ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οδός Χίου 53 στο Άγιο Παύλο. Ένα κτίριο που συνδέεται με την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, που πέρασαν την πόρτα του τα λαμπρότερα αστέρια στα χρόνια της λεγόμενης χρυσής εποχής του, από τις αρχές της δεκαετίας του ΄50 ως τα μέσα του ΄70, βρίσκεται εδώ.
Όπως λέει και η μικρή, μαρμάρινη πινακίδα, που είναι τοποθετημένη στον έναν τοίχο του, είναι το κτίριο, που φέρνει τη σφραγίδα του Φιλοποίμενα Φίνου, του «πατριάρχη» του ελληνικού κινηματογράφου, όπως τον έχουν αποκαλέσει. Του ανθρώπου, που αφιέρωσε τη ζωή του στην έβδομη τέχνη, που σ΄αυτόν οφείλεται η πρώτη ομιλούσα ταινία του σινεμά στην Ελλάδα το 1940, αλλά και η ταινία που αποτελεί την αφετηρία του ελληνικού κινηματογράφου, γυρισμένη μέσα στην Κατοχή, του δημιουργού που δεν ενδιαφερόταν για τα χρήματα αλλά ό,τι κέρδιζε τα επένδυε ξανά και ξανά στη δουλειά του.
Εδώ και κάποιο καιρό, το κτίριο αυτό του 1914, εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής και κηρυγμένο ως διατηρητέο από το 1986, λόγω της σύνδεσής του με την ιστορία και την ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου βρίσκεται υπό πώληση από τη μεσιτική εταιρεία Engel & Völkers MMC Greece.
Οι άνθρωποι περνούν αλλά η ιστορία μένει. Αποτυπωμένη σε ασπρόμαυρα καρέ, που γέμιζαν τις οθόνες στην αρχή, και με λαμπερό χρώμα στη συνέχεια, με απαστράπτουσες πρωταγωνίστριες, ωραίους ζεν πρεμιέ και «σκληρούς» άντρες, εκπληκτικούς κωμικούς και μαζί την ιστορία της πόλης να περνάει από δίπλα, ωραιοποιημένη σίγουρα, όπως είναι όμως τα όνειρα, γιατί ο κινηματογράφος είναι γεμάτος από αυτά… Η δεκαετία του 1950 ήταν η εποχή, που η Ελλάδα γύριζε σελίδα στην ιστορία της, θέλοντας ν΄αφήσει πίσω της πολέμους και δυστυχίες και είχε ανάγκη από όνειρα. Τέτοια, που ο Φιλοποίμην Φίνος ήξερε να φτιάχνει με μαεστρία.
Και ποιος δεν πέρασε λοιπόν από αυτά τα γραφεία, τα οποία μάλιστα είχαν γίνει και συχνά πλατό για σκηνές από διάφορες ταινίες. Από την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη, Παπαμιχαήλ, την Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο, τον Νίκο Κούρκουλο, τον Αλέκο Αλεξανδράκη, τη Ζωή Λάσκαρη, τον Δημήτρη Χορν, τη Ρένα Βλαχοπούλου, τον Θανάση Βέγγο, τον Κώστα Βουτσά, την Μάρθα Καραγιάννη, τον Ντίνο Ηλιόπουλο, τον Νίκο Σταυρίδη, τον Μίμη Φωτόπολο, την Γεωργία Βασιλειάδου για να πάμε και στους παλαιότερους και… και…
Μαθητευόμενος τεχνικός
Σε μικρή απόσταση από το Σταθμό Λαρίσης και από το ιστορικό σινεμά Αλκαζάρ, όπου ο Φίνος, «ο κατσαβιδάκιας» όπως τον έλεγαν, εξ αιτίας της μανίας του με τις μηχανές, είχε κατορθώσει να δημιουργήσει και να εγκαταστήσει μηχάνημα ήχου το 1930, το κτίσμα των 1.485 m² στέγασε τα γραφεία της εταιρίας Finos Film από το 1954. Και παρ΄ότι ο ίδιος έφυγε από τη ζωή το 1977, η εταιρεία συνέχισε να στεγάζεται εκεί -σε ένα τμήμα του κτιρίου για την ακρίβεια- ως το 2013, οπότε αποχώρησε οριστικά, με κάποιους χώρους του να ενοικιάζονται πλέον ως στούντιο ηχογραφήσεων. Άλλωστε και η Finos Film ήταν ενοικιάστρια του κτιρίου.
Πριν φθάσει όμως στην οδό Χίου ο Φίνος, σε μια εποχή, που αρχίζει η καθιέρωσή του στο ελληνικό σινεμά, είχαν προηγηθεί πολλές προσπάθειες στο χώρο αυτό, που είχε επιλέξει ευθύς εξ αρχής, παρά τις νομικές σπουδές του στην Αθήνα και το μεταπτυχιακό πολιτικών επιστημών στη Γερμανία. Ο πατέρας του ήταν γιατρός, ταυτόχρονα όμως, επιτυχημένος κινηματογραφικός επιχειρηματίας, με αίθουσες στην Αθήνα και την επαρχία και πιο γνωστή απ΄όλες το Αλκαζάρ.
Εδώ θα μαθήτευε λοιπόν κι αυτός, ως μηχανικός προβολής στακάτι που για την εποχή εκείνη στην Ελλάδα έμοιαζε αδύνατο. Κι όμως, έχοντας ιδρύσει από το 1938 τα «Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο» μαζί με την παρέα του, τους Σκούρα, Προβελέγγιο, Χλοΐδη, και τους αδελφούς Δριμαρόπουλου γυρίζουν την πρώτη ομιλούσα κινηματογραφική ταινία «Το τραγούδι του χωρισμού». Ο Φίνος θα είναι ο σκηνοθέτης για πρώτη και τελευταία φορά κι ενώ η ταινία βγαίνει στους κινηματογράφους, εκείνος νοι χρόνια των σπουδών του, εδώ θα έκανε τα πρώτα του επιτυχημένα πειράματα στον ήχο και το 1935 με την βοήθεια του φίλου του ηλεκτρονικού Ιωάννη Σαλίβερου θα κατασκεύαζε σύγχρονο ηχοληπτικό μηχάνημα, κιάζει ένα παλιό οίκημα στην οδό Στουρνάρα, σε ένα όροφο του οποίου στήνει το σπιτικό του ενώ το υπόλοιπο μετατρέπεται σε στούντιο.
Επιτυχία μέσα στην Κατοχή
Στον πόλεμο που ξεσπά πολύ γρήγορα ο Φίνος μαζί με παλιούς συνεργάτες του συγκροτούν συνεργείο για την λήψη επικαίρων στο Αλβανικό Μέτωπο. Κάτι που θα σταματήσει αμέσως με την κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς, οι οποίοι επιτάσσουν τα κινηματογραφικά του μηχανήματά του και καταστρέφουν, ευτυχώς όχι όλα τα αρχεία, τα οποία ο ίδιος είχε κρύψει. Έτσι διασώθηκαν πολλά από αυτά με σκηνές από το Αλβανικό Μέτωπο, αποτελώντας σήμερα μοναδικά ιστορικά ντοκουμέντα.
Το μεγάλο επίτευγμα έρχεται όμως μέσα στην Κατοχή, με συνθήκες πρωτόγνωρες και δυσχέρειες ανυπέρβλητες, που παρ΄όλα αυτά θα ξεπεραστούν. Ο Φίνος με τον φίλο του Δημήτρη Ιωαννόπουλο γυρίζουν την ταινία «Η φωνή της καρδιάς» σε συμπαραγωγή του Γιώργου Καβουκίδη. (Για τα υπόλοιπα χρήματα ο Φίνος είχε πουλήσει χωράφια του πατέρα του). Η ταινία ήταν «ένας εθνικός θρίαμβος», όπως είχε πει ο ίδιος. Με τον Αιμίλιο Βεάκη, τον Λάμπρο Κωνσταντάρα, τον Δημήτρη Χορν, τον Αλέκο Λειβαδίτη και την Καίτη Πάνου παίχτηκε στο REX της οδού Πανεπιστημίου τον Μάιο του 1943 κάνοντας τεράστια εισπρακτική επιτυχία και σηματοδοτώντας την έναρξη μιας λαμπρής πορείας.
Στις αρχές του 1944 όμως, οι Γερμανοί συλλαμβάνουν τον Φίνο και τον πατέρα του, ο οποίος τροφοδοτούσε αντιστασιακά τμήματα με σιτάρι και κριθάρι από τα κτήματά του στην Κωπαΐδα. Το στρατοδικείο τους καταδίκασε σε θάνατο αλλά ο πατέρας του κατόρθωσε να πείσει τους Γερμανούς, ότι ο γιος του δεν είχε καμία ανάμειξη και έτσι αποφυλακίσθηκε. Εκείνος όμως, λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του ΄44 είχε εκτελεσθεί.
Ο πρωτοπόρος
Έκτοτε ο Φίνος αφοσιώθηκε στον κινηματογράφο, έχοντας στο μεταξύ παντρευτεί με κουμπάρο τον Σακελάριο την αγαπημένη του σύντροφο Τζέλλα, με την οποία έμειναν μαζί ως το τέλος. Αποφεύγοντας την κοινωνική ζωή και τις κοσμικές εμφανίσεις, ο Φιλοποίμην Φίνος ζούσε για τον κινηματογράφο. Και τα αρχικά FF, που ως κάποια χρόνια βρίσκονταν και στην καγκελόπορτα του κτιρίου της οδού Χίου συμβόλιζαν την επιτυχία.
Άλλωστε ήταν ο άνθρωπος, που όχι μόνον έδωσε φωνή στις ελληνικές ταινίες αλλά και εκσυγχρόνισε τις τεχνικές εικονοληψίας και φωνοληψίας, έφερε πρώτος τους φακούς ζουμ και την τεχνική σινεμασκόπ, καθιέρωσε τα μιούζικαλ, δημιούργησε υπερσύγχρονα για την εποχή κινηματογραφικά στούντιο. Γιατί εκτός από τα γραφεία της εταιρείας και μετά τα πρώτα στούντιο που ήταν στις Τρεις Γέφυρες, το 1970 εγκαινιάστηκαν τα στούντιο της Finos Film στα Σπάτα, ένα σπουδαίο γεγονός για τον ελληνικό κινηματογράφο. Και πάντα στήριζε και βοηθούσε τους δημιουργούς που είχαν άλλες καλλιτεχνικές ανησυχίες. Όπως έλεγε άλλωστε ο Νίκος Κούνδουρος «Ο Φίνος συντηρούσε για μας, τις μηχανές και την υποδομή ολόκληρη. Και όταν λέω «μας» εννοώ έναν περιορισμένο κόσμο που κάναμε ένα άλλο είδος κινηματογράφου».
Κι αν κάποτε πολύ αργότερα του καταλόγισαν, ότι δεν έκανε πολλές ταινίες τέχνης, εκείνος είχε να απαντήσει, ότι ο στόχος του ήταν να δημιουργήσει καλό, εμπορικό κινηματογράφο και αυτό το πέτυχε απόλυτα. Για κείνον μετρούσε πρώτα η ιστορία: «Αυτό που βαραίνει στην ταινία είναι η ιστορία», έλεγε. « Ύστερα η σκηνοθεσία και μετά ο ηθοποιός. Μια ταινία καλή, χωρίς εμπορικό όνομα, θα δουλέψει. Μια κακή ταινία, όσο εμπορικός κι αν είναι ο πρωταγωνιστής, δεν θα δουλέψει. Είναι κάτι απλό και απόλυτα σωστό».
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
