη ζήτησης για το τριήμερο

Τη δυναμική των βραχυχρόνιων μισθώσεων επιβεβαιώνουν τα στοιχεία προκρατήσεων για το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου στους χειμερινούς προορισμούς, όπως τα συνέλεξε το Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates. Ήδη από τα μέσα Σεπτέμβριου, οι προκρατήσεις για διαμερίσματα και κατοικίες εγγεγραμμένες σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταγράφονταν υψηλές, σε ποσοστά 51%-85%, πλέον, οι προ-κρατήσεις κυμαίνονται από 85% έως και 100%, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των δημοφιλών χειμερινών προορισμών βρίσκονται ήδη άνω του 90%. Ενδεικτικά, τα ποσοστά προκρατήσεων ξεκινούν από 85% στη Βυτίνα και τη Στεμνίτσα και φτάνουν έως το 100% σε Καστοριά και Μέτσοβο.

Ερχόμενοι ξανά στην Ευρώπη, οι διαθέσιμες αγγελίες προς ενοικίαση μειώθηκαν επίσης κατά 9,4% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2019, ωστόσο οι καταχωρήσεις είναι φέτος 16,1% περισσότερες από πέρσι. Τα επίπεδα πληρότητας παρέμειναν υψηλά, παρά την επιβράδυνση της ζήτησης. Τον Σεπτέμβριο, η πληρότητα των καταλυμάτων βραχυχρόνιων μισθώσεων έφτασε το 61,4% στην Ευρώπη, αυξημένη κατά 2,7% σε σχέση με το 2019.

Η εικόνα στις καταχωρήσεις είναι μεικτή μεταξύ των 20 κορυφαίων αγορών της Ευρώπης. Και σε αυτή την περίπτωση, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με το θετικό πρόσημο, αφού η προσφορά καταλυμάτων αυξήθηκε, αλλά οριακά, κατά 0,8%. Σημειωτέον ότι η μεγαλύτερη αύξηση στα διαθέσιμα ακίνητα σημειώθηκε στη Νορβηγία (11,2%) και τη Γαλλία (8,5%).

Η Ελλάδα είχε, πάντως, εξασφαλίσει ήδη μία θέση στις χώρες με τη μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης για βραχυχρόνιες μισθώσεις το καλοκαίρι, καθώς οι ενοικιάσεις αυτού του τύπου των καταλυμάτων ήταν περισσότερες κατά 24% σε σχέση με το 2019 το διάστημα Ιουνίου – Αυγούστου, φτάνοντας σε προ πανδημίας επίπεδα.

Ενεργειακό και πληθωρισμός φέρνουν ύφεση το χειμώνα

Με το βλέμμα στους επόμενους τέσσερις μήνες (το διάστημα Δεκεμβρίου – Μαρτίου), η ζήτηση υστερεί σε σχέση με το 2019 (κατά 15,7%), αλλά παρουσιάζει αξιοσημείωτη αύξηση της τάξης του 11,6% σε σύγκριση με πέρσι. Οι αναλυτές του AirDNA αποδίδουν την κάμψη αυτή στην αβεβαιότητα που επηρεάζει ήδη τις κρατήσεις για το φετινό χειμώνα, στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, στο ενεργειακό και τον πληθωρισμό, που προκαλούν πονοκέφαλο σε ταξιδιώτες και ιδιοκτήτες ακινήτων.

Όριο στη δραστηριότητα κατά ευρωπαϊκό μοντέλο

Δεν πρέπει, πάντως, να ξεχνάμε ότι η έκρηξη του Airbnb έχει γίνει γίνει κόκκινο πανί για τους Έλληνες ξενοδόχους. Με αφορμή την παρουσίαση της στρατηγικής για τον ελληνικό τουρισμό, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Ρέτσος αναφέρθηκε στο ζήτημα πρόσφατα, αναγνωρίζοντας πως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι μέρος του τουριστικού προϊόντος. Τόνισε βέβαια πως «πέραν της μεμονωμένης δραστηριότητας υπάρχει και ένα γκρίζο θεσμικό πλαίσιο που πρέπει να αλλάξει καθώς επιτρέπει σε επιχειρηματικούς ομίλους υπό το μανδύα της βραχυχρόνιας μίσθωσης να ασκούν δραστηριότητα πλήρως ανταγωνιστική προς τα ξενοδοχεία ή τα ενοικιαζόμενα δωμάτια με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς την εισφοροδιαφυγή.

Μάλιστα, ανάμεσα στις προτάσεις που έχουν κατατεθεί είναι, κατά το πρότυπο και άλλων ευρωπαϊκών πόλεων, να δοθεί η δυνατότητα στους δήμους να θέτουν όρια στην άσκηση της δραστηριότητας». Ήδη από την έναρξη της φετινής σεζόν, ο ΣΕΤΕ είχε ζητήσει μέσω επιστολής σε έξι υπουργούς να μπει φρένο στις ημέρες διαμονής αλλά και στον αριθμό των ακινήτων που είναι διαθέσιμα από κάθε ιδιώτη προς βραχυχρόνια μίσθωση, με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού.