Θεοί και ήρωες, Κοινά και Συμπολιτείες, πόλεις και ακροπόλεις, ιερά και θέατρα, βυζαντινά κάστρα και εκκλησίες, ιστορικές ναυμαχίες, ποιητές, φιλέλληνες και η εποποιία της ηρωικής εξόδου των Ελεύθερων Πολιορκημένων!

Όλα αυτά σε έναν τόπο, απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς με εκπληκτικά κατάλοιπα, που μιλούν για ιστορία χιλιετιών, αψευδείς μαρτυρίες του σπουδαίου πολιτισμού που άνθησε σ΄ αυτόν, μέσα από το μόχθο και το έργο των ανθρώπων.

Αιτωλία και Ακαρνανία. Στις δυτικές εσχατιές της Ελλάδας, πάνω στο πέρασμα των χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων, που συνέδεαν ανέκαθεν την Ήπειρο με την Πελοπόννησο και με την Αττική. Και το Μεσολόγγι.

Πόλη ιερή, με την θυσία των κατοίκων της στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων να σηματοδοτεί την ύψιστη και καταλυτική πράξη, που οδήγησε στην επιτυχή του έκβαση και στη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, χώρας των λιμών και των ποταμών αφιερωμένος ο τόμος της Lamda Development
Ο αφιερωματικός τόμος «Ξενοκράτειον – Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου»

Αν μπορούν όλα αυτά να αναδειχθούν σ΄ ένα χώρο, αυτός είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου, ένα νέο μουσειακό ίδρυμα υψηλών προδιαγραφών, που ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες του από το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου.

Κι αν μπορεί όλο αυτό το πολιτιστικό απόθεμα της Αιτωλίας και της Ακαρνανίας να συμπυκνωθεί και να αναδειχθεί κάπου, ιδανικός για το σκοπό αυτό, είναι ο λαμπρός τόμος Lamda Development, που στο πλαίσιο του καταξιωμένου, εδώ και ακριβώς μία εικοσαετία εκδοτικού «Κύκλου των Μουσείων» είναι αφιερωμένος εφέτος στο «Ξενοκράτειον – Αρχαιολογικό Μουσείο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου».

Γιατί «Τα Μουσεία, πλέον της τεράστιας προσφοράς τους στον πολιτισμό και στην ιστορία του τόπου μας λειτουργούν και ως θεραπευτήρια του πνεύματος και της ψυχής», όπως είπε κατά την παρουσίαση του τόμου σε εκδήλωση στο Μουσείο Ακρόπολης, ο κ. Βαγγέλης Χρόνης, αντιπρόεδρος της Lamda Development, επισημαίνοντας πόσο τυχεροί είμαστε ως λαός, με την πληθώρα των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων που μας περιβάλλουν.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, χώρας των λιμών και των ποταμών αφιερωμένος ο τόμος της Lamda Development
Η συγγραφέας του τόμου Ολυμπία Βικάτου, ο Ευάγγελος Χρόνης, αντιπρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου της Lamda Development, η Ειρήνη Λούβρου των εκδόσεων Ολκός και η Υβέτ Κοσμετάτου διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας της Lamda Development

Τα μεγάλα οδικά έργα

Σε 334 σελίδες αναπτύσσεται όλος ο πλούτος που έχει συγκεντρωθεί στο νέο μουσείο ενώ η «λαμπρά κεφαλή της αυστηρής Αρτέμιδος Λαφρίας στο εξώφυλλο προσκαλεί τον αναγνώστη να ταξιδέψει στη χώρα των λιμνών και των ποταμών, εκεί όπου έδρασαν οι Αιτωλοί, οι Ακαρνάνες και τα συγγενικά τους φύλλα», όπως είπε η συγγραφέας του, κυρία Ολυμπία Βικάτου, έφορος Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, χώρας των λιμών και των ποταμών αφιερωμένος ο τόμος της Lamda Development
Προτομή Κυβέλης σε φυσικό μέγεθος. Από την Καλυδώνα, β΄ μισό του 3ου αι. π.Χ.

Προσθέτοντας, ότι καθοριστικό γεγονός για τη γνωριμία των σύγχρονων Ελλήνων με την αρχαία ιστορία της Αιτωλοακαρνανίας, υπήρξαν οι πρόσφατες ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της κατασκευής των μεγάλων έργων στη Δυτική Ελλάδα, των οδικών αξόνων δηλαδή, της Ιονίας, της Παραϊονίας και της Αμβρακίας οδού.

Η αφορμή για να αλλάξει κυριολεκτικά ο αρχαιολογικός χάρτης φέρνοντας στο φως άγνωστες πόλεις, μνημεία και χιλιάδες ευρήματα που φωτίζουν όλες τις πτυχές του ιδιωτικού και δημόσιου βίου των ανθρώπων που έζησαν σ΄ αυτές τις περιοχές.

«Η συνύπαρξή τους καθόρισε την ετερογενή πολιτισμική φυσιογνωμία τους», όπως είπε η κυρία Βικάτου. Και μιλώντας για τα ευρήματα ανέφερε τους πολύτιμους λέβητες με τα πορφυρά υφάσματα –πρόκειται για το μεγαλύτερο σύνολο υφασμάτων που έχει βρεθεί στον ελλαδικό χώρο– τα καθημερινά αγγεία και τα περίτεχνα σκεύη, τα κοσμήματα, τα σμιλεμένα στο μάρμαρο γλυπτά, το πλήθος των έργων κοροπλαστικής. Όλα αυτά «ανατρέπουν την μέχρι πρότινος αρνητική εικόνα για τους Αιτωλούς, που οι αρχαίοι συγγραφείς παρέδωσαν στην ιστορία με την υποκειμενική τους γραφίδα για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας», όπως επισήμανε.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, χώρας των λιμών και των ποταμών αφιερωμένος ο τόμος της Lamda Development
Κοιμώμενη Μαινάδα σε τολμηρή στάση και με τον ερωτισμό

Από την άλλη βέβαια, είναι γνωστό, ότι οι δύο γειτονικοί λαοί μάχονταν επί αιώνες μεταξύ τους, έτσι αντί να συμπορευτούν και να αλληλοβοηθούν, συγκρούσθηκαν και κατέρρευσαν μετά την ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.Χ. Έχοντας προφθάσει παρ΄όλα αυτά, να δημιουργήσουν τον θεσμό της Συμπολιτείας, ένα πρότυπο κοινοπολιτειακού κράτους ως σήμερα.

Οι θαυμαστές αρχαίες πόλεις

«Αυτή η γη των Αιτωλών στα δυτικά της χώρας και των Ακαρνάνων στα βορειοδυτικά με τον ποταμό Αχελώο να τους χωρίζει, έδωσε την ανθρωπότητα αυτήν την πρωτοποριακή για την εποχή Συμπολιτεία», όπως επισήμανε και ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης καθηγητής κ. Νίκος Σταμπολίδης, καλωσορίζοντας τους καλεσμένους και εκ μέρους του προέδρου του μουσείου, καθηγητή κ. Δημήτρη Παντερμαλή.

«Τα έργα για το οδικό δίκτυο αποκάλυψαν έναν τεράστιο πλούτο, λες κι ήταν έγκυος η γη και τα έφερε στον κόσμο», είπε ο κ, Σταμπολίδης θυμίζοντας μερικά μόνον από αυτά τα «παιδιά»: Τις πόλεις Πλευρώνα, Καλυδώνα και Στράτο, το Θέρμο, την Αλίκυρνα, την Μακύνεια και άλλες, με τα ιερά και τις νεκροπόλεις τους, νέους αρχαιολογικούς χώρους που έχουν προστεθεί στην κιβωτό το αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.

Περιδέραιο-αλυσίδα με ηράκλειον άμμα και δύο γυναικείες κεφαλές. Ναύπακτος τέλη 4ου-αρχές 3ου αι. π.Χ.

Από τους προϊστορικούς έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους προέρχονται έτσι, τα αρχαιολογικά ευρήματα που θα ανακαλύψει ο αναγνώστης μέσα σ΄ αυτόν τον τόμο, έργα που στεγάζονται πλέον στο «Ξενοκράτειον», ένα διατηρητέο νεοκλασικό οικοδόμημα του 19ου αιώνα, που αποτελεί τοπόσημο του Μεσολογγίου.

Πήλινη κεφαλή της θεάς Αρτέμιδος

«Η δημιουργία ενός αρχαιολογικού μουσείου κατάλληλου να φιλοξενήσει και να αναδείξει το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής υπήρξε όραμα πολλών δεκαετιών», όπως ανέφερε μάλιστα η υπουργός Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη στο μήνυμά της, τονίζοντας ότι «Η ίδρυση και απόδοση του Ξενοκράτειου Αρχαιολογικού Μουσείου στο Μεσολόγγι στην επέτειο της διακοσιετηρίδας αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής και ευχαριστήριο εκ μέρους της Ελληνικής Πολιτείας προς την Ιερά Πόλη, που κατέστη συνώνυμο της προσφοράς και της θυσίας στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία».

Εγχειρίδιο γνώσης

Πολύτιμο εγχειρίδιο γνώσης για ειδικούς επιστήμονες, ερευνητές και εκπαιδευτικούς, αλλά και για κάθε Έλληνα ή ξένο αναγνώστη, καθώς η νέα αυτή πολυτελής έκδοση είναι δίγλωσση, είναι πέρα από όλα τα άλλα όμως, ένα χάρμα ιδέσθαι. Τα εξαιρετικά κείμενα της κυρίας Βικάτου συμπληρώνουν εκπληκτικές φωτογραφίες από τον φακό του ειδικευμένου στην αρχαιολογική φωτογραφία Σωκράτη Μαυρομμάτη.

Λεπτομέρεια της επιτύμβιας στήλης του Κριτολάου, α΄ μισό του 2ου αι. π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου

Ενώ η εκδοτική επιμέλεια έχει την σφραγίδα των εκδόσεων «Ολκός» και την υψηλή αισθητική της μεσολογγίτισσας στην καταγωγή, κυρίας Ειρήνης Λούβρου, που όπως είπε ήταν μεγάλη χαρά για εκείνη και τύχη αγαθή η έκδοση αυτού του βιβλίου.

Να σημειωθεί ότι ο τόμος «Ξενοκράτειον – Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου», όπως και άλλες εκδόσεις της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» θα διανεμηθεί δωρεάν σε αρχαιολογικά τμήματα πανεπιστημίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε αρμόδια τμήματα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε ξένες αρχαιολογικές σχολές και ινστιτούτα, όπως επίσης και σε επιλεγμένες εγχώριες και διεθνείς βιβλιοθήκες και οργανισμούς. Η έκδοση όμως, είναι διαθέσιμη και σε ψηφιακή μορφή, στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα, στην ιστοσελίδα της Lamda Development.

Σπείρες, άνθη, μίσχοι, δελφίνια και ψάρια κοσμούν το περίτεχνο βοτσαλωτό δάπεδο του δημόσιου λουτρού της Αλίκυρνας

Διαβάστε επίσης:

Στίβεν Φράι: Επιστρέψτε τα Γλυπτά στην Ελλάδα και βάλτε αντίγραφα στο Βρετανικό Μουσείο

Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης