Βρετανικό Μουσείο: Η στέγη καταρρέει, τα Γλυπτά κινδυνεύουν – Αποκαλυπτικές εικόνες

Βιομηχανικές θερμάστρες δίπλα στα Γλυπτά του Παρθενώνα. Τζάμια που λείπουν, αντικατεστημένα από λεπτά, πρόχειρα καλύμματα. Οι στέγες στάζουν, το χρώμα ξεφλουδίζει, τα πλακάκια του δαπέδου έχουν ραγίσει και ο γενικότερος έλεγχος θερμοκρασίας, υγρασίας, ατμόσφαιρας σε πλήρη αποτυχία.

Ρεπορτάζ του Artnet News περιγράφει την κατάσταση, που επικρατεί στις παγωμένες αίθουσες του Βρετανικού Μουσείου, στις οποίες εκτίθενται ανεκτίμητα έργα τέχνης του παγκόσμιου πολιτισμού.  Γιατί πλέον, αυτή η κατάσταση στις αίθουσες των ελληνικών, των ρωμαϊκών και των ασσυριακών αρχαιοτήτων έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, καθώς η απαρχαιωμένη υποδομή των συγκεκριμένων γκαλερί καταρρέει.

Λίγες μόνον μέρες, μετά την παραχώρηση της Duveen Gallery με τα Γλυπτά του Παρθενώνα για εμπορική χρήση, με την διοργάνωση ενός ντεφιλέ, που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, οι ειδήσεις από το Βρετανικό Μουσείο ενισχύουν την ελληνική θέση ως προς την πλημμελή φύλαξη και φροντίδα των αρχαιοτήτων και τους κινδύνους που διατρέχουν.

Στους πέντε ανέμους

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Κριστίνα Ρουίζ, στην οποία οφείλονται και οι αποκαλυπτικές φωτογραφίες , δύο από αυτές τις παρακείμενες γκαλερί, η μία με ελληνικά και ρωμαϊκά γλυπτά (Gallery 23) και η δεύτερη με έργα της ασσυριακής τέχνης (Gallery 8), είναι εκτεθειμένες στα στοιχεία της φύσης. Και μόνον ένα λεπτό υλικό τις προφυλάσσει, καθώς είναι τεντωμένο πάνω από τους μεγάλους φεγγίτες της οροφής για να καλύψει το άνοιγμα, όπου κανονικά θα πρέπει να βρίσκονται τα ενισχυμένα, γυάλινα πάνελ.

Όπως εξηγείται στο δημοσίευμα, το Artnet News  παρατήρησε για πρώτη φορά στις 23 Ιανουαρίου, ότι  τα γυάλινα πάνελ έλειπαν.  Ως αποτέλεσμα των διαδοχικών καταιγίδων, που είχαν πλήξει τη Βρετανία εκείνη την εβδομάδα, το υλικό που κάλυπτε τους φεγγίτες έσπασε και διασκορπίστηκε με τους δυνατούς ανέμους και τη βροχή, όπως αναφέρεται. Έτσι, στη Γκαλερί 8, που φιλοξενεί τεράστια γλυπτά και σκαλιστά πέτρινα ανάγλυφα από το παλάτι του Ασσύριου Βασιλιά στο Νιμρούντ  (στο σύγχρονο Ιράκ), το υλικό που καλύπτει τον φεγγίτη είναι σκισμένο, με τον ουρανό να είναι ευδιάκριτος μέσα από τα κενά.

Τα θερμαντικά σώματα

 Κατόπιν αυτών για να αντιμετωπιστεί ο κρύος αέρας, που εισέρχεται στις γκαλερί όσο και ο ελλιπής έλεγχος του κλίματος, ένας βιομηχανικός θερμαντήρας δαπέδου έχει τοποθετηθεί κάτω από την ζωφόρο του Παρθενώνα, το αριστούργημα του Φειδία.  Επίσης, αντίστοιχο θερμαντικό σώμα βρίσκεται στα πόδια ενός επιβλητικού φτερωτού ταύρου, που χρονολογείται από το 865–860 π.Χ., ο οποίος εκτίθεται κοντά σε ένα φτερωτό λιοντάρι με ανθρώπινο κεφάλι (γνωστά ως Lamassu, που πιστεύεται ότι φύλαγαν την είσοδο των ιδιωτικών διαμερισμάτων του Ασσύριου βασιλιά).

Όταν όμως το Artnet News επικοινώνησε με το Βρετανικό Μουσείο, τρεις εβδομάδες μετά την παρατήρηση των κατεστραμμένων τζαμιών στους φεγγίτες των γκαλερί, η απάντηση ήταν, ότι τα γυάλινα πάνελ δεν πρόκειται να αντικατασταθούν ώσπου να ξεκινήσει η ανακαίνιση ολόκληρου αυτού του τμήματος του κτηρίου.

«Είμαστε σαφείς,  ότι η στέγη απαιτεί αντικατάσταση και ανανέωση, που θα ξεκινήσει ως μέρος του masterplan του μουσείου. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν προσωρινά μέτρα σε ορισμένες γκαλερί για να προστατεύσουμε από την εισροή  νερού τις συλλογές, τους επισκέπτες μας και στο προσωπικό μας μέχρι να ξεκινήσουν αυτές οι εργασίες», όπως δήλωσε ένας εκπρόσωπος του μουσείου

Αλλά, όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, το ερώτημα είναι: Οι απαρχαιωμένες υποδομές σε αυτές τις αίθουσες μπορεί να αντέξουν για έναν ακόμη χρόνο μέχρι να αναβαθμιστούν πλήρως;

 Οι ελληνικές διαμαρτυρίες

 Να σημειωθεί, ότι οι συγκεκριμένες αίθουσες βρίσκονται στο δυτικό τετράγωνο του μουσείου, το παλαιότερο τμήμα του κτηρίου, που χρονολογείται κυρίως από τον 19ο αιώνα. Είναι το τμήμα ακριβώς, που πρόκειται να ανακαινιστεί πρώτο στο πλαίσιο του γενικού σχεδίου του Βρετανικού Μουσείου, ύψους 1 δισεκατομμυρίου λιρών (1,26 δισεκατομμυρίων δολαρίων), που αποσκοπεί στην αποκατάσταση όλων των γκαλερί του και την εκ νέου προβολή των συλλογών του.

Ο διαγωνισμός για την επιλογή αρχιτέκτονα, που θα αναλάβει τον εκσυγχρονισμό του δυτικού τμήματος του μουσείου, θα προκηρυχθεί την άνοιξη, σύμφωνα με τις πληροφορίες, άρα η όποια έναρξη των εργασιών μπορεί να υπολογισθεί τον επόμενο χρόνο.

Ήδη όμως, τα προβλήματα αυτών των γκαλερί χρονίζουν, καθώς ανάλογα περιστατικά με την είσοδο νερού από τους φεγγίτες είχαν παρουσιαστεί και το 2018, στην αίθουσα που στεγάζει τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Το δημοσίευμα αναφέρεται έτσι, στις δηλώσεις της ελληνίδας υπουργού Πολιτισμού Λίνας  Μενδώνη όταν σημείωνε γι΄αυτό το απαράδεκτο γεγονός, ότι  «ενισχύει το δίκαιο αίτημα της Ελλάδας για μόνιμη επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα».

Προσθέτοντας ότι παρόμοια δήλωση της κυρίας Μενδώνη αναφορικά με την έλλειψη προστασίας του Βρετανικού Μουσείου απέναντι στις ελληνικές αρχαιότητες, έγινε και στις 17 Φεβρουαρίου, μετά από την επίδειξη μόδας, που διοργανώθηκε ακριβώς μπροστά από τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.

Η χρηματοδότηση

Αλλά το Βρετανικό Μουσείου έχει και άλλου είδους προβλήματα, καθώς τον περασμένο Δεκέμβριο ανακοίνωσε, ότι η εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου BP θα παράσχει 50 εκατομμύρια λίρες (63 εκατομμύρια δολάρια) σε 10 χρόνια, προκειμένου να συνεισφέρει στη χρηματοδότηση του σχεδίου αποκατάστασης. Όπως αναφέρθηκε μάλιστα σε σχετικό δελτίο τύπου, το Βρετανικό Μουσείο είναι «πολύ ευγνώμων για την υποστήριξη της BP σε αυτό το πρώιμο στάδιο του γενικού σχεδίου».

Σε αντίθεση πάντως,  με άλλα ιδρύματα τέχνης υψηλού προφίλ, συμπεριλαμβανομένης της Tate και του Royal Shakespeare Company, που μπροστά στη δημόσια πίεση και τις διαμαρτυρίες από περιβαλλοντικούς ακτιβιστές, τερμάτισαν τις συνεργασίες τους με την BP.

Διαβάστε επίσης

Λίνα Μενδώνη: Ντεκόρ για ντεφιλέ τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Μπρος-πίσω οι Βρετανοί για τους επαναπατρισμούς μουσειακών έργων – Τροποποίηση νόμου

Βρετανική κυβέρνηση Vs Βρετανικό Μουσείο: Αντίθεση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα