Θησαυροί της αρχαίας Μπαζιλικάτα από την Ιταλία στο Μουσείο Ακρόπολης

Μια έκθεση που φέρνει στην Ελλάδα την ιστορία μιας περιοχής της Νότιας Ιταλίας, με την οποία υπήρξαν σημαντικές αλληλεπιδράσεις στην αρχαιότητα είναι αυτή, που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο στο Μουσείο Ακρόπολης με τίτλο «Θησαυροί της αρχαίας Μπαζιλικάτα- Η αόρατη κληρονομιά». Η έκθεση, μέσω των αρχαιολογικών ευρημάτων και της ιστορίας μιλάει για την ζωή και τον πολιτισμό των ανθρώπων, που ζούσαν στη Μπαζιλικάτα (ή Λευκανία/Λουκανία) πριν από την άφιξη των Ελλήνων στην περιοχή τους. Συγκεκριμένα μάλιστα, εστιάζει στον πολιτισμό της Οινωτρίας, της οποίας οι κάτοικοι με την ονομασία Οίνωτρες κατοικούσαν στην περιοχή από τον 9ο έως τον 6ο π.Χ. αιώνα,επηρεάζοντας τις ακτές του Ιονίου και την ενδοχώρα πριν από τον ελληνικό αποικισμό.

Κατά την ελληνική μυθολογία εξάλλου, οι Οίνωτρες κατάγονταν από τους Αρκάδες. Ενώ το ίδιο αναφέρει και ο Παυσανίας λέγοντας, ότι ο Οίνωτρος, που ήταν γιος του Λυκάονα πραγματοποίησε την πρώτη εποίκηση στην Ιταλία, που έγινε από την αρχαία Ελλάδα.

Τρία μουσεία

Με 312 έργα προερχόμενα από τρία ιταλικά μουσεία, το Αρχαιολογικό Μουσείο του Μεταποντίου, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Σιρίτιντε στο Πολικόρο και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ματέρα Ντομένικο Ρίντολα σχεδιάζεται η έκθεση, που θα εγκαινιαστεί τον Οκτώβριο. Τα περισσότερα από τα έργα μάλιστα προέρχονται από τις αποθήκες των μουσείων και δεν έχουν ξαναπαρουσιαστεί.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν ο καθηγητής Μάσιμο Οζάνα, ο οποίος έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας ενώ είναι γενικός διευθυντής των Μουσείων του υπουργείου Πολιτισμού της Ιταλίας και η διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου της Ματέρα και της Περιφερειακής Διεύθυνσης Μουσείων της Μπαζιλικάτα.

Ο υλικός πολιτισμός των ταφικών συνόλων της περιοχής αποτελεί το πρωταρχικό στοιχείο και το σημαντικότερο τεκμήριο για την παρουσίαση του πολιτισμού της Οινωτρίας. Και από τα αντικείμενα που έχουν επιλεγεί, ξεχωρίζουν τα κτερίσματα με τα μοναδικά χάλκινα και κεχριμπαρένια κοσμήματα, τα οποία μαρτυρούν τον πλούτο των ανθρώπων και τις σημαντικές πολιτιστικές επαφές και ανταλλαγές.
Η παρουσίαση των αντικειμένων εξάλλου, που επιλέχθηκαν για την έκθεση από τα σημαντικά αμπελουργικά κέντρα Guardia Perticara, Chiaromonte, Incoronata και San Teodoro di Pisticci και από την περιοχή της Matera (Santa Lucia al Bradano, Due Gravine), δίνει την ευκαιρία στο ελληνικό κοινό να γνωρίσει μερικά εξαιρετικά έργα της Εποχής του Σιδήρου από την αρχαία Μπασιλικάτα.

Ο μύθος του Βελλεροφόντη

Με επίκεντρο πάντα την Οινωτρία η έκθεση, ξεκινώντας από τα παλαιότερα τεκμήρια του πολιτισμού της, που χρονολογούνται μεταξύ του 9ου και 8ου π.Χ. αιώνα, συνεχίζει με την πολιτιστική εξέλιξη που αντιπροσωπεύουν τα κτερίσματα του 7ου π.Χ. αιώνα και ολοκληρώνεται με ορισμένα ειδικά ευρήματα, που μαρτυρούν τη διάδοση στοιχείων του ελληνικού πολιτισμού τον 6ο π.Χ. αιώνα.

Η έκθεση κλείνει με τον δίνο (αγγείο ανάμιξης κρασιού) από την Ινκορομάτα, που απεικονίζει το μύθο του Βελλεροφόντη και το περιδέραιο από κεχριμπάρι με περίαπτο σε σχήμα δαιδαλικής κεφαλής από το Κιαρομόντε. Και τα δύο, αποδεικτικά στοιχεία των επαφών με τον ελληνικό πολιτισμό.

Τα έργα της έκθεσης αναπτύσσονται σε δύο κυρίως ενότητες και παρουσιάζονται σε είκοσι προθήκες με χρονολογική σειρά, που ακολουθεί την εξέλιξη του πολιτισμού της Οινωτρίας. Συγκεκριμένα, η πρώτη ενότητα αναφέρεται στην Εποχή του Σιδήρου (10ος-8ος π.Χ. αιώνας) και η δεύτερη στην Αρχαϊκή εποχή (7ος π.Χ.).

Η εισαγωγή της έκθεσης εξάλλου, περιλαμβάνει ένα εξέχον σύνολο της σημαντικής νεκρόπολης του Τίμμαρι (11ος-10ος π.Χ.), που μαρτυρεί τη μετάβαση από τον προγενέστερο Πρωτο-Βιλανόβιο πολιτισμό.
Η έκθεση θα διαρκέσει ως το τέλος Ιανουαρίου 2025.

Διαβάστε επίσης:

Το Μουσείο της Ανασκαφής: Η ζωή των αρχαίων Αθηναίων σαν ανοικτό βιβλίο

Τα 100 δημοφιλέστερα μουσεία του κόσμου – Η θέση του Μουσείου Ακρόπολης

Επιστροφή στα Αντικύθηρα – Αρχαιολογική έκθεση στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη