Βαρώτσος-Σόρογκας-Πανιάρας: Μια εικαστική συνομιλία σε «Γλώσσα μυστική»

Τρεις μεγάλοι κάτω από την ίδια στέγη. Έργα τριών εικαστικών, που επηρέασαν την καλλιτεχνική παιδεία του τόπου, αποτελώντας ο καθένας τους ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο στο ελληνικό γίγνεσθαι, παρουσιάζονται από αύριο στην Sianti Gallery σε μια «συνομιλία» μεταξύ τους, που γίνεται σε «Γλώσσα μυστική». Αυτός είναι και ο τίτλος της έκθεσης με έργα του σπουδαίων καλλιτεχνών Κώστα Βαρώτσου, Σωτήρη Σόρογκα και του αείμνηστου Κώστα Πανιάρα.

Πρόκειται για τρεις καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες, που παρουσιάζονται σε έναν απρόβλεπτο, όμως ουσιαστικό διάλογο, όπως λέει ο επιμελητής της έκθεσης, ιστορικός τέχνης, Γιώργος Μυλωνάς:

Είναι ο λυρικός της οπτικής ανάμνησης και της σιωπηλής υποβολής των εικόνων, Σωτήρης Σόρογκας. Είναι ο δημιουργός που συνδυάζει στις  γλυπτικές του μορφές την τεχνολογία και την ποιητική αύρα των πραγμάτων, των διαφορετικών υλικών, την διαφάνεια αλλά και συγχρόνως την δυναμική επιβολή που μπορεί να διακρίνει μίαν γλυπτική κατασκευή, ο Κώστας Βαρώτσος βεβαίως. Αλλά και ο Κώστας Πανιάρας με την ηφαιστειακή χρωματικά και εκρηκτική κινητικά, ζωγραφική του.

Ο συνδυασμός τους συμπυκνώνει καίρια επιτεύγματα και ανατρεπτικές, αισθητικές προτάσεις στο κρίσιμο πέρασμα από τον 20ο στον 21ο αιώνα. Και έτσι η πρόταση για τον θεατή  είναι να νιώσει την έκρηξη των χρωμάτων, την λιτότητα των θεμάτων αλλά και την φυσικότητα των υλικών με τον αέρα που αποπνέουν να δίνει μία αδιαμφισβήτητη ισορροπία!

Τρεις κόσμοι

 «Η μόνη τιμή γι’ αυτά τα ιερά τέρατα είναι, ο καθένας μας να φτιάχνει τον δικό του κόσμο με γνώμονα πρωτίστως το χρώμα του κόσμου, που διδάσκει ο Πανιάρας, την πνοή που έχουν τα γλυπτά του Βαρώτσου αλλά και την εμμονή του Σόρογκα να ακινητοποιήσει την χρονική στιγμή. Ιδιαίτερα εκείνη της απώλειας», λέει ο Γιώργος Μυλωνάς. Σημειώνοντας για τον καθένα από τους τρεις :

Στο έργο του Κώστα Πανιάρα ο χρόνος κυλάει σε πλατύ ποτάμι  πηγαίνοντας μακριά από τη χρησιμότητα. Το χρώμα πρωταγωνιστεί σε όλες σχεδόν τις φάσεις της δουλειάς του, είτε σε εκρηκτικές μονοχρωμίες είτε σε απροσδόκητους συνδυασμούς. Με αυτή την πλημμυρίδα των χρωμάτων τα έργα του Πανιάρα μας συνεπαίρνουν και γίνονται «λάβαρα».

Καλλιτέχνης του κόσμου είναι ο Κώστας Βαρώτσος, ένας «δρομέας», που σπέρνει το έργο του σε πυκνοκατοικημένα κέντρα ή σε απάτητα μέρη. Αλλά και στα μικρά σε διάσταση έργα του ο Βαρώτσος νιώθει εραστής της στιγμής, κοιτάζει μέσα στα μάτια της, εκεί όπου φτερουγίζει το φευγαλέο.

Από την άλλη ο Σόρογκας εξεγείρεται απέναντι στον χρόνο. Όλα σχεδόν τα έργα του φέρουν το ίχνος της αλλοτινής χρήσης των πραγμάτων, του ανθρώπινου μόχθου, του χρόνου «αυτοπροσώπως». Γιατί μετατρέπει στοιχεία, όπως η πέτρα και η ξερολιθιά, σε σύμβολα, που παράγουν με τη σειρά τους την «άλλη» ζωή».

 Μαγική λειτουργία

Τελικά, τα έργα και των τριών καλλιτεχνών λειτουργούν μαγικά.  Γιατί, απ΄ όπου κι αν εκκινούν, είτε όταν καταπιάνονται με την απαθανάτιση του διαχρονικού μύθου είτε με την έκφραση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, πάντοτε η τέχνη είναι γι΄αυτούς μία σταθερά, καταφύγιο και διέξοδος μαζί. Αρκεί κανείς να είναι διατεθειμένος «να δει».

 «Άλλωστε, η ματιά, λέει ο Ηράκλειτος, είναι η σπουδαιότερη από όλες τις αισθήσεις», όπως λέει ο επιμελητής της έκθεσης. «Και το ‘‘βλέπω’’ σημαίνει νιώθω, καταλαβαίνω. Κι όμως, η όραση, η κορυφαία του χορού, δεν είναι μόνη. Για να υπάρξει, χρειάζεται το φως. Το φως, δεν είναι μόνο στήριγμα της ύπαρξης, είναι και ερμηνεία. Ερμηνεία, γιατί μας φανερώνει τις κρυφές σκιές. Γιατί μας δείχνει την δύναμη της σκιάς μέσα στη διαβάθμιση».

Για τον ίδιο εξάλλου, μεγάλοι καλλιτέχνες είναι αυτοί, που μας δείχνουν, όχι κάτι που δεν ξέραμε, αλλά αυτοί που μας λένε «μη το προσπερνάς! Σκύψε και δες το!». «Τα έργα και των τριών», καταλήγει, « διακρίνονται από μια σταθερή διέπουσα: την συνεχή και αξεπέραστη εμμονή του να ακινητοποιήσουν μια χρονική στιγμή, κάτι ακατόρθωτο αφού ο χρόνος συνδέεται με την σκληρή γνώση της απώλειας. Τελικά, είναι και οι τρεις εραστές της στιγμής κοιτάζουν μέσα στα μάτια της, εκεί όπου φτερουγίζει το φευγαλέο. Στη στιγμή βλέπεις αυτό που δεν παρίσταται, παρατηρείς αυτό που θέλει να κρύβεται – κρύπτεσθαι φιλεί ».

Να σημειωθεί, ότι στο πλαίσιο της έκθεσης «Γλώσσα Μυστική», θα γίνει ξενάγηση, το Σάββατο 11 Νοεμβρίου στις 12:30 από τον επιμελητή της έκθεσης, Γιώργο Μυλωνά παρουσία των Βαρώτσου και Σόρογκα.

Info:

Sianti Gallery: Βασ. Αλεξάνδρου 2 και Μιχαλακοπούλου, Τηλ: 210 7245432, 210 3648335

Έκθεση: «Γλώσσα μυστική». Κώστας Βαρώτσος, Σωτήρης Σόρογκας, Κώστας Πανιάρας

Διάρκεια: 20 Οκτωβρίου – 18 Νοεμβρίου

Διαβάστε επίσης

Έξι κλεμμένοι πίνακες στην πόρτα του – Νέα επιτυχία για τον Ιντιάνα Τζόουνς της τέχνης