ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ώρες, μέρες, μήνες εγκλεισμού, τα παιδιά άλλοτε στο σχολείο και πιο συχνά στο σπίτι, όλη η οικογένεια σε πολιορκία και πίσω από τις κλειστές πόρτες να παίζονται ιστορίες μικρές, μεγάλες, όμορφες ή άσχημες. Ο καθένας γνωρίζει τα του οίκου του, όμως Βασίλης Πέρρος έμαθε κάτι παραπάνω.
Διδάσκοντας εικαστικά τους μαθητές του μέσω Webex «μπήκε» αναγκαστικά και στα σπίτια τους και μέσα από το ψηφιακό περιβάλλον άντλησε βιώματα αποκαλυπτικά, «παράθυρα» που του έδωσαν ζωγραφικές λύσεις. Αλλά και μιαν απάντηση στο ερώτημα της πρόσληψης της πανδημίας και την μετουσίωσή της σε τέχνη. Έτσι το τελευταίο εικονογραφικό του σύνολο, που δημιουργήθηκε σε περίοδο εγκλεισμού με τον ελπιδοφόρο τίτλο «Exit» πραγματεύεται την έννοια του «οίκου». Και οι εικόνες του, που θα παρουσιαστούν από τις 17 Φεβρουαρίου στην γκαλερί Σκουφά στην έκθεση με τον τίτλο «εν οίκω» είναι οι πολλές όψεις αυτού του αρχετυπικού συμβόλου.
«Έχεις πινέλα και χρώματα. Ζωγράφισε τον Παράδεισο και μπες μέσα», έλεγε ο Καζαντζάκης και μ΄αυτήν την προτροπή ως οδηγό ο Πέρρος δεν έμεινε ερμητικά κλεισμένος, αλλά «κρυφοκοιτούσε» στα σπίτια. Περνούσε το βλέμμα του μέσα από τις χαραμάδες κι έριχνε τον φακό του για να συλλάβει τα τεκταινόμενα του σημερινού σπιτιού σε κάθε λεπτομέρεια, όλα αυτά ασφαλώς κάτω από μια καλλιτεχνική αντίληψη.
Η ιδέα της χωροταξίας ήταν βασική και όπως λέει ο ίδιος «Αυτή η εικόνα ήρθε και πότισε το μυαλό μου. Παρά τα στενά όρια του μαθήματος κατανοούσες τι επικρατεί σε κάθε οικογένεια, από μικρά και ευτράπελα έως τρομερά δυσάρεστες ιστορίες. Παιδιά και γονείς έβγαλαν “ρίζες” επάνω στον καναπέ μπροστά σε μια οθόνη. Αυτήν την εικόνα, λοιπόν, ήθελα να μεταφέρω».
Η μαριονέτες
Ο οίκος και το σχήμα του εμφανίζεται έτσι, σχεδόν σε όλα τα έργα. Πρωταγωνιστές είναι οι καθημερινοί άνθρωποι και το σπίτι είναι το πεδίο όπου εξελίσσεται η σύγχρονη πραγματικότητα πίσω από τις κλειστές πόρτες. Η έννοια του «οίκου» που προστατεύει ως απάγκιο ενώνει, αλλά μπορεί και να περιορίζει, ακόμη και να συνθλίβει. Σε κάθε περίπτωση όμως, προκειμένου για τον καλλιτέχνη ζωντανεύει και γίνεται επιφάνεια ζωγραφική. Στις δύο διαστάσεις της καθρεφτίζεται ο ζωτικός χώρος όπου ο κόσμος βίωσε τα τελευταία χρόνια την πρωτόγνωρη δοκιμασία του εγκλεισμού υπό το φόβο της αόρατης απειλής.
Έτσι κι αλλιώς το σπίτι του ζωγράφου δεν μένει ακίνητο. Έχει πόρους, αναπνέει ως ύπαρξη, μετακινείται, διαστέλλεται, ανοίγει και κλείνει θυμίζοντας συμπληγάδες, παραλλάσσοντας κάθε τόσο την οπτική γωνία, εστιάζοντας σε διαφορετικά σημεία του χώρου ή μεγεθύνοντας τα πρόσωπα. Κάθε φιγούρα όμως παρουσιάζεται σαν μία «παραμόρφωση της μαριονέτας», όπως την αποκαλεί ο ίδιος, με διπλάσιο κεφάλι από το κανονικό. Γιατί «Ήθελα να δείχνει σαν κουκλοθέατρο με μαριονέτες θλιβερά πραγματικές. Διότι είμαστε θιασώτες ενός έργου που παίζουμε άθελά μας με νήματα αόρατα», λέει.
Εν τέλει όμως στην ντεκουπαρισμένη ζωγραφική επιφάνεια ο Βασίλης Πέρρος χτίζει το χρονικό μιας εποχής. Αρχιτεκτονεί ένα αναγνωρίσιμο προσωπικό σύμπαν, στο οποίο καλείται και μπορεί να μετάσχει και ο πλέον αμύητος θεατής. Καθένας δηλαδή, μπορεί να βρει τον εαυτό του μέσα στους ζωγραφικούς πίνακες, έτσι που οι προσωπικές ιστορίες να γίνονται μια συλλογική υπόθεση.
Η πραγματικότητα
Τα θέματα δύσκολα και βαριά ασφαλώς. Ας μην ξεχνάμε ότι αντλούνται μέσα από τις συνθήκες που δημιουργεί η απειλή της πανδημίας. Ο δημιουργός όμως από τη μεριά του αντλώντας τα υλικά του από την παραστατική ζωγραφική αποζητά το υπερβατικό μέσα από τον ρεαλισμό. Γιατί αν και ζούμε την αυγή της εικονικής πραγματικότητας, αυτή καθ΄αυτή η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή, όταν την αντικρίζουμε. Και η τέχνη έχει τη δύναμη να ρίχνει ένα διαφορετικό φως πάνω της.
Καταθλιπτικά όλα αυτά; «Όχι», απαντά ο ιστορικός τέχνης Γιώργος Μυλωνάς, που επιμελείται την έκθεση. «Αντίθετα παρηγορητικά. Γιατί ο Βασίλης Πέρρος τρέφει απέραντη αγάπη και ευαισθησία για τους ανθρώπους που πάσχουν. Και η ζωγραφική του αύρα μέσα από μεγαλειώδη μικροπράγματα – όπως μια ανθοστήλη, η παρέα ενός ζώου, το αναμμένο καντήλι, τη ζεστασιά του χαλιού – περνά από τα σπίτια και σε συμφιλιώνει με τη μοίρα, με τον πόνο των ανθρώπων και των πραγμάτων».
Αποφοιτώντας με άριστα από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών όπου είχε καθηγητές τον Γ. Βαλαβανίδη και τον Μ. Μανουσάκη στη ζωγραφική και τον Γιώργο Ζιάκα στη σκηνογραφία ο Βασίλης Πέρρος έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Μπιενάλε χαρτιού Cartasia 2016 στην Λούκα της Ιταλίας και στην 5η ∆ιεθνή Συνάντηση Ακαδηµιών Καλών Τεχνών της Μεσογείου το 2004 στην Γένοβα. Την ίδια χρονιά επίσης απέσπασε το βραβείο της 3ης Bienalle φοιτητών των Ανωτάτων Σχολών Καλών Τεχνών Ελλάδας ενώ το 2005 κέρδισε την υποτροφία της Eurobank Private. Έχει πραγματοποιήσει εξάλλου επτά ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από πενήντα ομαδικές σε Ελλάδα και εξωτερικό. Παράλληλα φιλοτεχνεί εξώφυλλα βιβλίων και δίσκων και έχει επιμεληθεί σκηνογραφικά θεατρικές παραστάσεις.
Info
Γκαλερί Σκουφά: Σκουφά 4, Κολωνάκι, Τ.: 210 3603541
Βασίλης Πέρρος «εν οίκω»
Διάρκεια: 17 Φεβρουαρίου ως 12 Μαρτίου