Τρόπους διαφυγής προτείνει η εικαστικός Μαρία Παπανικολάου στο Μέγαρο Μουσικής

Με έργα τέχνης, που δημιουργήθηκαν ειδικά για την Υπηρεσιακή Αυλή του υποδέχεται το καλοκαίρι το Μέγαρο Μουσικής. Πρόκειται για την μονογραφική δοκιμιακή έκθεση της Μαρίας Παπανικολάου με τίτλο «Free from what», που παρουσιάζει από τις 21 Ιουνίου, Ημέρα της Μουσικής, το annexM σε επιμέλεια της Άννας Καφέτση.

Η έκθεση, που είναι η πρώτη ατομική της Μαρίας Παπανικολάου στην Ελλάδα περιλαμβάνει καινούργια έργα, ειδικά για τον βιομηχανικό χώρο της Υπηρεσιακής Αυλής. Θα παρουσιαστούν σε μια αδιόρατα διαλογική μεταξύ τους σχέση μινιμαλιστικές insitu παρεμβάσεις, γλυπτικές εγκαταστάσεις και βιντεοεγκαταστάσεις, δημιουργώντας ένα χαμηλόφωνο ποιητικό σύμπαν. Όσο για την «αδιευκρίνιστη» φράση του τίτλου Free from what [Ελεύθερη/ος από τι], μετέωρη μεταξύ ερωτήματος και διαπίστωσης δίνει τον τόνο στον εσωτερικό, βαθιά αναστοχαστικό χαρακτήρα της έκθεσης.

«Κατασκευάζω μακέτες και γλυπτά», αναφέρει η Μαρία Παπανικολάου για τα έργα της «τα οποία αποτυπώνουν χώρους δυνητικών αποδράσεων, αλλά και ρηξικέλευθα εργαλεία, που μαρτυρούν ευφάνταστους τρόπους απεγκλωβισμού και διαφυγής. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας χιλιάδες άνθρωποι έχουν προσπαθήσει να ξεφύγουν από τη σκλαβιά, τον πόλεμο, τη φτώχεια, τα απολυταρχικά καθεστώτα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και κάθε είδους φυλακές.

Συνδυάζοντας τα δεδομένα με τη φαντασία, το έργο μου ανιχνεύει μέσα από ποικίλες φόρμες το κατά πόσο οι ιστορίες των ανθρώπων αυτών μπορούν να μετατραπούν σε ένα είδος εγχειριδίου ανάκτησης της ανθρώπινης ελευθερίας».

Προτάσεις ελευθερίας

Μία από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες της νεότερης γενιάς με έδρα την Αθήνα η Μαρία Παπανικολάου έχει σπουδάσει Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, γλυπτική στην Βασιλική Ακαδημία Τεχνών της Ολλανδίας και στη συνέχεια στο Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών της ΑΣΚΤ, από όπου έλαβε το διδακτορικό της το 2022.

Στο καλλιτεχνικό της έργο συνδυάζει γλυπτική, φωτογραφία, βίντεο και περφόρμανς επιχειρώντας να διερευνήσει ένα θέμα, που την απασχολεί από τις πρώτες σπουδές της στη Νομική Σχολή: τον περιορισμό της ελευθερίας, τη φυλάκιση, τον εγκλεισμό, αλλά και τη δυνατότητα απόδρασης και υπέρβασης των ορίων.

«Στην Ιστορία της Τέχνης», λέει η ίδια «βλέπουμε συχνά τον έγκλειστο να παρουσιάζεται ως παθητικό θύμα που εγείρει τον οίκτο και τη συμπάθειά μας. Η καλλιτεχνική μου παραγωγή στηρίζεται αντιθέτως σε μια σειρά πειραματισμών, που αποσκοπούν στην παρουσίαση του ανθρώπου ως το δημιουργικό εκείνο υποκείμενο, που εφευρίσκει τρόπους απόδρασης, ικανοποιώντας το βασικό του ένστικτο για ζωή και ελευθερία. Τα έργα που εκθέτω αποτελούν επομένως προτάσεις διάρρηξης των δεσμών που μπορεί να καθηλώνουν τον καθένα ή την καθεμιά από εμάς σε διαφορετικές καταστάσεις ανελευθερίας».

Τα βραβεία

Η Μαρία Παπανικολάου το 2015 έλαβε το βραβείο “Open Call Prize” στην Μπιενάλε Κινούμενης Εικόνας στη Φρανκφούρτη και το 2018 το βραβείο της ARTWORKS (Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος). Την καλλιτεχνική της πορεία και τις σπουδές της έχει ενισχύσει το Ίδρυμα Fulbright (2016-2017), το Ίδρυμα Παιδείας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού (2013-2017), το Ίδρυμα Ωνάση (2011-2016), το Ίδρυμα A. G. Leventis (2015), το Huygens Scholarship Program (2008) και το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (2003, 2000).

Έχει πραγματοποιήσει εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: ”Athens Adhocracy”, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση (Αθήνα, 2015), ”Expanded Senses”, Μουσείο Εφαρμοσμένων Τεχνών Φρανκφούρτης (2015), «Εκ Νέου: Μια νέα γενιά Ελλήνων Καλλιτεχνών», Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Αθήνα, 2014), “Art-ID”, KunstVLAAI (Amsterdam, 2008), “Bloodless War Game”, Filmhuis Den Haag (The Hague, 2008).

Σήμερα, διδάσκει το μάθημα «Καλλιτεχνικές και Επιμελητικές Πρακτικές» στο Μεταπτυχιακό τμήμα των Εικαστικών Τεχνών στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.

Info

Μέγαρο Μουσικής / Υπηρεσιακή Αυλή: Βασιλίσσης Σοφίας και Κόκκαλη
Έκθεση του annexM: Μαρία Παπανικολάου « Free from what»
Διάρκεια: 21 Ιουνίου έως 29 Οκτωβρίου (κλειστά από 1.8 έως 4.9).
(Κάθε Πέμπτη η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη)

 

Διαβάστε επίσης:

Βίκτωρ Ρέστης: Ψευδείς και ανυπόστατες οι φημολογίες που με εμπλέκουν με χρηματοδότηση κομμάτων

Κοινωνικός τουρισμός: Ξεκινά 1 μήνα νωρίτερα το πρόγραμμα- Αναλυτικά παραδείγματα

Σουηδία: Σύντομα οι συνομιλίες με Άγκυρα για την ένταξη στο ΝΑΤΟ