Πώς ήταν ένα σχολείο στην αρχαία Αίγυπτο; Και πού βρισκόταν; Οι απαντήσεις μόλις δόθηκαν απλόχερα στους αρχαιολόγους, που διενεργούν έρευνες στον ναό του Ραμσή Β΄ στο Λούξορ, καθώς για πρώτη φορά ανακάλυψαν τον λεγόμενο «Οίκο της Ζωής» εντός του Ραμσείου.

Ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα δηλαδή, όπως αποδείχθηκε από τα ευρήματα. Γιατί δεν είναι μόνον η αρχιτεκτονική του διάταξη, που παραπέμπει σε χώρο διδασκαλίας αλλά και τα σχολικά παιχνίδια, όπως και οι ζωγραφικές απεικονίσεις, ένας αρχαιολογικός θησαυρός, που αποκαλύπτει μερικά ακόμη από τα μυστικά του περίφημου ναού.

1

Η έρευνα, που διεξάγεται από γαλλο- αιγυπτιακή αρχαιολογική αποστολή στην οποία συμμετέχουν ο Τομέας Διατήρησης και Καταγραφής Αρχαιοτήτων του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, το Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Ερευνών και το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης είχε όμως και άλλες επιτυχίες:

Κατ΄ αρχάς μία σειρά από τάφους έξω από τον ναό, που χρονολογούνται στην Τρίτη Ενδιάμεση Περίοδο (1077 π.Χ. έως 664 π.Χ.). Οι τάφοι είναι διαφόρων ειδών (θαλαμοειδείς και απλά φρεάτια) με καλά διατηρημένα ταφικά αντικείμενα, όπως κανωπικά αγγεία και λείψανα, επίσης όμως και σαρκοφάγοι τοποθετημένες η μία μέσα στην άλλη. Από την ανασκαφή εξάλλου, προέκυψαν πάνω από 400 πήλινα ταφικά αγαλματίδια, τα λεγόμενα «ουσάμπι», καθώς βέβαια, και ανθρώπινα λείψανα.

Ουσάμπτι από το Ραμσείο

Μια οργανωμένη διοίκηση

Στην ανατολική πλευρά του ναού ήρθαν επίσης στο φως κτήρια, που θεωρείται, ότι πιθανόν να χρησίμευαν ως διοικητικά γραφεία. Ενώ στην βόρεια πλευρά άλλα κτίσματα ταυτίσθηκαν με εργαστήρια κλωστοϋφαντουργίας και εργαστήρια πέτρας, με κουζίνες, αρτοποιεία, κελάρια για κρασί και αποθήκες όπου φυλάσσονταν λάδι, μέλι και ζωικά λίπη. Ενεπίγραφα θραύσματα από φορείς κρασιού, που βρέθηκαν στο σημείο υποδηλώνουν άλλωστε, τα ανωτέρω.

«Αυτός ο ναός χρησίμευσε ως βασιλικό ίδρυμα όπου τελούνταν οι θρησκευτικές τελετές αγιασμού του Φαραώ κατά τη διάρκεια της ζωής του Ραμσή», ανέφερε σε δήλωσή του και ο Μοχάμεντ Ισμαήλ, γενικός γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου. Προσθέτοντας , ότι έπαιξε επίσης, σημαντικό διοικητικό και οικονομικό ρόλο ως «κέντρο αναδιανομής αποθηκευμένων ή κατασκευασμένων προϊόντων».

Ταφικά αγαλμάτια ουσάμπτι κατά την ανασκαφή τους στο Ραμσείο

Τα ευρήματα εξάλλου, δείχνουν την ύπαρξη πλήρους ιεραρχικής δομής διοικητικών υπαλλήλων μέσα στον ναό. Ο χώρος δηλαδή, δεν ήταν απλώς τόπος λατρείας αλλά και κέντρο διανομής αποθηκευμένων ή παραγόμενων προϊόντων, που ωφελούσαν τον τοπικό πληθυσμό. Σε αυτόν περιλαμβάνονταν και οι εργαζόμενοι για τους βασιλικούς τάφους κάτοικοι του αρχαίου χωριού στη θέση Ντέιρ ελ Μεντίνα, οι οποίοι υπάγονταν στη βασιλική εξουσία στο πλαίσιο του επαρχιακού συστήματος.

Ο μεγάλος φαραώ

Σημαντικό είναι άλλωστε, όπως επιβεβαίωσαν οι επιστημονικές μελέτες, ότι η τοποθεσία του Ραμσείου κατοικούνταν πριν από την κατασκευή του ναού από τον Ραμσή Β΄ ενώ επαναχρησιμοποιήθηκε σε μεταγενέστερες περιόδους. Υπέστη όμως και τρομερές λεηλασίες, που τον μετέτρεψαν αρχικά σε μία τεράστια ιερατική νεκρόπολη και στην συνέχεια κατά την Πτολεμαϊκή και Ρωμαϊκή εποχή σε «λατομείο» με την επανάχρηση του υλικού του.

Ο ναός του Ραμσή Β΄ στο Λούξορ

Ο ταφικός ναός του Ραμσή Β’, του φαραώ του 13ου αιώνα π.Χ. βρίσκεται στις δυτικές όχθες του Νείλου στην αρχαία αιγυπτιακή πόλη Θήβα, στο σύγχρονο Λούξορ, όπου διατηρούντα τα κατάλοιπα της γιγάντιας δομής του, Περιβάλλεται εξάλλου, από άλλους , μικρότερους ναούς αφιερωμένους σε διάφορες θεότητες και από ένα δίκτυο θρησκευτικών και εμπορικών κτηρίων. Το Ραμσείο ανακαλύφθηκε τον 18ο αιώνα με τις ανασκαφές από τον 20ό αιώνα ειδικά να είναι εντατικές φέρνοντας στο φως σπουδαία ευρήματα.

Διαβάστε επίσης:

Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου – Ύπνος στο μουσείο για έναν  τυχερό

Χρώμα και φως: Το υπέροχα εμμονικό βλέμμα του Παναγιώτη Τέτση στην Εθνική Πινακοθήκη

Ίδρυμα Αικ. Λασκαρίδη: Πανελλήνιος διαγωνισμός ποίησης για τα λιμάνια