Ο αρχέγονος τεχνίτης, αυτός που αντιπροσωπεύει το εφευρετικό πνεύμα, την επινοητικότητα και την τεχνική δεξιότητα. Ο Δαίδαλος φυσικά, το μυθολογικό πρόσωπο, που έχει φθάσει ως σήμερα, ταυτιζόμενο με την έννοια της καινοτομίας και της ευρηματικότητας.

Σ΄αυτόν είναι αφιερωμένη η έκθεση, που θα ταξιδέψει τον Απρίλιο στην Κίνα, στο Μουσείο της Απαγορευμένης Πόλης του Πεκίνου για την ακρίβεια, το οποίο γιορτάζει τα εκατό χρόνια από την ίδρυσή του.

1

Η έκθεση με τίτλο «Δαίδαλος» οργανώνεται από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου, που πριν από μερικά χρόνια είχε παρουσιάσει το συγκεκριμένο θέμα με στόχο την ανάδειξη των τεχνολογικών επιτευγμάτων κατά την Μινωική εποχή και τους πρώιμους ιστορικούς χρόνους.

Περισσότερα από 175 αρχαία έργα -και σύνολα έργων- όλα από το Μουσείο Ηρακλείου, τόσο από την μόνιμη έκθεσή του όσο και από τις αποθήκες του θα περιληφθούν στην έκθεση και ανάμεσά τους αγγεία, έργα γλυπτικής και μεταλλοτεχνίας, κοσμήματα, νομίσματα, σφραγιδόλιθοι, τμήματα τοιχογραφιών κ.ά.

Επίσης η σύγχρονη ανακατασκευή ενός μινωικού κεραμικού τροχού, καθώς και ένα τρισδιάστατο ψηφιακό μοντέλο αρχαϊκού γλυπτού, συγκεκριμένα του Κούρου από την Πραισό της Κρήτης. Πέρα από αυτά όμως φιλοδοξία της έκθεσης είναι να επιτρέψει στους επισκέπτες να διερευνήσουν φιλοσοφικά και ηθικά ζητήματα που σχετίζονται με την «καινοτομία» τόσο στον αρχαίο όσο και στον σύγχρονο κόσμο.

Καινοτόμες πρακτικές και επιτεύγματα

Το εκθεσιακό αφήγημα παρουσιάζει έτσι, καινοτόμες πρακτικές και σημαντικά επιτεύγματα στην κατασκευή των πήλινων αγγείων, στην βελτίωση του εργαλειακού εξοπλισμού του ξυλουργού και του λιθοξόου, στην εξέλιξη της ναυπηγικής, στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, στην ανάπτυξη της οικοδομικής τέχνης, της λιθοτεχνίας, της σφραγιδογλυφίας και της χρυσοχοΐας, στην συναρμογή διαφορετικών πολύτιμων υλών, στην οπλουργία, ακόμη και στην ξοανοποιία και στην δημιουργία της πλαστικής σε μεγάλη κλίμακα.

Εργαλεία επινόησης του Δαίδαλου σε έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου
Εργαλεία επινόησης του Δαίδαλου σε έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου

Η χρήση του κεραμικού τροχού εξάλλου, και η επινόηση της περιστροφικής κίνησης γενικότερα, η εμφάνιση του μεγάλου πριονιού και ιδίως του τρυπανιού σε ποικίλες εφαρμογές, η λάξευση της τοιχοδομίας, η ανέγερση σύνθετων αρχιτεκτονικών κατασκευών και η χρήση του ιστιοφόρου πλοίου είναι μερικά μόνο από τα επιτεύγματα, που αποδίδονται στον Δαίδαλο και επηρέασαν ποικίλες πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Στόχος είναι άλλωστε, η ανάδειξη της οικουμενικότητας αυτών των επιτευγμάτων, που αποτέλεσαν δυναμικούς μοχλούς ανάπτυξης στις προϊστορικές κοινωνίες, πυροδοτώντας εξελίξεις σε πολλά επίπεδα: Στην τεχνολογία, την οικονομία, την πολιτική και την κοινωνική ζωή.

Ο μύθος και ο Λαβύρινθος

Πρωταγωνιστής σε έναν ευρύ μυθικό κύκλο με πλήθος παραλλαγών, ο Δαίδαλος -το όνομά του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα «δαιδάλω», που σημαίνει «εργάζομαι ευφυώς, με δεξιοτεχνία»- είναι αυτός στον οποίο αποδίδονται πλείστα από τα αρχέγονα έργα της αρχιτεκτονικής και γλυπτικής.Εξόριστος από την πατρίδα του την Αθήνα μετά από το στυγερό έγκλημα του γιου της αδερφής του, του Τάλω, που θεωρήθηκε ότι διέπραξε, ζήτησε άσυλο στην Κνωσό, στην αυλή του βασιλιά Μίνωα, όπου διέπρεψε επινοώντας νέες τεχνικές και εργαλεία και υλοποιώντας πολυάριθμα πρωτότυπα τεχνικά έργα. Και ο Λαβύρινθος ως γνωστόν, δικό του δημιούργημα ήταν, με τον Μινώταυρο να φυλάει τον θησαυρό του βασιλιά.

Στον Λαβύρινθο εξάλλου, και στην τέχνη της Αρχιτεκτονικής είναι αφιερωμένη μία από τις έξι ενότητες της έκθεσης, περιλαμβάνοντας έργα και σχεδιαστικές απεικονίσεις, που σχετίζονται με βασικές πτυχές της μινωικής ανακτορικής αρχιτεκτονικής αλλά και την μνημειακή επιτοίχια ζωγραφική και την γλυπτική διακόσμηση.

Σπάραγμα τοιχογραφίας με απεικόνιση του Λαβύρινθου
Σπάραγμα τοιχογραφίας με απεικόνιση του Λαβύρινθου

Η αρχή γίνεται φυσικά, με τους μύθους σχετικά με τον Δαίδαλο, τις δεξιότητές του και ευρηματικού τεχνίτη και εργαλειοκατασκευαστή, με ειδική έμφαση και στην χρήση ιστίων στα σκάφη. Μία ακόμη ενότητα αφορά στην γέννηση της μνημειώδους γλυπτικής με δείγματα αγαλματοποιίας από τους προϊστορικούς και τους ιστορικούς χρόνους και τέλος στην κληρονομιά του στον σημερινό κόσμο ως πηγή έμπνευσης για τον άνθρωπο για υπέρβαση των ορίων του.

Η έκθεση θα παρουσιαστεί στo Palace of Gate of Divine Prowess, όπου είχε παρουσιαστεί και «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων» (Σεπτέμβριος 2018 – Φεβρουάριος 2019)και θα διαρκέσει από τις 15 Απριλίου ως τις 17 Ιουλίου. Ενώ το ενδιαφέρον είναι, ότι ως ανταπόδοση προγραμματίζεται μελλοντικά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου έκθεση με τίτλο “Chiming Treasures: Ceremonies and court life in the Qing Dynasty” με έργα από τις συλλογές του Μουσείου της Απαγορευμένης Πόλης.

Διαβάστε επίσης:

Ο εκθαμβωτικός χρυσός της αρχαίας Θράκης σε έκθεση

2024: Γόνιμο, απρόβλεπτο, εντυπωσιακό  μέσα από τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις

Τα ρεκόρ των εκατομμυρίων – Σπάνια συλλεκτικά αντικείμενα του 2024