Στα χέρια του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου το σπίτι του Βαγγέλη Παπαθανασίου

«Μπορεί η άποψή μου να ακούγεται προκατειλημμένη, αλλά σας διαβεβαιώνω πως ακόμη κι αν δεν ήταν το σπίτι μου μέρος αυτής της προμελετημένης καταστροφής, πάλι θα είχα την ίδια άποψη».

Το 2007 κι ενώ η διαμάχη είχε φουντώσει σχετικά με τα δύο οικήματα επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ακριβώς μπροστά στο, υπό ανέγερση ακόμη, Μουσείο Ακρόπολης, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου εξέφραζε την διαμαρτυρία του, μιλώντας στους Sunday Times για την επαπειλούμενη κατεδάφισή τους.

Ένα από τα δύο αυτά σπίτια, στον αριθμό 19 της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, γωνία με την οδό Μητσαίων ήταν δικό του.

Απέναντι από την Ακρόπολη, με την θέασή της από τα παράθυρά του και ειδικά από το δώμα, όπου υπήρχαν μικρά δεντράκια και στον ωραιότερο δρόμο της Αθήνας.

Τα κτίρια τελικώς σώθηκαν, αφού στο μεταξύ η υπόθεση είχε απασχολήσει και την Βουλή, το σπίτι του Παπαθανασίου όμως έχει πλέον πουληθεί.

Συγκεκριμένα πριν από τρία χρόνια, περνώντας από τον βραβευμένο με Όσκαρ συνθέτη στον Χρήστο Β. Κωνσταντακόπουλο, τον μικρότερο από τους τρεις γιους του καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, σπουδαίου και αυτοδημιούργητου εφοπλιστή και επιχειρηματία, δημιουργού, μεταξύ άλλων, της Costa Navarino στον τόπο καταγωγής τους την Μεσσηνία.

Επιχειρηματίας επίσης, αλλά και διεθνώς γνωστός πλέον ως κινηματογραφικός παραγωγός, ιδρυτής της εταιρείας Faliro House Productions που έχει λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη στη δημιουργία ελληνικών ταινιών, ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος προχωρεί ήδη σε αποκατάσταση του κτιρίου, εντός και εκτός. Και δεδομένου ότι όλες οι όψεις του έχουν κηρυχθεί διατηρητέες έχει ζητήσει -και έλαβε- την έγκριση της σχετικής μελέτης από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού.

Η ενίσχυση του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και διάφορες «εσωτερικές διαρρυθμίσεις» είναι οι εργασίες που μόλις άρχισαν, όπως μπορούν να διαπιστώσουν τόσο οι περιπατητές στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου καθώς έχουν στηθεί ικριώματα, όσο και οι επισκέπτες του Μουσείου, αφού η πίσω όψη έχει καλυφθεί με εργοταξιακό ύφασμα.

Η αλλαγή ιδιοκτησίας

Κατασκευής του 1910 περίπου, το ιδιαιτέρου κάλλους οικοδόμημα είναι κτισμένο σε επικλινές έδαφος και θεωρείται εξέχον δείγμα της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με στοιχεία εκλεκτισμού.

Στην πρόσοψή του πάντως, συγκεκριμένα σε κάποια παράθυρα έχει υποστεί ορισμένες μετασκευές νεώτερης αισθητικής ενώ εμφανή είναι τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα ξύλινα στοιχεία του (κουφώματα και πόρτες).

Δίπλα του, στον αριθμό 17 και ακριβώς στο όριο που αρχίζουν οι σκάλες για το Μουσείο Ακρόπολης, βρίσκεται η πολυκατοικία που είχε χτίσει το 1930 ο αρχιτέκτονας Βασίλης Κουρεμένος, δημιουργώντας ένα αξιόλογο δείγμα της Art-Deco στην Αθήνα. Το κτίριο, που ανήκει σήμερα στην Ρουσέας & Συνεργάτες – Αρχιτέκτονες, είναι πλήρως αποκατεστημένο.

Είναι άγνωστη επί του παρόντος η μελλοντική χρήση της οικίας του Παπαθανασίου από τον νέο ιδιοκτήτη. Αν ο μεγαλύτερος αδερφός της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου, Κωστής, έχει αναλάβει τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις της, συγκεκριμένα την ακμαιότατη Costamare και ο Αχιλλέας τις ξενοδοχειακές, προσδίδοντας διεθνή αίγλη στην φημισμένη Costa Navarino, ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος επενδύει και στον κινηματογράφο. Παράλληλα έτσι με τη βιομηχανία ορυκτών της οικογένειας στην Κοζάνη δραστηριοποιείται και στην παραγωγή ταινιών με ιδιαίτερη επιτυχία.

«Kαι ποιος δεν θα ήθελε να είναι ο Κωνσταντακόπουλος», έγραφε προ ετών ο Monde αναφερόμενος στις παραγωγές του, που είχαν κάνει εντύπωση στις Κάννες. Όπως η ταινία του Τζιμ Τζάρμους «Only Lovers Left Alive».

Η εταιρεία του Faliro House Productions έχει ιδρυθεί από το 2008 και ως τώρα έχει πραγματοποιήσει παραγωγές και συμπαραγωγές σε περισσότερες από πενήντα ταινίες, δημιουργώντας παράλληλα διάφορες στρατηγικές συνεργασίες. Ο «Αστακός» του Λάνθιμου και το «Attenberg» της Αθηνάς Τσαγγάρη αλλά και το «Πριν τα Μεσάνυχτα» με τον Ίθαν Χοκ και Ζιλί Ντελπί είναι μερικές από τις ταινίες στις οποίες έχει βρεθεί ως συμπαραγωγός.

Ο Παπαθανασίου στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου

Στο κτίριο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου περνούσε κάποιο από το χρόνο του ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, όταν βρισκόταν στην Ελλάδα. Φίλοι του εξαίρετου και παγκοσμίου φήμης συνθέτη, που έφυγε πριν λίγες μέρες από τη ζωή, ακόμη θυμούνται το πιάνο του στο τεράστιο σαλόνι, τα γεμάτα από ζωγραφικούς πίνακές του δωμάτια, αλλά κυρίως τη χαλαρότητα και την άνεση με την οποία τους υποδεχόταν.

Ο ίδιος όμως είχε εκφράσει αρνητική άποψη για την πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου αναφορικά με «τον σχεδιασμό και την ποιότητα του αποτελέσματος», όπως είχε πει σε μία συνέντευξή του. Προσθέτοντας, ότι περίμενε «μια πιο λαμπρή ιδέα αντάξια του ιερού βράχου, όπως αρμόζει στον Παρθενώνα κι όχι μίζερες αρχιτεκτονικές μοντερνιές».

Πιο καυστική εξάλλου ήταν η αντίδρασή του απέναντι στο Μουσείο Ακρόπολης, που το χαρακτήρισε σε δηλώσεις του ως «τερατούργημα που αλαζονικά σκιάζει ολόκληρη την περιοχή και προσβάλλει τον Παρθενώνα».

Η διαμάχη

Με την χωροθέτηση του Μουσείου Ακρόπολης στο οικόπεδο Μακρυγιάννη, τα δύο οικήματα βρέθηκαν πραγματικά ανάμεσα στο ίδιο και στον αρχαιολογικό χώρο διακόπτοντας την οπτική συνέχεια και σύνδεση με τον ιερό βράχο.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ζητήθηκε η απαλλοτρίωσή τους, πόσο μάλλον, που οι επισκέπτες του μουσείου βλέπουν αναγκαστικά την πίσω όψη των κτισμάτων, που ασφαλώς και δεν είναι αρχιτεκτονημένη.

Από την άλλη βεβαίως κτίρια, όπως αυτά αποτελούν κόσμημα της πόλης και ειδικά της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, που συνδέει ιστορικά το αρχαίο παρελθόν με την νεότερη Ελλάδα. Η κατεδάφισή τους θα ήταν μία απώλεια για την Αθήνα.

Η υπόθεση είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις το 2007- 2008, αποκτώντας έντονη πολιτική χροιά, με διαξιφισμούς και στη Βουλή μεταξύ κυβέρνησης (ΝΔ) και αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ). Η κόντρα με το ΥΠΠΟ και ΥΠΕΧΩΔΕ από τη μια μεριά και τον Βαγγέλη Παπαθανασίου από την άλλη είχε φθάσει άλλωστε ως το εξωτερικό, με την επιστράτευση του πρώην υπουργού Πολιτισμού της Γαλλίας Τζακ Λαγκ, φίλου του έλληνα συνθέτη αλλά παλαιότερα και της Μελίνας Μερκούρη, υπέρ της διατήρησης των κτιρίων.

Παράλληλα η πρόθεση του Βαγγέλη Παπαθανασίου για την σύσταση Ιδρύματος Ερευνών, Μουσικής, Τεχνών και Επιστημών -υπήρξε και σχετικό νομοσχέδιο από το ΥΠΠΟ- είχε ερμηνευθεί ως προσπάθεια, με την εγκατάστασή του στο κτίριο, να αποτρέψει την κατεδάφισή του.

Τέλος, ύστερα από προσφυγές πολιτών και οργανώσεων όπως η MOnuMENTA στο ΣτΕ, η Επιτροπή Αναστολών είχε αποφασίσει την αναστολή της κατεδάφισης. Εισηγήτρια Σύμβουλος Επικρατείας, η σημερινή Πρόεδρος της Δημοκρατίας κυρία Αικατερίνη Σακελλαροπούλου είχε εισηγηθεί των ακύρωση των αποφάσεων του ΥΠ.ΠΟ. και του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.