ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι αναθεωρημένες, αριστοφανικές Όρνιθες του σκηνοθέτη Νίκου Καραθάνου εισβάλλουν στις οθόνες του κοινού μέσω του Facebook, προσφορά της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση για το νέο έτος.
Η πειραγμένη παράσταση (στα χνάρια της ιστορικής του Κουν) παρουσιάζεται σε συγκεκριμένο λινκ στο Facebook για 48 ώρες (εως την Παρασκευή) με δωρεάν πρόσβαση για κάθε (απαιτητικό ή μη) θεατρόφιλο.
«Kαι σεις παιδιά του έρωτα να γίνετε, να βγάλετε φτερά, να τα ξαναγαπήσετε όλα».
Από τη Νεφελοκοκκυγία στη Χιλή
Αμέσως μετά ο θίασος θα «πετάξει» στο διεθνές φεστιβάλ της Λατινικής Αμερικής στη Χιλή, Σαντιάγο Α Μιλ (Santiago a Mil). Εξάλλου, πρόπερσι διακτινήστηκε στο πρωτοποριακό θέατρο St. Ann’s Warehouse στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.
«Aναμφίβολα δυναμικοί αλλά και διονυσιακοί» παρουσιάστηκαν οι Όρνιθες από την κριτική στους Times της Νέας Υόρκης: «με έναν τρόπο που οι Νεοϋορκέζοι σπάνια είχαν ευκαιρία να δουν από τη δεκαετία του 1960, όταν άκμαζε το ανατρεπτικό Living Theater».
Οι Όρνιθες, κατά το ίδιο έντυπο, προσφέρουν «θέαμα και ήχο που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στη Νέα Υόρκη. Δεν είναι ακριβώς όμορφο, αλλά σκληρό και υπνωτιστικό, αρχέγονο και ταυτόχρονα αιθέριο. Είναι η μελωδία της γήινης ύπαρξης, με όλες τις μυστηριώδεις ερεθιστικές υποσχέσεις να περιμένουν την εκπλήρωση και τη ματαίωσή τους».
Αυτή τη φορά η παράσταση του Καραθάνου ανεβαίνει σε ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της χιλιανής πρωτεύουσας, το Τεάτρο Μουνισιπάλ ντε λας Κόντες (Teatro Municipal de las Condes) που έχει φιλοξενήσει κορυφαίους θεατράνθρωπους -την Πίνα Μπάους και τον Τόμας Οστερμάιερ μεταξύ άλλων.
Εδώ και 25 χρόνια το Τεάτρο έχει παρουσιάσει χιλιάδες θεάματα από τη Χιλή και εκατοντάδες από όλον τον κόσμο.
Πηγαίνοντας από τη Στέγη σε μια χώρα της Λατινικής Αμερικής που ταλανίζεται από κοινωνικές αναταραχές και οικονομική πενία, η παράσταση φορτίζεται με συμβολικό βάρος: στη χώρα των πουλιών Νεφελοκοκκυγία στήνεται το σπαραχτικό ποίημα των χρονικών αντιφάσεων της ζωής.
Ο ανήσυχος, ακόρεστος και πληθωρικός σκηνοθέτης και ηθοποιός Νίκος Καραθάνος με την (γνώριμη πλέον) αναθεωρητική του ματιά πάνω στα κλασικά έργα, προσφέρει διαχρονικά τροφή για σκέψη.
Αναπαλεωτής της παράδοσης, έλαμψε το 2013 με την πολυσυζητημένη Γκόλφω του όπου και πάλι συμμετείχε με τον διπλό ρόλο σκηνοθέτη και ηθοποιού.
Μια παράσταση που λειτουργεί ως work in progress
Οι Όρνιθες με τον Καραθάνο στα ηνία εξελίχθηκαν σε παράσταση που προχωράει σαν κιβωτός στο διαπολιτισμικό ποτάμι και μοιραία εξελίσσεται.
Παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στην Επίδαυρο το 2016. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους ανέβηκαν στη Στέγη με τα εισιτήρια να εξαντλούνται μέσα σε πέντε ώρες και ένα live streaming με 44.000 υπολογιστές να συνδέονται σε εκατοντάδες χώρες ανά τον κόσμο.
Η παράσταση αυτή που εγκιβωτίζει έτσι ιστορία και πολιτισμό ανανεώνεται και πάλι. Το 2018 με υποτροφία από το Ίδρυμα Ωνάση ο Καραθάνος εφόρμησε σε ταξίδι πρακτικής και φαινομενολογικής έρευνας στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Στις φαβέλες του Ρίο γνώρισε την ομάδα χορού, θεάτρου και τραγουδιού Passinho Carioca και κάλεσε τα μέλη της να συμμετάσχουν στη ανανεωμένη εκδοχή της παράστασης.
Ο ήδη εκλεκτός θίασος (Νίκος Καραθάνος, Χρήστος Λούλης, Βασιλική Δρίβα, Έκτορας Λιάτσος) ενισχύθηκε τώρα με τους Αμαλία Μουτούση, Στεφανία Γουλιώτη, Θανάση Αλευρά, Κλέλια Ρένεση και τη Μάρθα Φριντζήλα και τους μουσικούς να παίζουν ζωντανά επί σκηνής σε ένα θεατρικό υπερθέαμα.
Μια ταινία για το πώς να γίνεις πουλί
Με αφορμή την παράσταση δημιουργήθηκε και η ταινία Οι Όρνιθες (ή Πώς να Γίνεις Πουλί) του Μπάμπη Μακρίδη με την οποία ο κινηματογραφιστής αναφέρεται στην πολυσυζητημένη παράσταση «που θέλει να πετάξει πέφτοντας».
Ο Μπάμπης Μακρίδης κινηματογράφησε τους συντελεστές της παράστασης εντός και εκτός σκηνής, ακολουθώντας τους σε πραγματικούς χώρους από τις εκτάσεις ηφαιστειακής λάβας στην Ισλανδία έως τα υψίπεδα της Παταγονίας (με την υποτροφία του Καραθάνου) και από τη Νέα Υόρκη έως τις πυραμίδες της Αιγύπτου.
Σε αυτήν την υβριδική ταινία (ντοκιμαντέρ, μυθοπλασία, πολιτική φαντασία), ο σκηνοθέτης παίζει ανάμεσα στα είδη παρατηρώντας τους πρωταγωνιστές – ανθρώπους του θεάτρου μέσα και έξω από τους ρόλους τους.
Προσκαλεί τους θεατές να αναλογιστούν τους τρόπους με τους οποίους το κλασικό κείμενο συνδέεται με τη σύγχρονη πραγματικότητα (αν υπάρχει ακόμη χώρος να διερωτάται κανείς…) ενώ διακτινίζεται από την Επίδαυρο έως τη Νέα Υόρκη για να προσγειωθεί τελικά στις οθόνες ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Σινεμά και θέατρο σε ένα στενό ντουέτο, το ένα μέσο να φωτίζει αδιάλειπτα το άλλο (με δύο και τρεις διαστάσεις αντιστοίχως το καθένα) εμπλουτίζοντας την εμπειρία της θέασης αλλά και την ανάγνωση του Αριστοφάνη.
Η ταινία εισάγει τη Στέγη στις κινηματογραφικές παραγωγές αφού αποτελεί παραγωγή της Αφροδίτης Παναγιωτάκου και του Onassis Culture σε συνεργασία με την Αμάντα Λιβανού της NEDA Film.
Συμμετέχει στο κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Ρότερνταμ (22-1 έως 2-2-2020), στο τμήμα Voices ενώ θα ταξιδέψει και στη Χιλή στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Σαντιάγο Α Μιλ.
«Τώρα άνοιξε η πόρτα. Τώρα αυτή την ώρα, όποιος θέλει, μπορεί να έρθει μαζί μας».
Πληροφορίες:
Στο Facebook από την Τετάρτη 1η Ιανουαρίου ως την Παρασκευή στις 12:00 το μεσημέρι.
Απευθείας link για το Facebook video: https://www.facebook.com/Stegi.Onassis.Cultural.Centre/videos/2739821179445546
