Πάντα πρωτοπόρος: Ο Σωτήρης Φέλιος χαράσσει το περίγραμμα της σύγχρονης επιμελητικής τέχνης. Η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου σε συνεργασία με το περίφημο ινστιτούτο Ιστορίας της Τέχνης The Courtauld Institute of Art (Ινστιτούτο Κουρτό) στο Λονδίνο υλοποιήθηκε το «Πρόγραμμα Φιλοξενίας Ακαδημαϊκής και Επιμελητικής Έρευνας Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης».

Τα δύο Ιδρύματα παρουσιάζουν τώρα την πρώτη έκθεση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος. Τιτλοφορείται Poetics of the Ordinary: Νεκρές φύσεις από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου σε επιμέλεια Kirk Patrick H. Testa (Κιρκ Πάτρικ Τέστα).

Μορφή και περιεχόμενο

Πώς σχεδιάζεται μια έκθεση μέσα από τη σύγχρονη ματιά εκπαιδευμένων επιμελητών; Μετράει πάντως ο τρόπος παρουσίασης (η μορφή) όσο και το ουσιαστικό περιεχόμενό της. Μάλιστα, ορισμένοι πιστεύουν ότι η μορφή καθορίζει το περιεχόμενο.

Το Πρόγραμμα απευθύνεται μόνο σε θεωρητικούς και επιμελητές από το ίδρυμα The Courtauld Institute of Art. Συγκεκριμένα, σε διδακτορικούς, μεταπτυχιακούς και τριτοετείς φοιτητές με ακαδημαϊκό υπόβαθρο στην επιμέλεια, ιστορία και θεωρία της τέχνης.

Έτσι θα εμπλουτίσουν την έρευνά τους σχετικά με τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, μέσα από τη συναναστροφή τους με τα έργα της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου, συναντήσεις με δημιουργούς, κοινότητες και πολιτιστικούς φορείς του εικαστικού χώρου της Αθήνας.

Εκείνους, δηλαδή, τους επιδραστικούς μελετητές που διαμορφώνουν εν πολλοίς τις σύγχρονες τάσεις της αγοράς τέχνης.

Λήδα Κοντογιαννοπούλου, Νεκρή φύση, 2007, λάδι σε χαρτόνι, 15 x 27 εκ.

Η νέα γενιά των επιμελητών

Κατά την παραμονή τους στην Αθήνα καλούνται να εκπονήσουν θεωρητική μελέτη ή να επιμεληθούν έκθεη στο χώρο 16 Φωκίωνος Νέγρη. Η συγκεκριμένη αίθουσα αποτελεί εκθεσιακό χώρο της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου.

Το Πρόγραμμα θα οργανώνεται δύο φορές το χρόνο με τη στηριξη του Ιδρύματος Η Άλλη Αρκαδία (διαχειρίζεται τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου) και του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Έτσι, τα δύο Ιδρύματα θα γαλουχήσουν τη νέα γενιά επιμελητών εκθέσεων. Σκοπός είναι η ανάπτυξη ακαδημαϊκής έρευνας γύρω από την σύγχρονη ελληνική τέχνη και τη σύνδεση της με τη διεθνή εικαστική σκηνή.

Σωτήρης Φέλιος

Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι και αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος του οράματος που διατηρεί ο Σωτήρης Φέλιος.

Ο σημαντικός συλλέκτης και δικηγόρος διαθέτει ίσως τη μεγαλύτερη και πιο εμπεριστατωμένη συλλογή ελληνικής τέχνης, κυρίως μοντέρνας και σύγχρονης.

Στενός φίλος περίφημων ελλήνων ζωγράφων, ο Σωτήρης Φέλιος λειτουργεί και ως μαικήνας, παρότι ο ίδιος το αρνείται.

Κατά τη διάρκεια της εξάμηνης παραμονής του στην Αθήνα, ο επιμελητής είχε τη δυνατότητα να μελετήσει έργα από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου. Να εμβαθύνει τις γνώσεις του στη σύγχρονη ελληνική τέχνη μέσα από συναντήσεις με δημιουργούς, κοινότητες και πολιτιστικούς φορείς του εικαστικού χώρου της Αθήνας.

Η εικόνα ευαισθησίας του συλλέκτη

Όπως σημειώνει και ο ίδιος ο επιμελητής, «η έκθεση είναι μια εικόνα της ευαισθησίας του συλλέκτη, αλλά και μια ευκαιρία να γίνει κανείς μάρτυρας της συνέχειας μεταξύ του κλασικού και του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού».

Επισημαίνει επίσης ότι «έχοντας ιστορικά λάβει τη χαμηλότερη θέση από όλα τα είδη ζωγραφικής, το είδος της νεκρής φύσης είναι ένας τόπος όπου συναντώνται αντίπαλες δυνάμεις: το θραύσμα και το όλον, το εφήμερο και το αιώνιο, ή ακόμα, το ιερό και το βέβηλο.

Παρά την απλότητα της θεματολογίας του μέσα από την αναπαράσταση κοινότοπων αντικειμένων, αυτό το είδος ζωγραφικής ενθαρρύνει τους θεατές να βλέπουν αργά, βιώνοντας μια εμπειρία που έχει αλλοιωθεί από τον κατακλυσμό των εικόνων της ψηφιακής εποχής.

Το πρόβλημα της ύπαρξης «υπερβολικού κόσμου», όπως αποδόθηκε από την θεωρητικό των μέσων ενημέρωσης Hito Steyerl, πηγάζει από την ασύλληπτη ταχύτητα των δεδομένων και των πληροφοριών στον παγκοσμιοποιημένο ψηφιακό κόσμο.

Ένα αντίδοτο για τον ίλιγγο και την αγωνία που προκαλούν ο εικοσιτετράωρος κύκλος ειδήσεων και οι αλγοριθμικές ροές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η επαφή με την τέχνη που καλεί τον θεατή να κάνει μια παύση, να επιβραδύνει και να προβληματιστεί ως προς τη βιωμένη πραγματικότητα».

Άννα Μαρία Τσακάλη, Lillium, 2006, βινυλικό και λάδι σε μουσαμά, 30 x 30 εκ.

 

Διάδραση

Πυροδοτώντας τον διάλογο μεταξύ του κοινού και των έργων νεκρής φύσης της συλλογής, η έκθεση περιλαμβάνει επίσης μια ανοιχτή πρόσκληση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσκαλώντας το κοινό να υποβάλει ψηφιακές φωτογραφίες νεκρής φύσης από την καθημερινή ζωή, με το hashtag «#stillathens». Η συμπερίληψη αυτών των φωτογραφιών στην έκθεση θα συμβάλει στη δημιουργία μιας σχέσης αντίστιξης μεταξύ των ρυθμών της σύγχρονης ζωής και των έργων της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου.

Ο νεαρός επιμελητής

Ο Kirk Patrick H. Testa ολοκλήρωσε το 2019 τις σπουδές του στην Ιστορία της Τέχνης και στην Φιλοσοφία στο Κολέγιο Vassar (Poughkeepsie, NY) και το καλοκαίρι του 2022 αποφοίτησε από το The Courtauld Institute of Art, Λονδίνο με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία της Τέχνης.

Η έρευνά του εστιάζει στην παγκόσμια εννοιολογική τέχνη, καθώς και στη διασταύρωση του μέσου της ζωγραφικής με το ψηφιακό χώρο.

Η έκθεση περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής, σχέδια και γλυπτά. Aπό τους εξής καλλιτέχνες:

Τάσο Αριδά

Στρατηγούλα Γιαννικοπούλου

Στέφανο Δασκαλάκη

Κωνσταντίνο Κερεστετζή

Λήδα Κοντογιαννοπούλου

Αλέκο Λεβίδη

Αφροδίτη Λίτη

Ανδρέα Λόλη

Ναταλία Μελά

Λουίζα Μίσσιου

Χρήστο Μποκόρο

Χρόνη Μπότσογλου

Βάλλυ Νομίδου

Κώστα Παπανικολάου

Βασίλη Παπανικολάου

Κώστα Παπατριανταφυλλόπουλο

Γιώργο Ρόρρη

Παύλο Σάμιο

Άννα Μαρία Τσακάλη

Πόπη Τσουκάτου

Μισέλ Φάις

Πάνο Φειδάκη

Μαρία Χατζηανδρέου

Δημήτρη Χαντζόπουλος

Γιάννη Ψυχοπαίδη

Πληροφορίες

Επιμέλεια
Kirk Patrick H. Testa

Συντονισμός
Δάφνη Πολίτη
Υπεύθυνη Σχεδιασμού & Επίβλεψη
Υλοποίησης Προγράμματος Φιλοξενίας

Εγκαίνια
Τετάρτη 2 Νοεμβρίου, 18:00-21:00

Διάρκεια
02 – 26/11/2022

Ώρες λειτουγίας
Τετάρτη – Παρασκευή 16:00-20:00
Σάββατο 12:00-17:00

Χώρος
16 Φωκίωνος Νέγρη, 112 57, Αθήνα

Γιώργος Ρόρρης, Κεφάλι βοδιού. 2012, σινική μελάνη και μικτή τεχνική σε χαρτί, 56 x 76 εκ.