Ούτε μία ούτε δύο, αλλά 18 ήταν οι χώρες, από τις 20 συνολικά, που συμμετείχαν στην πρόσφατη 24η Σύνοδο της UNESCO και εκφράστηκαν έντονα υπέρ της επιστροφής και της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.

«Η υποστήριξη αυτή δεν ήρθε ξαφνικά, ήρθε γιατί κάποια στιγμή οι άνθρωποι, οι χώρες, αισθάνονται την ανάγκη να υπηρετήσουν την αλήθεια», όπως είπε ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης κ. Νίκος Σταμπολίδης κατά την παρουσίαση των ετήσιων πεπραγμένων του μουσείου με την αφορμή και των γενεθλίων του, καθώς φέτος συμπληρώνονται 15 χρόνια από τα επίσημα εγκαίνιά του.

1

Αλλά και με τα επερχόμενα εγκαίνια του νέου «Μουσείου της Ανασκαφής», που από τις 26 Ιουνίου θα παρέχει στους επισκέπτες τη δυνατότητα γνωριμίας, μέσω πλήθους ευρημάτων, με την αρχαία γειτονιά και τους κατοίκους της, οι οποίοι ζούσαν στην περιοχή που ανασκάφηκε για την ανέγερση του κτηρίου.

Όσο για την υποστήριξη του ελληνικού αιτήματος μέσω της αναφοράς της τουρκάλας εκπροσώπου στην UNESCO Ζεϊνέπ Μποζ, ότι στην Τουρκία αγνοούν την ύπαρξη του υποτιθέμενου φιρμανιού, που χρησιμοποίησε ο Έλγιν για την λεηλασία του Παρθενώνα -δήλωση που προκάλεσε αίσθηση διεθνώς- ο κ. Σταμπολίδης, ο οποίος συμμετείχε στην Σύνοδο είχε να επισημάνει, πως «Επιβεβαίωσε αυτό, που λέμε χρόνια και που παρουσιάζουμε και στην έκθεση ‘‘Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας’’».

Ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης
Ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης

Διεθνής υποστήριξη για τα Γλυπτά

Πράγματι στην μικρή αλλά εξόχως σημαντική έκθεση του Μουσείου Ακρόπολης για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Βύρωνα στο Μεσολόγγι, η παρουσίαση του πρωτότυπου διαβατηρίου του βρετανού ποιητή και φιλέλληνα δείχνει καθαρά, πώς ήταν ένα σουλτανικό φιρμάνι.

Κι αυτό, σε αντίθεση με την επιστολή, μεταφρασμένη μάλιστα στα ιταλικά, την οποία επικαλέσθηκε ο Έλγιν για την αρπαγή των Γλυπτών αλλά και στην οποία βασίστηκαν οι Βρετανοί, το 2016 για να αγοράσουν από τον ίδιο τις ελληνικές αρχαιότητες.

«Ήταν συγκινητικές οι τοποθετήσεις των περισσοτέρων χρόνων στη Σύνοδο», σημείωσε εξάλλου, ο διευθυντής του μουσείου. «Ο Παναμάς δεν μίλησε μόνο για επιστροφή. Είπε επιτακτικά, ότι τα Γλυπτά πρέπει να επανενωθούν.

Για να μην μιλήσω για τη θερμή υποστήριξη της Αιγύπτου, της Ινδίας, της Τσεχίας, της Ιταλίας… Γιατί ήδη έχει περάσει και η έννοια της επανένωσης στις χώρες –μέλη». Προσθέτοντας, ότι εφ΄ όσον υπάρξει διάθεση γι’ αυτό από την πλευρά της Βρετανίας, ο τρόπος έχει δοκιμαστεί με επιτυχία, καθώς η επανένωση του «θραύσματος Fagan» από την Σικελία στην ανατολική ζωφόρο του Παρθενώνα, τον Ιούνιο του 2022 «έδειξε το δρόμο».

Το φιρμάνι – διαβατήριο του Βύρωνα στο κέντρο και αριστερά το φιρμάνι – διαβατήριο του Έλγιν

Το «μη» φιρμάνι του Έλγιν

Επί του προκειμένου ωστόσο, ο απολογισμός της περασμένης χρονιάς για το Μουσείο Ακρόπολης μόνον επιτυχημένος μπορεί να κριθεί και όσον αφορά την επισκεψιμότητά του με 1.904.456 επισκέπτες αλλά και στην δραστηριότητά του με την μεγάλη έκθεση «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και Αλληγορίες από την Αρχαιότητα έως Σήμερα», η οποία σημείωσε τεράστια επιτυχία περιλαμβάνοντας 164 έργα, διαφόρων εποχών από 55 μουσεία και ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού αλλά και από ιδιώτες, καθώς και με μικρότερες:

Την έκθεση φωτογραφίας του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ «Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων» από το υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ και ασφαλώς την έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας», συνοδευόμενη από δίγλωσση έκδοση (ελληνικά- αγγλικά) με την υπογραφή του κ. Σταμπολίδη, που αναπτύσσει διεξοδικά όλα τα στοιχεία, τα οποία συνηγορούν για την «πλαστότητα» του δήθεν φιρμανιού που υποτίθεται, ότι είχε αποσπάσει το 1801 από την Υψηλή Πύλη.

Όπως αναφέρει συγκεκριμένα «Από μία απλή σύγκριση του εγγράφου του Έλγιν στην ιταλική γλώσσα και της αντίστοιχης ελληνικής και αγγλικής μετάφρασής του, δηλαδή του εγγράφου – για όσους ισχυρίζονται ότι πρόκειται για το επίσημο σουλτανικό φιρμάνι – με το οποίο υποτίθεται ότι διδόταν η άδεια για την απόσπαση και απομάκρυνση από τον Παρθενώνα του γλυπτού του διάκοσμου, διαπιστώνει κανείς ότι όχι μόνο δεν πρόκειται για επίσημο σουλτανικό έγγραφο –φιρμάνι, αφού δεν είχε την tugra του Σουλτάνου ούτε και τον τύπο του επίσημου σουλτανικού φιρμανιού αλλά ότι ενδέχεται να υπήρξαν διάφορες συνεννοήσεις και δωροδοκίες του Έλγιν και των συνεργατών του για να πεισθούν οι αρχές της Κωνσταντινούπολης και των Αθηνών και να συναινέσουν στην βάρβαρη πράξη της απόσπασης, γεγονός που έχει υποστηριχθεί από πλειάδα ερευνητών του θέματος».

.Από την έκθεση «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και Αλληγορίες από την Αρχαιότητα έως Σήμερα»

Η αρχαία συνοικία

Επόμενη, ευτυχής στιγμή για το Μουσείο Ακρόπολης είναι όμως, τα εγκαίνια του Μουσείου της Ανασκαφής του (ή και Μουσείο κάτω από το Μουσείο), που παρουσιάζει για πρώτη φορά τα ευρήματα των πολυετών αρχαιολογικών ερευνών, οι οποίες διεξήχθηκαν στο οικόπεδο Μακρυγιάννη.

Περί τα 1.150 είναι τα εκθέματα, μέσα από τα οποία αναδεικνύεται η ζωή της αρχαίας αθηναϊκής συνοικίας, που βρισκόταν στην περιοχή σε μία διάρκεια πολλών αιώνων.

Είναι γλυπτά, αγγεία, νομίσματα, ειδώλια, κοσμήματα, εργαλεία, αρχιτεκτονικά μέλη, κατανεμημένα σε ενότητες και τοποθετημένα μέσα σε σύγχρονες βιτρίνες σε μια έκθεση, που εντάσσεται στην διαδρομή του επισκέπτη, παρέχοντας πλήθος πληροφοριών για τους ανθρώπους και τις δραστηριότητές τους.

Δρόμοι, σπίτια, λουτρά, εργαστήρια, τάφοι αναπτύσσονταν άλλωστε, σε κάθε εποχή και πάνω στην προηγούμενη, συνθέτοντας ένα οικιστικό παλίμψηστο, σημεία του οποίου μπορεί κανείς να δει σήμερα ορατά στη βάση του μουσείου.

Η έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας» στο Μουσείο Ακρόπολης

Το μέλλον μέσα από την εξωστρέφεια

Αν το Μουσείο της Ανασκαφής ολοκληρώνει όμως, το εκθεσιακό σύνολο του Μουσείου Ακρόπολης – στόχος μέγας υπήρξε άλλωστε επί πολλά χρόνια από τον αείμνηστο πρόεδρό του Δημήτρη Παντερμαλή – η εξέλιξή του δεν σταματά εδώ.

«Ένα μουσείο παγκόσμιου βεληνεκούς, λόγω της λάμψης του και των μοναδικών εκθεμάτων του δεν μπορεί να επαναπαύεται στις δάφνες του», λέει χαρακτηριστικά ο διευθυντής του Νίκος Σταμπολίδης.

«Είναι υποχρεωμένο να είναι εξωστρεφές, να δημιουργεί δράσεις και γεγονότα, και να έχει διαρκή παλμό, μια έννοια, που ας μην ξεχνάμε, συνδέεται και με την Παλλάδα Αθηνά, η οποία με το δόρυ της ήταν πάντα έτοιμη και εν κινήσει. Το μέλλον του μουσείου επομένως, οφείλει να είναι γεμάτο από δράσεις, που να επισφραγίζουν και να ενισχύουν την ακτινοβολία του».

Μία από αυτές έτσι, για τον επόμενο χρόνο είναι η τροποποίηση του τμήματος της μόνιμης έκθεσης, που αναφέρεται στο Ερέχθειο, κατά το πρότυπο των αλλαγών, που έχουν πραγματοποιηθεί ήδη στην αίθουσα των Αρχαϊκών Συλλογών.

Πέραν αυτών σημειώνεται, ότι από 1ης Νοεμβρίου αυξάνει και η τιμή του εισιτηρίου στα 20 ευρώ για όλο τον χρόνο (μειωμένο 10 ευρώ), καθώς, όπως λέει ο κ. Σταμπολίδης ως αυτοχρηματοδοτούμενος οργανισμός, το Μουσείο Ακρόπολης μπορεί να χαράξει την οικονομική πολιτική του, προκειμένου να κρατήσει ψηλά το επίπεδο των παροχών του.

Ο διευθυντής Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης
Η έκδοση –κατάλογος της έκθεσης «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας»
Η έκδοση –κατάλογος της έκθεσης «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας»
Η ανασκαφή, που έχει φέρει στο φως μια αρχαία γειτονιά στη βάση του Μουσείου Ακρόπολης

Διαβάστε επίσης:

Ναόμι Κάμπελ: Ένα σούπερ μόντελ στο μουσείο

Ανρί Καρτιέ – Μπρεσόν, ο φωτογράφος που αιχμαλώτιζε τη στιγμή – Έκθεση στην Αθήνα

Μέγας Αλέξανδρος: Η ανείπωτη ιστορία των νεανικών χρόνων σε μεγάλο αφιέρωμα